Een basisinkomen komt ieder mens rechtstreeks ten goede, zoals deze koffieverkoper in Tripoli, Libanon. Zeker bij een corrupt regime als dat in Libanon zou een basisinkomen een enorme verbetering voor de bevolking betekenen. Bron/copyright: Germen Roding

Voors en tegens van een wereldbasisinkomen

Nederland en Vlaanderen behoren tot de rijkste gebieden ter wereld. De situatie is in grote delen van Afrika, Azië en Zuid-Amerika helaas radicaal anders. De lockdowns vanwege het covid-19 virus kwamen bij de 2,7 miljard armsten, die van minder dan vijf euro per dag (2020) moeten leven, erg hard aan. Zijn deze problemen met een wereldbasisinkomen van bijvoorbeeld vijf Amerikaanse dollar per dag op te lossen? De VN-organisatie UNDP denkt van wel. Klopt dit?

Het plan: wereldbasisinkomen van 2,7 miljard maal vijf dollar per dag
Het plan klinkt op het eerst gezicht eenvoudig genoeg. In de eenvoudigste variant die in het UNDP-rapport Temporary basic income: Protecting Poor and Vulnerable People in Developing Countries [1] wordt beschreven, is dit: keer, zonder verdere voorwaarden, aan de 2,7 miljard armsten per persoon tijdelijk een maandelijks bedrag van rond de 150 euro uit.

Wat zijn de haken en ogen?
Paradoxaal genoeg zijn de kosten niet zozeer het grootste probleem. Op wereldschaal praten we hier over een bedrag van 5 biljoen (5 000 000 000 000) euro per jaar. Dat is weliswaar een naar Nederlandse begrippen enorm bedrag, maar op wereldschaal niet. Het zou ongeveer 6% uitmaken van het wereld-BNP van 80 biljoen euro en vrijwel direct weer uitgegeven worden, want de armsten kunnen nauwelijks sparen. Het grootste deel wordt door de armste landen zelf betaald (door het geld dat anders aan aflossing wordt besteed, aan een basisinkomen te besteden), de rest door de rest van de wereld. Bijvoorbeeld door alle ontwikkelingshulp, die weinig efficiënt besteed wordt, om te zetten in een basisinkomen, plus bijvoorbeeld een solidariteitsheffing van 1% op alle bruto omzet. Vooral in de armste landen zou dit het BNP verveelvoudigen, maar ook in de geïndustrialiseerde landen zou dit een enorme impuls geven aan de export en werkgelegenheid. De lage rentes in Europa en Noord Amerika zijn een gevolg van oversparen. Er is domweg geen goede bestemming voor het geld, de vergrijzende bevolking pot het op of biedt tegen elkaar op in de onroerend goed zeepbel. Het bedrag vormt slechts ongeveer 12 procent van de extra corona-uitgaven wereldwijd.

Een basisinkomen komt ieder mens rechtstreeks ten goede, zoals deze koffieverkoper in Tripoli, Libanon. Zeker bij een corrupt regime als dat in Libanon zou een basisinkomen een enorme verbetering voor de bevolking betekenen. Bron/copyright: Germen Roding
Een basisinkomen komt ieder mens rechtstreeks ten goede, zoals deze koffieverkoper in Tripoli, Libanon. Zeker bij een corrupt regime als dat in Libanon zou een basisinkomen een enorme verbetering voor de bevolking betekenen. Bron/copyright: Germen Roding

Het grootste bezwaar tegen het plan is dat het de corruptie aanmoedigt. De bevolkingsregistratie in veel onderontwikkelde landen is een chaos. Ambtenaren hebben in de loop der jaren verfijnde manieren bedacht om spookburgers op te voeren, die op wonderbaarlijke wijze altijd op de regeringspartij stemmen. De verleiding voor deze ondernemende ambtenaren is vanzelfsprekend uiterst groot om deze geavanceerde administratieve technieken toe te passen voor het exploiteren van deze overvloedige stroom aan gratis geld. Dit systeem vereist dus het opschonen van de burgerlijke stand en hiermee biometrie. Objectief gezien is dit een voordeel. Al is dit een grote aantasting van de privacy, maar niemand is gebaat bij deze corruptie en bij burgers die spoorloos kunnen verdwijnen.

Cui bono?
De allerarmsten zullen in één klap verlost zijn van de ergste stress om het dagelijks bestaan. Dit geld zal besteed worden aan het langzaam opbouwen van de eigen levenskwaliteit en die van het gezin. Armoede maakt dat mensen onverstandige dingen doen. Een einde aan armoede vergoot het menselijk potentieel enorm. Dit betekent een opwaartse druk op de lonen en een verbeterd ontwikkelingsniveau en betere gezondheid van de bevolking. Zij zijn dus zeker als winnaars van deze constructie te zien. Ook de landen waar dit basisinkomen wordt ingevoerd zullen zowel een opbloei van de lokale bedrijvigheid, als van de overheidsinkomsten zien. Op dit moment is sprake van enorme onderinvesteringen in gebieden als Afrika, de binnenlanden in Zuid-Amerika en Zuid-Azië. Dit ligt in het geval van Afrika aan politieke instabiliteit en in Zuid-Amerika aan de geografie, die het binnenland weinig aantrekkelijk maakt als plek om fabrieken te vestigen. Dit gaat veranderen als elk Aymara-keuterboertje straks voldoende inkomen heeft om zijn kinderen naar school te sturen, medicijnen en kunstmest te kopen. Een basisinkomen zou de bevolking een zekere waarde toekennen en niet, zoals nu, een positie als lastposten die in de weg zitten bij het leegroven van de natuurlijke hulpbronnen.

Bronnen
1. Temporary Basic Income: Protecting Poor and Vulnerable People in Developing Countries, UNDP, 2020

Laat een reactie achter