preventie

Een compleet lab, verkleind tot een vingerhoed. Bron: Columbia University

Smartphone-lab van $34 ontdekt HIV en syfilis

Een complete geslachtsziektenpoli plus biolab overbodig gemaakt door een eenvoudig apparaatje, gekoppeld aan een smartphone? Daar lijkt het op, met dit zeer eenvoudig te bedienen microlab, dat eenvoudig kan worden gekoppeld aan een smartphone.

A smartphone dongle to diagnose sexually transmitted infections

Het team heeft twee belangrijke innovaties aan de dongle toegevoegdom een ā€‹ā€‹laag stroomverbruik te bereiken, een must op plaatsen waar niet altijd 24 uur per dag elektriciteit is. Ze maakten de elektrische pomp onnodig door gebruik te maken van een “one-push-vacuĆ¼m”, waarbij een gebruiker mechanisch een kamer met negatieve druk activeert om een ā€‹ā€‹reeks reagentia te verplaatsen die vooraf op een cassette zijn opgeslagen. Het proces is energiezuinig, duurzaam, vereist weinig gebruikerstraining en vereist geen onderhoud of extra fabricage.

Een tweede slimme vondst was het gebruiken van de audio-aansluiting als stroombron voor zendvermogen en voor gegevensoverdracht. En omdat audio-aansluitingen onder smartphones zijn gestandaardiseerd, kan de dongle op een plug-and-play-manier worden aangesloten op elk compatibel smart-apparaat (inclusief oudere iPhones en Android-telefoons). Tijdens de veldtests in Rwanda kregen gezondheidswerkers 30 minuten training, inclusief een gebruiksvriendelijke interface om de gebruiker door elke test te helpen, stapsgewijze afbeeldingen met afbeeldingen, ingebouwde timers om de gebruiker te waarschuwen voor de volgende stappen en verslagen van testresultaten voor latere beoordeling. De overgrote meerderheid van de patiƫnten (97%) zei dat ze de dongle zouden aanbevelen vanwege de snelle doorlooptijd, het vermogen om resultaten te bieden voor meerdere ziekten en de eenvoud van de procedure.

Een van de vele bezuinigingsmaatregelen van het kabinet-Rutte II is het inperken van het recht om gratis op deze ziekten getest te worden bij een plaatselijke GGD. De staatssecretaris die hierover gaat, de econoom Van Rijn (PvdA), tijdens Rutte-III ook medeverantwoordelijk voor de bekende coronapuinhoop, was van mening dat de gratis testen geldverspilling vormen. Dit terwijl een enkele HIV-besmetting al honderdduizenden aan medische kosten met zich meebrengt, afgezien van het menselijk leed en (door toenemend risicogedrag) een sterke stijging van het aantal besmettingen is. Het is dan uiteraard slimmer, met technieken zoals hierboven beschreven het testen op deze ziekten veel goedkoper te maken. Een klassiek voorbeeld van peak fantasy, kortom.

De Bill and Melinda Gates Foundation van de bekende weldoener Bill Gates was mede actief bij de ontwikkeling van dit product. Dat maakt het merkwaardig dat deze zeer krachtige kit, die met enige aanpassingen tijdens de corona epidemie grote diensten had kunnen bewijzen, een stille dood is gestorven.

Een compleet lab, verkleind tot een vingerhoed. Bron: Columbia University
Een compleet lab, verkleind tot een vingerhoed. Bron: Columbia University

Bron

Smartphone, Finger Prick, 15 Minutes, Diagnosisā€”Done!, Columbia University News, 2015

Smartphone-lab van $34 ontdekt HIV en syfilis Meer lezen Ā»

Vormen anti-verouderingsmedicijnen een bron van de eeuwige jeugd? Lucas Cranach, der Jungbronnen. Bron: Wikipedia Commons/Lucas Cranach

Waarom de overheid anti-verouderingsmedicijnen zou moeten vergoeden

De kosten voor gezondheidszorg rijzen de pan uit. De reden: de bevolking veroudert, maar de leeftijd waarop zich de eerste chronische ziekten aandienen, de gezonde leeftijdsverwachting, daalt licht. Daardoor wordt de periode waarin mensen medische zorg nodig hebben, gemiddeld steeds langer. Is het niet slimmer om het verouderingsproces zƩlf te stoppen, in plaats van aan symptoombestrijding te doen?

Gezonde levensverwachting
De gezonde levensverwachting is gedefinieerd als het aantal levensjaren, dat een gemiddeld lid van de populatie (bijvoorbeeld Nederlanders of Belgen) ziektevrij doorbrengt. Hoe ouder mensen worden, hoe groter de kans dat ze een chronische ziekte, zoals suikerziekte, hartklachten of kanker oplopen. Het gevolg daarvan is dat het aantal ziektejaren, en hiermee de kosten van de gezondheidszorg, exploderen. Waar in 1980 mannen in Nederland gemiddeld op hun 60ste ziek werden, en op hun 72e stierven (12 jaren), is het aantal ziektejaren nu toegenomen tot 15 jaren (op een levensverwachting van 80 jaar) (1): Deze trend zal bij ongewijzigd beleid, en zonder dat er ingrijpende veranderingen zullen komen, doorzetten. Kortom: willen we dat de levenskwaliteit van ouderen goed blijft, en de kosten voor gezondheidszorg beheersbaar, dan is het verstandig om ons veel meer dan nu te richten op preventie van chronische ziekten.

Het percentage gezonde jaren daalt.
Het percentage gezonde jaren daalt.

 

Chronische ziekten als symptomen van veroudering
Bij oude mensen komen chronische ziekten veel meer voor dan bij jongeren, De reden is dat ons lichaam veroudert. Dit uit zich in veranderingen in cellen, weefsels en organen. Telomeren, de uiteinden aan chromosomen, worden korter. Steeds meer cellen springen daarom in de ‘slaapstand’: ze veranderen in senescente cellen. Ons immuunsysteem verzwakt. De communicatie tussen mitochondriĆ«n en de celkern raakt ontregeld(2).Ā  Eiwitten verliezen hun vorm en verstoppen cellen.
Uit recent wetenschappelijk onderzoek blijkt steeds meer dat typische ouderdomsziekten, zoals diabetes, kanker, dementie en reuma, in feite slechts symptomen zijn van deze processen. Kunnen we deze verouderingsprocessen stopzetten of zelfs omkeren, dan voorkomen we veel van deze ziekten.

Hebben we al effectieve medicijnen tegen veroudering?
Misschien dat we onbedoeld zelfs al enkele effectieve anti-verouderingsmedicijnen in handen hebben, die nu worden gebruikt om ouderdomsziekten te behandelen. Metformine, bijvoorbeeld, is een effectief medicijn tegen ouderdomsdiabetes. Nu bleek uit medische onderzoeken iets opmerkelijks. De levensverwachting van diabetespatiƫnten die met metformine werden behandeld, bleek zelfs hoger te liggen dan die van

de gezonde controlegroep(3). Metformine is overigens geen onschuldig snoepgoed en kent enkele bijwerkingen.
Een cocktail van het anti-leukemiemedicijn dasatinib en quercetine (een voedingssupplement), bleek effectief in het verwijderen van senescente cellen in patiƫnten met gevorderde IPF (idiopathische pulmonaire fibrose), waardoor zij in een veel beter

e conditie raakten(4). Ook dasatinib heeft de nodige bijwerkingen.

Preventie is prettiger en goedkoper dan dure pleegzorg
Als we er in slagen door een uitgekiende combinatie van medicijnen en voedingssupplementen, het verouderingsprocess flink te vertragen of zelfs om te draaien, komen er vele gezonde levensjaren bij. Ze hoeven minder een beroep te doen op verpleegzorg of ziekenhuizen en kunnen, als ze dat willen, langer doorwerken. En het allerbelangrijkste:Ā dit vergroot het levensgeluk van ouderen sterk. Als de overheid, of ziektenkostenverzekeraars deze medicijnencocktails zouden vergoeden, betekent dat een veel langere levensduur.

1. Trends in gezonde levensverwachting, CBS, 2014
2. Nuo Sun, The Mitochondrial Basis of Aging, 2016
3. N. Barzilai et al., Metformin as a tool to target aging, Cell Metabolism, 2016
4. First in-human trials of senolytic drugs encouraging, Science Daily, 2019

Waarom de overheid anti-verouderingsmedicijnen zou moeten vergoeden Meer lezen Ā»

Doorbraak in preventie hiv-besmetting kinderen

Voor het eerst is aangetoond dat babyĆ¢ā‚¬ā„¢s besmet raken met hiv doordat ze tijdens de bevalling bloed of slijm van de moeder inslikken. De hiv-gevoelige cellen bij babyĆ¢ā‚¬ā„¢s zitten niet in het bloed, zoals werd verondersteld, maar alleen in het darmslijmvlies. Dit blijkt uit een onderzoek van het AMC waarvan de resultaten afgelopen maand zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Blood.

Volgens onderzoeksleider Madeleine Bunders van het Emma Kinderziekenhuis AMC is dit een fundamenteel nieuw inzicht: ‘Er werd aanvankelijk vermoed dat bloed met hiv van de moeder via de placenta in het bloed van de baby terechtkwam en zo het kind besmette. Nu we weten dat de gevoelige cellen voor hiv alleen in de darm zitten, kunnen we met een gerichte therapie hiv-infectie in kinderen voorkomen.’

Zwangere vrouw. Bron afbeelding: Wikipedia.
Zwangere vrouw. Bron afbeelding: Wikipedia.

Momenteel krijgen zwangere vrouwen met hiv tijdens de laatste zes maanden van de zwangerschap een cocktail van hiv-remmers voorgeschreven. Dit verlaagt de kans dat een hiv-positieve moeder een besmet kind krijgt, maar aan deze behandeling kleeft een groot aantal nadelen. Zo kan de blootstelling aan deze medicijnen problemen bij het kind opleveren, zoals verzwakking van het imuunsysteem, neurologische schade en psychologische problemen op jonge leeftijd.

De onderzoeksgroep van het AMC test nu medicijnen die een gerichte bescherming tegen hiv bieden voor de 1.6 miljoen kinderen die jaarlijks wereldwijd worden geboren uit hiv-besmette moeders. Nu de onderzoekers erin geslaagd zijn bloot te leggen hoe een moeder met hiv haar kind besmet, kunnen medicijnen worden ontwikkeld die geen bijwerkingen hebben voor de rest van het lichaam van het kind. Bunders verwacht dat over een jaar of twee de behandeling voor zwangere vrouwen met hiv verbeterd zal zijn.

Bron: AMC.nl

Doorbraak in preventie hiv-besmetting kinderen Meer lezen Ā»

Door een jaarlijkse medische checkup kunnen ziekten in een vroeg stadium, als ze nog makkelijk te behandelen zijn, ontdekt worden.

Jaarlijkse APK voor mensen redt levens en bespaart geld

De meeste ziekten zijn in een vroeg stadium goedkoper en doeltreffender te behandelen. Ook zijn de voortekenen van ziekten sneller te zien als er geregeld een checkup plaatsvindt.De enorme voordelen vaneen medische checkup.

We zijn zuiniger op auto’s dan op ons lichaam

Door een jaarlijkse medische checkup kunnen ziekten in een vroeg stadium, als ze nog makkelijk te behandelen zijn, ontdekt worden.
Door een jaarlijkse medische checkup kunnen ziekten in een vroeg stadium, als ze nog makkelijk te behandelen zijn, ontdekt worden.

Er zijn strenge regels voor ons wagenpark. Auto’s moeten aan strenge technische eisen voldoen, mensen moeten een zwaar rijexamen afleggen als ze de weg op willen en elk jaar moeten auto’s doorgelicht worden door een garage – de APK-keuring. Dat is niet voor niets. Technisch onveilige auto’s waarvan bijvoorbeeld de remmen niet meer werken of de schokdempers op het punt staan de geest te geven, zijn een zeker recept voor bloederige verkeersongelukken.

Opmerkelijk genoeg springen we in vergelijking hiermee zeer nonchalant om met ons stoffelijk hulsel, waar zonder we toch niet kunnen bestaan. Zolang ons lichaam gezond is, bezoeken we de huisarts alleen als we verhuizen. Chronische ziekten worden gewoonlijk veroorzaakt door slechte leefgewoontes of onbehandelde kwalen in de jaren dat we nog gezond zijn. Tegen de tijd dat de klachten ernstig genoeg worden om er mee naar de dokter te gaan, is behandeling, laat staan genezing, veel moeilijker of zelfs onmogelijk geworden.

Voorkomen, preventie dus, is veel goedkoper dan genezen
Naast de onnoemelijke hoeveelheid menselijk leed die voorkomen wordt door het op tijd aanpakken van chronische ziekten, is er ook een ander argument. Het is veel goedkoper een ziekte als diabetes of reuma te voorkomen, bijvoorbeeld door een ander dieet, dan om deze ziekten en de vele ernstige ziektes die daar weer door veroorzaakt worden, diabetes kan onder meer tot blindheid en zware infecties leiden, te behandelen.
Mensen worden pas gestimuleerd om wat aan hun ongezonde gewoonten te doen, als ze weten dat nu al hun lichaam aan het aftakelen is. Dit geldt vooral in de “onsterfelijke jaren”. Waarschijnlijk gaan jonge rokers of drinkers snel wat doen aan hun verslaving, als ze weten dat hun lichaam nu al ernstig wordt beschadigd en ze over twintig jaar hier uiterst vervelende gevolgen van ondervinden. Of als de verzekeraar vervelend gaat worden.

Jaarlijkse gezondheids-APK: de voordelen
De beste manier om deze lichamelijke schade op het spoor te komen is een jaarlijkse checkup: een APK-keuring voor het lichaam dus. Als bepaalde bloedwaarden boven de limiet uitkomen of uit een MRI-scan van ons lichaam blijkt dat er beginnende tumoren ergens zitten, kunnen deze snel aangepakt worden. Dit voorkomt enorm veel gezondheidsschade in de toekomst. Verzekeraars kunnen op deze manier het ontstaan van chronische ziekten voorkomen. Dit heeft zowel voor de patiĆ«nt zelf als voor de economie enorme voordelen. Het grootste deel van de kosten van de gezondheidszorg wordt namelijk veroorzaakt door “grootverbruikers” die voor chronische ziekten worden behandeld. Het voorkomen van chronische ziekten levert per patiĆ«nt al gauw tienduizenden euro’s op.

Een overzicht.

Ziekte Aantal patiƫnten Kosten/jaar patiƫnt Kosten totaal
Diabetes[1] 740 000 1 900 1,2 miljard
Dementie[2] 230 000 14 000 3,2 miljard
Hypercholesterolemie[3] 1 500 000 240 0,35 miljard
Kanker[4] [5] 544 000 6 250 3,4 miljard

Onderzoeken moeten veel eenvoudiger en goedkoper
Om de jaarlijkse lichaams-APK mogelijk te maken, moeten bloedonderzoeken veel goedkoper en sneller kunnen plaatsvinden dan nu. Laboratoria kunnen niet zo snel werken en zijn veel duurder dan een lab on a chip. Standaardonderzoeken als hematocriet, leucocriet, glucosespiegels, bloeddruk, cholesterol en dergelijke zouden heel goed geautomatiseerd kunnen worden.

Bronnen
1. Nationaal Kompas Volksgezondheid
2. Alzheimervereniging Nederland
3. Kosten cholesterolverlaging
4. Kanker in Nederlad, IKC Net
5. Kosten per ziekte: nieuwvormingen

Jaarlijkse APK voor mensen redt levens en bespaart geld Meer lezen Ā»