In 1948 werd de staat Israël uitgeroepen. Direct daarna vielen de Arabische buren de staat aan. Doortastend optreden van de Palmach voorkwam een tweede genocide op de joden.Tegelijkertijd sloegen er veel Palestijnse Arabieren op de vlucht. Is het goed of juist slecht dat Israël er is?
Waarom bestaat Israël?
Het primaire doel van het bestaan van de staat Israël is het bieden van een nationaal tehuis voor de joden. Met hun duidelijk onderscheiden identiteit en religie werden joden in zowel het Midden Oosten als in christelijk Europa van tijd tot tijd het doelwit van geweld. Geen wonder dat toen in de negentiende eeuw nationalisme in Europa in zwang raakte, en het antisemitisme de kop opstak, ook de joden na begonnen te denken over een joodse staat. Er werden verschillende plaatsen aangewezen als geschikte locatie, maar de meest voor de hand liggende plaats was vanzelfsprekend het historische thuisland van de joden, Israël, waarin ook de voor joden heilige stad Jeruzalem ligt. De aanhangers van het idee dat de joden naar Israël moesten migreren en er een onafhankelijke joodse staat moeten oprichten noemden zichzelf zionisten, naar de berg Zion waarop de ruïnes van de joodse en Romeinse stad Jeruzalem liggen. Een intensieve lobby van de zionisten leidde tot de Balfour Declaration, waarin de joden een nationaal tehuis werd beloofd. Steeds meer zionisten migreerden naar Zuid-Syrië, zoals het gebied van Israël in die tijd bekend stond. Ze kochten voor veel geld onvruchtbaar geachte grond in de door malaria geteisterde laaglanden, zoals de laagvlakte waarin Tel Aviv ligt. Het Britse mandaatgebied werd twee keer gedeeld: eerst in Transjordanië (daarna Jordanië geheten) en Palestina, daarna werd Palestina gedeeld in een Joods en Palestijns gedeelte. De rest van de geschiedenis is bekend: de Joden accepteerden de deling, de Arabieren accepteerden de deling niet. Direct na het uitroepen van de Israëlische onafhankelijkheid vielen zes Arabische landen Israël aan. Ze werden toen, en in de oorlogen daarna, verpletterend verslagen.
Israël is na zeventig jaar een succesvol land. Wel moet het Palestijnse probleem opgelost worden. Bron: touristisrael.com
Wat is er bereikt?
Er is veel veranderd sinds het gebied een armetierige vergeten uithoek van het Ottomaanse Rijk was. Israël is, mede dankzij hoge Duitse herstelbetalingen wegens door de nazi’s geroofd joods bezit en Amerikaanse hulp, anno 2018 één van de welvarendste landen ter wereld, met een twintigste plaats wat betreft inkomen per hoofd van de bevolking en levenskwaliteit. Anders dan bij de rijke oliestaten in de Golf is de rijkdom van Israël afkomstig uit landbouw, industrie en dienstverlening, zoals toerisme. Mijnbouw speelt nauwelijks een rol, pas kort geleden is er gas ontdekt in het Israëlische deel van het continentaal plat. In absolute zin is Israël hiermee een ongekend succesverhaal, te vergelijken met bijvoorbeeld Taiwan, Singapore en Estland. Kortom: bij deze feliciteren we van harte het Israëlische volk met deze succes story. Wel hopen we dat de invloed van religieuze joodse fundamentalisten niet groter wordt.
De wonderbaarlijke vermenigvuldiging van de Palestijnse vluchtelingen
Deze mening wordt niet gedeeld door de nakomelingen van de Arabische vluchtelingen uit 1948. Arabische landen weigerden en weigeren om deze vluchtelingen het staatsburgerschap van hun landen toe te kennen, om op die manier een permanent vluchtelingenprobleem te creëren en zo een extra drukmiddel op Israël te scheppen. Deze strategie is een daverend succes, ten koste van miljoenen onschuldige mensen. Hoewel er nog slechts 30 000 tot 50 000 Palestijnse Arabieren in leven zijn die in 1948 uit Israël gevlucht zijn, hebben deze een groot aantal nakomelingen gekregen; rond de vijf miljoen, die allen een recht op terugkeer opeisen.
Opmerkelijk genoeg hebben ook deze nakomelingen vluchtelingenstatus, waar bij andere vluchtelingen deze alleen geldt voor de vluchtelingen zelf, niet voor hun nakomelingen. Trouwt een Palestijns Arabische man met bijvoorbeeld een Nederlandse vrouw, dan zijn ook hun nakomelingen “Palestijnse vluchteling”, want de vluchtelingenstatus wordt overgedragen via de vader. Uniek is ook dat deze groep haar eigen vluchtelingenorganisatie heeft, de UNWRA, die los staat van de ‘officiële VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR.
Mijns inziens terecht, heeft de Israëlische president Netanyahu opgeroepen deze organisatie op te heffen en te laten opgaan in de UNHCR. Ook gaat het niet aan om de rest van de wereld op te laten draaien voor de onwil van de Arabische buurlanden de nakomelingen van Arabische vluchtelingen in hun landen burgerrechten te geven. Helaas zijn vooral de westerse landen zo onwetend om mee te werken aan deze chantagetechniek en de door de islamistische terreurorganisatie Hamas geïnfiltreerde UNWRA gul te steunen, waaronder het incompetente regime dat in Nederland de lakens uitdeelt. Nederland, bijvoorbeeld, draagt zo’n 13 miljoen euro per jaar bij aan deze organisatie. Dit mede, omdat de verantwoordelijke minister Sigrid Kaag (D66) gehuwd is met de Palestijnse Arabier Anis al Qaq.
Nu de laatste resten van islamitische staat zijn opgeruimd,kunnen we de balans opmaken. Wat zijn de gevolgen geweest van Islamitische Staat?
Het kalifaat
De bloeddorstige beweging Islamitische Staat had als doel, om een kalifaat te vestigen en alle moslims onder zijn banier te verenigen. Hierbij hebben ze hun uiterste best gedaan om het kalifaat op zo legitiem mogelijke wijze uit te kunnen roepen. ze voldeden aan alle voorwaarden. Zo was Abu Bakr al-Baghdadi een afstammeling van de uitvinder van de islam, Mohammed. Het banier van IS staat nauwkeurig omschreven in de soennitische hadith. Een kalifaat is een islamitische staat, die dient als het nationaal tehuis voor de Ummah (alle moslims, in de praktijk: soennieten). In feite is een kalifaat dus de soennitische versie van de staat Israël. Hiermee houden de overeenkomsten op. Anders dan de staat Israël, die uitgesproken seculier is, is een islamitische staat gegrondvest op religieuze basis.
Iraanse herdenkingsprent, waarbij de “martelaar” Soleimani wordt opgehaald door de islamitische doodsengel Israfil. Iran is een van de winnaars van de ondergang van Islamitische Staat. Bron: Islamitische Republiek Iran
Voor Israël is het niet verplicht om oorlog te voeren. Integendeel zelfs. Volgens de soennitische islam daarentegen, is oorlog voeren tegen ongelovigen voor het kalifaat verplicht. Als er geen kalifaat bestaat, hoeven moslims alleen andere moslims militair bij te staan als deze aangevallen worden. Dit verklaart tussen haakjes ook waarom islamitische terreurorganisaties steeds een beroep doen op het vermeende onrecht dat moslims wordt aangedaan, om hun terreur te rechtvaardigen. Er zijn veel organisaties binnen de islamitische wereld die een vergelijkbaar doel hebben als Islamitische staat. De bekendste zijn de Moslimbroederschap, Hizb ut-Tahrir en Al Qa’ida. Het verschil tussen IS en deze organisaties is de gevolgde tactiek. Al Qa’ida heeft als doel om eerst de Verenigde Staten te vernietigen, waarmee de invloed van de Verenigde Staten op het Midden-Oosten zal worden beëindigd en de weg vrij is is om een islamitische staat te vestigen.. De Moslimbroederschap en Hizb ut-Tahrir hebben een meer subversieve strategie. Het doel van deze groepen is om een sterke islamitische beweging op te richten, die de moslimgemeenschap moet overhalen om massaal het kalifaat te gaan omarmen. Kortom het doel van Islamitische Staat is gelijk aan het doel van deze andere groepen. De enige verschillen zitten in de strategie die deze groepen volgen.
Hoe islamitische staat de utopische droom van het kalifaat ontmaskerde
Voor wie zich werkelijk verdiept in de islamitische heilige geschriften, is het duidelijk dat een islamitisch kalifaat in grote lijnen eruit zal zien als het kalifaat dat door IS is uitgeroepen. Met andere woorden: een roofstaat die voortdurend in oorlog is met de buurlanden. Binnen deze staat worden niet-moslims behandeld als tweederangsburgers en is slavernij heel normaal. In al haar bruutheid en schaamteloosheid heeft Islamitische Staat in de praktijk laten zien hoe een kalifaat er uitziet. Het is niet mogelijk voor andere extremisten om deze legitimiteit op islamitische gronden in twijfel te trekken. Daarom zijn de moslimbroederschap, Hizb ut-Tahrir en Al Qa’ida ook razend op IS. Het kalifaat is in al haar lelijkheid getoond en hun utopische droom is effectief ontmaskerd. De techniek van de Moslimbroederschap om het kalifaat sluipenderwijs in te voeren, werkt niet meer, omdat iedereen in de praktijk heeft kunnen zien wat het kalifaat in haar pracht werkelijk inhoudt. En, nog erger, dat zelfs toen het kalifaat precies volgens het boekje werd uitgeroepen, wat volgens islamitische extremisten zou garanderen dat de islamitische “almachtige” oppergod Allah het project zou steunen, het faliekant mislukte.
Atheïsme steeds populairder
Steeds meer moslims worden nu de ogen geopend. Islamitische radicalen hebben 40 jaar lang het Midden-Oosten totaal verziekt. Overal buiten het Midden-Oosten is de levensstandaard enorm gestegen en geniet de bevolking van meer vrijheid en meer welvaart. De islamitische wereld is de boot met de rest van de wereld steeds meer aan het missen. Het geduld van de gemiddelde moslim met moslimradicalen is behoorlijk aan het opraken. Het gevolg: moslimradicalisme wordt steeds minder populair. De glanzende droom van de islamitische radicalen is totaal in duigen gevallen met de val van het gruwelijke kalifaat van IS. Steeds meer moslims bekeren zich in het geheim tot christen, of worden atheïst. Islamitische regimes zoals van Saoedi-Arabië of dat van Iran kunnen binnenlandse onvrede niet meer bezweren met een beroep op de islam. Helaas zijn er in Europa en Amerika nog steeds zogeheten progressieven, die het nodig vinden om dit systeem te vergoelijken. Ze werken het zuiveringsproces tegen, dat de wereld kan verlossen van dit soort kwaadaardige achterlijkheid.
De terreurbeweging Islamitische Staat richt bloedbad na bloedbad aan, zowel in gebieden waar het ‘wilayat’ (meervoud van Ar. wilaya, provincie) heeft uitgeroepen als daarbuiten. Hoe vernietigen we deze beweging zo effectief mogelijk?
Waarom is Islamitische Staat zo succesvol?
Twee factoren verklaren waarom Islamitische Staat er in slaagt zoveel successen te boeken. Ten eerste is dat de chaos in het kerngebied waarin de groep opereert, Syrië en Irak. Een substantieel deel van de bevolking in Irak en de meerderheid in Syrië is soenniet. Soennieten staan vijandig tegenover de Iraakse federale regering en de door alawieten beheerste Syrische Ba’ath regering. Ook ontvangt IS grootschalige steun van het regime-Erdogan in Turkije en individuen, waarschijnlijk ook regeringen uit salafistische Golfstaten. IS is de krachtigste soennitische fractie en daarmee het aantrekkelijkst om te steunen voor salafistische soennieten. Ook eindigt een groot deel van de wapens en goederen die aan de zogeheten gematigde rebellen wordt geleverd in handen van IS. Er doen op conspiracy websites en pro-Iraanse sites hardnekkige geruchten de ronde dat de regering van de Verenigde Staten zélf IS steunt. Hier zijn, in tegenstelling tot de steun door Turkije, tot nu toe geen harde bewijzen van opgedoken, al zijn er wel malversaties. De grootste inkomstenbronnen voor IS zijn belastingen, berovingen, van amfetaminepillen en bovenal: de salarissen afromen van Syrische en Iraakse ambtenaren en werknemers in IS-gebied, die nog steeds doorbetaald worden.
IS steeds meer in de problemen
Dit reflecteert de strategie van de vroege moslimstaat. Deze kon alleen overleven door steeds nieuwe rijke gebieden te veroveren en leeg te plunderen. IS heeft alleen een probleem. Met die veroveringen wil het de laatste tijd niet erg opschieten. Middelbaar- en hooggeschoolden vrezen -terecht- ontvoering of afpersing en ontvluchten het IS-gebied massaal. Zelfs draconische straffen, IS-stijl, houden dat niet meer tegen. De IS-aanhangers hebben veel verstand van creatief moorden en de islam, maar weinig van techniek, gezondheidszorg of administratie. De aanslag in Parijs van 13 november 2015, naar ik vermoed in samenwerking met Erdogan, vond plaats om twee redenen. Ten eerste: om de Europese grenzen dicht te laten gaan voor Syrische vluchtelingen. Een wanhoopsoffensief dus. Hiermee hoopt IS de brain drain te stoppen. Deze strategie lijkt te werken. Ten tweede, vermoed ik, om de Fransen, die verklaard tegenstander zijn van Turkse toetreding tot de EU en de Armeense genocide erkennen, te vernederen en een lesje te leren.
IS executeert anti-IS activisten. Bron: Youtube still
Hoe brengen we IS de genadeslag toe?
Om verdere mensenrechtenschendingen te stoppen, moet de stagnatie van IS een totale instorting worden. Om te beginnen moet er een overeenkomst worden gesloten tussen de EU, VS, Rusland, Syrië, Irak, Jordanië en Koerdistan, het liefst onder VN-vlag. Vervolgens moeten er tentenkampen voor miljoenen vluchtelingen in worden gericht in Koerdistan, Jordanië en de delen van Syrie en Irak die in handen zijn van regeringstroepen. Minimaal 150.000 grondtroepen van de deelnemende landen moeten in worden gevlogen. Vervolgens moeten via pamfletten de inwoners van IS-gebied op de hoogte worden gebracht dat iedereen die na 72 uur nog blijft, als collaborateur zal worden behandeld en dat met massale bombardementen alle verzet zal worden gebroken. Uiteraard zullen IS-strijders proberen te ontsnappen, dus de vluchtelingenkampen moeten met behulp van IS-slachtoffers IS-aanhangers ontmaskeren.
Massale vluchtelingenstromen zullen de ‘civil society’ in IS-gebied laten instorten. Commando’s maken gebruik van de verwarring om grote steden als Mosoel in te stromen. Nog voor de 72 uur om zijn, wordt de aanval vanuit alle kanten tegelijk ingezet, inclusief luchtsteun. Commandotroepen vallen IS-verdedigers in de rug aan en gaan op jacht naar de leiders. Een dicht drone-netwerk zorgt voor betrouwbare intel, waardoor de inval een slachtpartij onder IS-terroristen zal worden.
Afwikkeling
De IS-aanhang moet in permanente strafkampen worden opgesloten in afwachting van berechting door een VN-tribunaal. Gecontroleerde vluchtelingen kunnen in kleine groepen tegelijk terugkeren. In de voormalige IS-gebieden moet een VN-vredesmacht de orde bewaken, waarna er een beperkte vorm van zelfbestuur wordt ingesteld. Hopelijk hebben de vele jaren van bloedige oorlog de lust in agressie en bloedvergieten dan laten bekoelen.
De Arabische lente lijkt in veel islamitische landen steeds op een islamistische winter uit te draaien, maar er is een kracht aan het werk die sterker is dan zelfs de greep van de verderfelijkste fundamentalistische oliedictatuur: internet. Zelfs uit de meest onvrije landen duiken er steeds meer Youtube video’s op van dwarse vrijdenkers die, vaak met gevaar voor eigen leven, de heersende meningen tegenspreken.
Faysal, met een uitgebreide achtergrondkennis van de samenlevingen in het Midden Oosten, stelde dit overzicht van dissidente stemmen samen.
In Syrië, een klein, arm, maar strategisch gelegen land, regeert een kleine sji’ietische minderheid over een soennitische meerderheid. Zal het dictator Assad lukken het verzet neer te slaan?
Net als ooit buurland Irak, wordt Syrië geregeerd door de nationaal-socialistische Ba’ath-partij. De etnische achtergrond is echtere totaal verschillend. Net als Saddam is Assad afkomstig van een minderheid, niet van soennieten (zoals in Irak) maar van alawieten, met 12% van de bevolking een kleine sji’ietische minderheid. Het kleine (6x Nederland), arme en overbevolkte woestijnachtige land bestond tot voor kort voornamelijk van olie, maar zal vanaf 2012 een netto olie-importeur worden. De bevolking, nu 22 miljoen, groeit extreem snel. In vijftig jaar is deze vervijfvoudigd.
Syrië, geopolitiek
Syrië bestaat geopolitiek gezien uit twee dichtbevolkte eilanden. Ook ligt de hoofdstad zeer dicht bij Israël in de buurt. Een weinig benijdenswaardige positie.
Geopolitiek gezien is de situatie van Syrië weinig hoopvol. Het land ligt ingeklemd tussen de machtige vijandige buurstaten Turkije en Israël. Irak wordt beheerst door het Amerikaanse leger. Turkije heeft een ijzeren greep op de rivieren die het Syrische water leveren en draait langzamerhand de kraan dicht. De hoofdstad Damascus ligt op slechts enkele tientallen kilometers van de door Israël veroverde Golanhoogte. Syrië bestaat uit twee dichtbevolkte gebieden: de kuststrook met aangrenzend bergland tussen Libanon en Turkije en het gebied rond de hoofdstad Damascus. De rest van het land is woestijn.
Voor Syrië is de economische levensader het kleine welvarende buurland Libanon, dat vrijwel geheel onder Syrische controle staat. Het binnenlandse verzet in Libanon tegen Syrië is echter groot. De overwegend (75%) soennitische bevolking van Syrië kan Assads bloed wel drinken, mede wegens eerdere moordpartijen door zijn vader Hafez al-Assad in de steden Homs en Hama. Hij kan rekenen op zijn eigen alewietische minderheid (12%), de Druzen (3%) en de christenen (plm. 10% van de bevolking), die door het lot van hun geloofsgenoten in Irak weten dat de gevolgen van een machtswisseling voor hen uiterst akelig zullen zijn. Kortom: Assad staat weliswaar met de rug tegen de muur, maar hij kan rekenen op de trouwe steun van ongeveer een kwart van de bevolking. Ook steunt het sji’ietische Iran hem, al is het nut van die steun twijfelachtig omdat het vijandige Irak tussen Iran en Syrië ligt.
De enige manier waarop Assad kan overleven – dit in de meest letterlijke betekenis – is door meedogenloos op te treden tegen mogelijke verzetshaarden. Geen wonder dat de Syrische geheime dienst tot in alle geledingen van de samenleving is geïnfiltreerd en er alles aan doet om de Syrische bevolking veel angst aan te jagen.Alles wijst er op dat dit ook gaat lukken.
Niemand, uitgezonderd radicale islamisten, heeft er belang bij om Assad af te zetten. Anders dan in het olierijke, vlak bij Europa gelegen Libië is er geen dringend economisch belang voor de westerse mogendheden om Assad te verwijderen. Assad is in tegenstelling tot Gadaffi voorspelbaar en voornamelijk op lijfsbehoud gericht.
Ook Israël heeft het nodige profijt van de status-quo in Syrië. Het land is te zwak en te arm om een reële bedreiging te vormen. Israëls geopolitieke nachtmerrie: een heropstanding van een Arabisch of neo-Ottomaans kalifaat, zal op deze manier niet snel worden gerealiseerd.
Assads positie wordt op middellange termijn prettiger, omdat buurland Irak in meerderheid een sji’ietisch land is. Als de Amerikanen daar eenmaal vertrokken zijn, wat ze gezien de budgettaire problemen zullen moeten doen, zal Irak een neutrale of pro-Iraanse regering krijgen. Dit zou Assad de zuurstof geven om het nog een paar jaar uit te zingen. Zijn regime is op langere termijn echter ten dode opgeschreven. Zijn land beschikt met het opraken van de olie nauwelijks over natuurlijke hulpbronnen. Alleen een ontwikkelde liberale markteconomie kan de verarmde bevolking voldoende opleveren om van te bestaan. Hij zal vermoedelijk proberen het Chinese model te volgen: economische liberalisatie en brute politieke repressie.
Er ligt een klein landje in het Midden Oosten met half zoveel inwoners en oppervlakte als Nederland. Toch slaagt dit landje met de bezette gebieden er in om de headlines al meer dan zestig jaar in haar greep te houden. Is dat wel terecht?
Geopolitiek
Israël ligt zeer strategisch. Op korte afstand van het Suezkanaal heeft het land de optie om dit te bezetten – dit gebeurde al enkele keren in het verleden. Ook de voor islamieten heilige steden Mekka en Medina en de belangrijke steden Damascus en Caïro liggen binnen bereik van Israëlische straaljagers. Het land splitst de islamitische wereld in feite in tweeën: alleen door over Israëlisch grondgebied te rijden kan een reiziger over land van Afrika naar Azië reizen. Om deze reden zien de Arabieren Israël als een doorn in hun vlees. Vandaar de vaak opgeklopte solidariteit met de Palestijnen en de heisa over Jeruzalem, voor islamieten veel minder belangrijk dan bijvoorbeeld Mekka, Medina en Karbala). Israël wordt aan bijna alle kanten – de uitzondering is Libanon met de Golan – omringd door lege woestijn. Dit betekent dat de aanvoerlijnen voor een aanvallend leger lang en kwetsbaar zijn.
Israël wordt aan bijna alle kanten omringd door lege woestijn.
Het voornaamste probleem voor Israël is demografie en gebrek aan strategische diepte. De bevolking en bevolkingsgroei in de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever – en de buurlanden – is veel groter dan die in Israël zelf. Ook heeft het land nauwelijks strategische diepte: als Syrische of Jordaanse tanks vijftig kilometer naar het westen rijden wordt het land in tweeën geknipt.
De Palestijnen in de bezette gebieden en de Hezbollah-militie in Zuid-Libanon voeren een voortdurende slijtageslag. Het land kan zich alleen de vijanden van het lijf houden door zeer hoge uitgaven aan het moderne, tot de tanden bewapende leger (tientallen procenten van het BNP) en een meedogenloos effectieve geheime dienst, de Mossad. De afgelopen tientallen jaren behield de economie in Israël haar voorsprong op de buurlanden Egypte, Jordanië en Syrië, maar deze landen zijn nu met een inhaalslag bezig. Gelukkig voor Israël gaat het om dictaturen, wat betekent dat corruptie de ontwikkeling tegenwerkt. Het is echter niet uit te sluiten dat er democratische revoluties komen waardoor het machtsevenwicht zou verschuiven. Het verder weg gelegen Iran beschikt nu al over behoorlijk goede technische knowhow. Dit betekent dat ze in de verdere toekomst in principe in staat zijn het Israëlische luchtoverwicht te breken, bijvoorbeeld wanneer voor de VS de strategische waarde van Israël verdwenen is.
Voor een land als Israël zijn atoomwapens dan ook een noodzakelijkheid om in de huidige vorm te overleven. We voorzien in de toekomst ook investeringen in robottechniek (naast de oorspronkelijk in Israël uitgevonden onbemande drones, ook rijdende robots in het leger) om op die manier de militaire druk op de kleine beroepsbevolking te verlichten. Ook zal Israël moeten proberen te voorkomen dat de Arabische buurlanden gaan samenwerken. Op dit moment lijkt het daar niet op: de haat tussen het Jordaanse koningshuis en dat van Saoedi-Arabië is vanwege het verleden bijvoorbeeld intens. Zo ook de haat tussen soennieten en sji’ieten (Syrië wordt geregeerd door een sji’ietische sekte maar bestaat grotendeels uit soennieten). Naarmate Israël strategisch verzwakt wordt het minder interessant om samen te werken tegen Israël.
Alleen regionale dreiging
Israël heeft er als kleine, open economie alle belang bij publicitair in een goed blaadje te blijven. De steun voor Israël is in Europa al verdwenen en is in de VS langzaam aan het afbrokkelen. Van Israël zijn dus niet al te dolle avonturen te verwachten.
Het snel islamiserende Turkije ontpopt zich steeds meer als tegenstander van het land, maar in de huidige status-quo is er voor geen van de bestaande regimes een goede reden om Israël aan te vallen. Deze status-quo is echter aan het veranderen. De hoge bevolkingsgroei, gebrekkige economie en terugvallende olieinkomsten betekenen dat als de olie rond 2020 echt opraakt, het volk niet meer tevreden gehouden kan worden.
Islamieten hebben, wijst de geschiedenis uit, net als Europeanen in de middeleeuwen, dan vaak de neiging hun heil te gaan zoeken in hun geloof. Als grote hongersnoden uitbreken en het leger niet meer betaald kan worden zullen de bestaande regimes omver geworpen worden. De verschillende incarnaties van de Moslimbroederschap en de verwante organisatie HUT zullen dan proberen een kalief, een opperleider van de islamieten, aan te wijzen. Dit zal vermoedelijk de meest succesvolle militaire leider zijn die de rest onderwerpt. In dit geval helpt nucleaire afschrikking niet meer. Verhongerende mensenmassa’s laten zich hierdoor niet meer afschrikken. Waarschijnlijk zal in dit geval Israël dus onder de voet gelopen worden.
Drie veroveringsscenario’s
Er zijn drie scenario’s denkbaar. De eerste is het herleven van het Turkse kalifaat. Turkije is een redelijk vruchtbaar, etnisch redelijk homogeen en weinig corrupt land met voldoende eigen energiebronnen. De kans is klein dat hier hongersnoden gaan uitbreken. De Turken hebben veel te verliezen en weinig te winnen met oorlog. Een islamistische staatsgreep en veroveringsoorlog richting zuiden is hiermee minder waarschijnlijk.
De Israëlische gevechtsrobot Viper is voorzien van een machinegeweer om sluipschutters uit te schakelen.
Het tweede scenario is Iran. Zou het Iraanse regime er in slagen Irak onder de voet te lopen of een revolutie uit te laten breken, dan zou dit veel prestige met zich meebrengen. In tegenstelling tot Turkije ontleent het regime in Iran haar legitimiteit aan het geloof, het binnenlandse verzet is groot en de Iraanse olie is snel aan het opraken. Essentieel in dit scenario is dat een Iraanse politieke of geestelijke figuur door veel islamieten wordt gezien als de mahdi, een religieus en politiek leider die de reïncarnatie is van Mohammed. Beheerst Iran eenmaal Mesopotamië, dan is het volgende logische doel Israël, via bondgenoot Syrië. De vernietiging van de joodse aartsvijand zou een mahdi groot prestige bezorgen en rond 2020-2030 zijn mensenlevens goedkoop. Zelfs een ultramodern leger als het Israëlische zal vermoedelijk niet opgewassen zijn tegen miljoenen fanatieke soldaten die niet bang zijn voor de dood, alhoewel Israël door luchtaanvallen de logistiek door de woestijn totaal lam kan leggen.
Een variant op dit scenario is een aanval vanuit Egypte op Israël. In Egypte wonen rond 2030 rond de honderd miljoen mensen op een bewoonbaar oppervlak van minder dan twee keer Nederland. Kortom: een Bangladesh aan de Nijl. Tot overmaat van ramp willen de zuiderburen meer Nijlwater voor zichzelf.
Strategisch gezien zijn de zuiderburen Soedan en Ethiopië voor Egypte dus van veel groter belang. De bottleneck ook hier is de tocht door de woestijnachtige kustvlakte van de Sinaï naar Gaza. Voor Egypte met haar kleine, dichtbevolkte Nijlvallei (denk aan de gevolgen van het bombarderen van de Aswandam) zal een oorlog uiteraard rampzalig uitpakken, de reden dat seculiere regimes er weinig voor voelen. Alleen een machtsovername door de Moslimbroederschap verandert dit. Zelfs dan is een ‘war of attrition’ aannemelijker dan een grootschalige aanval.
Het derde, minst waarschijnlijke scenario is een herhaling van de Arabische veroveringstochten. Alhoewel de bevolkingsexplosie in het Arabisch schiereiland (denk aan tachtig miljoen mensen in een onherbergzame woestijn met een volkomen leeggepompte grondwaterlaag) rond 2020-2030 tot een humanitaire ramp zal leiden, zijn ook hier aanvoerlijnen de bottleneck. In de tijd van Mohammed konden na een eeuw van verwoestende oorlogen tussen de Perzen en de Byzantijnen, Syrië en Palestina gemakkelijk veroverd worden door groepen nomaden op kamelen. Israël is nu in tegenstelling tot de Byzantijnen en Perzen goed bewapend. Ook hier verandert het luchtoverwicht de strategische uitkomst definitief.
Alle drie scenario’s betekenen een enorme humanitaire ramp. Alleen door de invloed van religie terug te dringen, de heilige oorlog te verklaren tegen corruptie in het Midden Oosten en door te voorkomen dat er over tien tot twintig jaar hongersnoden uitbreken, kunnen deze nachtmerriescenario’s worden voorkomen.
Een overzicht: Israël en de Palestijnse gebieden
Israël, de plaats waar het joodse geloof duizenden jaren geleden is ontstaan, is het resultaat van het streven van de zionistische (joods-nationalistische) beweging om voor joden een eigen staat op te richten. Al sinds einde negentiende eeuw bestond er joodse migratie naar Palestina, in die tijd deel uitmakend van het Ottomaanse Rijk. Met de Balfourdeclaratie beloofden de Britten aan de zionisten een “Joods nationaal tehuis”. Na de Eerste Wereldoorlog verloor Turkije alle gebieden buiten Anatolië en Thracië, waaronder Palestina, aan de geallieerden. Door de Volkenbond (de voorganger van de VN) werden de gebieden als mandaatgebied toegewezen aan de Britten en de Fransen.
Het Britse mandaatgebied Palestina omvatte in de tijd dat het werd gevormd het grondgebied van Israël, de bezette gebieden exclusief de Golanhoogte en Jordanië. Om de door de extreem-fundamentalistische Saoeds vanwege zijn steun aan de Britten verjaagde sjerief, of burgemeester, van Mekka en Medina een thuis te bieden werd het deel ten oosten van de Jordaan in 1923 afgescheiden en in 1946 tot zelfstandig land uitgeroepen: Jordanië. De reden dat pro-zionistische mensen stellen dat de Palestijnen al Jordanië als thuisland hebben. Het westelijk deel werd nogmaals opgedeeld, ditmaal tussen de Arabische en de joodse bevolking. De Arabische buurlanden gingen niet akkoord met deze verdeling en verklaarden in 1948 de oorlog. Dit liep voor hen rampzalig af: de Israëli’s vergrootten hun grondgebied tot de huidige staat Israël. Uit wraak werd de joodse bevolking voor een groot deel uit Arabische landen weggepest.
Palestijnen als eeuwige vluchtelingen
Grote aantallen Arabieren, in 1948 een half miljoen tot achthonderdduizend, ontvluchtten het joodse gebied. Omdat zij en hun nakomelingen niet de nationaliteit krijgen van het land waar ze wonen, in tegenstelling tot alle andere landen buiten het Midden Oosten, blijft het Palestijnse vluchtelingenvraagstuk bestaan. Ze vallen ook onder een aparte vluchtelingenorganisatie, niet de UNHCR maar de UNWRA. Omdat de Palestijnen veel kinderen kregen, zijn er nu rond de elf miljoen, waarvan vier miljoen als VN-vluchteling worden erkend. In de landen van het Midden Oosten m.u.v. Jordanië leiden de Palestijnen nog steeds een uitzichtloos bestaan als tweederangs burger, ook al zijn ze in het land waar ze nu wonen geboren. Hun gastlanden zien ze als een bedreiging voor de interne stabiliteit.
