Het grootschalige afluisterschandaal dat werd blootgelegd door de Amerikaanse klokkenluider en politiek vluchteling Edward Snowden, blijkt uiterst vervelend uit te pakken voor Amerikaanse cloud- en securitybedrijven. Klanten lopen massaal weg, of eisen dat gevoelige data buiten de VS wordt opgeslagen. Hebben de Amerikanen zichzelf hiermee enorm in de voet geschoten?
Vertrouwensbreuk
De schokkende onthullingen van Snowden hebben internationaal tot een grote vertrouwenscrisis geleid. De greep van de Amerikaanse geheime diensten op internet bleek veel groter dan mainstream analisten hadden gedacht. Buitenlandse overheden en bedrijven hebben er vanzelfsprekend geen enkele behoefte aan om in de kaart te worden gekeken door een buitenlandse mogendheid. Zeker niet, als deze nauw verbonden is met zakelijke concurrenten. De gevolgen laten zich raden. Overheden en grote ondernemingen zoeken klandizie bij een Europees bedrijf, waar strengere regels gelden wat betreft databescherming en privacy. Zelfs veel Amerikaanse bedrijven wijken met hun cloudservers nu uit naar Europa, omdat dat de enige manier is waarop ze hun klanten kunnen garanderen dat de lange vingers van de NSA niet in hun gevoelige data wroeten.
Excuus om Amerikaanse internetgiganten te weren
Frankrijk en Duitsland hebben hun binnenlandse cloudnet opgezet om NSA-spionage tegen te gaan. Met als prettige bijkomstigheid uiteraard, dat binnenlandse startups veel marktaandeel kunnen pakken. Landen als China en Rusland zien nu hun kans schoon, om de Amerikaanse internetgiganten te weren en binnenlandse concurrenten voor Google, Facebook en Youtube op te zetten. De core business van deze bedrijven is vrij gemakkelijk over te kopiëren en dat gebeurt nu ook, zelfs op het Dark Web (de illegale zoekmachine Grams, via welke darkwebsites met snuisterijen als cocaïne en vuurwapens zijn te vinden, kent zelfs een vorm van Google Adwords). Baidu, Yandex en Weibo zijn niet zo goed als we hier in de westerse wereld gewend zijn, maar wel bevredigend voor de gemiddelde internetgebruiker. De Amerikanen hebben door schade en schande het wiel al uitgevonden. China en Rusland kunnen de bruikbaarste ideeën overkopiëren en in de beschermde binnenlandse markt ongestoord groeien en hun product verbeteren.
Tientallen miljarden schade
Niet voor niets klagen Amerikaanse internetbedrijven nu steen en been over de grote omzetdalingen die ze nu lijden. De Europese en Aziatische concurrentie lacht in hun vuistje. Er is nu een Amerikaans rapport [1] samengesteld, waarin de gevolgen van de Snowden-affaire zijn beschreven. Deze blijken niet mals. Salesforce, het bedrijf dat de software leverde voor veel van die vervelende verkopers die u ’s avonds bellen, maakte in het eerste kwartaal van 2015 een miljoenenverlies. De reden: klanten, waaronder een grote Duitse verzekeraar, liepen massaal weg naar Europese concurrenten.
Geruchten dat de NSA backdoorapparatuur had laten inbouwen bij Cisco-routers, kostte de netwerkgigant veel marktaandeel op de markten Brazilië, Rusland en China. Boeing verloor een Braziliaande miljoenenorder aan het Zweedse Saab, omdat de Brazilianen ‘not amused’ waren door Amerikaanse afluisterpraktijken. Steeds meer landen zoals China, India, Rusland en Australië, verbieden het opslaan van persoonlijke informatie buiten de landsgrenzen. Een rechtstreekse bedreiging voor het verdienmodel van Facebook en Google.
Aanbevelingen
In het rapport worden zes aanbevelingen gedaan. Enkele aanbevelingen zijn zinnig: de Amerikaanse geheime diensten mogen alleen die data verzamelen, waarvan dat expliciet volgens wettelijke regels is toegestaan. Er moeten internationale afspraken en samenwerking komen en er moet meer volgens het boekje gewerkt worden dan nu.
De vierde aanbeveling is, om in handelsverdragen de verplichting op te nemen om dataverkeer vrij te laten. Dit zou afschaffing van de EU-privacyregels betekenen. De vraag is, of de Europeanen dit zullen pikken. Dit is namelijk een vrij groffe inperking van burgerrechten. De laatste aanbeveling is, om landen die weigeren Amerikaanse internetgiganten vrij spel te geven met een beroep op data-privacy, hard aan te pakken met handelssancties. De vraag is, ook hier, of dat verstandig is. Het gaat hier om principiële zaken, en op dit punt toegeven, betekent gevoelig gezichtsverlies voor de politici van het desbetreffende land.
Maar goed dat er nog geen TTIP is/was..
Het is niet in te schatten hoeveel dit schandaal ons echt kost. Immers ze kunnen ook bij grote bedrijven afluisteren en voordelen geven aan het ene bedrijf ten koste van het andere. Wie weet hoe ver het gaat!