bostuin

Update – De Eetbare Bostuin

Eetbare bostuinen zijn een populair onderdeel van permacultuur. Door verschillende ontwerpprincipes van de permacultuur te gebruiken is het voor iedereen mogelijk om een bos te ontwerpen vol met eetbare en andere nuttige planten.

09-the-seven-layers-of-a-forest-garden

Denk aan verschillende lagen noten- en fruitbomen zoals tamme kastanjeswalnotenhartnoten en appel-, peer– en kersenbomen. Hieronder kunnen weer noten- en fruitstruiken staan zoals hazel– en lambertsnotenframbozenbosbessenrode en zwarte bessen etc. Daarbij kunnen er eetbare klimmers in de bomen groeien, denk aan Japanse wijnbesbraamboysenbes of zelfs een Siberische kiwi. Daaronder  of in open plekken in het bos kunnen groentes, bloemen en kruiden groeien als kruizemuntdaslook etc. En laten we niet de knolgewassen vergeten als aardperen en yacon. En als laatste zijn er nog de bodemkruipers zoals aardbeien en vele leden uit de pompoen familie (Cucurbitaceae) die over de bodem kunnen kruipen.

Forest_Garden_TCP

Het grote voordeel van een eetbare bostuin is dat alle ecologische niches gevuld worden. Hierdoor wordt de zon en de bodem optimaal gebruikt door de verschillende lagen nuttige planten en is onkruid een veel kleiner probleem. Door verschillende lagen voedsel onder elkaar te groeien zoals in dit systeem wordt ook de opbrengst per vierkante meter groter. Ten slotte heb je met een eetbare bostuin op termijn telkens minder onderhoud omdat het een ecosysteem is wat grotendeels in balans is net zoals natuurlijke climax-ecosystemen. Door slim de permacultuur ontwerpprincipes toe te passen kun je een eetbaar bos maken met de veerkracht van een natuurlijk ecosysteem. Dit heeft voordeel voor de mensen en voor de natuur.

Hier twee filmpjes met rondleidingen door twee eetbare bostuinen. Als eerste Martin Crawford met zijn Forest Garden. Hij heeft hierover een interessant boek boordevol praktische informatie gepubliceerd met de titel Creating a Forest Garden.

Daarnaast heeft Robert Hart een model voor een Eetbare Bostuin opgericht op ongeveer 500 vierkante meter op zijn farm in Wenlock Edge in Shropshire, Engeland. Hij geeft aan dat dit net zo goed in een normale stadstuin mogelijk is. Hij zegt:“Mijn Bostuinmodel is in staat om een familie voor de tijd van minstens 7 maanden per jaar te laten genieten van overwegend uit zichzelf groeiend en onderhoudend voedsel, en heeft maar een minimale zorg of bewerking nodig”. Op deze plattegrond is te zien hoe deze bostuin ingericht is. In Forest Gardening with Robert Hart legt hij de principes van het ontwerp van zijn bostuin uit terwijl hij erdoorheen loopt. Een uitgebreid boek mede gebaseerd op deze tuin is How to make a Forest Garden.

Ook in Nederland zijn er telkens meer initiatieven om particuliere maar ook publieke eetbare bostuinen aan te leggen.  Zo heeft www.foodforestry.nl zich hierin gespecialiseerd. Ze hebben in Nederland al een mooi aantal eetbare bostuinen weten helpen te ontwikkelen en aan te leggen. Moge er nog vele volgen.

Daarnaast hebben in Amsterdam een groep buurtbewoners het Sarphatipark onder handen genomen en een stuk eetbaarder gemaakt. In het bestaande park zijn o.a. notenbomen, fruitbomen en vele soorten fruitstruiken aangeplant. De fotoreportage met korte teksten illustreren dit mooi.

En bij voorkeur een fruit- of notenboom. :)
En bij voorkeur een fruit- of notenboom. :)

Is dit een welkome invulling van toekomstig openbaar groenbeheer van Nederland? Eetbare bostuinen in het beheer van de buurt die er het voordeel van hebben, ze kunnen genieten van de natuur en tegelijkertijd veel vers voedsel hieruit halen. Een win – win situatie voor de mens en de natuur door slim samen te werken aan de hand van de principes van permacultuur!

Bron van het artikel: Permacultuur Nederland

Aanverwante informatie:
-) Website Food Forestry Nederland – www.foodforestry.nl

Aanverwante artikelen:
-) Eetbaar Nederland; lokaal, vers en gezond voedsel voor iedereen!
-) Tuinieren zonder eigen grond
-) Gezonde levende gronden
-) De kruidenspiraal
-) De gemakkelijke moestuin
-) Van grasveld tot groentetuin
-) De buurtmoestuin
-) De 10 voordelen van gemeenschapstuinen
-) De eetbare bostuin
-) Peer to peer zaden- en plantenruilnetwerk
-) Eetbare planten en paddenstoelen database
-) Permacultuur, een introductie
-) Permacultuur in het Nederlandse taalgebied

(Op het internet hebben de lezers de macht! Zij bepalen welke informatie de wereld rond gaat! U bent zich er misschien niet van bewust, maar als elke lezer een link stuurt naar 3 geïnteresseerde personen, dan zijn er maar 20 stappen nodig om 3,486,784,401 mensen te bereiken! Wil je dat zien gebeuren? Gebruik je macht! Dit stuk mag dan ook vrij door iedereen overgenomen worden op websites, blogs, of om door te sturen aan familie, vrienden, kennisen, collega`s, etc. Graag zelfs hoe meer mensen dit weten hoe beter. Zet a.u.b. wel de bron erbij zodat mensen zich er verder in kunnen verdiepen als ze willen.)

Spreekt dit idee je aan? Verspreid het dan vooral onder je vrienden, familie, collegas, etc!
Spreekt dit idee je aan? Verspreid het dan vooral onder je vrienden, familie, collegas, etc!


Permacultuur en andere voorbeelden

Permacultuur is een groot voorstander van zoveel mogelijk lokale oplossingen. Hierbij een overzicht van allerlei permacultuurvoorbeelden en andere manieren om o.a. voedsel te verbouwen. Van raamtuinen tot eetbare bostuinen en van energiebesparing tot compostering. Allemaal zaken waar je zelf direct mee aan de slag kunt om je directe omgeving een stukje mooier te maken.

Dit artikel over raamtuinieren laat zien dat grond niet per se een vereiste is om zelf voedsel te verbouwen. Mensen kunnen hun eigen verticale moestuin of raamtuin maken waarmee iedereen die wil eigen groenten en kruiden kan verbouwen. Op lowtech magazine is ook een artikel te vinden met de titel: Maak je eigen verticale (moes)tuin.  Daarnaast heeft de website vele andere zelfbouwtips: Lowtech Magazine. Een ander voorbeeld van een verticale tuin staat op het weblog van Swomp (bouwinstructies). Daarnaast een uitleg hoe je een tuintje kan maken met een paar simpele emmers als basis.  En dan is er ook nog het idee van een compacte raamtuin. Deze voorbeelden laten allemaal zien dat er zelfs met weinig ruimte en geen grond mogelijkheden zijn om zelf kruiden en groentes te verbouwen.

 

De makkelijke moestuin is een handige eerste stap voor iedereen die wil beginnen met het verbouwen van eigen groenten. In het artikel Moestuinieren 2.0 komt deze moestuin aan bod met een uitleg met 4 filmpjes erbij. Daarbij is het praktijkvoorbeeld van Ray Meur van hoe zij de makkelijke moestuin hebben aangelegd ook een goede bron van inspiratie.

Buurtmoestuin Kralingen-West tijdens de Permacultuur Tuinen Tour Rotterdam georganiseerd door Moestuinman. www.moestuinman.nl

 

Voor de mensen die het met de buurt aan willen pakken kan het draaiboek buurtmoestuinen uitkomst bieden. Dit draaiboek laat zien hoe je met de eigen buurt een buurtmoestuin (film) kunt beginnen. Dit kan vele hobbels uit de weg nemen zodat je sneller kunt beginnen met het beplanten van de buurtmoestuin.

 

Een mooi voorbeeld van hoe permacultuur in een volkstuin is toe te passen komt van Maranke Spoor en Petja van der Lek die op een relatief klein stukje grond in een volstuincomplex een prachtige permacultuurtuin hebben gebouwd. Op hun site laten ze in woord en beeld zien hoe ze van een stukje gras een permacultuurtuin hebben gemaakt.

 

Een mooi voorbeeld van een permacultuur ontwerp voor een huis met een redelijke tuin. Een goed voorbeeld dat permacultuur zich bezig houdt met het ontwerpen van het hele leefsysteem van de mens. Het gaat naast het maken van een functioneel eetbaar ecosysteem ook over efficient energie gebruik en slim watergebruik.Ook geeft dit ontwerp ruimte aan niet menselijke tuinbewoners. Het ontwerp en De uitleg van Hans Carlier.

 

In Amsterdam hebben een groep buurtbewoners het stadspark Sarphatipark onder handen genomen en een stuk eetbaarder gemaakt. Volgens het idee van De Eetbare Bostuin. In het bestaande park zijn notenbomen en fruitbomen en struiken aangeplant. De fotoreportage met korte teksten illustreren dit mooi. Mogen er nog vele parken volgen.

 

Een praktisch permacultuurontwerp van de permacultuurschool in Nederland. Het ontwerp is een cirkel waar groenten, fruitstruiken, hazelnoten en een grote fruitboom in staan.De bedden zijn verhoogd door de modder van de paden op de bedden te gooien, zo krijg je een verhoogd bed principe waardoor je minder snel op de grond loopt en dit goed los blijft. Dit systeem van cirkels kun je herhalen zodat het ook geschikt is voor grote stukken land. De ruimte tussen de cirkels is dan direct een mooie zone 5.

 

Sommige planten hebben een versterkende invloed op de ene soort planten en juist een negatieve invloed op de andere. In Permacultuur worden dit ook wel gildes genoemd, op familieniveau wordt gekeken welke planten je zo juist wel bij elkaar kunt zetten en welke je juist beter niet bij elkaar kunt zetten. In de database over gildes kun je hier per plantfamilie precies uitzoeken wat positief en negatief op elkaar inwerkt. Een handige tabel waar de invloeden van verschillende planten op elkaar zijn te vinden. Het betrefd vooral de kruidlaad. Welke groenten en kruiden kun je goed naast elkaar zetten en welke moet je juist niet bij elkaar zetten. Het is de vinden in deze handige tabel van plantinvloeden.

 

Een leuke, leerzame serie artikelen over permacultuur, geschreven door Jaap Krater en uitgegeven door Buiten de Orde, in samenwerking met stichting Wilde Aarde. De artikelen gaan over permacultuur in de praktijkervaring met Patrick Whitefield (zeer ervaren permacultuur leraar en auteur) als instructeur. Over wat permacultuur wel en niet is, en veel permacultuur technieken die worden omschreven die verder gaan dan deze website. Voor de persoon die zich verder wil verdiepen in permacultuur is dit een echte aanrader.

 

De beestentoren, een slimme toren waar in de hoogte ruimte is gemaakt voor allerlei dieren, van egels tot hommels en van kikkers tot solitaire bijen. Een leuke manier om veel nuttige dieren in je tuin een huis te geven. Egels zijn goede slakkenbestrijders, kikkers eten slakken en veel insecten, hommels en solitaire bijen zijn noeste werkers die graag uw appelbomen bestuiven. In deze handleiding staan allemaal tips hoe je verschillende bouwwerken kunt maken om nieuwe dieren naar je tuin te lokken, een insectenhotel, een verblijfplaats voor egels, een zandheuvel voor graafwespen en een vleermuizenverblijf. Een klein artikel op internet hierover is te vinden op de website van school tv.

 

Een goed voorbeeld van hoe je als individu wel degelijk een heel groot verschil kunt maken op deze planeet. Joop Boer heeft zijn voetafdruk bijna geheel teruggebracht of iig volledig duurzaam gemaakt. Hij doet aan veganistische permacultuur, zijn zonnepanelen maken meer stroom dan hij zelf gebruikt en zijn afval beperkt zich tot 2 zakken per jaar. Hoe dit allemaal mogelijk is lees je in zijn artikel wat hij op verzoek heeft geschreven. Moge het een inspiratie zijn voor velen.

 

Fruit/ twaalf informatieve – en vaak instructieve – artikelen over fruitgewassen en hun verzorginggeschreven door Arie van Herpen. Arie experimenteert, op zijn thuisbasis de Cammingha Hof (3 ha.), inmiddels ruim dertig jaar met ecologische concepten. De Hof is een weerspiegeling daarvan: het is een diervriendelijke ‘ideaal-biotoop’ waarin symbiose tussen menselijk gebruik en natuur voorop staat. Er groeien véél fruitgewassen (wildfruit en cultivars) en andere eetbaarheden; naast enkele boomgaardjes zijn er een tweetal moestuinen, een bostuin, windsingels (ook voor geriefhout), watergangen en wandelpaden. Kenmerkend is het gebruik van plantaardig afval als vormgevend materiaal; een voorbeeld daarvan zijn de (soms monumentale) hagen van snoeihout in frames, doorgroeid met klimplanten. Meer informatie over Cammingha Hof op www.earthpo.com/concepten; op deze site ook een verslag van een verkenning en onderzoek van ‘ecologische kunst’ op http://www.earthpo.com/scriptie/ door Manja van Herpen. Inmiddels hebben ze ook een foto archief van de Hof, waar allerlei zaken voorbij komen, van wijn maken tot snoeien.

 

Maak een kruidenspiraal. Een uitleg en foto voor het aanleggen van een kruidenspiraal. Een kruidenspiraal bevat door de vorm ruimte voor kruiden die veel zon en wartme nodig hebben maar ook kruiden die juist wat meer van de schaduw houden. Ideaal om vlak bij de keuken te plaatsen zodat je dagelijks over verse kruiden voor het eten beschikt.

 

Een leuk oefenontwerp om je permacultuurontwerptalenten uit te dagen.

 

Voor een officiele introductie in de permacultuur door de grondlegger Bill Mollison zelf is hier een artikel geschreven door hem. Introduction to Permaculture. Ook is er een leuk interview van hem te vinden op het web op : www.scottlondon.com/interviews/mollison.html.


Een boek over een vele eeuwen lang gezond en tot ver over de 100 nog actief en werkend volk, vanwege o.a. een uitstekende landbouwmethode en een overwegend op rauwkost gebaseerde voeding. het Hunza boek.

 

Composteren voor Biologische Tuiniers. Een complete gids over vele vormen van composteren en een duidelijke uitleg van de begrippen compost, humus en organisch materiaal. Dit boek is net las het Hunza boek vertaald door Rob Hundscheidt. Daarnaast een uitstekend document over composteren in een wormenbak van de overheid van onze zuiderburen.

 

Bouwen met strobalen, goedkoop, milieuvriendelijk en duurzaam. Een filmpje van onze oosterburen, laat zien wat er allemaal mogelijk is. Strobaal bouwen in Duitsland Kijk voor meer informatie op hun website:www.ecofilm.de
Wil je hier in Nederland aan de gang dan kan de website http://www.strobouw.nl/ verder helpen. Ze hebben informatie over vergunningen, vele voorbeelden in Nederland. Kortom alles wat je erover wilt weten.
Mocht je niet met stro willen bouwen? Bouw dan met gebruikte materialen, dit is goedkoop en natuurvriendelijk. Deze folder is beschikbaar gesteld door Stichting Owaze uit Rotterdam: Earthship folder en ook is er een begeleidend artikel over earthships.

 

Energiebesparing = Geldbesparing . Voor een online advies hoe u veel geld kunt besparen op het gebied van Energie kijk op http://www.verbeteruwhuis.nl/
Verder zijn hier een aantal handige folders verzamelt over geld en energiebesparing.
Als eerste een brochure over verschillende vormen van isolatie en de vele voordelen hiervan op het gebied van energiebesparing.
Vervolgens een brochure van een energiebedrijf met vele tips om energie te besparen op apparatuur zodat u/je door de zaken een beetje pienter te regelen honderden euro`s op jaarbasis kunt besparen op uw/je energienota.
En als laatste een folder over hoe je de energie die je na toepassing van voorgaande folders dan toch nog verbruikt, op een schone, zelfstandige en op lange termijn goedkopere manier kunt opwekken. Een brochure met alle ins en outs over zonne-energie, zonneboilers en zonnepanelen.

 

Dan informatie over een toilet waar urine apart opgevangen en verwerkt wordt zonder nadelige geureffecten, met veel waterbesparing als voordeel en plantengroeimiddel als pure winst. Ecosan en Urinedivert en ook een uitleg hoe je je eigen Nonolet kunt bouwen, zowel in PDF als in Word bestand. De eerste ecosan toiletten zijn te vinden op de studentcomplexen bij de Universiteit van Wageningen. Hier de motivatie en het verslag. Ecosanverslag

 

De aardbeien/groente toren, een handig idee voor mensen met beperkte ruimte. Door de planten in de zijkant van de toren te planten heb je opeens veel meer ruimte waar je planten in kunt verbouwen. Probeer de toren echter wel op aarde te plaatsen ivm vochthuishouding.

 

Mocht je geen tuin hebben maar wel een dak, bekijk dan eens de mogelijkheden die de gemeente Amsterdam schetst in deze folder over daktuinen.

 

Meer tips zijn altijd welkom!