2011 is geen goede tijd om een dictator te zijn. De ene na de andere despoot in het Midden Oosten moet er aan geloven. Aan de andere kant: China, dat in hoog tempo verandert in het machtigste land op aarde, is nog steeds een dictatuur. Maar hoe groot is de kans dat we een dictatuur in Nederland krijgen?
Dictators van alle tijden
Een dictatuur is een regeringsvorm waarbij één man (de dictator) of een kleine groep over vrijwel alle macht beschikt. Anders dan in een monarchie, waarin de vorst ingebakken zit in een nauw keurslijf van wetten en regels, is een dictator een alleenheerser buiten de wetten om. Uiteraard is dit voor een machthebber veel prettiger dan een monarchie. Om die reden konden zaakwaarnemers voor de koning of keizer, zoals de Japanse shoguns of rijkskanseliers, zich snel ontpoppen tot dictator. Dictatoren hebben per definitie een legitimiteitsprobleem, omdat hun gezag niet op wetten is gebaseerd.
Het oude Griekenland kende de tyrannos, een met een dictator vergelijkbare alleenheerser die met ijzeren knoet over een oproerig stadsstaatje heerste. Het Romeinse Rijk kende een tijdelijke dictator die voor zes maanden absolute bevoegdheden kreeg. Hier komt het woord dictator vandaan. Deze werd door de senaat aangewezen als de omstandigheden hier om vroegen. Zo kon de leider snel beslissen zonder dat de rumoerige Romeinse politiek beslissingen kon dwarsbomen. Julius Caesar riep zich uit tot dictator voor het leven. Zelfs de moord op hem kon de democratie in Rome niet meer redden. Ook nu democratische landen hebben dictatuur gekend: Engeland werd een tijdlang geregeerd door de dictator Oliver Cromwell, Frankrijk en Duitsland de meer bekende Napoleon en Hitler. Veel mensen zien Engeland als de bakermat van de democratie: het land kent de oudste grondwetsdocument, de Magna Charta, die de bevoegdheden van de vorst inperkte. Klaarblijkelijk kan zelfs in een dergelijk land een dictator aan de macht komen, als aan bepaalde voorwaarden is voldaan.
Hoe komt een dictator aan de macht?
Mensen zullen niet voor niets macht afstaan aan een alleenheerser. Hiervoor moet aan enkele voorwaarden zijn voldaan. Ten eerste moeten de bestaande wetten en het politieke stelsel in diskrediet zijn gebracht: het land moet onregeerbaar zijn. Of moet een buitenlandse heerser een marionet installeren. Ten tweede moet de dictator een geweldsmonopolie hebben. In de praktijk betekent dat: een gewapende bende of het leger onder controle hebben. Cromwell en Napoleon waren legeraanvoerders, Hitler maakte gebruik van zijn positie als gekozen staatshoofd. Dit kan ook het leger van een buitenlandse mogendheid zijn.
Kan zich ooit een dictatuur in Nederland vormen?
Verreweg de meeste Nederlanders hebben een uitgesproken hekel aan absolute heersers. Nederlanders zijn ook pragmatisch ingesteld, waardoor het mogelijk is dat er coalitieregeringen met felle politieke tegenstanders als SP en VVD (in de Provinciale Staten van Noord-Brabant) mogelijk zijn. Onregeerbaar zal Nederland daarom niet snel worden. In feite is de tegenwoordige politieke situatie een bewijs van de veerkracht van het Nederlandse politieke systeem. Morrend en grommend is er nu een redelijk stabiele politieke samenwerking tussen drie partijen met haast onoverbrugbare politieke verschillen en worden de problemen redelijk daadkrachtig aangepakt.
Er zijn echter toch enkele scenario’s denkbaar. De eerste is dat een buitenlandse mogendheid de democratie in Nederland afschaft, bijvoorbeeld een VS van Europa. In het tweede scenario wordt de macht van de ambtenarij steeds groter en trekken zelfstandige bestuursorganen steeds meer macht naar zich toe. Hoe instabieler regeringen worden, hoe groter de neiging meer en meer bevoegdheden naar deze zbo’s en overheidsinstellingen over te hevelen. Het derde scenario is dat etnische of religieuze conflicten, bijvoorbeeld tussen de islamitische minderheid en de inboorlingen, leiden tot een burgeroorlog. Het vierde scenario is een corporatistische staat, waarin grote bedrijven als Shell en mediaconglomeraten het land beheersen. De kansen op deze vier scenario’s zijn reëel, maar beperkt. Democratie vereist voortdurende waakzaamheid. Er zal voorkomen moeten worden dat één van deze vier scenario’s uitkomt. Dat zal lukken als het Nederlandse pragmatisme van harte wordt aangemoedigd en er geen extra bevoegdheden meer naar Brussel gaan, transparantie in de overheid wordt afgedwongen met een verbeterd WOB-recht en voorkomen dat er een grote, niet-geïntegreerde etnische minderheid ontstaat.
In Nederland is het in theorie mogelijk. Zoals in de jaren 30 in Duitsland gebeurde. Als de angst regeert, dan kan een staatshoofd alle vrijheid krijgen door de noodtoestand af te kondigen.
Hier zijn we dan wel weer zo dat er altijd wel een politieke partij meteen een motie afroept tegen degene die de noodtoestand in werking laat treden. en aangezien het leger (naar mijn weten) geen politieke voorkeur heeft, dan zal het leger nooit achter 1 politieke partij staan.
Hebben we toch al? Trix of zo heet ze…
Dat kan wel degelijk. We stevenen op dit moment af op een crisis die niet is op te lossen met de bekende middelen. Een regeringsleider heeft dan de mogelijkheid om de wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag in werking te stellen. Vanaf dat moment zijn wij een dictatuur. Ik ben er van overtuigt dat wij dat binnenkort nog gaan beleven.
Klik hier voor de wiki pagina
“Dictatoren hebben per definitie een legitimiteitsprobleem, omdat hun gezag niet op wetten is gebaseerd.”
Waar staat dat dat zou moeten? Dit is heel erg geredeneerd vanuit onze huidige samenleving. Gezag kan ook heel gemakkelijk vanuit een persoonlijkheid komen. Dit is hoe pre-middeleeuwse koningen en leiders het deden.
Je inspireert machtige leenheren die jou zien als hun leider.
De overige legitimiteit komt vanzelf door het machtsmonopolie van deze leenheren.
M.a.w, “Je doet wat ik zeg of je hebt een probleem”.
Er is weinig veranderd sinds die tijd. De macht en het gezag van onze regering is ook afgeleid van de mogelijkheid tot sancties als je in overtreding bent van de regels die door onze parlementaire dictatuur zijn geformuleerd.
“Anders dan in een monarchie, waarin de vorst ingebakken zit in een nauw keurslijf van wetten en regels, is een dictator een alleenheerser buiten de wetten om.”
Bron?
De dictatuur is een regeringsvorm zónder feitelijke regering.
Wél de jure ( = bij wet ) maar nièt de facto ( = feitelijk ).
Vandaar dat een dictatuur van 1 dictator-persoon en/of
1 dictator-partij het meest voorkomt cq. is voorgekomen.
De wetten hoeven slechts zodanig te worden aangepast,
dat de heersende persoon en/of partij voor 100% een heel
volk of volken kunnen dwingen te doen wat hij en/of zij willen.
ja, ik word dictator. mensen weten het nog niet maat het gaat gebeuren. kan ik ook zijn dat ik naar Luxemburg ga