Amerikaans kaartje uit 1912. Eugenetica was in die tijd hot.

Eugenetica: mogen we het DNA van onze nakomelingen veranderen?

Eugenetica, het veranderen van ons erfelijk materiaal om de menselijke soort te verbeteren, is nog steeds taboe. Nu kunnen we bij mensen rechtstreeks ingrijpen door de krachtige CRISPR techniek. Is eugenetica nu wel ethisch?

Wij mensen worden geplaagd door nogal wat erfelijke afwijkingen. Denk aan erfelijke ziekten zoals de dodelijke ziekte van Huntington. Deze openbaart zich pas op het moment dat mensen al kinderen hebben gekregen, die vervolgens drager worden van deze ziekte. Het zou een goede zaak zijn als we deze ellendige ziekte, en soortgelijke ziekten, voor eens en voor altijd van de aardbodem weg kunnen vagen. Hiervoor moeten we wel een taboe slechten en begeven we ons op een hellend vlak. Mogen we genen veranderen die zowel positieve als negatieve effecten hebben? Mogen we uiterlijke kenmerken veranderen?

Wat is een betere manier: de natuur of de eugenetica?
Zoals bekend, zijn wij het product van natuurlijke selectie. Onze voorouders hebben overleefd, waar anderen niet overleefden. Zo is de vatbaarheid voor de builenpest uitgeselecteerd door enkele verschrikkelijke pestepidemieën, die het grootste deel van de bevolking wegvaagden. Dat geldt ook voor veel andere ziekten. Vroeger ging rond de helft van de kinderen dood voor hun vijfde. Ook volwassenen maakten het niet lang. Natuurlijke selectie aan het werk.

Amerikaans kaartje uit 1912. Eugenetica was in die tijd hot.
Amerikaans kaartje uit 1912. Eugenetica was in die tijd hot. – Public domain

Naast dit soort natuurlijke selectie, is er ook seksuele selectie. In herenbladen in de kiosk kan je zien, hoe de seksuele selectie bij mannen werkt. Echter, op dit moment beslissen niet mannen, maar vrouwen voor het grootste deel hoe ons nageslacht er uit ziet. Dit doen ze, door zich te laten bevruchten door een min of meer aantrekkelijke man.

Omdat veel mannen graag die alfaman willen zijn, hebben ze veel onderzoek gedaan naar manieren om het beslissingsproces van de vrouwen in de gewenste richting te sturen. Een veel gebruikte methode is vrouwen dronken voeren of ze te drogeren. Zogeheten pick up artists, mannen die zich gespecialiseerd hebben in het in bed krijgen van vrouwen, hebben handleidingen ontwikkeld om de vrouwelijke psyche te kraken. De op seksueel gebied succesvolste man, die dus de meeste kinderen verwekt, is een zelfingenomen narcist en is een meester in het op een nonchalante manier manipuleren van vrouwen. Die blijven dan vaak ongehuwd achter met kinderen, terwijl meneer op weg is naar de volgende verovering. Hier een overzicht.

Uiteraard willen ook mannen greep hebben op hun nageslacht. Dit kan bijvoorbeeld door vrouwen te kopen of te ontvoeren, en ze op te sluiten in een donker hol waar ze niet uitkunnen. Dan weet je als man zeker, dat jouw superieure genetische materiaal voort blijft bestaan. De Oostenrijkers Fritzl en PÅ™iklopil, en de nodige andere zieke geesten over de hele wereld, pasten deze methode toe. Deze methode is ook erg populair in islamitische landen, zoals Saoedi Arabië en Pakistan.

In niet-westerse maatschappijen zijn vrouwen veelal koopwaar, waardoor de rijkste en machtigste mannen de meeste nakomelingen krijgen. Kortom: de huidige systemen voor seksuele selectie zijn niet echt optimaal. Ze zijn ook niet erg aardig voor mensen die het in de genetische loterij wat minder getroffen hebben.

Conclusie: eugenetica moet kunnen, onder voorwaarden
Ik denk dat er geen houdbare ethische bezwaren zijn tegen het verbeteren van de genetische eigenschappen van mensen. Wel moet elke ingreep leiden tot een gezonder individu. We moeten ook duidelijk de gevolgen kunnen overzien. Het vervangen van een Huntington gen door een gezond gen is bijvoorbeeld duidelijk ethisch zuiver. Hiermee bespaar je tientallen nakomelingen een verschrikkelijk lot. Dit geldt ook voor andere genen waarbij er een keuze is tussen een ziekteverwekkende en een gezonde variant. Er zijn echter ook genen die weliswaar ziekteverwekkend zijn, maar bijvoorbeeld andere voordelen hebben. Als deze voordelen groot zijn, is het uiteraard niet verstandig dit te veranderen. Wat overige genen betreft: zolang we de gevolgen niet kunnen overzien, kunnen we hier beter vanaf blijven, mijns inziens.

5 gedachten over “Eugenetica: mogen we het DNA van onze nakomelingen veranderen?”

  1. Het universum zelf is een soort creatieve machine. Na de Big Bang (of het fenomeen dat daar het meeste op leek) waren er maar enkele elementen in het universum en het schijnt zelfs dat de eerste micro-seconden er andere fundamentele natuurwetten golden. Vervolgens vormden de eerste elementen door fusie (in sterren) nieuwe elementen. Moleculen ontstonden. Complexe moleculen ontstonden. Ons zonnestelsel met o.a. de aarde ontstond. En na heel lange tijd ontstond er op deze planeet RNA enz., en daaruit het eerste leven. Dat evolueerde ook weer in allerlei vormen.
    Kortom: ik denk dat het meest schadelijk is de creatieve machine hier op deze planeet zelf (en elders maar dat is nog niet zo aan de orde) te beschadigen (hoewel dat soms ook gebeurt door ‘natuurlijke’ oorzaken als een inslag van een astroïde). Knutselen met DNA op zichzelf is niet het probleem lijkt mij dus, als dat maar niet het overige leven en de evolutie van al die verschillende vormen van leven moeilijker maakt of zelfs vernietigt. Want dan komen we aan de creatieve machine zelf.
    En je moet natuurlijk ook de gevolgen van allerlei zaken proberen te overzien. Bijvoorbeeld de uitvinding en invoering van ‘de pil’ ( in gezondheidszorg in algemene zin) was wel toppie joppie maar nu zitten we wel met een joekel van een vergrijzing om maar eens wat te noemen. Zo hebben een heleboel zaken vervelende bijverschijnselen. En het knutselen met het menselijke leven kan natuurlijk wel een extreem grote impact hebben op het leven van anderen.

    1. Goed punt inderdaad. Volgens sommigen is de technologie de opvolger van de evolutie wat betreft creativiteit. Dus wat dat betreft natuurlijk. Ik maak me wel zorgen dat we nu in sneltreinvaart in de toekomst worden meegesleurd, zonder dat we goed doorhebben wat de gevolgen zijn.

      1. “… Volgens sommigen is de technologie de opvolger van de evolutie wat betreft creativiteit. …” Inderdaad: kleitabletten i.c.m. het eerste schrift bijvoorbeeld waren de eerste ‘externe geheugens’; uitbreidingen van ons eigen geheugen. (Of misschien waren allerlei grottekeningen e.d. wel de eerste…) En met name het kweken van nieuwe soorten planten en dieren sinds de ‘agrarische revolutie’ door mensen is natuurlijk een directe uitbreiding van de evolutie.

  2. We zijn door het explosief toenemend exponentieel ontwikkelingstempo vermoed ik, nu al steeds minder goed instaat om nog technische wetenschappelijke prognoses voor de langere termijnen te maken. De termijnen die eerder redelijk aan een realistisch verwachtingsbeeld voldeden op grond van schattingen, op basis van inzetbare man/vrouw uren, worden gewoon bewezen steeds korter. Dit omdat het aantal specialistisch hoogopgeleide mensen voorspelbaar blijft toenemen. De evolutie is al de technisch wetenschappelijke kant opgegaan, de ethiek gaat even voorspelbaar diezelfde kant op. We gaan doen wat we kunnen denk ik dan, (hoop ik ook) hoe onvoorstelbaar dat dan ook op een bepaald moment in de tijd zal lijken.

    Goed artikel Germen.

  3. Misschien kunnen we de mensheid modificeren door de voorkeur van vrouwen te manipuleren. We kunnen er voor zorgen dat ze de zogenaamde alfaman links laten liggen. Zoals ik al wel eens hier op de site heb beschreven zou het te proberen zijn de zogenaamde femdom relatie’s te stimuleren of in iedergeval te laten blijken dat het OK is om als vrouw groter, sterker en hoger opgeleid te zijn dan een man. Op dit moment zegt men in de media dat men werkt aan een volledig geëmancipeerde maatschappij, maar in werkelijkheid wordt over het algemeen (althans de meeste) reclames en films de maledominated situatie verheerlijkt. Er wordt dan de nadruk gelegd op kleine tengere vrouwen die zowat aan anorexia lijden en grote gespierde mannen die blinken van de arrogantie. In mijn perspectief heeft dit een zeker doel. Het stimulleert de kapitalistische maatschappij. Arrogante zelfingenomen types en onzekere mannen en vrouwen consumeren namelijk meer en daar kan dus meer aan worden verdient. De aardige types worden dan gelijk geëlimineerd. Die zijn namelijk gevaarlijk voor de machthebbers omdat ze beter samen kunnen werken dan egoïstische of onzekere mensen. Als er meer sterke onafhankelijke vrouwen zouden zijn zouden deze vrouwen de man en de mensheid als geheel wijzigen dmv. seksuele selectie van de aardigere mannen die beter in staat zijn samen te werken. Naar mijn mening geen slecht idee

Laat een reactie achter