Als het heelal zo groot is, en een Kardashev-II beschaving binnen een miljoen jaar een compleet sterrenstelsel kan overnemen, waarom zien we dan geen spoor van buitenaardse beschavingen? Een oplossing voor deze Fermiparadox is de zogeheten Zoo Hypothesis, vrij vertaald de Dierentuinhypothese. Leven we in een dierentuin, waar de aliens zich slap om ons lachen?
De aarde als dierentuin
De Zoo Hypothesis, bedacht in de jaren zeventig en daarna gepopulariseerd in de visionaire science fictionserie Star Trek, stelt dat er een soort ‘prime directive‘ is, die geavanceerde soorten verbiedt om contact te zoeken met primitieve soorten zoals de onze. Er zijn dus wel degelijk aliens en ze hebben ons al lang gevonden, stelt deze theorie. Het probleem is alleen dat ze er alles aan doen om niet door ons gevonden te worden, zolang we nog niet rijp zijn voor contact.
Beweegredenen voor de ‘zookeepers’
In het model van de Zoo Hypothesis wordt er van uit gegaan dat de buitenaardse soort of soorten (een enkele soort ligt hier meer voor de hand) gelooft in culturele diversiteit. Zo ongeveer als het nu in zwang zijnde multiculturalisme doet. Het idee is dat een volkomen in culturele isolatie opgegroeide intelligente levensvorm, unieke oplossingen zal ontwikkelen voor sociale en technische problemen. Wie weet ontdekken ze wel compleet nieuwe theorieën waar de eigen soort niet op komt. Bijvoorbeeld een duidelijk door alle heelalbewoners gedeeld belang: een manier om aan het vermoedelijk uitermate ellendige lot van dit universum in de verre toekomst te ontsnappen.
Voors en tegens van de Zoo Hypothesis
De Zoo Hypothesis biedt een waterdichte verklaring voor de Fermiparadox en doet geen vooronderstellingen over de technologie van ons omringende aliens, anders dan dat deze een hoge vorm van organisatie kennen. Een ons omringend buitenaards rijk of federatie met een hoge mate van stabiliteit dus, wat sneller dan licht communicatie of een zeer traag levensritme zou vereisen.
Nadeel is dat de Zoo Hypothesis de nodige zwakke punten kent. Ook al zou één alien het embargo breken, dan zou dat ingrijpende gevolgen hebben gehad voor de menselijke geschiedenis. Luchtvoertuigen en atoomwapens om een veldslag tussen Harappa en andere vedische vorstendommen definitief te beslechten. Of een woestijnprofeet overbluffen met een vliegend toestel. Of misschien wel iemand ontvoeren, nanoimplantaten plaatsen en veranderen in jouw buikspreekpop, zodat je je eigen coole doomsday cult kan beginnen. Dat idee. Kortom: als buitenaardse grappenmaker kan je je helemaal uitleven op die suffe apensoort op Terra.
De jury is er nog steeds niet uit. Misschien ontdekken we de waarheid nooit.
De absolute waarheid zal ook niet ontdekt worden. Althans, volgens wetenschapsfilosoof Karl Popper. ‘De zoektocht naar de waarheid is als zoeken naar een donkere hoed in een donkere kamer’. We kunnen wel naar een waarheid zoeken die geloofwaardig is en ook voor een langere tijd houdbaar is. Karl Popper is ook de man van het falsifiëren van een wetenschappelijke theorie. Zo heb ik het begrepen.
En dat we geen contact krijgen met een buitenaardse beschaving is volgens mij omdat het een uitzonderlijke gebeurtenis is dat leven op een hemellichaam kan ontstaan en het heelal zo gruwelijk groot is dat het met lichtsnelheid reizen eigenlijk nog te langzaam gaat. De afstanden zijn gewoon te groot en laten we sneller reizen dan licht om meerdere redenen nog even voor onmogelijk houden.
Albert Einstein was tenslotte ook geen domme man..