Bedrijven met voornamelijk vreemd vermogen vallen bij de minste tegenslag al om. Bron: www.insolvere.nl

Ondernemen zonder bank, helemaal zo gek nog niet

De gemiddelde ondernemer leent zich suf bij de bank. De verhouding vreemd vermogen (geleend geld) op eigen vermogen is vaak 2:1. Veel ondernemers komen daarom flink in de problemen als de bank de geldkraan dichtdraait, zoals nu gebeurt door de kredietcrisis. Sommige ondernemers, die een gezond wantrouwen koesteren tegen bankiers, pakken het slimmer aan.

De eerste moderne banken werden actief in de late middeleeuwen. Ze dienden onder andere om riskante handelsexpedities mee te financieren. Pandjeshuizen verstrekten leningen op familiezilver aan arme sloebers. De middenklasse leende zelden. Gegoede burgers financierden hun bedrijf door erfenissen (of uitkopen van ouders), investeerders en door te sparen. Leningen waren doorgaans een schande, een noodgreep, die alleen bij calamiteiten werden aangegaan.

Het is pas vrij recent dat ook kleine ondernemers grote sommen geld lenen bij de bank.  Hiervoor zijn enkele redenen aan te wijzen. De invloed van het calvinisme, dat sterk gekant is tegen leningen, nam af. Ook werden banken democratischer. Het werd nu ook voor de lagere klassen veel gemakkelijker om leningen af te sluiten. De belangrijkste reden was echter dat Angelsaksische ideeën over bedrijfsfinanciering steeds populairder werden. Dit had twee gevolgen.

Bedrijven met voornamelijk vreemd vermogen vallen bij de minste tegenslag al om. Bron: www.insolvere.nl
Bedrijven met voornamelijk vreemd vermogen vallen bij de minste tegenslag al om. Bron: www.insolvere.nl

De factuur als methode voor uitstel van betaling
Bij de meeste bedrijven was het de gewoonte om direct bij levering betaald te krijgen. De post debiteuren was daarmee nul. Alle kapitaal van het bedrijf zat in het bedrijf zelf. Weliswaar bestonden er systemen als de spreekwoordelijke kerfstok, maar pas met de komst van facturen begon de hoeveelheid kapitaal die in openstaande rekeningen zat, explosief te stijgen.

Omgekeerd neemt uiteraard ook de hoeveelheid vreemd vermogen toe. Bedrijfseconomen zien het flink oprekken van de betalingstermijn als een uitstekende manier om de hoeveelheid kapitaal in hun bedrijf flink te vergroten, m.a.w. gratis te lenen.

Vooral grote bedrijven maken hier graag misbruik van. Zo begon warenhuisketen HEMA, ooit een redelijk snelle betaler, na de overname door een hedge fund de toeleveranciers af te knijpen door veel later te betalen. Uiteraard mogen de klanten van HEMA niet gratis op krediet kopen, dat spreekt.

‘Hoe meer lenen, hoe meer winst’
Een andere reden waarom financieel managers graag veel lenen, is dat het rendement op het eigen vermogen (EV) sterk toeneemt. Stel, het totale kapitaal in een bedrijf, Windbuil BV,  is eenderde eigen vermogen en tweederde vreemd vermogen: geleend van de bank voor bijvoorbeeld 5% rente. Het totale vermogen van het bedrijf bedraagt een miljoen euro. Stel, het bedrijf maakt 100 000 euro winst. Nadat de bank betaald is (667 000 * 5% = 33 350 euro rente) blijft er nu 66 650 euro winst over, die uitgekeerd wordt aan de eigenaar. Deze maakt een rendement op zijn kapitaal van 20%. Briljant! Onze financieel manager viert zijn geniale strategie met een fles champagne, fikse loonsverhoging en bonus, dat spreekt.

Een paar jaar later (ons financiële wondertalent is dan uiteraard het volgende eerlijke bedrijf aan het slopen) zit het bedrijf met de gebakken peren. Stel, het bedrijf maakt na een slecht jaar een verlies van 100 000 euro. De bank moet betaald worden, wat het verlies vergroot: 133 350 euro. Dit verlies komt geheel ten laste van het eigen vermogen van 333 000 euro. Dat halveert hierdoor bijna tot 200 000 euro. Nu hanteren de meeste banken de regel dat een bedrijf solvabel moet zijn. Dat wil zeggen, dat de hoeveelheid vreemd vermogen nooit meer dan tweederde mag zijn. Wilt u even een kwart miljoen aan de bank terugbetalen, meneer. Het gevolg: het bedrijf gaat op de fles, werknemers raken hun baan kwijt en de ondernemer blijft berooid achter. De concurrent, Eigengeld BV, die de bank principieel buiten de deur houdt en daarvoor genoegen nam met een lager rendement, slaat nu toe. Voor een appel en een ei koopt deze Windbuil BV op en weet hiermee nog enige werkgelegenheid te behouden.

Bankenvrij ondernemen, hoe doe je dat?
Er zijn een aantal eenvoudige principes die een bankenvrije ondernemersstijl mogelijk maken. Ten eerste is dat directe betaling eisen. Een betalingstermijn van nul dagen dus. Hierbij hoort een stevige boeterente: wie te laat betaalt, verandert in een melkkoe. Ten tweede worden ook leveranciers direct betaald. Dit kost weliswaar renteinkomsten, maar de dankbaarheid van de leveranciers, die hiervoor vaak genoegen nemen met een wat lagere prijs, maakt dit meer dan goed. Er is ook een ontastbaar voordeel. De relatie met leveranciers en klanten wordt niet belast door schulden en blijft prettig, waardoor er meer zaken worden gedaan.

Verder werkt een bankenvrije ondernemer niet met geleend geld, maar met 100% eigen vermogen. Groei wordt zoveel mogelijk gerealiseerd met het eigen vermogen, dus door winsten op te sparen en te investeren. Is extra kapitaal nodig, dan kan het bedrijf aandelen verkopen aan bijvoorbeeld personeelsleden of externe investeerders. Er hoeft geen energie meer verspild te worden aan moeizame onderhandelingen met bankiers. Een bankenvrije ondernemer begroet een recessie met gejuich, want nu is de tijd gekomen om te oogsten en als een hongerige wolf huis te houden onder de smakelijkste hapjes onder de op apegapen liggende concurrentie. Hij of zij slaapt ’s avonds als een roos, terwijl de “slimme” leners in een ambulance met loeiende sirene naar de reanimatie worden vervoerd.

10 gedachten over “Ondernemen zonder bank, helemaal zo gek nog niet”

  1. “Een betalingstermijn van nul dagen dus. Hierbij hoort een stevige boeterente: wie te laat betaalt, verandert in een melkkoe”
    En weg is de klant…

    Mooie utopische voorstelling van zaken, maar dat kan alleen gaan werken als de hele keten zo werkt. Hoe wil je dat realiseren?

    1. Doordat je als bedrijf geen rente en aflossingen aan de bank hoeft te betalen en door scherp in te kopen en efficiënt werken kan je eisen stellen aan je debiteuren. Door af te spreken, je betaald mij meteen daardoor betaal je ook minder voor het produkt/dienst die men afneemt. 
      Door genoeg eigen vermogen te hebben kan je concurerender zijn dan je concurrenten. Immers zij berekenen wel de rente aan de bank door aan hun klanten. 

      1. Je hebt gelijk hoor, je kunt de klant stimuleren door scherper aan te bieden op voorwaarde van direct betalen. Maar mijn sarcasme werd getriggerd door het negatieve: (boete-) rente en de klant daarmee als melkkoe gaan zien.
        Of -nog erger- zoals Peer Polderman hieronder beweert: “In wezen zou de overheid een minimale rente moeten laten rekenen bij fakturen.” Waarom nou weer die overheid? Waarom niet zelf afspraken maken?
        Die overheid moet terug naar de basis: bescherming, nutsvoorzieningen en basis gezondheidszorg.
        Ook ik ben ondernemer en erger mij aan die 30 en soms zelfs 60 dagen betalingstermijn. Mooier zou zijn om de klant een stimulus aan te bieden op het tarief. Dat is ondernemen.
        V.w.b. de HEMA; inderdaad kapot gemaakt door een hedgefund: risico van aandelen. Je kunt er investeringen mee financieren maar ook jezelf laten uitkleden. Wellicht dat probleem deze marktwerking dieper zit: iedereen wil met geleend geld ondernemen.
        Met eigen geld ondernemen remt je in investeren, innoveren of uitbreiden. Maar je weet wel: wat ik heb is van mij. Dan groei je maar iets minder hard (mag niet van Keynes), maar innovatie e.d. kun je ook bewerkstelligen door samenwerkingsverbanden aan te gaan.

  2. Dat hedge-funds deed nog veel meer nare dingen bij de overname van HEMA. HEMA was namelijk een heel gezond bedrijf wat al haar panden  in  eigen  bezit had (min of meer). Nu had het een nieuwe eigenaar en ja, die mag doen met zijn bezit wat hij wil. Dus het Hedge-funds verkocht al het onroerend goed en liet de HEMA achter met dure huur-contracten  en weg waren ze; “even een goed bedrijf leegzuigen” noem ik dat. parasiteren is ook een woord.

  3. Ja, een vurrukkuluk verhaal weer hoor!
    leuk als je het zo scherp kunt zien en uitdrukken!
     
    Vreselijk vind ik het, zoals onze prachtige industrie nu door het kapitaal naar de ondergang wordt geholpen.
     
    Ik ben m’n loopbaan 55 jaar terug begonnen bij een scheepsbouwmachinefabriek.
    Best een mooi groot bedrijf, wat het nog heel lang uitgehouden heeft, toen de scheepsbouwindustrie al lang tanende was.
    De helemaal directeur eigenaar woonde in een best mooi huis op een mooi plekje, maar dat kon het bedrijf best opbrengen, vonden we allemaal.
    Met zijn schoonzoon, niet zo’n heel wijze, vonden we, met een grote ‘amerikaan’ onder z’n kont, hadden we beduidend minder op. Eigenlijk vonden we dat reeds een parasiet, net als nu de banken.
     
    Mijn schoonzoon, met een eigen aannemersbedrijfje, (voelt ook niks van de recessie!) ook uiteraard met alleen eigen kapitaal, kan rustig zijn bedrijf een jaar plat gooien, als hij wil, zonder daaraan nou kapot te gaan. Heerlijk hè?
     
    (Daarom vind ik het ook zo’n (vergun mij even een bouwkrachtterm:) gore rotstreek dat er in de vieze politiek nu voorstellen worden gedaan om mijn eigen bijna vrije huis, een halve eeuw zuinig voor gespaard, teneinde deze pensionado-plukking te kunnen gaan overleven als appeltje voor de dorst, aan de grote graaiers in de zorgindustrie over zou moeten gaan doen, … via een banklening?)
     
    Heb ik het voorstel van coöperatieve bedrijven hier een keer gelezen, als middel vóór betrokkenheid en tegen de uitverkoop van onze met zorg opgebouwde industrie, richting China?
    Dat zou het natuurlijk helemaal zijn, als we de bedrijven bekwaam leiden. Niemand zal dan voor verhuizing naar China met bijbehorende onderbetaling stemmen immers?

    Zo stem ik ook in een deel van de lonen uitbetalen in eigendomsrechten.
     
    Op ons politieke forum heb ik Wim van der Leegte voorgesteld als visionair.
    Hij redt NedCar met 1500 werknemers.
    Hij lag wakker van die werknemer die na 35 jaar aan zijn vrouw zou moeten gaan vertellen dat hij geen werk meer had (en nooit meer kan krijgen uiteraard).
    Wim, goed voor 700miljoen, las ik; 7600 werknemers in 18 landen.
    Hoeveel geleend geld er in zijn bedrijven zit, weet ik niet, maar hij heeft voor mij wel de goede instelling, welke ik bepaald niet bij de banken vind, zelfs bij de RABO niet zo erg meer, geloof ik. 

  4. Ik als ZZP’er met een uurtarief dat alleen door de echt grote bedrijven kan worden betaald, moet gewoon netjes 30 dagen betalingstermijn hanteren.
    Ik heb dat treuzelen met betalen nooit gesnapt, uiteindelijk is uitstellen allemaal onzin. Het is slechts eenmalig dat je een rentevoordeel pakt als debiteur zijnde, en dat is (bij gelijkblijvende bedragen) dus alleen bij de allereerste betalingsverplichting.
    In wezen zou de overheid een minimale rente moeten laten rekenen bij fakturen.

  5. Goede visie en een goed artikel! Het wordt ons door het systeem aangeleerd schulden te maken, betalingstermijnen te hanteren, gebruik te maken van kredieten. Maar het kan dus ook anders. Echter zullen veel partijen niet meewerken aan directe betalingen en is het voor sommige ondernemers, groothandelaren, e.d, moeilijk om direct alles te betalen. Die hanteren dan ook vaak betalingstermijnen van 60 dagen. Ook de vaak conservatieve financiële afdelingen in het bedrijfsleven zullen het niet waarderen, denk ik.

    Wat je wel ziet is dat sommige bedrijven korting geven, mits de gelden meteen worden overgemaakt. In Brazilië is dit B2C aan de orde van de dag. Koop je schoenen , dan kan je die in 12 maanden afbetalen. R$20,- per maand, kosten in totaal $R240,-. Als je het bedrag in één keer wil betalen, kosten dezelfde schoenen opeens $R200,-. Langzaam geld is duur. Ik heb dit artikel met bronvermelding op Biflatie gezet; http://biflatie.nl/artikelen/34-economisch/38120-het-kan-ondernemen-zonder-bank

Laat een reactie achter