Tijdens het Plioceen waren de CO2 gehaltes in de lucht iets hoger dan nu. Op dit moment stevent ons klimaat af op het klimaat tijdens het Plioceen. Is dat een ramp, of was het Plioceen zo gek nog niet?
Is klimaatverandering onzin?
Op dit moment zijn er twee kampen in de klimaatoorlog. Het grootste kamp, de klimaatalarmisten, geloven dat de oude wereld ten onder zal gaan door de klimaatverandering. Volgens deze dystopische visie zullen de tropen verdrogen, de woestijnen zoals de Sahara zich uitbreiden en laaggelegen gebieden onder water lopen. Volgens de klimaatontkenners, met slechts een handjevol luidruchtige aanhangers onder wetenschappers en heel veel aanhangers onder rechtse en extreemrechtse stemmers, is er niets aan de hand. En berusten de tegenwoordige veranderingen in het weer op toeval, of op veranderingen in kosmische straling.
Ja, er is klimaatverandering en nee, de ondergang van de aarde dreigt niet door de komst van het nieuwe Plioceen
Beide gezichtspunten zijn onjuist. Er is inderdaad wel degelijk sprake van klimaatverandering. Zoals ook logisch is, omdat het CO2-gehalte van de atmosfeer in de afgelopen 100 jaar flink is gestegen en nu het niveau van het Plioceen heeft bereikt. Het verband tussen het CO2-gehalte van de atmosfeer en klimaatverandering is al meer dan 100 jaar geleden vastgesteld door de Zweedse natuurkundige Svante Arrhenius, die proeven deed met de absorptie van warmtestraling door kooldioxide. Met andere woorden: we kunnen verwachten dat het klimaat op dat van het Plioceen zal gaan lijken. Wie dat ontkent, en denkt dat met het atmosferische CO2-gehalte van nu, het klimaat niet zal veranderen, ontkent de staande natuurwetenschap en houdt zichzelf flink voor de gek.
Maar hoe was het wereldwijde klimaat tijdens het Plioceen? Gelukkig is hier veel onderzoek naar gedaan. Naar blijkt, zijn de gevolgen voor de wereld per saldo positief, al zijn de gevolgen voor Nederland als laaggelegen land, en in mindere mate België, behoorlijk vervelend. Maar omdat dit een wereldwijd probleem is, moeten we verder kijken dan alleen Nederland en België.
Huidige klimaat een ramp volgens iemand uit het Plioceen
Laten we even kijken maar de aarde van nu, vanuit het gezichtspunt van iemand die in het Plioceen leeft. Hoe zou iemand uit het Plioceen aankijken tegen het klimaat van nu? Uiteraard bestond er in het Plioceen nog geen moderne mens, al liepen er primitieve mensachtigen rond. Een Plioceenbewoner zou opvallen dat de aarde nu veel droger is dan tijdens het Plioceen. Waarschijnlijk zou iemand uit het Plioceen het klimaat van nu, behoorlijk woestijnachtig en onherbergzaam vinden.
Zo was de Sahara tijdens het Plioceen veel kleiner dan nu, was het Midden-Oosten begroeid met steppen en savanne, was ook de woestijn in Mexico en het westen van de VS veel kleiner en was ook Australië veel meer begroeid dan nu. Wel stond er toen meer land onder water dan tegenwoordig. De zeespiegel stond namelijk 16 m hoger dan nu. Dat zou betekenen dat de helft van Nederland onder water zal verdwijnen. Maar Nederland, met enkele andere kustgebieden, is wat dat betreft uitzonderlijk. Er zijn in de wereld veel meer gebieden die bewoonbaar zullen worden, dan gebieden die onder water zullen lopen. Een kwestie van verhuizen dus.
Wellicht kunnen wij Nederlanders in Marokko asiel aanvragen. Of in Rusland natuurlijk, want waarschijnlijk hebben de Russen straks goede landbouwers nodig in het noorden van Siberië. Ook het klimaat in het nu kurkdroge Midden-Oosten gaat veel gastvrijer worden.
Klimaat tijdens het Pleistoceen: grote delen van de aarde onbewoonbaar
Het contrast wordt duidelijker, als we het klimaat van nu vergelijken met dat tijdens het Pleistoceen, het vorige geologische tijdvak dat gedomineerd werd door grote ijstijden. Tijdens de lange ijstijden van het Pleistoceen was de aarde bedekt met enkele grote ijskappen.
Zoals je op dit kaartje kan zien, werd het landleven tijdens de ijstijd samengeperst tussen de enorme ijskappen en de grote woestijnen, zoals de Sahara in de Arabische woestijn. Het Amazoneregenwoud was veel kleiner dan nu, en in Afrika overleeft het regenwoud alleen op enkele kleine stukjes. In die tijd was ongeveer twee derde van Afrika bedekt met woestijn of met halfwoestijn. Nederland lag natuurlijk boven water, maar het was een poolwoestijn. Geheel Canada, Noord-Duitsland, Polen, Europees Rusland met Scandinavië en de Britse Eilanden, lag onder het ijs. De rest was een troosteloze poolwoestijn met huilende winden. Alleen het noordelijke Middellandse Zeegebied: Spanje, Italië en Griekenland, was geschikt voor landbouw. Kortom: je kan vinden dat is de klimaatverandering een ramp is, maar dat is nog niets vergeleken met een nieuwe ijstijd.
Conclusie: het Plioceen is zo gek nog niet
We kunnen krampachtig proberen om de goede tijden van weleer, voor zover deze goed waren, terug te brengen. Maar we kunnen ook ons aanpassen aan de nieuwe realiteit. Dus, genieten van de pliocene leefomstandigheden, die veel gastvrije voor het leven zullen zijn dan de tijd van nu, laat staan de barre ijstijd.
Bronnen
Ja oke effe een stuwdam van 100 meter hoog en 100 meter diep de grond in om Nederland en België heen bouwen.