Tegen de klok indraaiende melkwegstelsels komen op het noordelijk halfrond vaker voor dan met de klok meedraaiende stelsels, zoals dit.

Het heelal draait

Astronomen en natuurkundigen hebben lang geloofd dat het universum spiegelsymmetrie heeft, zoals een basketbal. Recent onderzoek van de universiteit van Michigan laat echter zien dat het vroege heelal om een as draaide.

Tegen de klok indraaiende melkwegstelsels komen op het noordelijk halfrond vaker voor dan met de klok meedraaiende stelsels, zoals dit.
Tegen de klok indraaiende melkwegstelsels komen op het noordelijk halfrond vaker voor dan met de klok meedraaiende stelsels, zoals dit.

De kunst van nieuwe dingen ontdekken is vaak de juiste vraag stellen. Dat deden professor natuurkunde Michael Longo en een team van vijf  studenten catalogiseerden de rotatierichting van tienduizenden spiraalstelsels die gefotografeerd zijn in de . Als er meer stelsels tegen de klok in draaien dan met de klok mee (of andersom), is dat een bewijs dat het heelal blijkbaar een draairichting oplegde aan de stelsels die zich er in bevinden. Een symmetriebreuk dus, of in natuurkundigen-speak: een pariteitsschending.

De onderzoekers ontdekten inderdaad dat melkwegstelsels de neiging hebben in een voorkeursrichting te draaien. Ze ontdekten een overmaat aan linkshandige, of tegen de klok in draaiende, spiralen in het deel van de hemel richting de galactische noordpool. Het effect bleek zich voort te zetten tot verder dan zeshonderd miljoen lichtjaar weg.

De overmaat is klein, ongeveer zeven procent, maar de kans dat dit bij toeval tot stand komt is ongever een op een miljoen, aldus Longo. In tegenstelling tot wat tot nu toe gedacht, blijkt het heelal dus wel degelijk niet symmetrisch te zijn. Dit zegt ook het een en ander over de Big Bang. Een symmmetrisch universum moet zijn begonnen met een hypersfeer (vierdimensionale bol)-vormige explosie. Als het universum is geboren met een draaiende beweging, zoals een ronddraaiende bal, moet het een voorkeursas hebben en, heel belangrijk, moeten melkwegstelsels die draaiing behouden hebben.

Draait het universum nog steeds? Volgens Longo is het antwoord hierop ja – en verklaart dit het resultaat dat hij vond. De telescoop waarmee de foto’s zijn gemaakt, de Sloan telescoop in New Mexico, maakt voornamelijk foto’s van de sterrenbeelden boven het noordelijk halfrond. Als bij sterrenstelsels in het zuidelijk halfrond een precies omgekeerde rotatie (dus met de klok mee) wordt gevonden, bewijst dit dat het fenomeen werkelijk bestaat en niet berust op een bizar toeval. Dit onderzoek is op dit moment aan de gang.

Bronnen:
1. Longo, Michael J. , Detection of a dipole in the handedness of spiral galaxies with redshifts znot, vert, similar0.04, Physics letters B (2011)
2. The universe may have been born spinning, according to new findings on the symmetry of the cosmos, physorg.com (2011)

2 gedachten over “Het heelal draait”

  1. ik weet nog niet wat ik hiervan moet denken.
    Het ligt er maar net aan tegen welke kant je aankijkt van de melkwegstelsels.
    Als je tegen de onderkant van de schijf kijkt draait ie bijvoorbeeld tegen de klok in. En als je tegen de bovenkant van dezelfde schijf aankijkt dan draait ie natuurlijk met de klok mee. Even een abstract voorbeeldje; Als we vanaf de aarde naar het noorden kijken dan zien we de onderkanten van de stelsels, die dan tegen de klok indraaien. En als we vanaf de aarde naar het zuiden kijken dan zien we de bovenkanten van de stelsels, die dan logischerwijs met de klok meedraaien. Terwijl ze toch allemaal dezelfde kant op draaien. Het ligt er maar net aan vanaf welke positie je observeert. En natuurlijk snap ik dat niet alle stelsels perse met hun boven of onderkanten naar ons toe staan. Ze staan ook met de zijkanten naar ons toe. Of kris kras door elkaar. Maar het was maar een gedachte.

Laat een reactie achter