crisis

3 praktische oplossingen voor meer economische veerkracht

Op politici hoeven we niet te rekenen, zo wijzen de gebeurtenissen einde 2011 uit. Na de machtsovername door bankiers in Italië en Griekenland blijkt dat democratie weinig voorstelt. Drie strategieën om zelf onafhankelijker te worden van politici en banksters.

Griekenland: staatsgreep door de banken in plaats van democratisch referendum
Na het artikel over hoe eerlijk onze economie eigenlijk is, hebben we de afgelopen weken met zijn allen mogen meemaken hoe het inderdaad de financiële elite is die de politiek in Europa en op landsniveau onder controle heeft. Het zijn niet de overheden die de bankensector aanpakken, inplaats daarvan is het de bankensector die nationale overheden in Europa overneemt. Een Grieks referendum waarin het volk zelf de toekomst van het land mocht bepalen, werd effectief de kop ingedrukt. En de democratisch gekozen leider die dit voorstelde werd snel afgevoerd. Het land waar de democratie notabene werd uitgevonden had opeens zonder enige verkiezingen een nieuwe premier, Papadimos.  Deze ongekozen nieuwe premier werkte totaal niet verrassend eerder bij de ECB, oftewel het kloppende hart van het controlemechanisme hoe een kleine elite de hele Europese bevolking voor het karretje heeft gespannen. Een mooi stukje powerplay 1-0 voor de 1%.

Een pittig moreel dilemma waar ook telkens meer Nederlanders tegenaan lopen.

Italië: Goldman Sachs-kolonie geworden
Maar daar bleef het niet bij. Een week later, nadat Berlusconi publiekelijk opmerkte dat de Italiaanse burgers het minder hadden gekregen na de invoering van de Euro, was de man ook binnen een week uit de macht ontzet. Waar het volk Berlusconi al enkele decennia zonder succes probeert te lozen lukt het de private bankenwereld binnen een week. Ook hier geen verkiezingen. Hier werd Mario Monti, o.a. voorzitter van de Trilateral Commisie tot premier benoemd en die kondigt inmiddels vrolijk aan dat hij natuurlijk geen andere volksvertegenwoordigers onder zich wil hebben werken maar liever zelf zijn oude vriendjes en vriendinnetjes uitnodigt om zo gezamenlijk ook de hele politiek van Italië over te nemen. 2-0 voor de 1%.

Main stream media medeplichtig aan staatsgrepen
Ondertussen vertellen de journaals van de main stream media ons via de “economische experts” die ze interviewen dat deze “stoffige technocraten” benoemd zijn omdat je met zo een crisis in Europa natuurlijk niet de regels van de grondwetten van de landen blijft volgen… Als het erop aan komt laten we dus twee landen overnemen door de financiële elite en schorten we alle rechten van de bevolkingen van die landen maar even op. We staan erbij en kijken ernaar, en het journaal verteld ons dat dit eigenlijk beter is zo. In Afrika noemen we zoiets een dubbele staatsgreep, maar onze media legt het ons nog een keertje uit dat dit echt het beste voor ons is. 3-0 voor de 1%.

‘Democratische’ Europese en Nederlandse politici juichen staatsgreep door de banken toe
Buiten Nigel Farage en Paul Murphy lijkt de rest van de Europese politici dit allemaal prima te vinden. Net als onze eigen top in Den Haag overigens die vrolijk om het hardste meeriepen dat een referendum voor het Griekse volk om over de toekomst van hun eigen land te beslissen toch echt zeer onwenselijk was… 4-0 voor de 1%. Het lijkt er bijna op dat de financiele elite en de politiek in hetzelfde team zitten. Ik denk dat het duidelijk is hoe deze wedstrijd af gaat lopen, en ik denk dat ik niet langer zin heb om aan dit spel mee te doen.

De main stream media legt het nogmaals duidelijk uit, protesten in Libië worden gehouden door nobele vrijheidsstrijders, protesten in Nederland door werkloze stinkende hippies zonder doelen. Goed onthouden en niet teveel zelf nadenken.

“Democratie” en “vrije pers”
Het gevoel wat ik hierbij krijg komt denk ik nog het dichtst bij het moment dat ik erachter kwam dat Sinterklaas niet bestond. Het idee was leuk en sympathiek maar helaas, de beste man bestaat niet. Ik denk dat telkens meer mensen ook in Nederland er nu achter komen dat het succesverhaal van de euro, een democratie in Europa en een goede objectieve onafhankelijke journalistiek in Nederland net zo waar bleken te zijn. Jammer maar helaasch.

Zo worden we onafhankelijker van de elite
Maar goed, in het probleem zit de oplossing zegt men wel eens. Het probleem is nu duidelijk en dat is voornamelijk dat een kleine elite op een plek ver weg voor de gemiddelde inwoner van Europa een enorme invloed heeft op het geldsysteem en ook de politiek volledig onder controle lijkt te hebben. Maar als we nog eens goed kijken naar de voortbestaanfunctie van geld dan is geld niets meer dan het organisatiemodel waar wij diensten en goederen met elkaar mee uitruilen. Is het werkelijk nodig dat we ons daarvan volledig afhankelijk maken van de Euro en de mensen die dit systeem controleren? Nee, dat is het niet. De oplossing is ergens heel simpel, we moeten onze goederen en diensten via andere manieren met elkaar gaan uitruilen, en het slimst is dit om het zo te doen dat bankiers en politici er helemaal geen invloed meer op kunnen uitoefenen. Dit heeft direct een groot financieel voordeel omdat je zo geen belasting en rentekosten hoeft te betalen over je transacties en je dus al snel een korting van minimaal 19% op alles hebt wat je via dit soort systemen met elkaar uitwisselt.  Er zijn gelukkig al een aantal mogelijkheden om het onderling uitruilen van diensten en goederen te doen, met slim gebruik van het internet.

Drie strategieën om onafhankelijker te worden
Hieronder een drietal strategieën waar mensen direct mee aan de slag kunnen.  Het lost het probleem van de Euro zeker niet op maar  je krijgt wel meer economische veerkracht door aan dit soort complementaire alternatieve systemen mee te doen. En alle veerkracht is met een imploderende Euro mooi meegenomen.

1) Letshec.nl
Denkt u wel eens dat het anders kan. Onze maatschappij gebaseerd op het individu, op groei en op geld. Lang niet iedereen krijgt voldoening uit het dagelijks leven. Doe jij datgene waar je hart ligt? Let’s HEC daagt je uit. Let’s HEC is een website, waarbij mensen met elkaar kunnen ruilhandelen. Mensen met gelijke interesses kunnen elkaar ontmoeten en samen werken. Het systeem is gebaseerd op het ruilen van tijd.
http://www.letshec.nl/

Het uitruilen van waardevolle goederen en diensten tussen mensen is de echte economie, er zijn genoeg alternatieven naast geld om deze uitruilen mogelijk te maken.

2) Spullen delen
Bespaar geld, spaar de aarde, help buren en vrienden door slimmer met je spullen om te gaan. We hebben allemaal wel spullen op zolder, in de garage of in een boekenkast liggen die we niet zo vaak gebruiken. Vaak hebben we ook dezelfde spullen.
Dat kan veel slimmer! Via spullendelen.nl kun je spullen lenen en uitlenen aan je buren, vrienden, collega’s en bijvoorbeeld je sportclub. Word daarom lid en voeg de spullen toe die je uit wilt lenen. Bepaal zelf wie je spullen mogen lenen en begin met delen! http://www.spullendelen.nl/

3) LETS (Local Exchange Trading System)

LETS is een sociaal, milieuvriendelijk, goedkoop en vooral ontzettend leuk systeem waarin je met andere mensen handelt, niet voor geld, maar voor alternatieve valuta. Je kunt hierbij je eigen regels over rente etc. bepalen met de groep Er zijn in Nederland al minstens 25 van dit soort lokale ruilkringen actief. Kijk voor een LETSkring bij jou in de buurt op de site.
http://www.letscontact.nl/

Dit zijn drie praktische voorbeelden waar iedereen die wil, nu direct mee aan de slag kan. Net als met de desillusie van Sinterklaas is het in dit geval wellicht verstandig om niet te lang boos, gefrusteerd en verdrietig te blijven ook al geloven we dat dit nog zo terecht is. Accepteer hoe het momenteel is en ga zelf deelnemen, mee-experimenten en meebouwen aan de oplossingen.
Voor meer mogelijkheden van oplossingen zie ook de eerdere delen over de toekomst van onze economie. (deel 12 en 3)

Meer informatie:
Op 11 December had Brandpunt ook een aflevering over deze zaken onder de titel: Het geheime bankgenootschap.

(Dit stuk mag vrij door iedereen overgenomen worden op websites, blogs, of om door te sturen aan familie, vrienden, collega`s, kennissen en anderen. Graag zelfs hoe meer mensen dit weten hoe beter. Zet wel even de bron erbij zodat mensen hieronder mee kunnen doen in de discussie als ze dat willen.)

De Caixa ('kas') de Barcelona is net als veel andere Spaanse 'cajas' zwaar in de problemen gekomen door de instorting van de huizenmarkt.

Europese bankensector terminaal ziek

Vergeet Griekenland, dit is nog veel erger. Ook zonder de Griekse schuldencrisis staan de Europese banken op omvallen. In feite zijn de staatsschulden niet eens het ergste probleem. Hoe overleeft Europa de bankencrisis?

De Caixa ('kas') de Barcelona is net als veel andere Spaanse 'cajas' zwaar in de problemen gekomen door de instorting van de huizenmarkt.
De Caixa (Catalaans voor 'kas') van Barcelona is net als veel andere Spaanse 'cajas' zwaar in de problemen gekomen door de instorting van de huizenmarkt.

Slechte leningen aan omvallende staatsbedrijven door politieke spelletjes
Banken in Europa, vooral in de Zuid-Europese landen waar vroeger het Romeinse Rijk was gevestigd, vervullen een belangrijke rol voor politici. Banken in Zuid-Europese landen als België, Frankrijk, Spanje en Griekenland worden ingezet voor politieke doeleinden. In Spanje worden de cajas (‘kassen’), de lokale door de overheid opgezette leenbanken, gebruikt om illegale campagnedonaties mee weg te moffelen. En voor sociaal beleid; politici van de socialistische PSOE zette de cajas onder druk om ook aan mensen die dat eigenlijk helemaal niet kunnen betalen, zoals immigranten uit Latijns Amerika, hypotheken te verstrekken. De cajas zitten nu sterk in de problemen omdat ongeveer honderd miljard euro is verdampt door de ineenstorting van de Spaanse  huizenmarkt, waardoor de hypotheken niet meer gedekt zijn[1]. De helft van de cajas is technisch failliet en slechts éénzesde zou volgens Amerikaanse kapitaaleisen zonder toezicht open mogen blijven.

Zoals dit Spaanse voorbeeld laat zien, dienen de cajas en vergelijkbare banken in andere Europese landen om te investeren in bedrijfstakken waar commerciële banken of investeerders geen brood in zien, maar die wel belangrijk zijn voor de regionale werkgelegenheid (en dus de kans op herverkiezing). Vaak zijn dit ook leningen tegen lagere rentetarieven. Het is uiteraard niet voor niets dat commerciële beleggers weinig happig zijn om hierin te beleggen, dus het gebeurt geregeld dat een dergelijk bedrijf alsnog omvalt en hiermee de bank met een enorme schuld opzadelt, zie het Spaanse voorbeeld. Dit probleem speelt overigens ook in China en was in Japan de directe oorzaak voor het ‘verloren decennium’. Ter geruststelling: de Nederlandse Rabobank, ook een coöperatieve leenbank, heeft de felbegeerde AAA-rating, die zelfs de VS niet meer haalt.

Zwakke kapitaalspositie
Banken moeten aan redelijk strenge eisen voldoen. Zo moet er tegenover riskante leningen, voldoende eigen vermogen staan. Als een bank veel leningen uitschrijft aan wankelende staatsbedrijven, daalt de kredietwaardigheid van de bank enorm. Alleen door extra vermogen kan de bank dan alsnog overeind blijven. Internationaal geldt doorgaans de eis dat tien procent van het totale bedrag aan uitgeleend geld vermogen van de bank moet zijn. In Europa wordt slechts vijf procent eigen vermogen geëist (en acht Europese banken voldeden zelfs niet aan deze vederlichte stresstest; Dexia kwam er doorheen omdat Dexia-managers de boel bedonderden met een boekhoudkundige truc). Heel leuk voor de bank als het economisch goed gaat, want zo kan met weinig vermogen enorm veel verdiend worden. Als er veel leningen slecht blijken te zijn, of spaarders hun geld massaal weghalen, dan blijft er van dit vermogen weinig over en valt de bank om.

Crash in Oost-Europa ramp voor Oostenrijkse en Griekse banken
De rentes in alle landen van de Eurozone waren tot voor kort laag. Geen wonder dat veel Europese banken massaal geld leenden bij de centrale bank en dat voor veel rente probeerden te slijten in kapitaalarmere landen.
Vier Europese landen vormden een financieel knooppunt via welk veel leningen aan ‘verwante’ landen werden verstrekt: Zweden, Oostenrijk, Spanje en Griekenland. Gelukkig voor de Spanjaarden staan hun leningen uit in Latijns Amerika waar het op dit moment economisch erg goed mee gaat. De Zweedse banken zijn actief in buurland Denemarken en de Baltische landen. In Denemarken gaat  het economisch vrij goed, de Baltische  landen zijn maar klein en economisch redelijk stabiel. Ook de Zweden hoeven zich dus weinig zorgen te maken. Anders is dat voor de Oostenrijkse banken, die zo dom geweest zijn massaal hypotheken in Zwitserse franken te verkopen in Hongarije en Polen. Nu de Poolse zloty en de Hongaarse forint sterk gedaald zijn ten opzichte van de Zwitserse frank, kunnen die leningen vaak niet meer terugbetaald worden, zie dit artikel.
De Grieken maakten het op de voor hun bekende wijze helemaal bont. Ook hier maakten de lokale banken dankbaar gebruik van de goedkope kredieten in euro’s. In landen als Servië en Macedonië, zelfs in Albanië verkochten ze hun leningen in euro’s. Om maar zoveel mogelijk te verkopen hanteerden ze zeer lage rentes, waardoor ze nauwelijks winst maakten. De gevolgen lieten zich raden. Tot overmaat van ramp bestaat veel van het vermogen van Griekse banken uit Griekse staatsschulden.  Als de Griekse staatsschuld wordt afgewaardeerd, vallen de Griekse banken massaal om.

Slechte vooruitzichten door verouderende bevolking
Als banken er in slagen veel winst te maken, maken ze hun verliezen goed en vergroten ze hun vermogen. Ook dit zit er niet in. De Europese bevolking veroudert en vergrijst sterk. Banken verdienen vooral aan leningen en hypotheken. Leningen en hypotheken worden vooral door jonge mensen die een gezin stichten afgesloten. Het overlijdensrisico bij senioren is zo groot dat banken erg bang zijn om aan hen leningen te verstrekken. Daar staat tegenover dat de ouderen van nu niet meer de afgeleefde, versleten mensen van vroeger zijn en om een jeugddroom waar te maken vaak toch een lening nodig is. De trend is echter toch een vermindering. Oudere mensen hebben minder geld en allerlei artikelen nodig en tenzij de hypotheekmarkt op zorgrobots booming wordt, is dit niet echt een groeimarkt.

Bronnen
1. €100 billion of caja loans could go bad: Bank of Spain – Risk magazine (2011)