Neuronen laten uitlopers, dendrieten, groeien richting een chip. Bron: neuroimages.tumblr.com

Mens upgraden beste oplossing tegen massawerkloosheid

De intelligentie van mensen blijft ongeveer op hetzelfde peil, de rekencapaciteit van computers verdubbelt elke twee jaar. Hoe kunnen we er voor zorgen dat de mens mee kan liften met de Wet van Moore?

Computers overtreffen de mens op steeds meer terreinen
Vaak zijn we jaloers op computers, en met reden. Computers kunnen veel sneller en nauwkeuriger rekenen en informatie onthouden dan wijzelf. Ook in werkjes waarin wij ooit beter waren als computers, zoals gezichtsherkenning en patroonherkenning, worden wij nu massaal overtroffen door computers. In wat door velen, waaronder schrijver dezes, als keerpunt wordt gezien is het verpletteren van twee menselijke Jeopardy! kampioenen door de IBM-supercomputer Watson. Jeopardy! is een Amerikaanse spelshow, waarin de deelnemers dubbelzinnige vragen moeten beantwoorden. Watson bleek hierin een meester, niet alleen door feitenkennis maar ook wat betreft het interpreteren van dubbelzinnige taal. De technologie achter Watson wordt steeds meer verbeterd, met als gevolg dat Watson nu bijvoorbeeld artsen overtreft in het diagnosticeren van longkanker.

Wet van Moore
De reden: Watson, en andere computers, ‘profiteren’ van de Wet van Moore. Deze heeft als bijeffect dat de kosten per eenheid rekencapaciteit elke 24 maanden halveren, waar die van mensen al duizenden jaren vrijwel gelijk blijven. Het vergt geen IBM Watson om in te zien dat niet lang na nu, Kurzweil denkt einde jaren 2020, zelfs de slimste mens wordt overtroffen in rekencapaciteit door de gemiddelde laptop. Kortom: het zou wel eens een goed idee kunnen zijn, onze ‘wetware’ te upgraden met snelle hardware. Wat zijn de mogelijkheden?

Neuronen laten uitlopers, dendrieten, groeien richting een chip. Bron: neuroimages.tumblr.com
Neuronen laten uitlopers, dendrieten, groeien richting een chip. Bron: neuroimages.tumblr.com

Brein-computer interface
Een idee is onze hersens op de een of ander manier vast te knopen aan een chip. Dit concept heet  brein-computer interface (BCI). Probleem hierbij is dat de schakelcellen in ons brein, de neuronen, totaal anders werken dan transistoren op een chip. Neuronen werken met trillingen en frequenties, transistoren staan aan of uit (1 of 0). Er moet dus een interface komen tussen chip en cel, die chipcodes vertaalt in signalen voor de neuronen. Eenvoudige signalen uitlezen of doorgeven lukt wel. Het is al gelukt blinden te laten zien op deze manier. Helaas documenteerde de onderzoeker, William H. Dobelle, onvoldoende, waardoor bij zijn dood in 2006 veel vooruitgang was verdwenen. Diep triest was dat zijn patiënten langzaam weer blind werden, omdat niet duidelijk was hoe de implantaten functioneerden. Infecties dwongen artsen ze te verwijderen. In Nederland wordt veel brein-computer interface onderzoek uitgevoerd bij het Donders Instituut, verbonden met het Nijmeegse academische ziekenhuis. In België aan de universiteiten van Gent en Luik.

Neuroprotheses
Neuroprotheses vervangen delen van het zenuwstelsel door (doorgaans) elektronica. Neuroprotheses kunnen al sinds de jaren negentig van de vorige eeuw signalen van het brein via neuronen uitlezen en omzetten in mechanische bewegingen, of zelfs beelden van de ogen uitlezen. Biologische systemen, en zeker de netwerken van zenuwcellen die onze hersenen en zenuwstelsel vormen, zijn ieder uniek. Dat maakt het ontwikkelen van effectieve neuroprotheses die ingewikkelder zijn dan het overbrengen van aan/uit signalen, zeer ingewikkeld. Gelukkig zijn onderzoekers er al in geslaagd cochleaire implantaten te ontwikkelen, waarmee 400.000 doven weer kunnen horen. Ook kunstledematen, die gevoelig zijn voor zenuwprikkels, worden steeds populairder.

Het is helaas nog niet mogelijk om een chip te implanteren die je helpt met bijvoorbeeld rekenen of het raadplegen  van internet. Daarvoor hebben we anno 2015 nog te weinig inzicht in de precieze werking van de hersenen.

Hersengolfscanners
Niet iedereen vindt het even prettig om met draadjes en elektronica in de schedel rond te lopen. Systemen waarbij bijvoorbeeld hersengolven kunnen worden uitgelezen en je een robotarm kan besturen, zijn veel gebruiksvriendelijker. Ook die systemen zijn er, al vergt het veel inspanning om een computersysteem de biologische bedrading van de hersenen van de drager te leren kennen. In 2014 zijn wetenschappers er in geslaagd om individuele woorden te herkennen door hersengolfpatronen te analyseren. Dit vereist ook veel training, dus wees (voorlopig) niet bang dat spionnen je gedachten van een afstand kunnen aflezen. Wat dat betreft kan je je beter druk maken om software die lichaamstaal herkent.

 

2 gedachten over “Mens upgraden beste oplossing tegen massawerkloosheid”

Laat een reactie achter