Nederland en de andere Europese landen kampen met een duivels dilemma. Griekenland failliet laten gaan of nog meer geld in het Griekse Danaïdenvat storten? Er is nog een derde oplossing, waarbij de kosten bij de veroorzakers van de crisis worden gelegd.
Griekenland: een ramp in ontwikkeling
Is er nog een andere oplossing denkbaar, behalve Griekenland failliet laten gaan?
Griekenland loste financiële problemen traditioneel op door de Griekse munt, de drachme, geregeld flink te laten devolueren. Niet erg prettig voor de Griekse kleine spaarders, maar de Griekse overheid kon zo ongegeneerd doorgaan met schulden maken. Op die schulden werd uiteraard wel een zeer hoge rente betaald.Vandaar dat de Grieken dolgraag bij de eurozone wilden horen. Zo konden ze goedkoop lenen. Met boekhoudfraude, waarbij de louche Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs de Grieken hielp, voldeed Griekenland toch aan de strenge euronormen.
Jarenlang leefden de Grieken boven hun stand. Ze leenden onbeperkt geld tegen lage rente, waarmee de kiezers konden worden gepaaid en het Griekse ambtenarenapparaat de best betalende werkgever in het land kon blijven. De gevolgen zijn bekend. Op dit moment heeft Griekenland 350 miljard euro staatsschuld[1]. Dat is meer dan alle Grieken samen in anderhalf jaar verdienen. Althans: voor zover bekend bij de overheid, want Griekenland kent een omvangrijke zwarte economie.
Haal het geld bij de profiteurs
De grootste profiteurs van een reddingsoperatie zijn uiteraard de eigenaren van Griekse staatsobligaties. Dat zijn voornamelijk Franse, Belgische en Duitse banken en pensioenfondsen. Tweejarige Griekse staatsobligaties gingen van de hand met ongeveer dertig procent rente per jaar. Als de Europese landen inspringen, betekent dat een gemakkelijke, enorme winst voor deze financiële instellingen. Geen wonder dus dat er veel stemmen op gaan de banken “vrijwillig” mee te laten betalen. Zoals bekend is het solidariteitsgevoel bij bankbestuurders niet buitensporig hoog ontwikkeld. Van die vrijwilligheid zal dus weinig terecht komen. Ook zullen beleggers van buiten de Europese Unie dan alsnog profiteren.
Verlaag de rente op openstaande Griekse staatsschulden
Er is veel voor te zeggen Griekenland failliet te laten gaan. Dit zou een uitstekend afschrikwekkend voorbeeld zijn voor andere landen die het vertikken te bezuinigen. Er is echter een betere oplossing. Schroef de rente op alle reeds uitgegeven Griekse staatsobligaties terug naar bijvoorbeeld een procent boven het niveau dat Duitsland betaalt. Hiermee krijgen de instellingen die Griekse staatsobligaties tegen hoge rentes hebben aangeschaft, een gevoelige tik terwijl ze niet failliet gaan. Ook kan het tijdstip van terugbetaling worden verlaat. Door de obligatierentes open te breken zal andere marktpartijen in de toekomst ook de lust vergaan de Grieken zomaar geld uit te lenen. Ook wordt zo tijd gewonnen om de problemen in Griekenland structureel op te lossen, bijvoorbeeld om de belastingontduikers hard aan te pakken.
Leuk idee, maar laat achterwege uit te leggen hoe dat rentenivo tot stand komt. Lijkt me niet iets dat je als land zomaar kiest, als je de persberichten van de laatse jeren gevolgd hebt. Kan ik misschien ook mijn hypotheekrente even kiezen? Lijkt me wel wat.
Klopt als een zwerende vinger, helaas bepalen de bankiers de politieke agenda
Leuk idee, maar laat achterwege uit te leggen hoe dat rentenivo tot stand komt. Lijkt me niet iets dat je als land zomaar kiest, als je de persberichten van de laatse jeren gevolgd hebt. Kan ik misschien ook mijn hypotheekrente even kiezen? Lijkt me wel wat.