Boven het maaiveld uitsteken

Ik verbaas me al een paar jaar over het ‘feit’ dat er in Nederland een cultuur heerst waarin het niet gewenst is dat iemand zomaar even boven het maaiveld uit gaat lopen steken. Als je dat als doet, dan moet je het op zijn minst compenseren met bescheidenheid, nuchterheid en zelfspot. Wordt je een bekende Nederlander (BNer), dan houdt dat automatisch in dat de spot met je gedreven wordt. Tenminste: die kans is erg groot.

Bescheidenheid als nuttig middel om afgunst te voorkomen
Gelukkig is ‘boven het maaiveld uitsteken’ een soort gezegde wat meerdere elementen heeft. Ik benoem er twee.

Ten eerste gaat het om egotripperij, die het gevolg kan zijn als de zaken gedurende een periode erg goed lopen en wat de nodige status en welstand met zich meebrengt. Een attitude die dan kan ontstaan is die van ‘kijk mij eens vreselijk succesvol zijn’. Hier hebben mensen moeite mee en vaak wordt er dan ook lacherig over gedaan. Aangezien succes tijdelijk kan zijn is hier ook iets voor te zeggen. Ook afgunst is een emotie die een succesvol iemand bij veel mensen oproept, omdat de welstand vaak simpelweg niet haalbaar is voor de ander.

Het gaat hier dus om bescheidenheid, wat z’n oorsprong uit het Calvinisme schijnt te hebben. We kennen allemaal wel het gezegde ‘doe maar normaal, dan doe je al gek genoeg’. Loop niet te veel te koop met je succes, want dat is niet leuk voor anderen die minder succesvol zijn.

‘Niet boven het maaiveld uitsteken’ als dwangbuis voor innovatieve visionairen
Ten tweede is er een element van toepassing dat wel degelijk heel serieus moet worden genomen van mensen die boven het maaiveld uitsteken, al dan niet bewust. Want: zij zien of bedenken vaak dingen die het leven, de maatschappij, het gezin, het bedrijf etc. beter (kunnen) maken. Het zijn mensen die kansen zien en van zichzelf – dus vanuit hun hart – zo gedreven zijn dat ze eigenlijk niet anders kunnen dan met een idee aan de slag gaan. Maar daarvoor moet je jezelf dus kenbaar maken en vaak de discussie aangaan; ook met mensen die zogenaamd ‘boven’ je staan. En dat is vaak niet bepaald ‘normaal doen’.

Creatieve innovators van zeer groot belang voor het succes van de groep
Het grote verschil tussen beide aspecten – bescheidenheid en verbetering – is het onderscheid tussen individueel succes en succes voor het collectief.

Als iemand namelijk het voortouw neemt om een bedrijf – groep samenwerkende individuen – beter te laten presteren, dan is dat goed voor meerdere mensen. Zo noem ik in ieder geval de continuïteit van een bedrijf en ook mogelijk uitbreiding en daarmee werkgelegenheid.

Niet iedereen begrijpt dit, zeker niet wanneer je volgens de functieomschrijving op gelijke voet met elkaar werkt. Daar komt bij dat de een zijn werk al heeft losgelaten zodra de werkdag is afgelopen, maar dat de ander het mee naar huis neemt omdat er of een probleem is dat kan worden opgelost, of dat er kansen zichtbaar zijn waarmee een bedrijf nog beter kan draaien. Uit psychologisch onderzoek blijkt inderdaad dat verreweg de meeste mensen, ook zij die zeggen veel waardering te hebben voor creatieve geesten, grote moeite hebben met creatieve ideeën.

Her- en erkenning, plus begeleiding, van visionaire innovators hard nodig
Ik vind dat mensen met deze capaciteiten – oftewel talent – tijdig herkend moeten worden, erkend moeten worden, de ruimte moeten krijgen om vrijuit te mogen spreken (bij de juiste personen) en ook beschermd moeten worden tegen mensen met de nodige aanleg voor afgunst. Hier hoort ook voorlichting bij over het niet al te veel naast de schoenen lopen, dus zelfbescherming.

Dit is dus de stelling, ik ben benieuwd wat jullie er van vinden en of jullie het herkennen.

5 gedachten over “Boven het maaiveld uitsteken”

  1. Ben het volledig met je eens en het zou mooi zijn als dat mogelijk is.

    Echter ik heb ooit gelezen dat zeker in groepen, mensen met goede ideeen worden neergemaaid, en wel om de volgende reden. De visionair oppert een goed idee, de andere leden van die groep begrijpen instinctief dat dit een goed idee is, maar zij hebben het niet bedacht en zijn bang dat het de persoon die het idee oppert meer aanzien zal krijgen binnen de groep en dat hij (want het gaat in dit gedrag vooral om mannen) dus zijn voortbestaan en aanzien in de groep flink zal vergroten. De andere groepsleden begrijpen dit en sommige mensen handelen instinctief dus dat dat hun eigen aanzien zal verlagen aangezien iemand hun voorbij zal gaan. Vanuit onze primitieve apengroepoerdriften zullen andere mannen in deze groep dus waarschijnlijk deze persoon gaan tegenwerken inplaats van meehelpen ondanks dat het idee voor de groep meer voortbestaan zal opleveren. Het is een soort bescherming van de eigen status. Daarom worden slimme kinderen vaak ook gepest, ze lopen te vaak tegen dit mechanisme aan omdat ze “te vaak” goede ideeen hebben in de ogen van de andere jongens in die groep.

    Het is mijn ervaring dat dit mechanisme ook daadwerkelijk zo werkt. En ook ikzelf wordt vaak een beetje pissig als iemand een heel goed idee heeft in een groep waar ik deel van uitmaak en ik heb het niet zelf verzonnen. Kortom het lijkt helaas in onze natuur te zitten. Echter als je dit weet kun je er wat aan doen maar je moet hier dus met de ratio de natuurlijke instincten overtuigen. 

    Ten eerste als jezelf een goed idee hebt wees bewust van dit mechanisme, 1 op 1 gesprekken hebben geen of in ieder geval veel minder last van dit mechanisme omdat de groepsreputatie dan minder meespeelt. Uit goede ideeen dus vooral 1 op 1 en mensen die positief reageren kun je vragen of ze mee willen doen. Mensen die 1 op 1 niet positief reageren is prima maar die laat je verder met rust. En zij hopelijk jouw ook later. De visionair heeft dus helaas wil het wat worden met zijn of haar idee naast het idee ook de verantwoordelijkheid om zichzelf te organiseren. Dat is niet per se makkelijk. Helemaal ideaal is het als je als visionair gewoon in je eentje je plannen grotendeels zelf kunt uitvoeren. Websites zijn bijvoorbeeld hier superhandig bij.  

    Op http://www.scientology.nl/courses/organizing/overview.html kun je eventueel gratis een online cursus over de grondbeginselen van organiseren leren maar wees je bewust van de bron. Ook dit boek over doelen zetten kan je veel leren over hoe je dit beter kunt doen. http://mensenrechten.org/goals.pdf

    Het zou mooi zijn als meer goede ideeen namelijk zouden worden uitgevoerd en niet langer stranden in de hoofden van mensen. 

  2. Beide heren hierboven hebben gelijk, maar het onderwerp is zo oud als de weg naar rome. Dus is er eigenlijk niets nieuws onder de zon. Het zit volgens mij in de genen mee gebakken. Vanuit het psychologische gedachtengoed te benaderen, vind ik het eigenlijk minachting naar (in dit geval) de desbetreffende visionair. De chinees heeft hier een mooie spreuk op:
    Zij die het weten, spreken niet
    Zij die spreken, weten het niet
    Maar hoe je het ook went enof keert, soms moet je spreken. En zoals douwe het al aangeeft, het 1 op 1 systeem zou een optie zijn, maar dan vraag ik me af hoeveel eeuwen we nodig hebben om dit te veranderen. Ik denk ook, dat het vaak de manier is waarop je visionaire gedachtengoed verwoord en het naar buiten brengt.

  3. heb scheit, heb scheit, heb scheit!
     
    dat moet toch ook kunnen?
     
    “wees uzelf, sprak ik tot iemand“ durf gewoon iemand te zijn! ieder mens is uniek! en we zijn allemaal bedoeld, al was het niet door je vader, dan wel door je Va… (durf ik nog?, mag ik nog?)
     
    “hij kon niet, hij was niemand” zo triest!!! maar dat doe je toch ook zelf? Wil je dat graag dan?
     
    ja, ik werd ook wel geplaagd, geloof ik. Niet omdat ik zo slim was, denk ik, maar ik snapte m.i. een hoop dingen niet. Nog niet, denk ik. Dat vinden jullie toch ook wel van mij? Kijk hier maar.^
    Maar als ze me pestten, werd ik eerst bang. Maar daarna vreselijk boos, en sloeg ze op hun bek!! Nou dat hielp prima, vooral op de ambachtsschool, waar degene met de langste …, maar de minste hersens, de leider was, volgens mij.
    Versla dus altijd de leider, nooit de slaaf, als je vrijheid wilt bevechten.
    (en waarom zou je een leidersrol willen? omdat je anders niemand ben?, ach kom, wees lekker gewoon iemand!)
     
    Maar er is iets anders aan de hand, heb ik ervaren; iets rotters! (dat zeg ik straks pas voor de spanning, want jullie weten toch al in welke hoek ik uit kom)
    Na een jaar of vijf – zeven vrije (anders was ik daar nooit achter gekomen) studie, of we goed bezig waren met ons bouwen, of dat het wellicht beter kon, en waarom dan en hoe dan, en wat kostte dat dan en hoe ze het elders deden, enz., enz., met ca. 15 vakbladen op m’n bureau, een paar handen vol congressen, symposia, PDOB studies en weet ik wat allemaal, kwam ik er dus!! achter dat we het fout deden.
     
    Eén van m’n leermeesters was de excentrieke Louis G le Roy uit Oranjewoud. Hij schreef o.a. het boek ‘natuur uitschakelen, natuur inschakelen.’ 1973, Ankh Hermes, Deventer.
    Hij snapte het leven helemaal, vond ik en ik sjokte op m’n okselkrukken (had motor gereden) samen met hem door zijn wilde-privé-natuurtuin, vol karrenvrachten (voor mij) onbouwkundige steenformaties; een eco-kathedraal of zo iets. En we liepen zo door zijn inmiddels internationaal beroemde wilde natuurtuin aan de Kennedylaan in Heerenveen, welke nu ook al lang weer teloor is gegaan.
     
    Dat natuur uitschakelen, daar was ik in mijn studie en praktijk op keiharde wijze in de (toen nog) grootste havenstad van het heelal wel mee geconfronteerd. Geen park was niet belaagd door een sporthal en zo (neem Ahoy maar) Bijna geen door mij geïnstigeerde vriendelijke daktuin overleefde de vele bezuinigingsronden van het ontwerp. Geen boom die schaduw gaf en waar elk jaar blaadjes vanaf vielen, had geen duivelse vijanden die daarover (vergun mij even) ouwehoerden. Geen bosje waar een mobieltjes struikrover achter had gezeten, overleefde, enz., enz.
     
    Dat natuur uitschakelen zo desastreus was, had ik o.a. reeds op schokkende wijze geleerd van Wouter van Dieren e.d., welke o.a. samen met Marius G. W. Hummelinck het gepopulariseerde boek schreef “Natuur is Duur”.’over de economische waarde van de natuur’. 1977, het Wereldvenster Baarn, samen met WNF.
     
    Maar dat ‘natuur inschakelen’, en dan uiteraard midden in de gebouwde omgeving, met harmonieus aangepaste natuurvriendelijke woningen en zo, daar snapte ik natuurlijk inmiddels veel meer van dan de kunstacademisch gevormde schilder, schrijver, fotograaf, cultuurfilosoof en ecotect le Roy.
    Omdat ik in vakblad ‘Bouw’ had gepubliceerd en hij vaak in ‘Plan’ (planologie), wilde ik graag aanvullend op hem ook in Plan schrijven, over het klimaat, de low costs, de boeiende diversiteit, de om den donder wel beschikbare ruimte, socialisatie, duurzaamheid en zo vele interessante dingen meer van de wat ik noemde beschermde natuurwoontuin voor ecologisch leven.
     
    Edoch eilaas, hoewel mijn artikel reeds goedgekeurd was voor plaatsing, (stadsambtenaren pleegden zulke dingen ook normaliter niet te schrijven), hoewel we het uitstekend hadden kunnen vinden samen, toch torpedeerde Louis de plaatsing, uit (en dat heb ik nooit eerder gezegd) op dit topic genoemde redenen, zo wist ik.
     
    Ach ja, ‘ik ben uiteindelijk ook maar een ambtenaar, b.b.’ zei de secretaris-generaal van VROM eens tegen me, ‘en ik heb ook net als jij alleen maar te doen wat de politiek mij opdraagt’.
     
    Zo heb ik op het forum van mijn politieke partij, CU, daar wel eens over geschreven, maar daar vinden ze mij ook maar een rare snijboon hoor (ik vrees zelfs zichtbaar mede hun WI-forum Opunie naar de filistijnen geholpen te hebben) ‘…………., maar ik maak het er zelf naar’ zei Tijl Uijlenspiegel terecht, weten we nog?
     
     ‘t Is of den duivel er mee speelt’ zeggen we wel eens.
    Niet dan???, vraag ik eerlijk.

  4. Het is ook belangrijk hoe je het brengt en wie je tegenover je hebt, Het beste werk je met gelijkwaardige partners samen, en vanuit  je taak-en functieomschrijving. Bij een eerder functioneringsgesprek heb je waarschijnlijk afspraken gemaakt met betrekking op een eventuele verbetering van de verstandhouding met leidinggevenden en andere medewerkers, het verhogen van de motivatie en het bereiken van nog betere prestaties. Vanuit die afspraken ga je eventuele uitdagingen aan, indien nodig met aanvullende cursussen/opleiding. Bij het volgende beoordelingsgesprek gaat het, na kwalitatief goed werk, over evt. overplaatsing en salarisconsequenties en worden verdere ontwikkelingsmogelijkheden bepaald.
    That`s the way!

  5. Nederland is de afgelopen 25 jaar verworden tot een grote sociale werkplaats waar je met een een beetje normaal verstand al snel boven de meute uitstijgt. Het komt allemaal heel gelikt over met al die dure bedrijfsmatige termen en perfect opgedirkte medewerkers. Het is een nietszeggend laagje vernis dat de kudde nog enigzins een beetje glans moet geven.

Laat een reactie achter