zwarte dood

Een van de belangrijkste gebeurtenissen in de Middeleeuwen was de Zwarte Dood, een verwoestende pandemie van builenpest. Meer dan de helft van de Europese bevolking kwam op verschrikkelijke wijze om. Hoe was de geschiedenis gelopen als de Zwarte Dood nooit op was getreden?

Zwarte Dood in de toekomst?
In de middeleeuwen was wassen in Europa een vies woord. Ook de steden, waar het straatvuil en ontlasting op de straten lagen, waren letterlijk poelen des verderfs. Geen wonder dat de Zwarte Dood, waarvan nu bekend is dat de veroorzaker een variant van de pestbacterie Yersinia pestis is[1], als een bosbrand om zich heen greep. Nu zijn er meer mensen dan ooit, die dichter opeengepakt leven dan ooit. Gelukkig zijn onze hygiënenormen stukken hoger dan in de Middeleeuwen. De pestbacterie, die overgebracht wordt door vlooien op ratten, heeft daardoor weinig kansen meer. Een ziekteverwekker die geen moeite heeft hiermee, denk bijvoorbeeld aan een gemuteerd verkoudheidsvirus, zou de tijden van de Zwarte Dood -of zelfs nog erger – kunnen laten herleven. Door intercontinentale vliegverbindingen zou de ziekteverwekker zich in enkele dagen over de hele wereld kunnen verspreiden.

Gelukkig is er ook een oplossing. Met DNA sampling is het DNA van dit organisme snel op te sporen en de wereld over te sturen, zodat de gevolgen van een pandemie binnen de perken zijn te houden.

Bronnen
1. S. Haensch et al., Distinct clones of Yersinia pestis caused the Black Death, PLOS Pathogens, 2010