De met veel misbaar gepaard gaande schwalbe, genoemd naar de Stervende Zwaan uit het Zwanenmeer, is een acteerstukje waarin veel professionele voetballers uitblinken. Bron: Wikimedia Commons

Tijd voor een opvolger van voetbal

Voetbal is lomp, fantasieloos en saai. Is er niet een spannender teamsport te bedenken dan balletjestrappen door over het paard getilde kneuzen?

Koning voetbal
Voetbal is niet van de vaderlandse treurbuis weg te slaan. De reden daarvoor zijn de enorme kijkcijfers die worden behaald door zenders die voetbal uitzenden. Miljoenen mannen en een enkele vrouw kunnen klaarblijkelijk geen genoeg krijgen van twee dozijn dravende heren in korte broekjes, die hun best doen een bal van elkaar af te pakken en tussen twee palen te mikken. De liefde voor deze sport gaat klaarblijkelijk zelfs zo ver, dat de aanhangers van een bepaalde club de gemeente onder druk zetten om geld op te hoesten voor de overbetaalde voetballers (waardoor de gemeente op belangrijke zaken moet bezuinigen) en er bij voetbalevenementen honderden politiemensen van hun vrije dag moeten worden opgeroepen.

De met veel misbaar gepaard gaande schwalbe, genoemd naar de Stervende Zwaan uit het Zwanenmeer, is een acteerstukje waarin veel professionele voetballers uitblinken. Bron: Wikimedia Commons
De met veel misbaar gepaard gaande schwalbe, genoemd naar de Stervende Zwaan uit het Zwanenmeer, is een acteerstukje waarin veel professionele voetballers uitblinken. Bron: Wikimedia Commons

Sport nationale behoefte?
Opmerkelijk is dat bijna iedere grotere beschaving een vorm van publieke spelen had. Zo kenden de Romeinen het wagenrennen en de gladiatorenspelen. Het wagenrennen vertegenwoordigde waarschijnlijk het meeste de rol die het voetbal in de westerse wereld vervult. De Azteken en Maya’s kenden een nogal bloederige vorm van rugby, ollamaliztli, waarbij de spelers een vier kilo zware bal van massief rubber met hun lichaam – armen en benen waren taboe – door een stenen ring moesten proberen te werken. Er bestonden bij de Azteken geen problemen met overbetaalde vedetten, want het verliezende team (volgens andere bronnen: het winnende team) werden na de wedstrijd geofferd. Dit was overigens een grote eer. Keizerlijk China kende de populaire voetbalachtige sport cuju, volgens de FIFA de voorloper van het moderne voetbal, hoewel historici het het dat laatste niet eens zijn. India lijkt geen grote nationale sportevenementen te hebben gehad, hoewel de komst van het Engelse cricket in India daar verandering in heeft gebracht.

Geritualiseerde oorlog
Aan ollamatiztli is het duidelijkste te zien wat de eigenlijke functie is van teamsporten: een geritualiseerde oorlog. In Midden-Amerika werden conflicten vaak beslecht door een ritueel ollamatiztli-spel. Ook de hoog oplaaiende emoties tijdens voetbalwedstrijden met bijbehorende supportersrellen wijzen daarop. Er brak in het voetbalgekke Midden-Amerika op een gegeven moment zelfs een voetbaloorlog uit tussen El Salvador en buurland Honduras. Wat dat betreft hadden hun voorouders, de Azteken en Maya’s, het dus verstandiger bekeken.

Alternatieven voor voetbal
Speltechnici zouden een spel kunnen ontwerpen waarbij er veel meer visueel spektakel is, meer ruimte is voor strategie en de spanningsboog ook langer duurt. Nu is er voortdurend sprake van het heen en weer trappen van een bal en pogingen tegenstanders beentje te lichten. Ook zouden deugden als creativiteit, sportiviteit en improvisatietalent meer terug moeten komen in de sport dan nu het geval is. Door middel van een lepe streek of waaghalzerige daad zou een team op onverwachte wijze de overwinning in de wacht moeten kunnen slepen.