silurische hypothese

Volgens de Silurische Hypothese, ging een andere soort ons voor. Maar is er bewijs voor deze theorie? Misschien…

Zeshonderd miljoen jaar complex leven

Onze planeet bestaat rond de 4,55 miljard jaar. Meer dan tachtig procent van deze tijdsduur was de hoogste levensvorm op aarde een eencellige, en de aarde een oceaanwereld. Tijdens het Ediacara-tijdperk, en helemaal tijdens de Cambrische Explosie, veranderde dat. Het leven koloniseerde eerst de zee, en daarna het land, toen het land steeds groter in omvang werd. Het dalen van de zeespiegel komt, omdat de aarde een kwart van zijn water kwijt is geraakt[1][2].

Pas tijdens Carboon kans op intelligent leven

Dat veranderde snel, geologisch gesproken. Cambrium en Ordovicium kenden een flinke ontwikkeling van het zeeleven, maar het land bleef relatief kaal. Tijdens het Siluur ontstonden de eerste echte landplanten, gevolgd door meer vegetatie tijdens het Devoon. Waaronder de bizarre Prototaxites, een metershoge pilaarachtige schimmel.

Maar pas vanaf het Carboon, toen enorme wouden de aarde bedekten, kunnen we spreken over een volwaardige land-biosfeer. En dus een geschikt domein voor de ontwikkeling van een intelligente soort, want pas in een complexe biosfeer is een brein handig. Overigens bleef de encefalisatie-graad (de verhouding tussen de grootte van het brein en de rest van het lichaam) voorlopig nog laag. Maar deze ging nu snel oplopen tijdens het Perm en daarna de drie tijdperken van de dino’s: Trias, Jura en Krijt.

Dus als er een eerdere technische soort was, dan kan deze (in theorie) tijdens een van deze tijdperken hebben geleefd. Voor die tijd was het leven te simpel.

Kunnen we de sporen waarnemen die de Silurische Hypothese bewijzen?

We weten slechts dat we bijna niets weten. Dat geldt in het bijzonder voor geologie. Geologen en paleontologen proberen manmoedig uit zeer schaarse aanwijzingen de geschiedenis van de aarde af te lezen. maar dat lukt vaker niet dan wel. Vrijwel al het aardoppervlak dateert van de laatste 2,5 miljoen jaar. De rest is fragmentarisch. Denk aan rotswanden waar zich een breuk voor heeft gedaan. Of canyons, waar een rivier zich door oeroud gesteente heeft geslepen.

Megatrends, zoals de samenstelling van de atmosfeer, bewegingen van continenten en de richting van het aardmagnetische veld kunnen we redelijk goed waarnemen. Het wordt al een stuk lastiger als we het leven in een bepaalde periode in kaart willen brengen. Steeds opnieuw vinden we fossielen van nieuwe dieren en planten. Vaak van volkomen nieuwe groepen, ook. De Silurische Hypothese stelt dat in deze peilloze diepten van wat we niet weten, er in theorie een beschaving zoals die van de mens, kan zijn geweest.

Eerder fossiele-brandstofverbruik?

Toch zijn er sporen die ook wij mensen achterlaten, en die na miljoenen jaren nog te vinden zijn. Zo zijn fossiele brandstoffen erg arm aan koolstof-13. Planten nemen namelijk liever koolstof-12 op. Dus als we een plotselinge verlaging van het percentage koolstof-13 vinden, weten we dat er een enorme hoeveelheid fossiele koolstof moet zijn vrijgekomen. Dit “Suess-effect” door ons eigen fossiele brandstofverbruik is al ontdekt. Dus een toekomstige intelligente soort zal weten uit deze veranderde verhouding dat iets, of iemand, al die effecten heeft veroorzaakt.

Maar dit is niet de enige aanwijzing. Geologen uit de verre toekomst zullen ook merkwaardig vaak voorkomende zeldzame aarden, zilver, goud en andere elementen aantreffen. En stikstofrijke mineralen. Of sporen van een kernoorlog, zou ook nog kunnen. Hopelijk niet, maar het is een manier waarop we de mens ten onder kunnen laten gaan.

Ook zullen er bepaalde dieren, zoals mammoeten en andere grote grazers, plotseling verdwijnen uit het geologische archief. In plaats daarvan duiken er enorm veel kleine dieren op, zoals ratten.

Bewijs voor de Silurische Hypothese?

Deze verlaging in koolstof-13 aandeel is ook echt aangetroffen in steen uit de tijd van de uitsterving van de dino’s. Met andere woorden: ook in die tijd kwam er een enorm grote hoeveelheid koolstof vrij uit fossiele resten. Met een snelheid die veel weg heeft van de snelheid van nu.

Zou een slimme, maar niet wijze soort net zo dom te werk zijn gegaan als wij nu? Gavin Schmidt en Adam Frank geloven niet dat er een eerdere beschaving is geweest. Die kans is ook inderdaad klein. En daarvoor is er verder te weinig extra bewijs.

Maar opmerkelijk is het wel…

Bronnen
1. Sybille Hildebrandt, The Earth has lost a quarter of its water, 2013
2. Emily C. Pope, Isotope composition and volume of Earth’s early oceans, PNAS, 2012
3. Schmidt, Gavin A.; Frank, Adam (2019). “The Silurian Hypothesis: Would it be possible to detect an industrial civilization in the geological record?”. International Journal of Astrobiology. 18 (2): 142–150. arXiv:1804.03748