wilders

Emmanuel Goldstein in een verfilming van 1984, de georchestreerde vijand.

Geert Wilders als Goldstein

De totalitaire samenleving in George Orwells roman 1984 kende een boeman, Emmanuel Goldstein, die onwelkome waarheden verkondigde. Juist omdat Goldstein het zei, werden ze onbespreekbaar. Vervult Wilders dezelfde rol in Nederland?

Emmanuel Goldstein in een verfilming van 1984, de georchestreerde vijand.
Emmanuel Goldstein in een verfilming van 1984, de georchestreerde vijand.

Volksvijand nummer één
Orwells dystopische roman 1984 wordt de wereld beheerst door drie dictatoriale superstaten, Eurazië, Oceanië en Oostazië, die voortdurend met elkaar in oorlog zijn om de bevolking arm en gehoorzaam te houden. Elke dag zijn er de Vijf Minuten Haat, waarop volksvijand nummer één, Emmanuel Goldstein, op televisie verschijnt. De brave burgers van Oceanië ontstaken dan in zorgvuldig geregisseerde razernij.

Fake verzetsbeweging
Goldstein schreef een boek, The Theory and Practice of Oligarchical Collectivism, waarin het werkelijke verhaal achter de machthebbers in Oceanië, de Partij, wordt beschreven. In werkelijkheid is dit boek geschreven door functionarissen van de top van de Partij. De hoofdpersonen krijgen dit boek in handen, sluiten zich aan bij een zogenaamde verzetsbeweging, opgezet door de Partij en worden in de rest van de roman stelselmatig door de Partij kapot gemaakt.

Het gevaar-Fortuyn
Het volgende scenario speelt wel eens door mijn hoofd. Ik zeg niet dat het klopt, daarvoor zijn er nog teveel zwakke plekken, maar het is wel het overdenken waard. Na de stormachtige opkomst van Pim Fortuyn, waarbij de bestaande politieke klasse, de gevestigde media incluis, totaal op het verkeerde been werd gezet, kon alleen door een moord het gevaar-Fortuyn worden gekeerd. De stemming in het toen nog veel actievere actiewereldje werd er met vergelijkingen met Adolf Hitler en de NSDAP flink ingebracht, waardoor de man in feite ten dode opgeschreven was.

Volkert van der Graaf, een Wageningse milieuactivist die vermoedelijk al eerder een moord heeft gepleegd, bleek hiervoor een nuttige tool, maar als hij de moord niet had gepleegd, had vermoedelijk een ander – of de geheime dienst zelf – de moord wel gepleegd. Aan de beveiliging van Fortuyn -in tegenstelling van die van andere politici – schortte, met dank aan de toenmalige PvdA minister van Binnenlandse Zaken, namelijk het een en ander.

Vijand gezocht
Toch bleek hiermee het probleem niet opgelost. Hoewel Fortuyns rebellenclubje door interne ruzies en amateurisme, vermoedelijk mede door infiltranten, snel uit elkaar viel, bleek keer op keer in de peilingen (denk aan de opkomst en ondergang van Rita Verdonk) dat er een enorm potentieel is voor een politicus die Fortuyn-achtige standpunten verkondigde. Kortom: het was een kwestie van tijd voor de politici van de gevestigde orde weer in de problemen zouden komen.

De PVV als de oplossing
Er waren twee alternatieven voor de gevestigde orde. De VVD kende namelijk twee rebellen die mogelijk te exploiteren waren. De eerste was Rita Verdonk, de tweede Geert Wilders. Het heeft mij altijd verbaasd dat de relatief gematigde Rita Verdonk door de NOS en de main stream media zo hard werd aangepakt, terwijl Geert Wilders relatief ongemoeid wordt gelaten.

Waarom koos de gevestigde orde voor Wilders als boeman?
Ik denk dat de verklaring te maken heeft met de organisatie er achter. Het concept achter Verdonks voormalige club, Trots (op Nederland), was in potentie veel onvoorspelbaarder, en dus gevaarlijker,voor de gevestigde orde. Verdonk was namelijk van plan voor de partij een soort publieke democratie in te voeren. Het volk kon in principe alle standpunten van Trots op Nederland bepalen. Ook had TON de steun van enkele rijke vastgoedbazen.

Verdonk had als populaire ex-bewindsvrouw veel politiek gewicht. Ze had ook kapitaalkrachtige supporters. Tot slot, het ergste: ze beschikte over een partijorganisatie. Niet bevolkt door de fleur der natie, maar toch. Verdonk beschikte als ex-bewindsvrouw over de nodige contacten om zwaargewichten binnen te kunnen halen indien nodig.

Nuttige bliksemafleider
Geert Wilders daarentegen is een één-mansfeestje. De PVV heeft maar één  lid en alle media-aandacht gaat naar één man, die een meesterlijk talent heeft voor het bespelen van de media. De PVV is in feite een lege huls, een terecht punt van Brinkman. Voor de kiezers is dat op zich prettig, er is geen ‘democratisch’ partijbesluit waarmee verkiezingsbeloftes zijn terug te draaien. Als Wilders de zaak bedondert, is hij en alleen hijzelf verantwoordelijk. Hij kan zich achter geen enkel excuus verschuilen. Hoewel het gevaar-Wilders breed wordt uitgemeten, is de PVV in feite ongeveer net zo gevaarlijk voor de gevestigde orde als Gemeentebelangen Hilversum. De PVV bestaat in de praktijk maar uit een handjevol mensen die top-down worden gerecruteerd.

Wilders als Goldstein
Wilders zegt veel dingen waar ook de meerderheid van de Wilders-haters, de meerderheid van de bevolking, in feite achter staan. Zo is een meerderheid van de Nederlanders net als Wilders voor de gekozen burgemeester, inperking van de macht van de majesteit en minder invloed van Brussel. Ook willen de meeste Nederlanders dat er veel zwaarder op onwikkelingssamenwerking en de overheidsorganisatie wordt bezuinigd in plaaats van wat er nu gebeurt: een zware belastingverhoging. Ook vinden de meeste Nederlanders dat we niets te zoeken hebben in Afghanistan. Deze standpunten zijn de gevestigde orde, die wil dat de toekomstige baantjes bij de VN, EU of overheid (burgemeester) zeker worden gesteld, onwelgevallig.

Wilders zegt het, dus is het populistische onzin
Omdat de “onfatsoenlijke” Wilders ze verkondigt, kunnen ze nu als besmet en populistisch worden neergezet. Nu treedt een bekend psychologisch mechanisme in werking: de zogeheten cognitieve dissonantie. Omdat “fatsoenlijke” mensen niet met Wilders en de PVV geassocieerd willen worden, willen ze ook niet met de standpunten van Wilders geassocieerd worden. En dankzij dit verbluffend geraffineerde staaltje van politieke manipulatie kan de gevestigde orde doorgaan met een beleid, denk aan de nieuwe verplichting van 40 miljard voor het ESM, waar de meerderheid van de bevolking -met goede redenen- mordicus op tegen is (dat geld zijn we namelijk kwijt). Alle kritiek op het corrupte en vermolmde politieke bestel in Nederland is verstomd, want het gevaar-Wilders moet gekeerd worden. 1984 in optima forma.

Zelfs vergelijkingen met nazi-Duitsland worden niet geschuwd in de hevige polemiek rond Wilders en zijn eenmanspartijtje.

Nieuwe elite nodig tegen Wilders?

De Partij voor de Vrijheid, de partij met één lid, Geert Wilders, groeit in populariteit en doet steeds meer stof opwaaien.  Een veel gehoord verwijt richting de beweging is dat deze populistisch is en onderbuikgevoelens verwoordt. Steeds meer Redders Des Vaderlands bespringen de barricaden om het eenmansgevaar te keren. De voorlopig laatste in de rij is de heer Kortmann, de rector magnificus van de katholieke universiteit in Nijmegen. Hij vindt dat er een nieuwe elite op moet staan tegen de populistische verwording. Berust de populariteit van Wilders en de PVV inderdaad op domheid bij zijn kiezers?

Groffe vergelijkingen met nazi-Duitsland worden niet geschuwd in de discussie rond Wilders en de PVV.
Groffe vergelijkingen met nazi-Duitsland worden niet geschuwd in de discussie rond Wilders en de PVV.

Nederlanders wereldkampioen sektes vormen
Bij buitenlandse Nederlandkenners is al eeuwen bekend dat de Nederlanders dol zijn op het vormen van sektes en het elkaar verketteren. Nergens, uitgezonderd misschien Noord-Ierland, was de haat en nijd tussen katholiek en protestant zo groot als hier. In Nederland hield dan ook tot voor kort het wereldrecord kerkelijke afsplitsingen. Volgens de telling van de Raad van Kerken zijn er zo’n 648 kerkgenootschappen, let wel: na de fusie tot de Protestantse Kerk van Nederland. Ook de joden en islamieten kunnen er wat van. Nu religie wat minder populair is, zoeken Nederlanders andere excuses om zich aan de nationale hobby over te geven.

Genuanceerde, kosmopolitische  visie…
Op dit moment zijn er, uiteraard, zou een Nederlandkenner zeggen, weer sektarische spanningen, deze keer tussen de progressieven (althans, volgens henzelf) en de ware vaderlanders (weer: volgens henzelf).

Erg progressief zijn de progressieven niet: ze proberen krampachtig de erfenis van de jaren zeventig en tachtig te verdedigen. Met de afbraak van de sociale voorzieningen uit dit tijdperk hebben ze dan wat minder moeite. Dit is ook logisch: de baanzekerheid voor hoogopgeleiden is veel hoger dan die van laagopgeleiden, waarvoor het royale Nederlandse sociale zekerheidsstelsel vaak een bittere noodzaak is. Over het algemeen zijn ze hoger opgeleid dan de PVV-aanhang en verdienen veel geld met in verhouding leuk en prettig werk.

De progressieven vinden zichzelf veel slimmer dan de PVV-aanhangers. Die zijn immers, in tegenstelling tot hen,  niet in staat de grote meerwaarde van andere culturen te vatten en de enorme economische voordelen van de Europese vrije markt in te zien. Ook vinden de progressieven de ware vaderlanders egoïstisch en bekrompen. Deze zijn geen wereldburgers zoals zij, maar zien Nederland als het centrum van de wereld. Voor hem betekenen de lagere lonen voor laaggeschoolden dat zij goedkoper een werkster kunnen inhuren of andere diensten kunnen afnemen. Ook kunnen ze met hun hoge opleiding, die in veel landen internationaal erkend is, overal aan de slag. Diploma’s uit derde-wereld landen voor het hoger onderwijs worden in Nederland en andere Europese landen veel minder erkend. Voor de kosmopolitische elite ligt de wereld dus open. Een wereld vol met kansen en mogelijkheden.

Versus gezond verstand
De PVV-sympathiserende ware vaderlanders vinden de progressieven nogal wereldvreemd. Immers, de toplaag geeft heel veel geld weg aan abstracte zaken als de EU en het multiculturalisme, waar zij dingen voor terug krijgen waar zij niet erg blij mee zijn. Denk aan het verlies van steeds meer zeggenschap aan Brussel en de toestroom van laaggeschoolde, overwegend islamitische immigranten die niet overdreven veel bereidheid tonen zich aan de Nederlandse gebruiken aan te passen. Ook zien zij niet het nut in van de uitgebreide bemoeienis van Nederland met verre landen met een agressieve, weinig ontwikkelde bevolking.

Zij zien ook, dat islamieten wel volop achter hun meisjes en vrouwen aanzitten, ook tegen hun zin, maar heel agressief worden als een ongelovige man romantische betrekkingen aanknoopt met een islamitische vrouw. Ook de grote ruimte in het openbare leven die islamieten voor zichzelf opeisen en hun opdringerige gedrag wekt ergernissen. In tegenstelling tot de progressieven hebben de ware vaderlanders hier namelijk vaak intensief mee te maken en voor nuchtere, lager opgeleide mensen is het dagelijks leven de wereld waarin zij leven. In tegenstelling tot hoogopgeleiden is hun baanzekerheid laag en is het lastig in andere landen aan de slag te gaan.

Omdat de tegenstellingen tussen de progressieven en de PVV-aanhang nu ook klassentegenstellingen zijn geworden, is een explosieve situatie aan het ontstaan. Beide groepen zijn letterlijk aan het vechten voor hun economische belangen.

Kenmerken van de Nederlandse elite
De elite in Nederland is voor een deel meritocratisch (je moet een hoge opleiding hebben gevolgd om toe te treden) maar berust voor het grootste deel op vriendjespolitiek. Er staan in kranten altijd opmerkelijk weinig vacatures voor gewilde baantjes als topmanager van een grote zorginstelling of commissaris van de raad van toezicht bij een bedrijf. Merkwaardig, want je zou verwachten dat gezien de exorbitant hoge salarissen die worden betaald, er daarin een schreeuwend personeelstekort is en personeelsfunctionarissen alles uit de kast zouden trekken om zoveel mogelijk gekwalificeerde cv’s in handen te krijgen.

Ik heb de heer Kortmann op internet nagetrokken en heb vastgesteld dat de man weliswaar indrukwekkende academische kwalificaties heeft (voor zover je Nederlands recht als een wetenschap kan beschouwen), maar ook tot over zijn  oren in allerlei lucratieve bijbaantjes, zoals bankcommissaris zit.
De man zou niet misstaan in de Pruikentijd, waarin de Nederlandse toplaag zich schandalig verrijkte met allerlei goedbetaalde overheidsbaantjes. En reken er maar op dat hij daarop niet op een personeelsadvertentie heeft gereageerd. De gemiddelde PVV’er zal de man dus vermoedelijk als de zoveelste zakkenvuller zien, die op zijn kosten de mooie meneer en zedenprediker uit zit te hangen. Hierin zou hij niet eens ongelijk hebben.

Elite mist moreel gezag
Mensen lopen niet zomaar achter iemand of een groep mensen aan. Een ware leider is in staat om zijn eigen belangen op te offeren als het groepsbelang dat eist. Wilders is zo’n leider. Je kan het met de man eens zijn of niet, maar feit is dat de man zijn gerieflijke baantje als beleidsmedewerker bij de Tweede Kamerfractie van de VVD in heeft moeten ruilen voor het bestaan als een kluizenaar. Dit geeft hem een groot moreel gezag. Dit morele gezag ontbreekt totaal bij de gevestigde elite. Alleen de SP heeft dit morele gezag, door de strenge regel van Marijnissen om salarissen in de partijpot te storten. Reden voor PvdA-überregent Guusje ter Horst dit aan te pakken, want PvdA-kiezers gaven massaal de voorkeur aan de niet-corrupte SP’ers.

De elite heeft dus de nodige reden zich zorgen te maken. Aan de andere kant is prettig voor ze dat de PVV nauwelijks een organisatie kent. Veel meer dan stoere dingen roepen in het parlement of kansloze moties indienen kan de PVV niet. Wordt Wilders gedood of valt de man door ziekte uit, dan zal de PVV weliswaar niet uiteenvallen zoals de LPF, daarvoor heeft Wilders de zaken te goed geregeld, maar wel terugvallen tot een klein partijtje.

Priesters in het oude Egypte kregen een jarenlange opleiding. Buiten de tempel hadden ze daar maar weinig aan.
Priesters in het oude Egypte kregen een jarenlange opleiding. Buiten de tempel hadden ze daar maar weinig aan.

De onwetendheid van PVV’ers en het inhoudelijk gezag van de elite

De bestuurlijke elite in Nederland bestaat voornamelijk uit mensen met een alfa- of gamma-achtergrond. Bètawetenschappers zijn, anders dan in andere landen als Duitsland, in de bestuurlijke elite sterk ondervertegenwoordigd. PvdA’er Diederik Samson is één van de weinigen en hij is ‘gewoon’ kamerlid.

In tegenstelling tot de bètawetenschappelijke kennis, die door de wetenschappelijke methode tot stand komt, berust alfa- en gammawetenschap voor een groot deel (economie) tot zelfs helemaal (rechtsgeleerdheid, theologie) op aannames en afspraken. De uitzondering is filosofie of metafysica, een kraamkamer voor veel protowetenschappen. De bruikbaarheid van alfa- of gammakennis is slechts relevant voorzover anderen deze afspraken accepteren. Een oud-Egyptische landmeter zou zijn kennis van de driehoeksmeting in het Egypte van nu nog steeds nu kunnen toepassen. Ook een oud-Egyptische boer zou het aardig rooien, al zou hij moeten wennen aan kunstmest in plaats van de jaarlijkse overstroming van de Nijl. Een oud-Egyptische priester daarentegen kan geen offerritueel in een Egyptische moskee uitvoeren, of in een moderne Egyptische rechtbank rechtspreken volgens het oud-Egyptische recht, als zijn leven hem lief is. Kortom: het nut en de universaliteit van alfa- en gammakennis is beperkt. Vaak is overigens zelfs deze alfa- en gammakennis gebrekkig, zoals bij het PvdA-kopstuk Wallage.

PVV’ers hebben weinig respect voor de papieren wereld van de elite
Kortmann vindt vermoedelijk dat hij gezien zijn grote kennis van het Nederlandse recht, recht heeft op veel respect en aanzien, alsmede anderen die op zijn universiteit worden geïnitieerd in zijn wereld van het Nederlands recht waarin hij een grootheid is. Vanuit het perspectief van een PVV’er leeft de man echter in een papieren wereld en is zijn kennis weinig waard. Op veel inhoudelijk respect van PVV’ers hoeft de man of zijn collega-alfa’s en gamma’s dus niet te rekenen.
Er zijn ooit, tientallen jaren geleden, verdragen ondertekend door mensen die nu voor een groot deel dood zijn of op sterven liggen. Op grond van deze verdragen vindt er nu verregaande overdracht van nationale soevereiniteit plaats. De man beschouwt de PVV-plannen om deze verdragen op te zeggen en een eigen nationale koers te gaan varen als onmogelijk in zijn papieren wereld. De vraag is of dat zo is. Ook in andere EU-lidstaten bestaat er onder de bevolking de nodige onvrede. Als Nederland eenzijdig bepaalde verdragen opzegt, zoals de PVV wil, hangt het af van het politieke klimaat in de machtige buurlanden Duitsland en Frankrijk of Nederland daarmee weg komt. De papieren hiervoor zouden wel eens gunstiger kunnen zijn dan Kortmann vermoedt.

Bron
‘Nieuwe elite nodig tegen Wilders’