waterzuivering

Stel, je wandelt over de stoep of rijdt over de weg. Onder je zie je weelderig groen. Het geeft je een goed gevoel dat een groot deel van de stad van voedsel wordt voorzien door deze groene tuinen. Ongeveer eenvijfde tot een derde van de oppervlakte van onze steden wordt ingenomen door wegen en trottoirs. Zou je met die ruimte niet iets nuttigs kunnen doen?

Wegen slokken veel ruimte op
Waar in middeleeuwse stadjes misschien tien procent van de oppervlakte in beslag wordt genomen door wegen, is dit in moderne steden veel meer. In Nederland nemen straten en wegen ongeveer duizend vierkante kilometer in beslag, voornamelijk in de bebouwde kom. Dat is ongeveer een kwart van het totale bebouwde gebied.

In steden is er nog een tweede grote ruimteverslinder: de rioolwaterzuivering. Deze installaties nemen al gauw vele hectares in beslag. In een stad worden er dagelijks enorme hoeveelheden rioolwater geproduceerd. Dit rioolwater wordt verwerkt tot water dat geloosd kan worden en slib, dat wordt vergist of verbrand. Bij de gisting komt biogas (voornamelijk bestaande uit methaan) en kooldioxide vrij.Ook worden de nutriënten die eerst werden opgenomen door de bacteriën, bij de gisting nu weer vrij. Er ontstaat dus drie redelijk schone afvalstromen: biogas dat verbrand kan worden, kooldioxide en water dat als meststof gebruikt kan worden.

Kassen onder de weg

Wat nodig is is een kas waarin het kooldioxide en de voedingsstoffen kunnen worden omgezet in een waardevol product, bijvoorbeeld groenten en fruit. De vergisting moet zeer grondig worden uitgevoerd om alle kans op besmetting uit te sluiten. Daarna is het effluent te gebruiken voor de hydroponische voeding van planten. In steden is ruimte altijd een probleem.

Stedebouwkundigen denken echter niet vaak aan een overvloedige bron van ruimte: de wegen. Als het wegoppervlak doorzichtig wordt, kunnen ondergronds grote hoeveelheden planten worden gekweekt. In deze kassen kunnen de vrijkomende CO2, afvalwarmte en voedingsstoffen worden gebruikt. Extra bonus: door deze extra warmte blijven de straten grotendeels sneeuwvrij. Door de extra hoge CO2-concentraties en rijke bemesting zullen deze planten uitstekend groeien. Licht wordt eerder een beperkende factor, vooral in de winter. Hier kunnen bijlichting en concentratorspiegels soelaas bieden.

Polycarbonaat is een zeer hard, doorzichtig en slijtvast materiaal. Het wegdek kan zeer goed van polycarbonaat vervaardigd worden in plaats van asfalt en klinkers, zoals nu gebeurt. Asfalteren kost rond de tachtig euro per vierkante meter, polycarbonaat iets meer bij grote diktes. Wel zullen de enorme krachten die op het polycarbonaat komen te staan als er bijvoorbeeld een vrachtwagen overheen rijdt,  doorgegeven moeten worden aan de ondergrond.

Wonen onder de weg

Wanneer met een doorzichtig wegoppervlak wordt gewerkt, wordt de oppervlakte onder de weg ook interessant voor bewoning. Immers, er is dan ruim voldoende daglicht en wel daglicht dat net als in de natuur van boven komt, in plaats van uit ramen. Elke stad zou er op die manier zeker twintig procent extra ruimte bij krijgen voor huizenbouw.

Dit idee is alleen uitvoerbaar in combinatie met een zeer goede, passieve airconditioning, want uiteraard moet het wegdek luchtdicht afgesloten zijn en ook geluiddicht worden uitgevoerd. De appartementen zullen geregeld afgewisseld kunnen worden door stukken met groen, die de lucht zuiveren en/of goede ventilatieverbindingen.