Een interessante geanimeerde documentaire over de geschiedenis van de armoede. Wat hield arm zijn in door de geschiedenis heen en hoe zijn we tot het beeld van armoede gekomen wat we nu hebben.
POOR US: Do we know what poverty is?
The poor may always have been with us, but attitudes towards them have changed. Beginning in the Neolithic Age, Ben Lewis’s film takes us through the changing world of poverty. You go to sleep, you dream, you become poor through the ages. And when you awake, what can you say about poverty now? There are still very poor people, to be sure, but the new poverty has more to do with inequality…
Poor Us: An Animated History of Poverty⎜WHY POVERTY?⎜(Documentary)
If we want to make poverty history, we need to understand the history of poverty. A funny and sinister animated odyssey through time.
The poor may always have been with us, but attitudes towards them have changed. Beginning in the Neolithic Age, Ben Lewis’s film takes us through the changing world of poverty.
You go to sleep, you dream, you become poor through the ages. And when you awake, what can you say about poverty now? There are still very poor people, to be sure, but the new poverty has more to do with inequality…
Did hunter-gatherers have poor relations? Who became poor faster than anyone else in history? And can Karl Marx make tea? But you also look at big questions: what’s lifted people out of poverty and how?
Is there a formula that would work again? Is poverty an “engine of the system†and a great driver of progress – or a terrible by-product of inequality?
Ondanks alle negativiteit over economie, klimaat, ecologie, obesitas en geweld, gaat het erg goed met de wereld. Hoopvolle berichten zijn veel minder populair dan doemdenken en krijgen daarom weinig aandacht.
De feiten liegen niet. Mensen in westerse landen die we tegenwoordig `arm’ noemen, leven in grotere luxe dan koningen 100 jaar geleden, die geen auto’s of elektriciteit hadden. Ook de armste delen van de wereld gaan zienderogen vooruit: de hoeveelheid armoede, kindersterfte en analfabetisme dalen al decennia gestaag, terwijl steeds meer kinderen toegang krijgen tot onderwijs en schoon drinkwater. De verbeterende gezondheid en opleiding leiden weer tot minder geboortes en `luxueus gedrag’ als beter omgaan met natuur, dieren en milieu, wat de gevolgen van overbevolking verzacht.
Communicatie en toegang tot informatie zijn wereldwijd al enorm verbeterd
Eufemistisch mobiele telefoons genaamd, tegenwoordig dragen we minicomputers met ons mee die krachtiger zijn dan de supercomputers uit 1980, een enorme luxe dus. En `we’ hier slaat op een groot deel van de mensheid; ook in Afrika en Azië zijn mobiele telefoons gemeengoed geworden (meer dan 70% van de mensen heeft er hier inmiddels een, en steeds meer met breedbandinternet). Het aantal internetgebruikers is wereldwijd verdubbeld tussen 2005 en 2010 tot meer dan 2 miljard.
Aan de basis van deze moderne telefoons ligt de wet van Moore. Breed geformuleerd zegt deze wet dat de capaciteit van digitale technologie exponentieel groeit. Dit komt tot uiting in de rekenkracht een opslagcapaciteit van computers, maar ook in de ontwikkeling van steeds meer andere technologieën die gedigitaliseerd worden en vervolgens meeliften op deze exponentiële groei, zoals biotechnologie, robotica en hersenonderzoek.
Overvloed
Het gaat dus helemaal niet zo slecht, maar het zal nog veel beter gaan. In hun boek Abundance voorspellen Peter Diamandis (vooral bekend van de X-prijzen) en Steven Kotler dat we binnen 30 jaar in een wereld leven waarin iedereen op Aarde toegang heeft tot voldoende voedsel, schoon drinkwater, onderdak, en uitstekende gezondheidszorg en onderwijs, schone energie en mensenrechten. Daarmee heeft iedereen de vrijheid om zichzelf naar eigen wens te ontwikkelen in plaats bezig te zijn met overleven. Dit is grofweg hoe wij in het rijke Westen nu al kunnen leven, maar dan met een veel lagere belasting van de Aarde.
Het begrip schaarste speelt hierbij een belangrijke rol. Als voorbeeld geven ze aluminium, wat 200 jaar geleden waardevoller was dan goud. Echter: 8% van de aardkorst bestaat uit aluminium; het is na zuurstof en silicium het meest voorkomende element. Hoe kan dit? Het probleem was dat aluminium veel voorkomt als aluminiumoxide (in bauxiet). Zodra de technologie (elektrolyse) ontwikkeld werd om aluminium te isoleren werd het spotgoedkoop. Nu zien we hetzelfde met energie. De Zon levert 5000 keer zoveel energie aan de Aarde als we gebruiken. Zodra we zeer efficiënt zonne-energie kunnen opvangen en opslaan, wordt energie praktisch gratis, met enorme gevolgen voor de economie en bijvoorbeeld ruimtevaart of CO2 uit de lucht halen. De volgende stap is water. Met een overvloed aan energie en de juiste apparatuur kun je het gigantische zout water reservoir op Aarde benutten en zoet water produceren voor drinkwater, landbouw, industrie etc. Waar het om gaat is dat schaarste relatief is, en het echte probleem toegankelijkheid is. Dit kan bereikt worden dankzij technologie. En de ene doorbraak leidt de volgende in.
Diamandis en Kotler identificeren drie krachten die ons een wereld van overvloed kunnen gaan bezorgen:
Techno-filantropen. Succesvolle ondernemers als Bill Gates, Pierre Omidyar en Mark Zuckerberg zijn rijk geworden dankzij technologie, en gebruiken nu hun enorme rijkdom en connecties om de wereld effectief te verbeteren. (Vroeger besteedden filantropen hun geld vooral aan lokale doelen als bibliotheken en ziekenhuizen in hun eigen stad.) Geen wonder dat Bill Gates afgelopen week de Nederlandse regering opriep niet te bezuinigen op ontwikkelingshulp.
Het opkomende miljard. In feite zo’n 4 miljard, dit zijn mensen uit ontwikkelingslanden die online komen en hun kennis met elkaar en de rest van wereld delen. Als zij ook nog eens goed onderwijs genieten (bijvoorbeeld via de Khan Academie) kunnen zij een enorme bijdrage leveren aan de wereld en de economie en alle genoemde ontwikkelingen nog eens versnellen. Bedenk dat wetenschap 200 jaar geleden een hobby was van enkele rijken, een minieme fractie van de bevolking. Straks komen er duizenden Einsteins bovendrijven.
Doe-het-zelf vernieuwers. Dit zijn individuen en kleine bedrijfjes die vernieuwende producten maken dankzij visionaire inzichten en ondernemerschap, zoals apparaten die zoet water produceren, gen sequentie en energie-zuinige auto’s.
De gevolgen
Nieuwe technologie die zich snel ontwikkelt dankzij de exponentiële groei opent vele nieuwe mogelijkheden.
Goedkope energie veroorzaakt een kettingreactie van positieve ontwikkelingen
Juist Afrika is geschikt voor (decentrale) energie opwekking, aangezien daar weinig infrastructuur is (elektriciteitskabels en olieleidingen) en veel zon. Op dezelfde manier heeft Afrika mobiele telefonie in gebruik genomen en daarbij de vaste lijnen overgeslagen.
Toekomstige mobiele telefoons fungeren ook als minilab waarmee je via een bloeddruppel uit je vingertop een diagnose kan laten stellen, en later zelfs je DNA mee kan sequensen en verhoogde risico’s op ziektes inschatten. Kunstmatige intelligentie systemen als Watson kunnen vervolgens een behandelplan opstellen. Hiermee verdwijnt de schaarste aan artsen. Als je deze informatie van iedereen combineert kun je ook nog eens trends zoals epidemieën wereldwijd nauwkeurig in kaart brengen. Binnen enkele decennia kan iedereen op Aarde hierover beschikken.
Kunstmatige intelligentie kun je ook inzetten als leerkracht of mentor. Op die manier krijgt elk kind via een telefoon of tablet onderwijs op maat.
Als een groot deel van de wereldbevolking goed opgeleid is en in contact is met elkaar via een (decentraal) internet, zullen mensenrechten veel beter gewaarborgd kunnen worden dan nu.
Een overvloed aan informatie leidt tot hoge efficiëntie, zoals een slim energie netwerk, waarin gebruik en productie nauwkeurig op elkaar afgestemd zijn.
Ten slotte
Zowel onze psychologische neiging om vooral negatieve ontwikkelingen op te merken (waardoor de media hier ook graag over schrijven) en de lineaire manier van denken waardoor we steeds verrast worden door de snelheid van exponentiële groei dragen er toe bij dat ons beeld van de wereld van 2030-2040 een stuk somberder is dan gerechtvaardigd.
Bron: Peter Diamandis & Steven Kotler – Abundance: The future is better than you think, 2012 (Free Press), ISBN-13: 978-1-4516-1421-3.
1 op de 4 kinderen in de VS zou inmiddels afhankelijk zijn van voedselbonnen
In Nederland en de rest van Europa kijken we nog vaak naar de Verenigde Staten als het grote voorbeeld van succes. We proberen de positieve aspecten van de VS over te nemen, we kijken hun hollywood films en vele van hun televisie series, we eten hun hamburgers en drinken hun cola. Daarbij is de VS een land wat verreweg de meeste conflicten voert en meer dan 1000 buitenlandse militaire basissen zou hebben. En in onze ogen dus een militaire grootmacht. Een land wat dus zowel qua cultuur als qua kracht gerespecteerd zou moeten worden.
Echter na het zien van onderstaande documentaire over de VS ben ik toch wel heel erg verbaasd. Deze documentaire laat een beeld zien wat wij zelden te zien krijgen via de reguliere media. Bittere armoede, gebrekkige ziekenzorg, miljoenen daklozen en een manier van denken die kil en koud over lijkt te komen. Misschien is het goed dat we in Nederland ook begrijpen wat de schaduwkanten van de VS zijn. Helaas is wegens auteursrechtenkwesties nu de video offline, maar gelukkig is er nog wel een audio transcript.
Wellicht is het verstandig voor Nederland om niet te veel en te lang naar de VS te blijven kijken als het ultieme voorbeeld van een land. Als dit de kosten zijn van continue oorlog voeren en de politie van de wereld te spelen dan vraag ik mij ernstig af of het geld aan de oorlogen niet veel beter in eigen land kan worden besteed om dit soort schrijnende armoede te bestrijden. Dit is niet een beeld en een weg die we met Europa en Nederland op zouden moeten willen volgens mij.
