Al eeuwen kent de mensheid kometen als een van de meest spectaculaire astronomische verschijnselen. Maar… wat kan een ruimtevarende beschaving doen met kometen?
Wat zijn kometen?
Toen er nog geen telescopen bestonden, dacht men, dat kometen een soort vallende sterren waren. We weten nu beter. Kometen zijn in feite grote brokken bevroren gassen en vloeistoffen (waaronder water), doorspekt met andere materialen, zoals steen- en metaalgruis, met een doorsnede rond de tien kilometer.
Deze ijsbrokken zijn afkomstig uit de (nog niet definitief bevestigde, maar om zeer goede redenen veronderstelde) Oortgordel, een enorme wolk van ijsachtige objecten ver buiten de omloopbaan van Neptunus. Denk aan ongeveer 20.000 maal de afstand aarde-zon.
Wanneer een komeet de zon nadert, levert dit een spectaculair gezicht op. Rond de komeet hangt een lichtende wolk, de coma; de zonnewind blaast een staart van de komeet weg. De coma ontstaat, omdat de zonnestraling vluchtige stoffen uit het ijs van de komeet verdampt. Deze coma bevriest weer, als de komeet de koudere delen van het zonnestelsel in reist. Kometen houden deze instabiele omloopbanen doorgaans niet lang vol. Binnen ongeveer een miljoen jaar wordt de omloopbaan cirkelvormig of worden de kometen drooggekookt.
Watergebrek in binnenste deel zonnestelsel
Op aarde behoren water en gassen als stikstof tot de overvloedigste grondstoffen. Helaas is dat anders in de rest van het binnenste deel van het zonnestelsel. Mercurius en de maan zijn kurkdroog, met een paar flintertjes ijs in de bodem van kraters op de noord- en zuidpolen. Venus is omringd door een zeer dichte, verstikkende atmosfeer van kooldioxide, waar slechts spoortjes waterdamp in voorkomen. Ook Mars is vrij droog, al zit er onder het oppervlak vermoedelijk honderden meters dik waterrijk permafrost. Mars heeft echter net als de aarde het nadeel dat het een zwaartekrachtsput vormt. Het kost veel energie om water vanuit Mars de ruimte in te takelen.
Komeet als tankstation en watervoorraad
De zwaartekracht op een komeet is miniem: in principe kan een mens een komeet verlaten door een flinke sprong omhoog te maken. Dit maakt kometen, net als asteroïden overigens, erg geschikt voor mijnbouw. En dan wordt de samenstelling van kometen zeer interessant. Water is van levensbelang voor maankoloniën, ruimtekoloniën en zwevende kolonies in de atmosfeer van Venus, maar ook bijvoorbeeld als stuwstof voor raketten. Een nucleair ruimteschip kan water verdampen en in de kernreactor aan boord verhitten tot zeer hoge temperaturen. Deze sproeit naar buiten en stuwt zo het ruimteschip voort.
Op dit moment wordt elke kilogram raketbrandstof vanaf aarde meegenomen. Ook dit maakt ruimtevaart extreem duur: om een kilo raketbrandstof buiten het zwaartekrachtsveld van de aarde te brengen, is vijftig kilo of meer brandstof nodig, plus de omhullende wegwerpraket. Kunnen we deze raketbrandstof van een komeet of ander makkelijk bereikbare bron halen, dan wordt raketbrandstiof bijna gratis, waardoor het zonnestelsel openligt.
Rijke bron van chemicaliën
Ook zeer interessant zijn de vele organische stoffen en gasvormige verbindingen als ammoniak en methaan. De chemische industrie en ruimte-tuinbouw zitten werkelijk te springen om deze grondstoffen. Om een levensvatbare ruimte-economie op te zetten, waarbij ‘lokale’ grondstoffen kunnen worden benut, gaat er eigenlijk niets boven een makkelijk bereikbare komeet. Geen wonder dat heel veel mensen in de ruimteindustrie de resultaten van de Rosetta-missie watertandend volgen.
Komeet als bedreiging voor de aarde
Kometen volgen zeer elliptische banen. Vanuit de zeer ver weg gelegen Oortwolk duikt de komeet richting zon. Hier scheert de komeet rond de zon om weer de verre diepten van het zonnestelsel in te reizen. Er bestaat dan de kans, dat een komeet de aarde raakt. Hoewel deze kans zeer klein is, vermoedelijk slechts een maal per honderd miljoen jaar of minder, zijn de gevolgen van de inslag van een komeet catastrofaal. De laatste inslag van een asteroïde betekende het einde van de dinosauriërs.
Bronnen
1. Comets, the Jupiter Family, and the Need for Volatiles, John Szabo, 1994
Zitten er in de astroïdengordel en Kuipergordel ook bruikbaar puin? Misschien kunnen er in de toekomst hele planeten opgeblazen worden met antimaterie bommen om ook de materie daarvan te kunnen gebruiken.
Zonder dat zwaartekracht probleem.
Puin bestaat niet, alleen grondstoffen waar je weer leuke spullen van kan maken. Anti- materiebommen en dergelijke lijkt me sf en ook erg onpraktisch om planeten te ontmantelen. Brokstukken die alle kanten opvliegen en dan nog het probleem om het te maken. Imho zal dit met zelfreplicrende nanobots gaan gebeuren. Als je er een paar loslaat en die gaan zichzelf exponentieel vermenigvuldigen dan kunnen die een planeet binnen misschien wel een paar jaar volledig in haplklare brokjes veranderen. Aanvankelijk zal de zwaartekrachtput overwonnen moeten worden maar naarmate er steeds meer materie van de planeet de ruimte in geheveld wordt zal die zwaartekrachtput ook steeds minder diep worden.
Naar aanleiding van een verhaal van Neil Gaiman (geschreven voor de introductie van The Matrix) zijn kometen ook heel geschikt als projectiel. Ze hebben al snelheid en massa en hebben maar een klein “tikje” nodig om gericht te worden. Niet het meest opbeurende gebruik, maar mensen zijn nu eenmaal goed in vernietiging.
Met een ruimtelift dan misschien, of met stralingsdruk van laserstralen die op de grond omhoog gericht staan.
Anders gaat het een oceaan aan brandstof kosten.
Je zou de energie die in de aardmantel opgesloten is kunnen gebruiken. Of elektrostatische afstoting. Enegie kan ook van de zon komenof wellicht goedkope kernfusie van waterstof van gasplaneten. Zomaar wat losse gedachten….
Zijn jullie bekend met Het thunderbolts project (electric universe)? Bekijk het volgende recente filmpje maar is. Het gaat over de ware samenstelling en herkomst van kometen. Geen dirty snowball en ook niet afkomstig uit de kuiperbelt gordel
https://www.youtube.com/watch?v=o-a_jlM50PU&list=PLwOAYhBuU3UeYFyfm2LilZldjJd48t6IY
En deze episode 3 Symbols of an alian sky: the electric comet
https://www.youtube.com/watch?v=34wtt2EUToo&list=PLwOAYhBuU3UfvhvcT1lZA6KbSdh0K2EpH
En vooral deze docu (Episode 2 Symbols of an Alien Sky: The Lightning Scarred Planet, Mars) Heel interessant en volgens mij veel dichter bij de waarheid dan wat Nasa ons tot nu toe heeft doen geloven. Ik ben heel benieuwd wat jullie hiervan vinden. Ja het is even een investering in tijd, de films duren gemiddeld anderhalf uur. Maar absoluut de moeite waard.