vegetarisme

Boerenkool bevat vier maal zoveel vitamines als citrusvruchten. Ook is deze ijzersterke plant kankerremmend. bron: Leaf For Life

Bladerkwark als vegetarische eiwitbron

Een revolutionaire techniek kan grote hoeveelheden extra eiwit ter beschikking stellen aan mensen. De techniek is al enkele eeuwen bekend, maar krijgt nu pas meer aandacht. Eindelijk een gezond en duurzaam alternatief voor vlees?

Boerenkool bevat vier maal zoveel vitamines als citrusvruchten. Ook is deze ijzersterke plant kankerremmend. bron: Leaf For Life
Boerenkool bevat vier maal zoveel vitamines als citrusvruchten. Ook is deze ijzersterke plant kankerremmend. bron: Leaf For Life

Bladerkwark
De Engelse term is ‘leaf curd’, wat is te vertalen als ‘bladerkwark’ of ‘bladerhangop’. Het principe achter de techniek is eenvoudig. Planten bestaan voor een groot deel uit onverteerbare vezels. Deze zijn erg nuttig om ons maagdarmstelsel in goede conditie te houden, maar maken het nuttigen van grote hoeveelheden planten onpraktisch. Planteneters moeten dan ook veel moeite doen om de voedingsstoffen uit planten te winnen (een schapendarm is tientallen meters lang, vergeleken met de enkele meters van een carnivoor).
Door het maken van leaf curd blijven de vezels achter in de pulp, terwijl het verteerbare deel van de plant in het sap terecht komt. Deze techniek levert per hectare tien keer zoveel eetbaar eiwit op als veeteelt en drie keer zoveel als het kweken van graan. Alleen peulvruchten komen qua eiwitopbrengst hierbij in de buurt.

Bladerkwark in acht stappen

Het maken van bladerkwark is eenvoudig.
1. Oogst verse groene bladeren van planten die een goede bron van bladerconcentraten vormen. V0orbeelden zijn brandnetel, tarwe en moringa; in de bron staat een uitgebreide lijst van tientallen soorten.
2. Was de bladeren goed in water om zand en vuil te verwijderen.
3. Hak grote bladeren of plantendelen in stukjes ter grootte van een vinger. (bij sommige maalinstrumenten kan deze stap over worden geslagen).
4. Maal de bladeren tot pulp.
5. Pers zoveel mogelijk sap uit de pulp.
6. Verhit het sap zo snel mogelijk tot het kookpunt.
7. Er vormen zich vlokken. Laat het sap door een fijngeweven kleed druipen om de vlokken te scheiden van het sap.
8. Pers zoveel mogelijk vloeistof uit de hangop.

Groen vlees. Qua eiwitgehalte doet leaf curd nauwelijks onder voor dierlijk vlees (al zijn de aminozuren minder in balans). Bron: slacc.co.uk
Groen vlees. Qua eiwitgehalte doet leaf curd nauwelijks onder voor dierlijk vlees (al zijn de aminozuren minder in balans). Bron: slacc.co.uk

Krachtvoeding voor kinderen
Ouders met kleine kinderen weten wel hoe moeilijk het elke keer is kinderen hun bord leeg te laten eten. Vooral groenten nemen veel volume in,w aardoor kinderen al gauw verzadigd zijn. Leaf curd is hiervoor een goede oplossing. In feite kunnen zo met weinig moeite de eiwitten, vitaminen en mineralen uit een gewas worden geconcentreerd in een makkelijk eetbare en verteerbare vorm.

Gebruik restproducten
Bij het proces komen er twee restproducten vrij: de uitgeperste perskoek en de ‘wei’, het sap dat overblijft na het uitvlokken van de eiwitten. De perskoek is als veevoer te gebruiken, als bodemverbetermiddel of als uitgangspunt voor biogas. Het resterende sap bevat veel stikstof en kalium, twee belangrijke meststoffen. Dit sap vormt hiermee een uitstekende vloeibare meststof.

Nadelen
Niet elke plantensoort is geschikt. Sommige planten zijn giftig; andere vlokken onvoldoende uit. Ook kan het plantensapconcentraat niet zo lang bewaard worden. In gebieden met een lang droog seizoen moet er dan een alternatief gevonden worden, bijvoorbeeld sojabonen of andere goede plantaardige eiwitbron (uiteraard zonder terminatorgen van Monsanto). Ook is voedingsvezel nodig om de peristaltiek op gang te houden en de brij in de ingewanden zacht te houden. Geen voedingsvezel eten levert gevaar op verstopping. Enige aanvulling met niet-verwerkte (bijvoorbeeld rauwe of alleen gekookte) groenten is dus zeker verstandig. Een ander nadeel is dat door de behandeling (een kleine hoeveelheid) vitamine C verloren gaat. Dit blijft beperkt als de kooktijd kort blijft. Een ander nadeel is dat er het nodige werk vereist is om de bladermassa in bladerkwark om te zetten. Hier zijn echter apparaten voor.

Bron:
Brochure Leaf For Life

Bladerkwark als vegetarische eiwitbron Meer lezen »

Help een handje, word flexitariër!

Van D. Timmer – Natuur & Milieu

Er is wereldwijd veel te winnen als mensen minder vlees gaan eten. Het consumeren van minder vlees is niet alleen goed voor de natuur en het milieu, maar ook voor het welzijn van dieren en de gezondheid van mensen. Gelukkig blijkt er al een grote groep mensen te zijn die een of meer dagen in de week geen vlees eet: de flexitariërs.

Flexitariërs, en mensen die dat willen worden, weten nu vaak nog niet wat er allemaal op de markt is. Natuur & Milieu wil de grote groep mensen met een gevarieerd eetpatroon verleiden om actief voor plantaardige alternatieven te kiezen en is daarom de campagne ‘ik ben flexitariër’ gestart.

Uit eigen onderzoek bleek al dat er 400 verschillende vleesvervangers beschikbaar zijn in Nederland, die via supermarkten, natuurvoedingswinkels en het internet te koop zijn. Op de website ikbenflexitarier.nl is, voor het eerst, een uitgebreide database aangelegd met al de vleesvervangers die verkrijgbaar zijn in Nederland. Je kunt er de verkooppunten vinden en ook recepten met betrekking tot vleesvervangers.

Onderzoek van Bureau Motivaction, in opdracht van Natuur & Milieu, wees uit dat slechts 13 procent van de Nederlanders verstokte vleeseters zijn. Uit hetzelfde onderzoek bleek dat 55 procent vaker een vleesvervanger zou eten als ze lekkerder waren en 48 procent een uitgebreider aanbod van vleesvervangers wil. Rapportcijfers, die voortvloeide uit het onderzoek, voor de vier grootste supermarkten en hun aanbod van vleesvervangers varieerden tussen een 7.1 voor Albert Heijn en een 5,5 voor de Aldi. Middenmoters zijn Lidl met een 6 en C1000 met een 6,6. Ruimte genoeg dus voor verbeteringen!

In licht van deze uitkomsten wil Natuur & Milieu samen gaan werken met supermarkten om te zorgen voor een uitgebreider en aantrekkelijker aanbod van vleesvervangers. Zodat het voor steeds meer mensen makkelijker wordt om minimaal twee dagen per week vlees te vervangen door een lekker en gezond alternatief.

Op station Amersfoort luidde Natuur & Milieu eind mei een grootse refund actie in door 1.200 vleesvervangers uit te delen tijdens het avond spitsuur. Maar dat zijn nog niet alle vleesvervangers die uitgedeeld worden. In totaal stelt Natuur & Milieu, samen met 6 producenten, 10.000 vleesvervangers gratis beschikbaar. Het doel van de actie is om nog meer mensen te verleiden vlees een keertje te laten staan en te vervangen door een plantaardig alternatief.

In Nederland consumeren we namelijk al 70 procent meer dierlijk vet dan nodig en ruim 50 procent meer eiwit dan essentieel. Een keertje vlees laten staan is dus niet slecht, maar juist beter voor je gezondheid. Wanneer mensen minder vlees consumeren hebben ze minder risico op hart- en vaatziekte, kanker, overgewicht en diabetes.

Meer weten over flexitariër worden? Of zelf een keer gratis een vleesvervanger proberen? Kijk op www.ikbenflexitarier.nl of volg ons via twitter @flexitarier

NB. Dit artikel is geschreven door medewerkers van Natuur & Milieu. Wij van Visionair.nl staan wel achter de actie, maar hebben er verder niks mee te maken. Voor vragen kunt u dus het best op hun website terecht.

Help een handje, word flexitariër! Meer lezen »

Koeien leven van voor mensen oneetbaar gras, maar hebben daar acht kilogram van nodig om een kilo vlees te produceren.

Red de aarde, word vegetariër

Vlees eten betekent twee keer eten: eerst het veevoer door een varken of een koe, dan het dier. Dit is niet slim, want om een kilo vlees te produceren heb je al gauw vijf tot tien kilo veevoer nodig. Is vegetariër worden dan de oplossing?

Voederconversie

Koeien leven van voor mensen oneetbaar gras, maar hebben daar acht kilogram van nodig om een kilo vlees te produceren.
Koeien leven van voor mensen oneetbaar gras, maar hebben daar acht kilogram (droge stof) van nodig om een kilo vlees te produceren.

Landbouwwetenschappers noemen het aantal kilo’s droog voer dat een dier eet gedeeld door het aantal kilo’s vlees dat het dier produceert de voederconversie. De cijfers zijn onthutsend.

Diersoort kg voer per kg dier
Rundvee en schapen 8 of hoger
Varkens 3,5
Kippen 2-4
Tilapia 1,7
Zalm en forel 1,2
Afrikaanse meerval 0,8

Overigens is deze vergelijking niet helemaal eerlijk. Runderen eten voor het grootste deel gras en hooi, een lastig, voor mensen zelfs onmogelijk te verteren vorm van voedsel. Vissen eten voornamelijk eiwit, dat zeer schaars is. Alleen de plantenetende tilapia levert een goede vergelijking met graasvee.

Op een groot deel van de landbouwoppervlakte staan geen granen, maar gras waarop vee wordt gehouden. Ook gebieden waar eigenlijk beter geen of weinig vee gehouden moet worden, zoals halfwoestijnen, worden kaalgegeten door veel te grote kudden. Veel graan wordt niet door mensen gegeten, maar door dieren. Om dat graan te verbouwen is veel water nodig: enkele honderden liters tot duizenden liters per kilo. Elke kilo vlees waarvoor veevoer wordt gekweekt, leidt dus tot duizenden liters extra watergebruik.

Voordelen van het eten van vlees
Dieren eten vaak plantenresten die onverteerbaar zijn voor mensen. De geconcentreerde eiwitten in vlees zijn veel makkelijker verteerbaar dan die uit planten en hebben ook de juiste samenstelling. Een vegetariër moet granen en peulvruchten in een 2:1 verhouding eten om zo aan zijn portie dagelijkse aminozuren te komen. Vlees bevat het vitamine B12, dat verder alleen in gist-bevattende voedingsmiddelen als Marmite voorkomt. Daarom is het beter kinderen die immers in de groei zijn veel vlees te geven. Ook voor zwangere vrouwen en vrouwen voor de overgang, of mensen in een ziekenhuis na een operatie is vlees aan te raden.

De nadelen
Vlees bevat eiwitten en vetten, maar geen voedingsvezel. Daarom is het makkelijk snel te veel calorieën binnen te krijgen. Vlees bevat allerlei twijfelachtige substanties zoals antibiotica. Deze worden kwistig gebruikt in de veeteelt om de groei hoger te maken. Ook zijn de verzadigde vetten in vlees schadelijk. Wat dat betreft is zeevis een betere keus (al bevat deze veel zware metalen, dus doe dit niet vaker dan 1-2x per week).  Voor volwassen mannen is vlees minder nodig. Zij kunnen in plaats hiervan beter vis, peulvruchten en paddenstoelen eten.

Red de aarde, word vegetariër Meer lezen »