hout

Knus wonen voor weinig. het kan. Bron: still uit video.

Huisje in het bos voor tienduizend euro

Deze Amerikaan schiep een waar paradijsje in de eindeloze groene wouden van Oregon voor een bedrag, waar je in Nederland nog niet een tochtige garagebox voor krijgt. Door slim gebruik van natuurlijke materialen, voor een groot deel afkomstig uit het omringende bos, ontstond een sfeervol en knus huisje met een woonoppervlak van rond de veertig vierkante meter.

Ik had er persoonlijk nog een zonnepaneel met accu aan toegevoegd.
Waarom moeten mensen zich in Nederland tot over hun nek in de schulden steken om te kunnen wonen? Waarschijnlijk is een groot deel te verklaren door het zeer ingewikkelde Bouwbesluit en overactieve ambtenaren, die elke misstap afstraffen.

Knus wonen voor weinig. het kan. Bron: still uit video.
Knus wonen voor weinig. het kan. Bron: still uit video.
In Rusland zijn blokhutten vanwege het barre klimaat en hun lage prijs erg populair.

Blokhut: energiezuinig en goedkoop

In landen met veel bossen zijn blokhutten erg populair. Geen wonder. Hout ademt en isoleert goed. Ook de bouwkosten zijn maar laag. Voor weinig geld krijg je al het echte pioniersgevoel.

Baksteen versus hout
In Nederland zijn bakstenen het geliefkoosde bouwmateriaal. Waarom is niet helemaal duidelijk. Baksteen is weliswaar sterk en de grondstof voor baksteen, klei, is in Nederland ruim voorradig, maar erg goed isoleert baksteen niet. Daarom moeten bakstenen huizen met een kostbare spouwmuur worden uitgevoerd. Ook moeten alle bakstenen met de hand worden gemetseld door een ervaren metselaar, wat de kosten enorm opjaagt. Wel heeft baksteen als voordeel dat het goed bestand is tegen brand, weerinvloeden en corrosie en dat het in principe eeuwenlang meegaat.

Goedkoop, maar onderhoudsgevoelig

In Rusland zijn blokhutten vanwege het barre klimaat en hun lage prijs erg populair.
In Rusland zijn blokhutten vanwege het barre klimaat en hun lage prijs erg populair.

Blokhutten hebben deze nadelen niet. Ze zijn veel sneller te bouwen: ze bestaan uit gestapelde balken of boomstammen. Hun isolatiewaarde is zeer hoog. Hout bestaat uit kleine luchtkamertjes die zeer goed isoleren. Ook ademt hout. Condens is dus in houten huizen geen groot probleem. Door de lichte constructie is heien vaak niet nodig. Ook de milieubelasting is laag, als het hout tenminste uit duurzaam beheerde bossen afkomstig is.

Het nadeel van hout is dat het nogal onderhoudsgevoelig is, niet erg duurzaam en dat versgekapt hout gaat werken: van vorm verandert. Leveranciers van kwaliteitshout letten hierop.
Je ziet op blokhutten en chalets doorgaans flink overhellende daken. Dit beschermt de wanden tegen regen. Een goed geconstrueerde en onderhouden blokhut of houten woning kan zeer lang meegaan: in het uiterst regenachtige Engeland staat een houten kerkje dat uit de negende eeuw dateert. Een goed en zorgvuldig geconstrueerde houten woning van eiken of Siberische sparren kan dus zeker een millennium mee.

Een ander nadeel is de gevoeligheid voor brand. Houten steden brandden geregeld af; in Enschede bleef in 1852 na de grote stadsbrand alleen de zandstenen kerk en nog enkele andere stenen gebouwen overeind staan. Een blokhut kan dus het beste vrij staan en moet voorzien worden van een goede brandwerende laag, of uit zeer dichte houtsoorten bestaan (eikenhout en zwaar tropisch hardhout zijn behoorlijk brandwerend).

Luxe woning voor onder de dertigduizend euro
Een argument dat veel mensen voor houten huizen laat kiezen is de prijs. Houten huizen kunnen voor rond de honderd euro per vierkante meter gebouwd worden. Een grote eengezinswoning van tweehonderd vierkante meter kan in principe (met afwerking) voor onder de dertigduizend euro gebouwd kunnen worden.  Ter vergelijking: dat is een tiende van wat een vergelijkbaar huis in de Randstad, dankzij de onvolprezen genieën die de ruimtelijke ordening in Nederland regelen, nu kost. Een vakantiehuisje is leverbaar rond de vijf- tot tienduizend euro. En heb je genoeg van een blokhut? De constructie is ook goedkoop weer te slopen en in de open haard op te stoken. Dat is met sloopafval van bakstenen huizen wel anders…