Nuttig werk moet weer lonen

Op dit moment verdienen de mensen die echt nuttig werk doen een schijntje. Hoe zorgen we dat nuttig werk weer rechtvaardig wordt beloond?

Geld is de heilige koe van Nederland

Jan Marijnissen, de voormalige leider van de SP, zei het al. In Nederland wordt meer geld verdiend met speculeren dan met werken. Tot overmaat van ramp is het meeste werk dat er wordt gedaan, zogeheten bullshit jobs. Voor een belangrijk deel komt dat omdat we de verkeerde prioriteiten stellen. We vinden het belangrijker om intellectueel eigendom te beschermen dan om mensenrechten zoals huisvesting en gezondheid te beschermen. Wie een moord pleegt, verliest na enkele tientallen jaren zijn strafblad[1]. Maar wie in de schulden zit, torst deze zijn leven lang mee[2]. Hiermee geven wij als maatschappij eigenlijk te kennen dat wij het erg vinden dat iemand een schuld niet afbetaalt, dan dat iemand een andere mens heeft vermoord. Geld is heiliger dan een mensenleven in Nederland.

Er is een mentaliteitsverandering nodig – nuttig werk telt meer dan geld

Geld is in principe onbeperkt bij te drukken, en de Europese Centrale Bank is daar lustig mee bezig. Daarom is het niet zo zeer belangrijk wat iets kost, maar wat iets waard is. Juist de dingen die weinig kosten zoals schone lucht, schoon water en gezond voedsel, zijn het meeste waard want zonder kunnen we niet. We kunnen uitstekend zonder een iPhone, of andere gadget die in de mode is. Of zonder managementadviezen die in negen van de tien gevallen averechts uitpakken, of ten koste gaan van anderen. We kunnen dit bereiken door bijvoorbeeld een hoger minimumloon. Maar belangrijker nog is dat we mensen gaan waarderen voor wat ze doen, hoe ze de wereld vooruithelpen. Daarvoor moeten we onze mentaliteit veranderen.

Wijlen Stanislaw Petrov deed uitermate nuttig werk. Hij redde miljarden levens door zijn Sovjet-superieuren niet door te geven dat er een
Wijlen Stanislaw Petrov deed uitermate nuttig werk. Hij redde miljarden levens door zijn Sovjet-superieuren niet door te geven dat er een “Amerikaanse kernaanval” aan de gang was. Bron: Wikimedia Commons/Queery-54/CC BY-SA 4.0

Vrije markt is niet zaligmakend

We moeten erkennen dat de vrije markt slechts beperkt nut heeft. Het centrale probleem is namelijk dat een ondernemer in principe altijd in zijn eigen belang zal werken. Dat belang komt lang niet altijd over een met het algemeen belang. De verleiding voor de ondernemer, de enkele idealist daargelaten, is groot om problemen niet op te lossen, maar ze met lapmiddelen te behandelen. Zo kan de ondernemer er langer aan verdienen. Fietsenmakers verkopen liever geen antilekbanden, want daardoor verliezen ze omzet. Farmaceuten verkopen liever middelen om chronische ziekten jarenlang mee te behandelen, dan middelen die de chronische ziekte kunnen genezen. De vrije markt is er heel goed in om korte termijn problemen op te lossen, maar heel slecht om diepliggende, strategische problemen op te lossen.

Pareto Improvement – echt nuttig werk

De Italiaanse econoom Vilfredo Pareto bedacht een concept om vast te stellen of iets werkelijk universele waarde heeft. Dat is een ding, dat in alle omstandigheden, voor iedereen een neutraal of positief effect heeft. Kortom een uitvinding die er werkelijk om smeekt om gedaan te worden omdat iedereen in de wereld dan wat mee opschiet. Een dergelijke uitvinding is bijvoorbeeld de vaccinatie. Dankzij vaccinaties overlijden er nu nauwelijks nog kinderen aan ooit dodelijke ziekten als de pokken (uitgeroeid) of polio ( bijna uitgeroeid). en zo zijn er nog meer voorbeelden. Iemand die een Pareto improvement bedenkt, doet dus iets erg nuttigs. Dat geldt ook voor baantjes die zorgen dat iedereen erop vooruit gaat, of in ieder geval niemand er nadeel van ondervindt. voor de handige belastingjongen, of de opdringerige verkoper geldt dat duidelijk niet. Voor een schoonmaker wel.

Misschien kunnen we een systeem bedenken waarbij bijvoorbeeld baantjes waar iedereen van profiteert, minder belasting hoeft te betalen, terwijl baantjes die hinderlijk zijn voor anderen, of zelfs ten koste van hen gaan, extra zwaar belast worden. Wat zijn jullie ideeën?

Bronnen

1. Hoe lang blijven gegevens geregistreerd bij de politie? – website Nederlandse politie
2. Verjaring van schulden – budgetcoach.nl

3 gedachten over “Nuttig werk moet weer lonen”

  1. Tijd voor een basisinkomen van zeg 1500 Euro of meer. Als je gaat werken krijg je dat geld erbovenop. Dat geld komt uiteindelijk weer in de economie terecht, klaar. Spanje wil dit al snel gaan invoeren. Een basisinkomen moet een mensenrecht worden, je wordt namelijk zo als het nu loopt in de slavernij (dwangarbeid) geboren. Daarnaast is 5 dagen (en veel mensen 6 dagen) werken per week ook absurd en zou je hetzelfde inkomen moeten krijgen voor 4 dagen werken. In Spanje loopt al zo een proefproject en uit onderzoeken bleek dat mensen dan productiever zijn.

    Ook moet heel snel een minimaal af te staan belasting worden opgelegd aan grote bedrijven als bv. Amazon want die jatten gewoon geld uit onze economie.

    1. Jij bent een visionair maar de elite leeft en denkt in het verleden. Alleen als het de elite een voordeel oplevert kun je massaal of een grote uitbreiding in robots verwachten. Politie en leger worden er uiteindelijk wel mee uitgerust, dat geeft hun namelijk een groot voordeel. Ze gaan het in ieder geval zoveel mogelijk tegenwerken. Ze kopen bv gewoon robot bedrijven op en doen de deur op slot. Chiptekorten hebben we al dus met die dingen kun het al tegenwerken of daardoor peperduur maken.. enz enz.

Laat een reactie achter