De ideeën over hoe een Neanderthaler er uitzag, wisselden nogal, van woeste aap tot bijna-mens. Op dit moment is een europide uiterlijk van de Neanderthalers in de mode.

Kunnen we de Neanderthaler weer tot leven wekken?

De Neanderthaler stierf ongeveer dertigduizend jaar geleden uit. Wat als we de mensachtige Neanderthalers weer tot leven wekken?

Ongeveer dertigduizend jaar geleden kwam er een einde aan het bestaan van de laatste kolonie Neanderthalers in Europa. Daarvoor kwijnde de soort al weg, vermoedelijk omdat ze het aflegden tegen Homo sapiens. Toch leven er sommige Neanderthalergenen nog voort in ons. Ongeveer twee procent van alle menselijk DNA buiten Afrika onder de Sahara is van Neanderthal-oorsprong.

Maar wat als niet Homo sapiens, maar Homo neanderthalensis de dominante menssoort was geworden? Hoe had de menselijke maatschappij er dan uitgezien? In deze, verder weinig informatieve, video wordt alleen aangenomen dat H. neanderthalensis overleeft.

Hoe dachten Neanderthalers?

Neanderthalers hadden grotere hersenen dan de moderne mens. Uit overblijfselen weten we dat ze in staat waren tot het produceren van primitieve kunst, hars gebruikten als lijm voor pijlpunten en boten konden bouwen. Eigenlijk is er maar één manier om erachter te komen wie of wat Neanderthalers werkelijk waren. Een Neanderthaler tot leven wekken.

De ideeën over hoe een Neanderthaler er uitzag, wisselden nogal, van woeste aap tot bijna-mens. Op dit moment is een europide uiterlijk van de 
Neanderthalers in de mode.
De ideeën over hoe een Neanderthaler er uitzag, wisselden nogal, van woeste aap tot bijna-mens. Op dit moment is een europide uiterlijk van de
Neanderthalers in de mode.

Hoe kunnen we Neanderthalers weer tot leven wekken?

We hebben uit verschillende bronnen een volledig Neanderthal-genoom. In principe zou het dus in de nabije toekomst kunnen. Het recept: neem eerst een menselijke donor-eicel en verwijder het menselijk DNA. Gebruik een DNA synthetizer om de miljarden in de computer opgeslagen baseparen van het Neanderthal-DNA in levend DNA te vertalen. Dit is niet zo moeilijk: er bestaan al honderden bedrijven waar je je eigen DNA kan laten schrijven. Wel zal het de operators van het bedrijf waarschijnlijk opvallen dat het DNA in kwestie zo sterk op het menselijk DNA lijkt. Hier moet je dus als onderzoeker een aannemelijke smoes voor bedenken, bijvoorbeeld dat je het immuunsysteem van de Neanderthaler wilt onderzoeken.

Vervang als het even kan, ook het mtDNA van de menselijke mitochondrieën door Neanderthal-mtDNA en plaats deze in de eicel. Probleem is wel dat we geen epigenetische informatie van Neanderthal DNA hebben – de schakelaars die genen aan- of weer uitschakelen. Waarschijnlijk wordt het ook lastig om de genetisch gemodificeerde eicel weer aan de praat te krijgen. En duidelijk te maken dat deze zich tot een baby moet ontwikkelen. Gelukkig hebben we één groot voordeel. We kunnen “spieken” bij een nauwe verwant, de mens.

Een volgende uitdaging wordt om deze eicel het signaal te geven dat deze zich moet delen. Ook moeten we voorkomen dat de eicel door de baarmoeder wordt afgestoten, of dat de draagmoeder antistoffen gaat aanmaken tegen de baby-Neanderthaler. En natuurlijk moeten we een vrouwelijke vrijwilliger vinden die bereid is om een Neanderthaler-baby ter wereld te brengen. Als dit de onderzoekster in kwestie zélf is, is ook dat probleem opgelost.

Opvoeden van een Neanderthaler

De problemen beginnen pas echt, als de jonge Neanderthaler opgroeit. Is een Neanderthaler een mens, en heeft ze mensenrechten? Of, nauwkeuriger gezegd: kent onze Sapiens-maatschappij haar mensenrechten toe? Zal de Neanderthaler, als enige van haar soort, zich niet niet erg eenzaam voelen? Zal een Neanderthaler kunnen leren spreken? Is het niet erg wreed om iemand als enige van haar soort op te laten groeien?

We weten dat Neanderthalers in kleine groepen leefden en dezelfde FoxP-genen dragen die bij mensen de spraak reguleren. Waarschijnlijk kenden Neanderthalers dus een vorm van spraak. Ze zou daarom mogelijk een menselijke taal kunnen leren. Ze zorgden voor hun zieke stamgenoten. Er zijn namelijk overblijfselen gevonden van Neanderthalers met genezen botbreuken die daarna nog vele jaren hebben geleefd.

Mogelijk waren Neanderthalers ook in zekere mate autistisch. Autisten zijn vaak erg goed in staat om dieren te begrijpen. Dat is voor een jagende soort een voordeel. Autisme, denk aan de bekende-Nederlander autist Kees, zou voor mensen communicatie met Neanderthalers juist weer lastiger maken.

Eenzame mensen delen vaak veel wederzijdse troost met huisdieren zoals honden en katten. Op emotioneel niveau zal een Neanderthaler daarom waarschijnlijk wel een klik kunnen krijgen met mensen en huisdieren van mensen.

Leven van een Neanderthaler in de moderne wereld

Neanderthalers leefden in een wereld die het meest weg had van Noord-Siberië nu, met veel grote pooldieren waar ze op jaagden. Deze wereld verschilt radicaal van onze high-tech wereld nu. Daarin zijn Neanderthalers niet alleen. Ook wij sapiens-mensen zijn niet echt goed aangepast aan de moderne wereld. Onze instincten en gevoelens zijn ingesteld op een kleine groep van honderd tot tweehonderd stamgenoten, niet op de miljarden soortgenoten waarmee we deze planeet delen.

Waarschijnlijk zal de Neanderthaler dus op volwassen leeftijd een teruggetrokken bestaan leiden en graag met dieren omgaan. Zoals ook voor sommige Sapiens-mensen geldt. Neanderthalers hadden een in verhouding enorme visuele cortex en kleine frontkwab. Waarschijnlijk zou tv-kijken dus een geliefde hobby van de Neanderthaler zijn.

Of al deze vooronderstellingen kloppen, weten we niet.

Er is maar één manier om er achter te komen. Een manier die een Nederlandse of Belgische ethische commissie vermoedelijk wit laat wegtrekken…

Laat een reactie achter