Zon goedkoper dan kolen, zelfs als de kolen gratis zijn. In Australië is het al af en toe zover. Bron: Wikimedia Commons

Mijlpaal: gratis kolen nu duurder dan zon

Voor het eerst in de geschiedenis daalde de prijs van stroom op het Australische netwerk overdag onder nul. De trend is overduidelijk. Het zal goedkoper worden om de zeer vervuilende steenkool onder de grond te laten zitten.

Zon goedkoper dan kolen, zelfs als de kolen gratis zijn. In Australië is het al af en toe zover. Bron: Wikimedia Commons
Zonnepanelen in San Bernardino County, California. Zon goedkoper dan kolen, zelfs als de kolen gratis zijn. In Australië is het al af en toe zover. Bron: Wikimedia Commons

Het land en eilandcontinent Australië bestaat uit een zinderende woestijn, die omringd is door een smalle, iets vochtiger kuststreek. Als gevolg hiervan woont de bevolking zeer verspreid, waardoor veel kosten gaan zitten in de exploitatie van de duizenden kilometers lange stroomkabels van het Australische elektriciteitsnetwerk. De deelstaat Queensland, waarvan de noordpunt uit tropisch regenwoud bestaat, kende in de eerste week van juli 2014 als eerste gebied ter wereld overdag even een negatieve prijs voor elektriciteit. Dat wil zeggen, dat een industriële afnemer geld kon verdienen door stroom van het net af te halen. De oorzaak: enorme hoeveelheden zonnestroom, die door de vele huizenbezitters met een zonnepaneel tegen afbraakprijzen op het elektriciteitsnetwerk werden gedumpt.

De eindgebruikers merken weinig van deze lage prijzen: het elektriciteitstarief in Queensland ligt rond de 19 cent per kilowattuur. Dat komt voornamelijk door de dure lange kabels, die de elektriciteitsmaatschappij uiteraard moet terugverdienen. De verleiding voor Australiërs wordt hiermee steeds groter om geheel off-grid te gaan: het dak vol zetten met zonnepanelen en met een aantal accu’s voldoende kilowattuur op te slaan voor de avonduren. Dat kan voor omgerekend een iets lagere kostprijs per kilowattuur dan wat het grid in rekening brengt. Zelfs als kolen gratis zouden zijn. Steeds meer mensen doen dit ook. De elektriciteitsmaatschappij vindt dat niet leuk, maar ze kunnen er weinig tegen doen.

Australië is een extreem geval: de combinatie van een lage bevolkingsdichtheid met een woestijnklimaat maakt het eilandcontinent uitermate geschikt voor zonne-energie. Maar ook in meer dichtbevolkte zonnige landen, zoals Spanje, klagen de elektriciteitsmaatschappijen steen en been. Met als gevolg dat bijvoorbeeld de Spaanse overheid, gecontroleerd door de rechtse, door grote bedrijven beheerste Partido Popular, draconische boetes oplegt aan Spanjaarden die het wagen hun huis af te koppelen van het dure Spaanse stroomnetwerk en te profiteren van de overvloedige Spaanse zon.

Vanzelfsprekend voeren deze reactionairen een achterhoedegevecht. Zonne-energie wordt steeds goedkoper, waardoor het domweg goedkoper zal zijn om fossiele brandstoffen in de grond te laten zitten dan om de aarde te vergiftigen met verstikkende aswolken, uitlaatgassen en kolenmijnen.