mysterie

We weten veel, maar veel meer weten we nog niet. Wel neemt de hoeveelheid wetenschappelijek kennis nu sneller toe dan ooit in de geschiedenis. - Bron: Hubble Space Telescope, NASA

Vragen waarop niemand het antwoord weet

Weten we alles? Inderdaad is onze wetenschappelijke kennis indrukwekkend toegenomen. Toch weten we ook heel veel niet. Waarschijnlijk is zelfs de meerderheid van alle relevante wetenschappelijke kennis nog onontdekt. Op TED Educational verscheen dit overzicht van wat we vooral nog niet weten.

We weten veel, maar veel meer weten we nog niet. Wel neemt de hoeveelheid wetenschappelijke kennis nu sneller toe dan ooit in de geschiedenis. - Bron: Hubble Space Telescope, NASA
We weten veel, maar veel meer weten we nog niet. Wel neemt de hoeveelheid wetenschappelijke kennis nu sneller toe dan ooit in de geschiedenis. – Bron: Hubble Space Telescope, NASA

Goede voorbeelden van belangrijke vragen waarop we nog geen antwoord hebben zijn: hoeveel heelallen bestaan er, wat is zwaartekracht en waarom hebben we nog geen sporen van buitenaards leven ontdekt? Is evolutie door natuurlijke selectie het enige relevante proces, of kunnen veranderingen in het DNA ook door andere processen gericht worden gestuurd? Wat doet de 80% “donkere materie” in het DNA. die niet codeert voor genen maar die wel op de een of andere manier biologisch actief is?

Een meer uitgebreide presentatie staat op TED Educational, waarop op elke onbeantwoorde vraag dieper in wordt gegaan.

Mozes en Jozua bidden voor de vergulde Ark des Verbonds.

1 april: ‘Amerikaanse leger in Uganda op jacht naar Ark des Verbonds’

De recente inzet van Amerikaanse militairen in Noord-Uganda om de wrede Joseph Kony op te pakken  is geen toeval, aldus insiders. De rebellenleider en profeet zou beschikken over de geheimzinnige, al duizenden jaren geleden verloren gegane Ark des Verbonds, die alle energieproblemen op zou kunnen lossen.

Mozes en Jozua bidden voor de vergulde Ark des Verbonds.
Mozes en Jozua bidden voor de vergulde Ark des Verbonds.

Wat was de Ark des Verbonds?
Volgens de vijf bijbelboeken van de torah leefden de joden ooit als zwaar onderdrukte minderheid in de Egyptische delta. Op een dag kreeg Mozes, naar sommige geleerden vermoeden een Egyptische tempelpriester, de opdracht van Jahweh om de Israëlieten te bevrijden uit de greep van de Egyptische farao. Dit deed hij met behulp van het nodige bovennatuurlijke machtsvertoon, waarna de farao het volk liet gaan. Mozes leidde het volk gedurende veertig jaar door de Sinaï. Een belangrijke rol speelde de Ark des Verbonds. Dit was een op instructies van Mozes vervaardigde houten kist, bekleed met bladgoud, die bedekt was met twee cherubim (engelfiguren) en voortgedragen werd aan twee draagbalken. De ark werd iedere nacht opgeborgen in een heilige tent, de tabernakel.

De Ark des Verbonds vormde het middelpunt van een aantal bovennatuurlijke gebeurtenissen tijdens de zwerftocht door de woestijn en daarna, toen de Israëlieten zich na een bloedige oorlog vestigden in het hedendaagse Israël en West-Jordanië. De ark werd altijd omringd door een bovennatuurlijk licht, de sjekinah. Zo viel volgens de bijbel de Israëliet Uzza, toen hij de kist aanraakte, door een schok dood neer en braken er in de Filistijnse steden  ziekten zoals de builenpest uit toen de Ark des Verbonds daar rondzwierf.

Volgens de Ethiopische Kerk staat de oorspronkelijke Ark des Verbonds in dit kerkje in de stad Axum.
Volgens de Ethiopische Kerk staat de oorspronkelijke Ark des Verbonds in dit kerkje in de stad Axum.

Krachtbron van Atlantis?
Volgens journalist en grenswetenschappelijk onderzoeker Graham Hancock is er een logische verklaring voor deze op het eerste gezicht bizarre voorvallen. De reden dat het leger van de farao de Israëlieten achtervolgde, was dat Mozes een krachtbron heeft meegeroofd bij zijn vertrek uit Egypte. Deze was afkomstig van overlevenden van de verloren beschaving Atlantis, die volgens de klassiek-Griekse geschiedschrijver Herodotos naar Egypte zijn gevlucht. Dit leidt hij af aan de hand van de bijbelse beschrijving van de Ark. De kist moest voortgedragen worden aan palen, wegens de vele radioactieve straling die vrijkwam. Dit verklaarde ook de dodelijke schok die Uzza fataal werd en de uitbraak van zweren in de Filistijnse steden. Door de in paniek wegrennende mensen kregen de ratten een kans. Als Mozes zich afzonderde met de kist, bereidde hij een nieuwe reeks “wonderen” voor om de bijgelovige Israëlieten om de tuin te kunnen leiden.

Nadat het rijkje Juda, waar de ark in de grote tempel stond opgeslagen, werd verpletterd door de Babylonische vorst Nebukadnezar, verdween de ark uit de geschiedenis. Volgens de Ethiopische overlevering is de ark naar Ethiopië meegenomen door joodse vluchtelingen.

Heeft het Verzetsleger van de Heer de ark in handen?
In Noord-Uganda, niet ver van Ethiopië, is een guerillabeweging actief met een aantal bijzonder nare trekjes. Het zogeheten Verzetsleger van de Heer wordt geleid door Joseph Kony, die beweert een profeet te zijn en over bovennatuurlijke krachten te beschikken. Het doel van Kony, vele jaren gesteund door het regime in Khartoum,  is het vestigen van een staat voor de etnische Acholi op basis van de Tien Geboden (waarbij ‘gij zult niet doden’ duidelijk een wat lagere prioriteit heeft). De militie ontvoert kinderen om ze als kindsoldaten in te zetten of als seksslavin. Het legertje bestaat uit ongeveer 1500 kindsoldaten en heeft in twintig jaar meer dan honderdduizend mensen het leven gekost. Ondanks inzet van het Oegandese leger en dat van andere landen, blijkt deze vrij kleine groep niet uit te schakelen. Zou de bovennatuurlijke kracht van de Ark Kony helpen om wonderen te verrichten en zo de greep op zijn aanhangers te houden?

Amerikaanse commando’s op jacht naar Kony
Volgens insiders in het Witte Huis wil president Obama ruim voor zijn herverkiezing de Ark in handen krijgen. Hiermee zou hij zijn reputatie als moslimpresident verliezen en de vele fundamentalistische christenen in de VS aan zijn kant kunnen krijgen. Ook zou hij zo de koppige Israëlische president Netanyahu kunnen dwingen om akkoord te gaan met het vredesplan en zich terug te trekken uit de bezette gebieden, in ruil voor de (dan lege) ark.

De energiebron zou genoeg elektriciteit opleveren om alle Amerikaanse olie en gas te exporteren en zo de enorme Amerikaanse staatsschuld af te kunnen betalen. Dit is volgens insiders de verklaring waarom Obama Amerikaanse speciale commando’s de opdracht heeft gegeven Kony aan te pakken en op te pakken.

Update
Enkele visionairen hadden het al door: het ging hier om een één-aprilgrap. De werkelijke reden waarom de Amerikanen militairen naar Uganda sturen zijn vermoedelijk de enorme economische belangen: er zijn in buurland Kenya grote olievondsten gedaan.
Wat de Ark des Verbonds betreft: persoonlijk ga ik voor de theorie van Nikola Tesla, dat het om een condensator ging, die door natuurlijke processen wordt opgeladen. Een aardige, wat uitgebreidere theorie die heel goed zou kunnen  kloppen is te vinden op de website van het Engelstalige grenswetenschappelijke tijdschrift Fortean Times. In deze theorie spelen ook de dekkleden een rol. Zij zouden als een gigantische van der Graaff-generator sterke statische spanningen hebben opgewekt. Voorzover bekend is de Ark des Verbonds nog steeds spoorloos.

Ook nu nog zijn bliksemontladingen door raadsels omgeven. Waar komen de gammastraling en neutronen vandaan? Bron: Wikipedia

Onverklaarbare bliksemneutronen waargenomen

In 1985, nog in de tijd van de Sovjetunie, werd in Rusland ontdekt dat neutronendetectoren veel actiever worden als het onweert. Klaarblijkelijk komen er neutronen vrij bij onweer. Neutronen zijn instabiele deeltjes die vrijkomen bij kernreacties. Welke kernreacties vinden plaats in onweersbuien? Nieuwe waarnemingen zetten de gevestigde verklaring op losse schroeven.

Kernreacties tijdens onweersbui?
Al dertig jaar bestaat er wetenschappelijke onzekerheid over de raadselachtige neutronanomalie. In 1985 stelden Sovjetfysici vast dat elke keer dat een onweersbui over hun neutronendetector heentrok, ze een grotere neutronenflux waarnamen. Helaas waren hun instrumenten niet geschikt om de richting waar de neutronen vandaan kwamen te ontdekken, waadoor ze niet veel verder kwamen dan het verband vaststellen.

Ook nu nog zijn bliksemontladingen door raadsels omgeven. Waar komen de gammastraling en neutronen vandaan? Bron: Wikipedia
Ook nu nog zijn bliksemontladingen door raadsels omgeven. Waar komen de gammastraling en neutronen vandaan? Bron: Wikipedia

Muonen of kernreactie
Sinds dat jaar hebben wetenschappers diverse verklaringen geopperd voor de waargenomen neutronenstroom. Zo zou het volgens sommigen kunnen zijn dat de extreem sterk elektromagnetische velden die ontstaan tijdens een blinksemontlading – we praten dan over een stroomsterkte van tientallen miljoenen ampères – de zogeheten muonen van kosmische straling afbuigen. Muonen zijn instabiele, zwaardere ‘neefjes’ van elektronen, die uiteenvallen in -soms- neutronen.

Een tweede, veel interessantere verklaring is dat er kernreacties plaatsvinden tijdens bliksemontladingen. Eén van de allereerste ontwerpen voor een kernfusiereactor, de Farnsworth fusor, maakt inderdaad gebruik van een extreem hoge spanning om met behulp hiervan deuteriumkernen (deuterium is zwaar waterstof, waterstof met niet alleen een proton maar ook een neutron in de kern) op elkaar te schieten. Hierbij komen neutronen vrij.

Ook in een bliksemschicht is sprake van extreem hoge spanningen, waardoor elektronen tot een zeer hoge energie worden versneld. Hierbij komt gammastraling vrij. Deze gammastraling zou dan atoomkernen treffen en hieruit neutronen vrijmaken, aldus de tweede theorie.

Nauwkeuriger meting door meer detectoren
Nieuwe metingen laten echter zien dat de data niet kloppen met beide theorieën [1].  De Russen die de oorspronkelijek waarnemingen deden hebben nu een totaal nieuw experiment ontworpenn dat vergeleken met hun vorige resultaten veel nauwkeuriger is. Ze installeerden drie neutronendetectoren die gevoelig zijn voor lage-energie neutronen: één boven de grond, één gedeeltelijk afgeschermd in een gebouw en één ondergronds, met zwaardere afscherming.  Naast de ondergrondse detector bevond zich een traditionele neutronendetector die gevoelig is voor neutronen met hoge energie. De laatste verbetering was het rechtstreeks meten van de elektrische activiteit van overtrekkende onweersbuien met een aantal verschillende instrumenten, waardoor er een nauwkeuriger verband kan worden vastgesteld tussen de neutronenmetingen en de elektrische activiteit van de overtrekkende stormen.

De onderzoekers installeerden de vier verschillende detectoren om uit te sluiten dat kosmische straling verantwoordelijk was. Kosmische straling genereert muonen, die botsen met deeltjes vlak bij de detector, waarbij hoge-energie neutronen ontstaan. Neutronen ontstaan door bliksem, kunnen alleen de energie hebben die door de kernreactie mee wordt gegeven, waarna het neutron door vele botsingen met luchtmoleculen veel energie verliest tot het in de detector wordt geregistreerd (dus langzamer beweegt).

Kosmische straling uitgesloten
Uit de metingen blijkt dat er in alle drie lage-energie detectoren duidelijke pieken optreden op het moment dat de elektrische ontladingen in de storm plaatsvinden. Helaas meten de neutronendetectoren met een interval van één minuut, waardoor het neutronen-vormingsproces zelf niet in detail te bestuderen is. De afscherming bleek het verwachte effect te hebben, wat aantoont dat de neutronen niet in de detectoren zelf gevormd worden. In de hoge-energie neutronendetector werden minder neutronen waargenomen, maar dit was verwacht, omdat dit type detector een (zwakke) gevoeligheid voor lage-energie neutronen heeft. Kortom: de muonverklaring blijkt onjuist te zijn: kosmische straling is niet verantwoordelijk voor de neutronenpiek. De neutronen moeten dus op de een of andere manier gevormd worden tijdens de bliksemontlading. Maar hoe?

Neutronflux veel te hoog
De nieuwe detectors stelden de onderzoekers ook in staat, vast te stellen hoeveel neutronen precies vrijkwamen bij de bliksemontlading. In vorige experimenten werd aangenomen dat er gemiddeld maar één neutron per detectiegebeurtenis vrijkwam.  Dat bleek een enorme onderschatting. Uit nieuwe metingen blijkt dat per seconde maar liefst 5000 neutronen per kubieke meter worden geproduceerd. Enkele ordes van grootte meer dan door gammastraling met de bekende sterkte kan worden geproduceerd. Wat voor geheimzinnig proces zou er tijdens onweersbuien plaatsvinden?

Bronnen
1. A. V. Gurevich et al., Strong Flux of Low-Energy Neutrons Produced by Thunderstorms, Physical Review Letters, 2012

Een mysterieuze radiobron in sterrenstelsel M82 bezorgt astrofysici zware hoofdbrekens.

Mysterieuze radiogolven in sterrenstelsel vlakbij

Radiosignalen van een onbekend object in het “nabije” (nog altijd 16 miljoen lichtjaren ver weg) sterrenstelsel M82 doken tussen 25 april en 3 mei 2009 opeens op. Opmerkelijk is dat de radiogolven op niets lijken dat tot nu toe waar dan ook in het heelal is waargenomen.

Een mysterieuze radiobron in sterrenstelsel M82 bezorgt astrofysici zware hoofdbrekens.
Een mysterieuze radiobron in sterrenstelsel M82 bezorgt astrofysici zware hoofdbrekens.

“We weten niet wat het is,” aldus ontdekker Tom Muxlow van het Jodrell Bank Centre for Astrophysics bij het Engelse Macclesfield. Het object verscheen in mei 2009, terwijl Muxlow en collega’s toevallig in het Sigaarstelsel M82 een niet-verwante sterexplosie bestudeerden met het MERLIN netwerk van twintig gekoppelde radiotelescopen over de hele wereld. Een heldere radiobron dook op in slechts enkele dagen – zeer snel naar astronomische begrippen. Sindsdien is de bron onveranderd actief – wat astrofysici voor een raadsel stelt. Het gebrek aan verandering sluit uit dat het om een supernova gaat – een opflakkerende puls die ontstaat in enkele weken, waarna deze in de loop van enkele maanden afzwakt. Ook andere radiofenomenen tonen variatie in helderheid of frequentie.

‘Sneller dan het licht’
Toch lijkt de bron extreem snel te bewegen. De schijnbare snelheid in zijwaartse richting is vier keer die van licht. De verleiding is aanwezig dit te interpreteren als een buitenaards sterrenschip, maar dit optische effect is waarschijnlijk het gevolg van de relativistische beweging in onze richting met bijna de snelheid van het licht.

Zwart gat?
Het object ligt niet in het centrum van M82, de meest logische plaats voor een galactisch zwart gat. Astronomen veronderstellen daarom dat dit een zogeheten microquasar is, een zwaar zwart gat dat zich gedraagt als een miniatuur quasar: de zwarte gaten in jonge sterrenstelsels. Een microquasar wordt gevormd als een zeer zware ster explodeert. Dit laat een zwart gat achter met tien tot twintig maal de massa van de zon, dat voortdurend het gas van een begeleidende ster opslurpt.
Microquasars zenden radiostraling uit, maar geen microquasar is zo helder als deze nieuwe bron in M82. Ook produceren microquasars grote hoeveelheden röntgenstraling, welke ontbreekt aan dit mysterieuze object. Tom Muxlow vermoedt dat  het toch om een zwarte-gat achtig zwaar object gaat, zij het in een zeer ongebruikelijke omgeving. Wellicht treedt dit verschijnsel ook op in onze eigen Melkweg, maar veel vaker in M82. M82 is namelijk een ‘starburst galaxy’, een zeer actief sterrenstelsel waar zich met grote regelmaat zeer zware sterren vormen (die door hun gewicht uiteindelijk vaak tot een zwart gat ineenstorten).

Bronnen
Mystery object in starbust galaxy M82 possible microquasar – Jodrell Bank Observatory
Tom Muxlow et al., Discovery of an unusual new radio source in the star-forming galaxy M82: Faint supernova, supermassive blackhole, or an extra-galactic microquasar?, ArXiv (2010)

Waardoor wordt deze geheimzinnige ring veroorzaakt?

Kern melkweg omringd door mysterieus lint

Een ruimtetelescoop die het stoffige centrum van de Melkweg bestudeert, heeft een enorm golvend lint van extreem koel materiaal aangetroffen. Tot nu hebben astronomen alleen kleine stukjes van het lint waargenomen, dat veel wel geeft van het symbool voor oneindigheid (∞).  Kortom: een nieuw en opwindend mysterie, precies in het hart van de Melkweg, aldus astronoom Sergio Molinari van het Institute of Space Physics in een persbericht. Molinari en anderen beschrijven het vreemde lint in een artikel dat alvast te lezen is op arXiv.org[1].

Waardoor wordt deze geheimzinnige ring veroorzaakt?
Waardoor wordt deze geheimzinnige ring veroorzaakt?

Astronomen bestudeerden hiervoor infraroodbeelden van het centrum van de Melkweg. Infrarode straling kan door gaswolken heendringen. Vorige opnames waren niet scherp genoeg om het lint waar te nemen, maar de ESA-satelliet Herschel Space Observatory heeft de haarscherpe IR-beelden geleverd waarmee de structuur is opgehelderd.

 

De beelden van de telescoop lijken er op te wijzen dat de ring vijftien graden kelvin koud is, zie foto. Warmere gedeelten zijn blauw, terwijl de koude gedeelten rood zijn. De ring heeft twee segmenten die uit de pannenkoekachtige schijf van de Melkweg steken. Aanvullende gegevens van radiotelescopen op het aardoppervlak wijzen erop dat de ring met een uniforme snelheid ronddraait en zich als één samenhangend geheel gedraagt.

Astronomen weten niet zeker waarom de twee lobben van de ring naar boven wijzen, maar vermoeden dat de aantrekkingskracht van naburige melkwegstelsels – de Andromedanevel van 2,5 miljoen lichtjaar ver weg bijvoorbeeld – verantwoordelijk is.

Er kan ook een andere verklaring zijn. Er zijn namelijk een aantal zeer vreemde dingen aan de hand in de kern van de Melkweg. Sommige astronomen denken dat er ongeveer tien miljoen jaar geleden een dwergstelsel is opgeslokt door de Melkweg.

Bron
1. S. Molinari et al., A 100-parsec elliptical and twisted ring of cold and dense molecular clouds revealed by Herschel around the Galactic Center, Arxiv.org (2011)