Het spel No Man’s Sky, dat een compleet sterrenstelsel omvat, is zo groot, dat het een speler vijf miljard jaar zou kosten om alle planeten in het spel te bezoeken en te verkennen. In het spel zijn de natuurwetten zoals we die kennen overgenomen, met wat kleine tweaks om de game play spectaculairder te maken. Zo komen er planeten met groene lucht voor (mogelijk door een verandering in het periodiek systeem) en staan manen dichter op de planeten dan natuurkundig mogelijk is. Deze planeten zijn zeer gedetailleerd en geheel tot stand gekomen door algoritmen.
Dit spel slaagt hierin met slechts 600.000 regels programmeercode. Reden voor Elon Musk om zich af te vragen of we misschien zelf niet in een dergelijke, wat ingewikkelder simulatie leven. Klaarblijkelijk is het niet erg moeilijk om een dergelijke wereld tot leven te roepen…
Stel, in de verdere toekomst wordt er een superrealistisch spel ontwikkeld. Hoe zou een gesimuleerd persoon in dit spel zich voelen? Stel, dat WIJ in deze simulatie leven?
Op een dag word je wakker en zie je dat je slaapkamerameublement van bijvoorbeeld modern, in koloniaal is veranderd. Je loopt rond en je ontdekt dat meer dingen heel anders zijn dan je ze herinnert. In de reële wereld zou je dan lijden aan waarvoorstellingen, of het slachtoffer zijn van een heel slechte grap. In een virtuele wereld is een dergelijk ‘wonder’ aan de orde van de dag.
Volgens creationisten leven we in een geschapen heelal, met andere woorden, een vorm van computersimulatie door God. Sommige filosofen denken dat de creationisten een punt hebben. De kans zou volgens hen wel eens veel groter kunnen zijn dat we in een gesimuleerd heelal leven, dan in een reëel heelal. Daarmee zouden we meteen de vraag kunnen beantwoorden, hoe gesimuleerde wezens in een fopheelal zich voelen. Zoals ons…
Stress is niet goed voor onze fysieke en geestelijke gezondheid. Met behulp van virtual reality onderzocht psychologe Roos Pals hoe mensen optimaal van stress kunnen herstellen. De samenhang van de omgeving blijkt hierbij van groot belang.
Pals deed haar onderzoek in opdracht van Dierenpark Emmen. Met de plannen voor nieuwbouw wil het park zoveel mogelijk kennis verzamelen over de juiste aanpak en inrichting hiervan. Pals: ‘De omgeving blijkt van grote invloed op het welbevinden van mensen. Ik heb daarom vanuit de omgevingspsychologie onderzocht welke aspecten ervoor zorgen dat mensen zich prettig voelen in een omgeving.’ Uit eerder onderzoek bleek al dat mensen in een natuurlijke omgeving beter kunnen herstellen van vermoeidheid dan in een stedelijke omgeving. Aan de hand van deze gegevens breidde Pals haar onderzoek uit naar een virtuele wereld.
Virtuele vlindertuin
Delen van het (toekomstige) dierenpark werden nagebouwd in virtual reality. Zoals een vlindertuin en een wandelroute langs olifanten en ringstaartmaki’s. Pals: ‘Als je een heel gecontroleerde omgeving hebt kun je ook heel systematisch dingen veranderen. In een echte omgeving heb je veel minder controle over de omstandigheden. Daarbij is het erg kostbaar om bijvoorbeeld alle bankjes aan te passen en vervolgens te onderzoeken welke invloed dit heeft op de bezoekers. Virual reality is dan ook een ideaal hulpmiddel.’
Onderzoek in virtuele omgevingen levert vergelijkbare resultaten op als onderzoek in echte omgevingen. ‘Mensen die een wandeling maakten door de virtuele vlindertuin, herstelden significant beter van stress dan mensen die een wandeling maakten door een virtuele stadswijk. Net als in een echte omgeving. Een ontzettend waardevolle bevinding,’ aldus Pals. Zowel voor onderzoekers als ontwerpers. ‘Als je een bepaald ontwerp laat uitvoeren in virtual reality kun je de beleving van mensen testen, voor je tot bouwen over gaat.’
Invloed van objecten
Publieksfavoriet Knut zou in een virtuele wereld ook weer nieuw leven in kunnen worden geblazen. Bron foto: Wikipedia.
‘In een natuurlijke omgeving heerst vanzelf een soort harmonie’, aldus Pals. ‘Ik wilde zien welke invloed het plaatsen van objecten als bankjes en hekken heeft op de samenhang en daarmee de beleving van mensen.’ Uit eerder onderzoek blijkt namelijk dat er een verband is tussen aantrekkelijkheid, ervaren van plezier en herstel en omgevingskenmerken (fascinatie, nieuwigheid, ontsnappen, samenhang en compatibiliteit).
Pals testte drie typen meubilair in de virtuele wandelroute: bankjes, hekken en prullenbakken. Twee bankjes werden uitgetest: een strak vormgegeven moderne bank en een ‘natuurlijk’ exemplaar. De bankjes scoorden vergelijkbaar op aantrekkelijkheid in een vooronderzoek. In het park harmonieerden de moderne bankjes echter niet met de omgeving. Dit bleek een negatieve invloed te hebben op hoe samenhangend de omgeving wordt gevonden. ‘En dat had weer invloed op hoe aantrekkelijk de omgeving werd gevonden, hoeveel plezier men ervoer in de omgeving en hoe goed men kon herstellen van stress in de omgeving’, aldus Pals.
Praktische toepasbaarheid
Ook voor de ontwerpers van het dierenpark zijn de bevindingen van Pals van groot belang. ‘Het sterkt ze in veel van de ideeën die ze al hadden. Een onderhoudsvriendelijk bankje is belangrijk, maar het moet ook passen bij de omgeving. Wat je vaak merkt in parken en musea is dat je na verloop van tijd ontzettend moe bent. Hoe meer samenhang er is in de omgeving, hoe beter mensen tot rust komen. Bij alles dat je in de omgeving plaatst, moet je je afvragen of het past bij de omgeving en of deze daarna nog steeds harmonieus is.’
Pals promoveert maandag 9 januari a.s. aan de Rijksuniversiteit Groningen.
