In theorie is er geen geschiktere wereld om een anarchistische samenleving te creëren dan in een virtuele wereld, bijvoorbeeld een MMORPG-game zoals World of Warcraft. Een drietal onderzoekers kreeg data in handen van een populaire game en analyseerde het sociale gedrag. De conclusies zijn schokkend voor hen die geloven dat anarchisme de natuurlijke staat van de mens is…
Al vorige eeuw hebben antropologen vastgesteld dat de volkeren die ze bestudeerden zonder uitzondering in complexe hiërarchische verbanden leven. Een interessante vraag is vanzelfsprekend, wat de oorzaak is van dit verschijnsel. Hiërarchie spreekt veel mensen aan, maar er zijn ook vrijdenkers die niets moeten hebben van bemoeizuchtige heersers, die doorgaans hun eigen belang gelijkstellen aan het algemeen belang. Volgens veel theoretici is de oorzaak de natuurlijke omgeving waarin mensen leven. Deze zou het vormen van hiërarchie noodzakelijk maken. Vandaar dat het erg boeiend is om te onderzoeken hoe virtuele menselijke samenlevingen zich ontwikkelen. Bijvoorbeeld die in een MMORPG game.
Nu is er antwoord op deze vraag, dankzij onderzoek van Benedikt Fuchs en enkele collega’s aan het sociale netwerk van het sinds 2004 actieve, duizenden gebruikers tellende spel Pardus. Pardus is een (overigens vrij aardig) browserspel en speelt zich in een futuristische setting af, waarin spelers onderling kunnen handelen en vechten. Ze bestudeerden de groepen die spelers vormden in dit spel. Hun conclusie is dat ook in een afgeschermde virtuele omgeving, mensen zich organiseren in fractalachtige netwerken.
In Pardus wordt bijgehouden welke handelingen spelers verrichten. Fuchs en zijn groep downloadden drie jaar game data, waaronder welke spelers elkaar “liken”, of juist als vijand verklaren. Fuchs en zijn groep reconstrueerden de sociale netwerken en bepaalden hun complexiteit door middel van een wiskundige uitdrukking van complexiteit (Horton-Strahler orde). Wiskundigen gebruiken deze techniek om te bepalen hoe sterk een boom zich vertakt en kent een “orde” aan ieder knooppunt in de boom toe, afhankelijk van hoeveel “kinderen” er op dat punt afsplitsen. Twijgen hebben geen uitlopers en hebben dus de laagste orde (1). Elk knooppunt in de hiërarchie wordt genummerd aan de hand van het aantal kinderen. Zo kunnen delen in heel andere takken van de boom met elkaar worden vergeleken. Kortom: een handige tool om complexiteit mee te meten, van rivieren tot sociale netwerken.
Het team van Fuchs paste deze techniek toe op Pardus en ontdekte dat er zeven hiërarchische niveaus zijn. Het eerste niveau zijn individuen zelf, het tweede niveau kleine groepen spelers die elkaar als “vrienden” aanduidden en recent hebben gecommuniceerd. Het derde niveau bestaat uit meer vage kennissen, die maar incidenteel communiceren of handelen. De vierde groep bestaat uit allianties, formele groepen spelers die elkaar onderling bijstaan. Groepen allianties vormen niveaus vijf en zes. het zevende niveau bestaat uit alle spelers.
Opmerkelijk genoeg is elke schaal ongeveer drie tot vier keer zo groot als de schaal eronder. De omgeving van Pardus lijkt niet bepaald op die van de samenlevingen die antropologen bestudeerden, maar toch werden vergelijkbare patronen gevonden. Met andere woorden: het moet hier om een fundamenteel menselijk kenmerk gaan, dat zich in elke groep mensen voordoet.
Fuchs en zijn collega’s denken daarom dat de hiërarchische ordening van de menselijke maatschappij diep genesteld zit in de menselijke psychologie. Is anarchie een illusie, en zal er altijd een elite zijn?
Tja mensen zijn groepsdieren, en die zijn ook altijd hiërarchisch.
Mensen zijn van nature verschillend, denk ik. Sommigen zullen meer behoefte hebben aan een hiërarchische structuur dan anderen. Ik geloof wel dat er “natuurlijke” anarchisten bestaan, maar niet dat de gehele mensheid eruit bestaat.
“MENS VAN NATURE HIËRARCHISCH”
Â
Valt over te discussieren:Â http://nl.wikipedia.org/wiki/Band_(samenleving)
Â
Maar met een toenemend aantal deelnemers c.q. een toenemende complexiteit moeten er coördinerende instituties ingesteld worden. De fel bediscussieerde “externe autoriteit”?
http://nl.wikipedia.org/wiki/Band_(samenleving)
Ik heb het idee dat Germen hier wat termen verward. Een heerser is niet hetzelfde als een leider. Het vrijwillig volgen van een inspirerend persoon is heel wat anders dan moeten luisteren naar iemand op straffe van geweld als je dat niet doet.Â
De mens verschilt nauwelijks van die van pak em beet 10.000 jaar terug. Hooguit kunnen sommige lieden melk beter verteren of hebben blond haar…En hoe leefden mensen 10.000 jaar terug? Nou misschien slechts enkele in de eerste grotere plaatsen maar verreweg de meeste mensen leefden in stammen. En uit hoeveel mensen bestonden die stammen? Mij staat bij iets van in de tientallen tot honderden mensen.
Zo’n stam zal wel een alliantie hebben met buurstammen en al die allianties kunnen tot een volk behoren. Maar kan je dan elite hebben? Nee, ik denk dat het eerder een hierarchie is als kinderen, jeugd, volwassenen, stamoudsten en een stamhoofd. Wat doen die mensen met 1 a 2% psychopaten? Het bos insturen ofzo of in ieder geval konden een of hooguit twee psychopaten weinig tegen de rest wel empathische mensen.
Onderdrukking is duidelijk ontstaan toen groepen psychopaten en andere elite zich konden organiseren en een groep mensen konden bevoordelen (leger) teneinde de rest te onderdrukken. Religie is in deze een tool geweest om de mensen volgzaam te houden en te zorgen voor veel nageslacht. Je zou andersom kunnen stellen dat de succesvolste religies als vanzelf boven kwamen drijven. Succes in hersenspoelen dmv. meme’s en een voortplantings cq groei doctrine. Met die restanten zitten wij nog steeds. Maar het succes leidt ook tot een plaag. Als wij als mensheid ons niet anders gaan organiseren oftewel naar een duurzaam model gaan dan roeien wij ons vanzelf uit…
Jongeluy
Interessant onderzoek.
Ik snap dat mensen zich in hierarchien groepeert. Dat werkt wel zo makkelijk. Alleen zullen falende leiders binnen de kortste keren merken dat ze niks meer te leiden hebben. Iedereen loopt weg. Helaas kunnen we in het echte leven niet makkelijk die keuze maken. Bij een hacker festival als OHM2013 zie je ook een hierarchie opbouwen voor een dag of 10. Daarna is het weer afgelopen. Zou een uber vrijwilliger mij tijdens Ohm2013 kunnen vragen of ik de WC’s een keer wil schoonmaken. Dan zie ik daar de noodzaak wel van in en wil ik dat wel doen. Is het festival afgelopen, dan diezelfde persoon op z’n kop gaan staan maar dan ga ik niet bij ‘m thuis hetzelfde doen.
De gevestigde belangen worden met dit onderzoek niet meegenomen. Een factie kan bijvoorbeeld wel veel geld verdienen maar dat zal minder schaalvoordelen opleveren dan in de werkelijke wereld gebeurd. Het kapitaal regeert veel minder. Ook word iedereen voorzien in de basisbehoeften in het spel. Geen enge ziektes, eten voldoende en je kan met iedereen communiceren. Als je wilt, kan je emigreren naar een uithoek van het heelal en daar overnieuw beginnen.
Mocht het kapitaal of de organisatie teveel macht krijgen, dan is het niet meer leuk. Iedereen zou het spel links laten liggen omdat je moeite en inzicht niet evenredig beloond word.
De grootste verbazing vind ik het opschalen met een factor 4.4 per niveau. Ik had dat getal eerder rond de 10 verwacht. Als ik zo naar de verdere grafieken kijk, dan klopt dat ook voor de “vriendengroepen”. Daarboven word het al zo complex dat de groepen weer een stuk kleiner worden, totdat bij de echt grote facties, je weer complete horden hebt. Lijkt een beetje op de afdelingen bij m’n werk.
Nog een hersenspinsel. Bij het ontwerpen van complexe systemen heb je ook een hiërarchie nodig. Alleen heb je toegang nodig tot alle lagen die je gebruikt en moet je de vrijheid hebben om onderdelen en verbanden rucksichlos te veranderen als het niet meer werkt.
Anders krijg je uiteindelijk een sub-optimaal systeem wat complexer en complexer wordt. Totdat je eindigt met een vuilnishoop.