Deze persoon is dood volgens een heel scala aan definities

De verschuivende definitie van dood

Een paar weken geleden verkenden we de dood vanuit een breed perspectief, hier kijken we naar de dood vanuit een individueel gezichtspunt: de criteria die bepalen wanneer de overgang van leven naar dood plaatsvindt, en de implicaties hiervan.

Vroeger werd iemand als dood beschouwd als het hart en de ademhaling stopten, dit heet nu ”klinisch dood”. Later bleek dat reanimatie deze processen weer op gang kon brengen, mits binnen enkele minuten toegepast. Dus de persoon in kwestie was niet onherroepelijk dood. Tegenwoordig wordt hersendood vaak als ‘echt’ dood gezien; dit betekent de afwezigheid van meetbare hersenactiviteit. Dit wordt doorgaans ook juridisch als criterium geaccepteerd. Het terugbrengen van hersenactiviteit lukt echter na een steeds langere tijdsduur, tot 10 minuten met sommige experimentele methoden. Bovendien kan een hersendode vrouw zelfs een kind ter wereld brengen.

Deze persoon is dood volgens een heel scala aan definities
Deze persoon is dood volgens een heel scala aan definities

De definitie van dood is dus door de jaren heen steeds verder opgeschoven. Als een bepaald stadium in het proces van doodgaan omkeerbaar was, was men kennelijk nog niet echt dood. Op welk punt iemand praktisch of juridisch als dood moet worden beschouwd hangt dus af van de inzichten en medische technologie van het betreffende tijdperk, en van wanneer we het ethisch acceptabel vinden om de behandeling te stoppen. We geven een patiënt op zodra het niet meer mogelijk is hem of haar terug te brengen tot tenminste meetbare hersenactiviteit.

De reden dat er geen scherpe lijn te trekken is tussen dood en leven ligt in de aard van leven: een opmerkelijk patroon dat optreedt in anderszins levenloze materie.

Het stadium waarin iemands hersenen zodanig beschadigd zijn dat karakter, kennis en herinneren verloren gaan, zou je in het uiterste geval als veilig criterium kunnen kiezen, omdat er dan cruciale informatie verloren gaat (sommige natuurkundige theorieën voorspellen dat informatie nooit verloren kan gaan, maar dat is uit praktisch oogpunt niet relevant hier).

Cryonisme

De logische conclusie is dat we de informatie in de hersenen zouden moeten bewaren indien praktisch haalbaar, wat weer afhangt van hoeveel waarde we hechten aan iemands leven. Dit kan. Bij voldoende lage temperatuur wordt het natuurlijke verval van de hersenen gestopt en de structuur bewaard. Het vitrificeren (invriezen zonder ijskristal vorming) in de hoop of verwachting op latere reanimatie heet ”cryonisme”. Deze verwachting is niet ongegrond: we zien dat wetenschap en technologie zich snel ontwikkelen, en kunnen de toekomstige intrede van een technologie onmogelijk uitsluiten. Of investeren in het conserveren van hersenen of hele mensen het geld waard is, hangt af van de kans op succes, die onzeker is.

Traditie

Veel mensen zijn echter in hoge mate gehecht aan traditie, zodanig dat ze er liever voor kiezen alle informatie in de hersenen van hun dierbaren te vernietigen door middel van verbranding of ontbinding, ook al is er een kans(je) dat het ooit mogelijk zou zijn deze persoon te reanimeren of de waardevolle informatie in de hersenen op een of andere manier uit te lezen. De dood is van oudsher een vreselijke en onvermijdelijke gebeurtenis en de beste manier om hiermee om te gaan was de dood te gaan rationaliseren en accepteren. De rituele verwerking is een belangrijk onderdeel van onze cultuur geworden. Dit fenomeen is zover doorgeschoten dat veel mensen niet openstaan voor alternatieven en in extreme gevallen de dood zelfs als iets goeds zien, bijvoorbeeld op hoge leeftijd.

Je zou nog een stap verder kunnen gaan. Bij de ziekte van Alzheimer raken de hersenen geleidelijk meer en meer beschadigd. In feite gaat iemands identiteit hier al beetje bij beetje verloren, terwijl deze persoon nog wel leeft volgens de gangbare definities. De zaken zijn dus omgedraaid. Stel nu dat je vertrouwen hebt in de toekomstige medische wetenschap, zou het dan verstandig zijn je hersenen goed te laten conserveren zolang ze nog intact zijn? Een moeilijke vraag. Wat iemands persoonlijke mening ook is hierover, de huidige euthanasie wetgeving laat hier geen ruimte voor.

Bron: Alcor

7 gedachten over “De verschuivende definitie van dood”

  1. Het feit dat er geen scherpe grens te trekken is voor de dood stelt ook vragen bij de propaganda rond orgaandonatie.
    Men wil zo vers mogelijke organen, dus staat al met messen klaar om het bed als de persoon aanstalten maakt te sterven.
    Ik denk dat de kans aanzienlijk is dat men te snel gaat ‘snijden’ en de dokter onder druk wordt gezet om de persoon maar snel dood te verklaren als er een vers orgaan kan worden geoogst.

  2. in principe besta je uit allemaal cellen die bij de dood stuk voor stuk ermee stoppen. Zelfs bij hersendood leven bijna alle cellen nog wel dus zou je kunnen zeggen dat dat nog ver van fysieke dood is. Ik denk dat iemand dood is als al de cellen in het lichaam dood zijn en het lichaam dus niet langer zichzelf instandhoud.

  3. Je bent dood op het moment dat je geest je lichaam heeft verlaten. Ik weet wel dat een hoop mensen het bestaan daarvan in twijfel trekken maar volgens mij is het de enige logische verklaring als je je vooroordelen even opzij zet. Terecht wordt gesteld dat we steeds meer instaat zijn haperende lichaamsfuncties weer op gang te brengen. Toch zie je dat in vergelijkbare situaties dit niet per definitie gelijke resultaten oplevert. Het is dus logisch aan te nemen dat er een andere voorwaarde voor leven aanwezig moet zijn naast het min of meer biologisch correct kunnen functioneren.

    Samenvatting: is de bewoner van het lijf nog thuis, dan zal naar mijn mening revitalisatie mogelijk zijn. Maar is deze eenmaal vertrokken, dan helpt geen enkele reanimatiepoging meer.

  4. Als ik op de één of andere manier in staat ben, om iets te betekenen voor een toekomstige samenleving, dan mogen ze mijn hersenen wel conserveren. Dit dan wel met behoud van mijn persoonlijkheid, ik wil geen zombie worden. Men is tegenwoordig als de dood, voor het snijden vóór de dood. Niet zo verwonderlijk natuurlijk, het is gewoon het idee dat die dokters als aasgieren in jouw lichaam gaan snijden, dat mensen afschrikt. Als echter mijn hoofd er af is om te worden geconserveerd, dan ziet het er al heel anders uit voor mij. Dan gaan ze hun gang maar wat mij betreft. Deze voorwaarde zou niet alleen de cryotechniek goedkoper maken, maar ook grote aantallen mensen aantrekken om zich als donor beschikbaar te stellen. Wie wil tenslotte niet nog een kans, op verder leven in de zo interessante toekomst? Een vers, jong lichaam, gekweekt uit eigen cellen, jammiejammie, daar zeg ik geen nee tegen.

      1. Ik denk dat daar in de toekomst wel een mouw aangepast kan worden Julie. De energietekorten die ons op latere leeftijd zo onderscheiden van de jeugd, en hun enthousiasme, die hebben we dan terug. In de speeltuin spelen doen we dan niet meer zo gauw, maar daar komen andere zaken voor terug. Wat denk je van spannende reizen naar andere zonnestelsels, als wetenschapper? Alles zelf kunnen bekijken, en dat vanuit perspectieven die we nu nog niet eens kunnen dromen?

Laat een reactie achter