arbeidsmarkt

Ontslaan ambtenaren lost personeelstekort op

Ontslaan ambtenaren heeft meerdere voordelen. Nederland telt rond de 915.000 ambtenaren. Als we hier een groot deel van ontslaan, bespaart dat niet alleen tientallen miljarden. Ook lossen we veel personeelstekorten op.

Hoeveel ambtenaren zijn er precies?

Eind 2022 waren er 138 376 rijksambtenaren. Dit aantal groeide dat jaar explosief met 5,5%. In totaal is de Nederlandse staat aan deze ambtenaren 11,5 miljard euro aan salariskosten kwijt. Hiervan is een kleine 15 procent externe inhuur, meldt ambtenarenblad Binnenlands Bestuur [1]. Er zijn natuurlijk ook gemeentelijke ambtenaren, ambtenaren bij de provincies, waterschappen en werknemers van zelfstandige bestuursorganen. Vooral het aantal beleidsambtenaren en managers neemt sterk toe. [3]

Het aantal gemeenteambtenaren, met 179 380 een stuk hoger, groeide sterk, zij het met 4% niet zo sterk als het aantal rijksambtenaren [2]. Maar in absolute aantallen is de groei hier maar iets minder dan de groei van het aantal rijksambtenaren.

Verder werken er honderdduizenden ambtenaren bij de “gemeenschappelijke regelingen”, politie, Defensie en kleinere groepen, zoals provinciale ambtenaren, rechterlijke macht en waterschappen. De hieronder genoemde FTE (full time equivalent) aantallen zijn kleiner, omdat er ook veel ambtenaren parttime werken[4].

Rijk: Twintig procent ontslaan ambtenaren

In het coalitieakkoord van de vier centrumrechtse partijen VVD, PVV, BBB en NSC is halverwege 2024 afgesproken dat het aantal rijksambtenaren met ongeveer een vijfde af zal nemen. Als dit voorbeeld wordt gevolgd door de provincies en de gemeenten, betekent dat, dat er 200.000 mensen beschikbaar komen voor de arbeidsmarkt. Een verdere kostenreductie kan bereikt worden door alle ambtenaren met een meervoudige nationaliteit, bijvoorbeeld een extra paspoort van de Kaaiman Eilanden, Turkije of Marokko, te ontslaan. Dit verkleint ook de corruptie aanzienlijk – mensen met een meervoudige nationaliteit worden geregeld onder druk gezet door de andere overheid en kunnen bezittingen verborgen houden voor de fiscus. Verder kunnen alle ambtenaren worden ontslagen die medeambtenaren en de werkenden in het bedrijfsleven van het werk houden. Denk dan bijvoorbeeld aan diversiteits- en inclusiemedewerkers, voorlichters en pr-medewerkers, veiligheidskundigen, duurzaamheidsmanagers en dergelijke.

Employability na ontslaan ambtenaren vaak een probleem

Helaas laat het werktempo van ambtenaren vergeleken met de in het bedrijfsleven vaak nogal te wensen over. Dat heeft vaak te maken met de nadruk op zorgvuldigheid bij ambtenaren, wat op zich een waardevolle eigenschap is voor een ambtenaar. Dat verklaart ook, waarom de employability van ambtenaren vaak wat problematisch is, maar in bedrijfstakken waar deze zorgvuldigheid juist een asset is, denk aan de geneesmiddelenindustrie en fijnmechanica, zou dit juist positief uit kunnen pakken. Pr-medewerkers kunnen aan de slag als influencer of een andere nuttige job. Voor de DEI-medewerkers wordt dat wat lastiger. Ze kosten vooral geld en leveren niets op. In het bedrijfslaven is daar wat minder behoefte aan, maar wellicht kunnen ze als schoonmaker of bejaardenhulp aan het werk. Daar zijn grote tekorten.

Einde aan personeelstekort in veel sectoren

Waarmee we op misschien wel het grootste voordeel komen. Namelijk, er komt een einde aan veel personeelstekorten. Daardoor hoeven we minder arbeidsmigranten binnen te halen. Vooral in de Randstad, waar de meeste rijksambtenaren wonen en werken, zou dat een grote verlichting betekenen. Er komen zo honderdduizenden werkenden beschikbaar, zonder dat er druk komt op de woningmarkt.

Estland, de meest geautomatiseerde overheid ter wereld

Estland is een klein ex-Sovjetland., waar de overheid van de grond af is opgebouwd. Daardoor konden de Esten meteen slim te werk gaan en heel veel taken die hier handmatig gebeuren, automatiseren. Estland heeft in totaal iets meer dan 28.000 ambtenaren op een bevolking van 1,2 miljoen [5]. Als Nederland procentueel evenveel ambtenaren zou hebben als Estland, zou Nederland 420.000 ambtenaren hebben, dus minder dan de helft van nu. Daarbij moet je ook bedenken dat het Estse leger vanwege de Russische dreiging relatief groot is, met 3800 militairen. Estland krijgt dit voor elkaar door heel veel te automatiseren. In Estland kan je letterlijk alles online doen, zelfs trouwen. Kortom: voor Nederland is hier veel van te leren.

Bronnen

  1. Ruim 7.000 rijksambtenaren erbij in 2022, Binnenlands Bestuur
  2. Aantal ambtenaren bij gemeenten steeg nog nooit zo snel als in 2022
  3. Een kleinere overheid? Er is juist een explosie van ambtenaren – EW
  4. Omvang en samenstelling personeelsbestand | Cijfers overheidspersoneel | Kennis van de overheid
  5. More than 28,400 civil servants working in Estonia last year | News | ERR

Ontslaan ambtenaren lost personeelstekort op Meer lezen »

General Motors en NASA ontwikkelden deze robot voor werk in de ruimte.

Toekomstige arbeidsmigrant werkt vanuit thuisland

De vergrijzende Europese landen hebben grote hoeveelheden arbeiders nodig om de pensioenen op te kunnen blijven brengen. Toch bestaat er het nodige verzet tegen grootschalige immigratie van gastarbeiders uit andere delen van de wereld. Gelukkig is er technisch een goede oplossing voor dit probleem: telepresence.

General Motors en NASA ontwikkelden deze robot voor werk in de ruimte.
General Motors en NASA ontwikkelden deze robot voor werk in de ruimte.

Telepresence in de praktijk
José Ortega uit Guatamala Stad, de hoofdstad van Guatemala, staat op, kust zijn vrouw en kinderen gedag en gaat naar zijn werk. Hij gaat in de haven van Rotterdam schepen lassen in de nachtdienst. Hij stapt op zijn motor en rijdt naar de lokale telepresence room, een omgebouwde oude suikerrietfabriek waar honderden collega’s net als hij aan het werk zijn in Europese en Japanse bedrijven. Ze zien er uit als buitenaardse insekten met hun bedrade servopak en helm. José gespt zijn drukgevoelige pak aan, zet zijn VR-helm op en gaat ook aan de slag. Omdat het leven in Guatemala goedkoop is, kan hij dankzij deze gastarbeid veel geld opzij leggen voor zijn huis en de studie van zijn kinderen. Dat was wel anders geweest als hij als immigrant jarenlang van huis had moeten zijn, omringd door xenofobe buitenlanders in een guur klimaat. In plaats van in een peperduur, overbevolkt pension in een verloederde wijk ver van zijn familie, slaapt hij gewoon bij zijn vrouw in bed en houdt zijn salaris lekker zelf.

Operaties op duizenden kilometers afstand
Nu is dit scenario nog science fiction, maar operaties door telepresence worden al sinds de jaren tachtig uitgevoerd[1]. Een chirurg in Tokyo kan zo een operatie op duizenden kilometers afstand, in een Zweeds ziekenhuis bijvoorbeeld, uitvoeren. Zijn bewegingen worden vertaald in elektrische signalen, die een robotarm op een ander continent aansturen. Camera’s sturen real time de beelden naar hem door, zodat het voor hem is alsof hij ter plekke is. Deze camera’s kunnen bewegingen ook veel nauwkeuriger weergeven dan het menselijk oog dat kan; erg belangrijk bij hersenoperaties.  Kenners verwachten dan ook dat robotchirurgie snel op zal rukken. Gezondheidszorg kan niet alleen veel goedkoper, het kan tegelijk ook veel beter dan nu.

Operatierobots rukken snel op. Ze zijn nauwkeuriger en ze maken telewerken mogelijk voor topchirurgen vanaf een ander continent.
Operatierobots rukken snel op. Ze zijn nauwkeuriger en ze maken telewerken mogelijk voor topchirurgen vanaf een ander continent.

Arbeidsmigratie niet meer nodig
Robotbouwvakkers, -lassers en -verpleegsters kunnen een groot deel van de arbeidstekorten wegnemen. Ze kunnen gewoon vanaf de andere kant van de wereld robots besturen alsof het hun lichamen zijn. Deze robots kunnen zelfs bovenmenselijke krachten hebben. Stel je voor dat je een robot bestuurt die met één greep een rotsblok van een ton op kan tillen. Erg handig voor mijnbouw, of als je ruzie hebt met je buurman. Of om een levensgevaarlijke klus te klaren, denk aan de kernramp in Fukushima waar het technische personeel met ware doodsverachting heeft geprobeerd de schade te beperken.
De kans is dus groot dat we over bijvoorbeeld tien jaar een leger robots zien die in fabrieken en de wegenbouw onvermoeibaar aan het werk zijn. José en zijn Indiase collega Kumar kunnen namelijk vanwege het tijdsverschil op tijden werken die in CAO’s met pittige overwerktoeslagen worden gehonoreerd. Zo kan je teams arbeiders hebben die in ploegendienst werken en zo een klus in een derde van de tijd klaren. Nederlandse telewerkers kunnen dan bijvoorbeeld in Korea en de Verenigde Staten aan de slag.

Robothanden aan het bed?
Robots zijn nu nog duur, maar dat verandert uiteraard zeer snel bij massaproductie. Ook is het wachten op een goedkoop en krachtig alternatief voor de lithium ion accu. Dus wie weet wordt Geert Wilders straks in het bejaardentehuis wel verpleegd door een verpleegsterrobot, aangestuurd door een islamitische dame uit Ouarzarzate…

Lees ook: Telepresence robots, werken op afstand

Bronnen
1. Robotic Surgery, Bright Minds

Toekomstige arbeidsmigrant werkt vanuit thuisland Meer lezen »

Deze hamburgerbakker loopt veel meer kans zijn laagbetaalde baantje kwijt te raken dan, zeg, de filiaallleider.

Baanonzekerheid maakt links

Volgens een Amerikaans onderzoek hebben veranderingen in de arbeidsmarkt er toe geleid, dat er meer overtuigde Republikeinen en Democraten zijn en minder mensen daar tussen in. Ditzelfde proces kan ook in Nederland de grotere verschillen tussen links en rechts verklaren. Is de tweedeling onvermijdelijk?

Zwevende kiezers

Deze hamburgerbakker loopt veel meer kans zijn laagbetaalde baantje kwijt te raken dan, zeg, de filiaallleider.
Deze hamburgerbakker loopt veel meer kans zijn laagbetaalde baantje kwijt te raken dan, zeg, de filiaallleider. Grote kans dat hij Obama stemt.

De groei in partijdigheid heeft alles te maken met het huidige inkomen van mensen en – heel belangrijk – hun verwachtingen van baanzekerheid, aldus Philipp Rehm, de auteur van de studie en universitair hoofddocent politicologie aan Ohio State University.

Vele jaren geleden werden kiezers onderworpen aan twee verschillende economische beweegredenen. Ze keken zowel naar wat ze nu verdienden als hun risico om dat inkomen te verliezen. Als gevolg daarvan werden ze heen en weer geslingerd tussen de ‘rechtse’ Republikeinen – lage baanzekerheid, hoog inkomen, en de ‘linkse’ Democraten: hoge baanzekerheid, laag inkomen. Als gevolg daarvan waren ze van nature onafhankelijke kiezers, aldus Rehm.

Armen vaker op de schopstoel, winner takes it all
Sinds de jaren zeventig heeft er echter een belangrijke verandering op de arbeidsmarkt plaatsgevonden. Mensen met lage inkomens worden steeds meer en veel vaker ontslagen dan mensen met hoge inkomens. Met andere woorden: iemand met een hoog inkomen heeft geen financiële reden meer op Democratisch te stemmen en iemand met een laag inkomen niet meer om op de Republikeinen te stemmen. Natuurlijke partijkiezers, volgens Rehm.

In een studie die in het British Journal of Political Science, werd gepubliceerd, schat Rehm dat in 1968  iets meer dan de helft van de Amerikanen ‘natuurlijk partijdig’ zijn, afgaande op hun inkomen en arbeidszekerheid. In 2008 bleek het aantal mensen met duidelijk economische belangen om Republikeins of Democratisch te stemmen, bijna tweederde van alle Amerikanen. Conservatieve Democraten en liberale Republikeinen zijn verdwenen door het verdwijnen van cross-pressure, aldus Rehm. Volgens hem verklaart dit waarom de Amerikaanse politiek zo is gepolariseerd in de laatste vier decennia.

In zijn onderzoek maakte hij gebruik van de werkloosheidscijfers en inkomenscijfers in bepaalde beroepen en vroeg zijn testpanel naar hun politieke voorkeur. Inderdaad bleek een hoog werkloosheidsrisico te leiden tot een linksere politieke voorkeur. Ook bestudeerde hij hoe de Amerikaanse inkomens en werkloosheidsrisico’s veranderd zijn over de tijd. Hij gebruikte hiervoor de data van de 1968-2008 March Current Population Surveys. Deze dataset geeft informatie over de lonen en werkloosheidspercentages voor alle veel-voorkomende beroepen in die periode. De oorsprong van de tweedeling.

Verdwijnen middenklasse recept voor burgeroorlog
Andere auteurs hebben het verdwijnen van de middenklasse in de VS al aan de kaak gesteld en deze studie lijkt dit te bevestigen.
Dit is een zeer explosieve situatie. De voedingsbodem voor felle politieke conflicten wordt zo steeds sterker. De VS bleef tot nu toe stabiel omdat individuele burgers altijd de kans hadden ergens anders opnieuw te beginnen. Steeds weer nieuwe groepen immigranten waren bereid voor weinig geld hard te werken.  Als deze tweedeling doorzet, zal dit niet meer voldoende zijn. Ook in Europa, waaronder Nederland, dreigt dit gevaar.Inderdaad zien we steeds meer dat het midden wegvalt en dat de populistische partijen aan de linkerkant (SP, PVV) en partijen die meer economische liberalisatie willen (VVD, D’66) hard groeien. Het felle debat over de multiculturele samenleving heeft de sociale issues ondergesneeuwd. Maar verdwenen zijn ze allerminst…

Bronnen:
Philipp Rehm, Risk Inequality and the Polarized American Electorate, British Journal of Political Science (2011)

Baanonzekerheid maakt links Meer lezen »

Kinderarbeid, mits gecombineerd met scholing en goede bescherming voor het kind, heeft ook enkele grote voordelen.

Laat alle scholieren werken

De wereld verandert snel. Het wordt steeds moeilijker om exact in te kunnen schatten wat iemand de rest van haar beroepscarrière aan kennis nodig zal hebben. Heeft het huidige onderwijsmodel, waarin mensen alleen in hun tienerjaren naar school gaan, niet zijn langste tijd gehad? Hans van Cassandra Club kraakte er al een kritische noot over.

Het Bildungsideaal is compleet doorgeschoten
Scholen worden door veel mensen gezien als deel van de opvoeding. Op zich is deze gedachte logisch. Kinderen brengen het grootste deel van hun dag door op school of met huiswerkactiviteiten. Geen wonder dat allerlei goedbedoelde pedagogen het lescurriculum van scholen hebben verrijkt (althans, volgens henzelf) met een werkelijk verbijsterende hoeveelheid maatschappelijk verantwoorde activiteiten. Het gevolg hiervan is dat basale vaardigheden als rekenen, Nederlands, wiskunde en kennis van vreemde talen vrij ernstig in de verdrukking komen.

Verander leren plus werken in werken plus leren
In vroegere tijden leerden vakmensen het vak van een meester. Nu kennen we natuurlijk een veel ingewikkelder arbeidsverdeling dan vroeger, maar ook in deze grotere groepen is ruim plaats voor leerlingen en stagiairs.

Kinderarbeid, mits gecombineerd met scholing en goede bescherming voor het kind,  heeft ook enkele grote voordelen.
Kinderarbeid, mits gecombineerd met scholing en goede bescherming voor het kind, heeft ook enkele grote voordelen.

De door pedagogen zo belangrijk geacht wordende overdracht van noemen en waarden kan natuurlijk ook gewoon door de op jongeren mopperende volwassenen zelf gebeuren. Vooral lager opgeleide mensen denken vaak hiërarchisch, van nature zal een jongere de onderste plaats in de pikorde in een bedrijf innemen. Dit vermindert pest- en haantjesgedrag in het bedrijf. Uiteraard kunnen -en zullen- ook jongeren zelf slachtoffer worden van pesterijen. Dit moet hun begeleider – of ouder – dan voorkomen met de bedrijfsleiding. Wat dat betreft vervullen jongeren een soort kanarie-in-de-kolenmijn functie: in een bedrijf waar vaak wordt gepest, is meer aan de hand.
Ook de sociale structuur van een bedrijf lijkt zo meer op die van de sociale groepen waar mensen het grootste deel van hun bestaan in hebben geleefd. Leerlingen merken meteen de relevantie van wat ze leren op school en zullen zo ook gemotiveerder zijn om te leren.

Multiplier-effect van scholing
Omgekeerd zal de kennis die jongeren opdoen op school direct in de praktijk terecht komen. Als jongeren leren met nieuwe theorieën om te gaan of (op een lager niveau) met nieuwe technieken te werken, komen deze technieken op vrijwel natuurlijke wijze in het bedrijfsleven terecht. Dit vermindert de bijscholingsuitgaven met een veelvoud. Jongeren zullen op die manier ook als een gewaardeerde kennisbron worden gezien bij een een bedrijf.

Facultatieve scholing
Jongeren moeten in staat worden gesteld, in overleg met hun baas, kennis naar keuze op te doen. Een bedrijf krijgt op die manier een bron voor innovatie en nieuwe technieken in huis. Er ontstaat een wisselwerking tussen personeel en leerlingen waardoor leerlingen ook hun vers opgedane kennis in de praktijk leren gebruiken. Bedrijven die leerlingen betaalde stageplekken aanbieden, moeten in ruil hiervoor ook bijscholingsmogelijkheden krijgen.

Naadloze aansluiting op de arbeidsmarkt
Door jongeren al vroeg te laten werken leren ze al snel de waarde van afspraken nakomen en praktisch denken. Tegelijkertijd moeten ze theoretisch op school flink uitgedaagd worden. Uit dit spanningsveld zal vermoedelijk een nieuwe innovatiegolf ontstaan. Jongeren krijgen al heel vroeg relevante vaardigheden en verantwoordelijkheidsgevoel. Ze kennen heel veel mensen in het bedrijfsleven, waardoor het veel makkelijker wordt om een nieuwe baan te vinden. Kortom: jeugdwerkloosheid wordt hierdoor steeds meer iets van het verleden.

Laat alle scholieren werken Meer lezen »