kleding

Rokken worden in Europa alleen nog soms door Schotten gedragen, zoals deze kilt van een wachter. Bron: Wikimedia Commons.

Rok ideale mannenkleding

In onze tegenwoordige cultuur dragen mannen altijd broeken, geen rok, een handjevol Schotten uitgezonderd. Maar is dat wel zo logisch, vroeg mijn vriendin. En inderdaad, ze heeft gelijk.

Waarom draagt iedereen een broek?
De broek is een kledingstuk dat benen tegen koude weersomstandigheden, vuil en parasieten beschermt. Dit maakt dat volken in arctische regio’s en gebieden met zware weersomstandigheden over het algemeen broeken dragen, zowel mannen als vrouwen. Ook voor nomaden en trekkers is de broek het geschiktste kledingstuk. Zwiepende takken laten weinig heel van een bloot been. Geen wonder dat spijkerbroeken populair waren onder Amerikaanse trekkers. In meer warme streken was de broek een stuk minder populair. Met reden. Een broek in de tropische hitte verandert al snel in een martelwerktuig. De reden dat veel natuurvolken en landbouwende volken alleen een lendenlapje, of een korte rok dragen. Maar is ook tegenwoordig de broek de meest logische keus? Of zou een kilt beter werken?

Rokken worden in Europa alleen nog soms door Schotten gedragen, zoals deze kilt van een wachter. Bron: Wikimedia Commons.
Rokken worden in Europa alleen nog soms door Schotten gedragen, zoals deze kilt van een wachter. Bron: Wikimedia Commons.

Mannen met rokken
In landelijke gebieden in de tropen heerst nog steeds vaak de mannenrok. In het Indiase subcontinent de lungi, in Arabische streken de djellaba, onder veel Nederlanders beter bekend als soepjurk. Inderdaad is de lungi veel comfortabeler in de hitte dan een broek, weet ik uit eigen ervaring, al vergt het dragen van de rechthoekige lap stof enige oefening. Ook voor de vruchtbaarheid van mannen is een rok beter: de temperatuur van de zaadballen, die idealiter rond de 35 graden moet liggen, loopt in een rok niet zo sterk op als in een strakke broek. Een rok is ook veel minder gevoelig voor veranderingen in lichaamsomvang dan een broek.

Ook in Europa was de rok ooit een populair kledingstuk voor mannen. Op het tapijt van Bayeux en in vele middeleeuwse illustraties zijn mannen in rokken te zien. Nu is de mannenrok in Europa een zeldzaamheid geworden. Alleen sommige Schotten dragen een traditionele kilt bij optredens en officiële gelegenheden, zeer zelden in het dagelijks leven. De culturele associatie van de rok met vrouwen, die in de meeste maatschappijen een ondergeschikte rol spelen, heeft dit nuttige kledingstuk de das omgedaan.

Maakt de mannenrok een comeback?
Maar misschien komt daar nu verandering in. Enkele durfals lopen nu rond in een moderne versie van de mannenrok van het merk Utilikilt. Deze kilts zijn vooral populair onder gothic fans en hippies, die ze tijdens conventies dragen, maar ze duiken ook steeds vaker op in het straatbeeld van de Amerikaanse stad Seattle, de stad in het noordwesten waar Utilikilt gevestigd is. Dit vaak onder hoon of spot van anderen. De verkoop groeit sterk, met nu meer dan tienduizend per jaar, zowel via een eigen kledingzaak als via een webwinkel. Dit ondanks de pittige prijzen van meer dan 200 dollar per kilt. Betekent dit het begin van het einde van de broek, of zijn de culturele taboes op het dragen van rokken door mannen te sterk?

Hackers zijn er al in geslaagd de eerste elektronische T-shirts te hacken.

Wanneer wordt je T-shirt gehackt?

Wordt het T-shirt dat fotomodellen dragen straks slimmer dan hen zelf? Zullen hackers straks je letterlijk in je hemd laten staan, als ze het plaatje op je T-shirt veranderen? Met deze nieuwe doorbraak is in ieder geval een nieuw terrein geopend.

Hackers zijn er al in geslaagd de eerste elektronische T-shirts te hacken.
Hackers zijn er al in geslaagd de eerste elektronische T-shirts te hacken.

Huidige generatie log en onprettig
De volgende generatie draagbare elektronica wordt waarschijnlijk een stuk comfortabeler, dankzij transistors gemaakt van katoenvezels. Deze transistors maken draagbare elektronica zo comfortabel als je favoriete spijkerbroek of t-shirt.
Er zijn al shirts op de markt die bijvoorbeeld de hartslag meten. of met een equalizer. Deze shirts bevatten echter elektriciteitsdraden en de elektronica zit opgeborgen in een boxje, aldus Annalisa Bonfiglio van de universiteit van Cagliari op Sardinië. Ook zijn elektronische materialen als silicium en metaal moeilijk in textiel in te weven. Er bestaan polymeervezels die stroom geleiden, maar erg comfortabel zitten die niet.

Katoenen transistor van bling bling
Katoen is daarentegen onovertroffen wat draaggemak betreft- de stof is koel en luchtig – maar geleidt niet erg goed stroom. Bonfiglio en haar collega’s hebben nu een manier ontdekt om katoen voldoende goed te laten geleiden om het materiaal te kunnen gebruiken in transistoren, die het hart van de meeste elektronica, denk bijvoorbeeld aan computers, vormen. Met een transistor kan je namelijk een andere elektrische stroom blokkeren of vrijgeven en voor ‘intelligente’ elektronica zijn transistoren dan ook absoluut een must.

Bonfiglio kreeeg dit voor elkaar door katoenvezels een laagje van goud-nanodeeltjes te geven, gecombineerd met een geleidende polymeer. Deze geleidt stroom tussen twee elektrodes (vlekjes geleidende zilververf aan elk eind van de katoenvezel. Door de spanning te veranderen kan deze constructie stroom geleiden of juist blokkeren. Een transistor dus.

Wanneer wordt je T-shirt gehackt?
De transistors, die er uitzien en aanvoelen als katoendraad, kunnen elektrisch met elkaar en met andere “katoentronica” worden verbonden door ze aan elkaar te knopen.
Verwacht geen rekenwonderen van katoenen elektronica, daarvoor is hun elektrische weerstand te hoog, maar simpele taken uitvoeren zoals tellen hoeveel mensen er in een ruimte zijn of de temperatuur meten is mogelijk. Wel zou je bijvoorbeeld in combinatie met ‘schakelbare kleuren’ het design of de kleur van een t-shirt on the spot kunnen laten veranderen. je zou zo boodschappen kunnen uitwisselen in een lawaaiige ruimte, zoals een discotheek, of, voor de social media aficionado’s, de laatste tweets projecteren. Wellicht kunnen er ook vezels ontwikkeld worden die energie opwekken uit bewegingen van de drager, zonne-energie, zweet of temperatuursverschillen.

Levensreddend
De nieuwe transistors beloven ook biosensors beter te maken. Een uitkomst voor soldaten in een gevechtsmissie. Hun kleding meldt zo direct de medische staf dat ze gewond zijn. Katoenen transistors kunnen ook signalen versterken, waardoor ze sensoren gevoeliger kunnen maken. Een zinniger toepassing is uiteraard hiermee hartpatiënten of andere mensen met een levensbedreigende aandoening makkelijker te kunnen bewaken.

Lees ook:
De toekomst van mode

Bron:
Annalisa Bonfiglio et al., Organic electronics on natural cotton fibres, Organic elektronics (2011)

Papieren kleding was in de jaren zestig een tijdje een grote hit.

De toekomst van: mode

Zelden wordt het kuddegedrag van mensen duidelijker dan in hun kledingkeuze. Menig modebewuste dame of heer heeft de garderobe volhangen met kledingstukken die uit de mode zijn. Eigenlijk best wel zonde van al die stof. Wat visionaire ideeën uit het verleden, heden en: wat zou de toekomst ons brengen?

Papieren kleding

Papieren kleding was in de jaren zestig een tijdje een grote hit.
Papieren kleding was in de jaren zestig een tijdje een grote hit.

Een visionair idee dat nooit echt is doorgebroken is papieren kleding. Een kledingstuk dat je één keer draagt en vervolgens bij het oud papier gooit. Papieren kleding werd in de VS geïntroduceerd in de jaren zestig. Gedurende een korte tijd was papieren kleding razend populair. Tot de nadelen duidelijk werden. Ongemakkelijk om te dragen, brandbaar en de slechte inkt uit die tijd gaf af. Toch is wegwerpkleding nog steeds niet helemaal verdwenen. Zo wordt wegwerpkleding nog steeds gebruikt in cleanrooms en andere steriele omgevingen. En wie weet komt papieren kleding weer helemaal terug. De inkt is nu immers stukken beter dan toen.

Kleding uit een spuitbus
Een trui uit een spuitbus, die je op je naakte huis spuit. Fabrican is uitgevonden door ingenieur Paul Luckham en modeontwerper Manel Torres. Fabrican kan meerdere keren gewassen worden. Als je als gebruiker genoeg hebt van je spuittrui, kan je die oplossen in een speciale vloeistof en later opnieuw op je huid aanbrengen. Een slim en visionair idee, dat inderdaad heel wat modeproblemen oplost. Helaas is dit principe niet te gebruiken voor slobberkleding, maar hopelijk brengen we nu wat creatieve lezers op een idee.

Programmeerbare kleding
Veel mensen zijn eindeloos aan het zoeken om de juiste kleuren bij elkaar te zoeken. Dit is ook een belangrijke reden van de uitpuilende kledingkasten. Zou het niet handig zijn als je de kleur van kleding aan zou kunnen passen naar wens? Philips werkt al aan textiel die in staat is om van kleur te veranderen, op dit moment alleen in gebruik voor wanden van hotels en andere high-profile ruimtes. In de iets verdere toekomst komt er waarschijnlijk ook kleding die van vorm kan veranderen.  Nooit meer een broek die niet meer past of om je heen slobbert dus.

Modulaire kleding: een jas als een Ikea-kast
Een andere trend is wellicht kleding die uit segmenten bestaat. Zo kan je altijd een kleurencombinatie bij elkaar zoeken die past. Wellicht kunnen kleuren ook gestandaardiseerd worden of kunnen mensen in de toekomst bij een webshop hun favoriete kleuren opgeven, zodat kleren in die kleuren geverfd worden.  Ik ben geen modekenner, maar vaak zie ik maar minieme verschillen tussen dingen die het ene jaar of het andere gedragen worden. Misschien zou je door creatief om te springen met kleding-puzzelstukken het probleem op kunnen lossen. Zo kan in een jasje het decolleté veel dieper worden of juist niet, een rok langer worden en dergelijke.

Video: de spuit-trui

Virtuele mode (met dank aan Niek)
Naarmate virtuele werelden steeds populairder en levenechter worden, wordt ook het uiterlijk van avatars (spelerpersoonlijkheden) steeds belangrijker. Waarschijnlijk zal er in de toekomst steeds meer aandacht en geld besteed worden aan virtuele kleding.  Virtuele kledingontwerpen kunnen straks door thuiswerkende kunstenaars of kinderen ontworpen worden.

Doe-het-zelf mode
Wordt de 3D-printer de opvolger van de naaimachine en de breinaald? Wie weet. De technieken worden steeds beter. In theorie zou je net als een spin of een nylonfabriek doet, de vezel van een kledingstuk kunnen spuiten en weven. Zo zou een apparaat een uit een stuk geweven kledingstuk kunnen uitprinten. Deze ontwerpen kunnen door freelance modeontwerpers op een webserver gezet worden en verkocht. Je downloadt dan gewoon het ontwerp. Een tussenstadium is dat kledingwinkels een dergelijk weefapparaat hebben en hiermee kleding op maat voor klanten fabriceren.