Statines als Lipitor vormen de meest winstgevende familie medicijnen ooit. Hun medische nut is echter omstreden.

‘Kosten farmabedrijven voor 95% door reclame en me-too medicijnen’

Farmabedrijven stellen dat ze per nieuw medicijn meer dan 1,3 miljard dollar (plm. € 1,1 mld) aan ontwikkelingskosten uitgeven, wat de woekerprijzen voor medicijnen rechtvaardigt. Kletskoek, blijkt uit een nieuw rapport. Uit berekeningen blijkt zelfs dat 90-95% van deze zogenaamde ontwikkelkosten in feite uit lucht bestaat. Wordt het niet tijd dat universiteiten en non-profit onderzoeksinstellingen medicijnonderzoek overnemen?

Gezondheidszorg disfunctioneel
De kosten in de gezondheidszorg lopen in westerse landen totaal uit de hand. Vooral in de Verenigde Staten wordt gezondheidszorg zo langzamerhand onbetaalbaar, met zo’n 8000 dollar per Amerikaan per jaar, maar in Nederland is het met 4000 euro niet heel veel beter. Een belangrijke oorzaak, naast het weinig elegante, op verkeerde marktwerking gebaseerde zorgsysteem, is de explosie aan patiënten met chronische ziekten, die met vaak dure medicijnen moeten worden behandeld en andere dure medische ingrepen ondergaan.

Statines als Lipitor vormen de meest winstgevende familie medicijnen ooit. Hun medische nut is echter omstreden.
Statines als Lipitor vormen de meest winstgevende familie medicijnen ooit. Hun netto medische nut voor de meeste patiënten is echter omstreden. Bron: pharmamarketeer.nl

Grootste kostenpost van pillenfabrikanten: marketing
De farmaceutische industrie stelt zichzelf graag voor als redder van de mensheid die levensreddende medicijnen ontwikkelt, en daar best passend voor beloond mag worden. De werkelijkheid blijkt heel wat minder menslievend. Uit een vernietigend Canadees onderzoek[1] blijkt dat van elke euro die een firma voor een medicijn ontvangt, slechts 14 cent aan onderzoek en ontwikkeling wordt besteed en meer dan het dubbele, dertig tot veertig procent, aan marketing en verkoop. Hoewel in Nederland de meest schaamteloze praktijken nu verboden zijn – zo gingen artsen veelvuldig op snoepreisjes om bijgeschoold te worden voor het gebruik van nieuwe medicijnen – vindt de farmaceutische industrie voortdurend nieuwe manieren uit om artsen tot grootverbruikers van hun snoepgoed om te toveren.

Onderzoeksgeld vooral besteed aan nauwelijks betere me-too medicijnen
Het ontwikkelen van nieuwe medicijnen is uitermate risicovol. Het is een stap in het duister waarvan je als farmaceut maar moet afwachten of die resultaat zal opleveren. Als een concurrent een succesvol medicijn ontwikkelt, bijvoorbeeld een statine, weet je al dat je in de buurt zit van een veelbelovende nieuwe winstmaker als je een stofje ontwikkelt dat sterk op dat van de concurrent lijkt. Vandaar dat als een collega-farmaceut bij wijze van uitzondering een doorbraak bereikt, de concullega’s er als de kippen bij zijn om  een iets ander molecuul, bijvoorbeeld met een ander atoomgroepje er aan, met een vergelijkbaar werkingsmechanisme te vinden. Het gevolg: er ontstaat een waaier van sterk op elkaar lijkende producten met vaak uiterst nare bijwerkingen, die door de geoliede marketingmachine van farmareuzen worden geplugd.

Kip met de gouden eieren
Een goedlopend medicijn brengt voor een farmagigant soms miljarden in het laatje. Het cholesterolverlagende medicijn Lipitor (werkzame stof: atorvastatine, een statine), bijvoorbeeld, was rond 2010 het meest winstgevende medicijn ter wereld dat fabrikant Pfizer 12,9 miljard dollar per jaar opleverde, twee keer zoveel als nummer 2, antistollingsmiddel Plavix (clopidogrel). Saillant detail: uit medisch onderzoek blijken statines als Lipitor bij de meeste patiënten netto geen netto gezondheidsverbeterend effect te hebben.

Grootste ramp denkbaar: krachtig permanent geneesmiddel
U begrijpt, waarde lezer, dat een farmagigant wel beter weet dan een dergelijke kip met gouden eieren te slachten. Stel, de onderzoeksafdeling van een farmabedrijf zou ontdekken dat een bestaand medicijn veel effectiever is tegen een bepaalde kwaal dan de grote winstmaker van het bedrijf, of nog erger: dat het medicijn in één klap de ziekte zou genezen. De vijf winstgevendste medicijnen ter wereld worden alle gebruikt voor chronische behandelingen. Pappen en nathouden is veel winstgevender dan genezen.

$1,3 miljard blijkt slechts $0,09 miljard
Een nieuw rapport haalt ook de $1,3 miljard ontwikkelkosten waar de farmaceuten graag mee schermen onderuit. Om te beginnen is de helft van dit bedrag gebaseerd op wat het bedrag op zou leveren als het in een farmafonds zou zijn belegd met een gemiddeld rendement van 11% per jaar. Gebakken lucht dus. Ook blijkt de belastingbetaler heel wat mee te betalen. De auteurs schatten dat zelfs voor de duurste medicijnen de farmaceutische bedrijven daarom zelden meer uitgeven dan $ 300 miljoen. De meeste medicijnen worden echter veel goedkoper ontwikkeld, volgens de auteurs voor rond de $ 90 miljoen. Slechts vijf tot tien procent van het door de farmaceuten genoemde bedrag.[2][3]

Publiek medicijnonderzoek: het kan
Veel farmaceutisch onderzoek gebeurt al in samenwerking met universiteiten. Zoals uit bovenstaande analyse blijkt, vindt al veel onderzoek plaats met publiek geld. Het is denk ik verstandig om met een aantal grote landen of groepen landen (EU, VS, Japan, India, China, Brazilië, Rusland) onderling een taakverdeling te maken en speerpunten aan te wijzen. Zo zou een onderzoeksgroep zich toe kunnen leggen op het ontwikkelen van nieuwe antibiotica, een andere op het ontwikkelen van medicijnen tegten Alzheimer of kanker.

Lees ook
VN-verdrag: universiteiten moeten medicijnonderzoek overnemen van Big Pharma

Bronnen
1. Marc-André Gagnon en Joel Lexchin, The Cost of Pushing Pills: A New Estimate of Pharmaceutical Promotion Expenditures in the United States, PLoS Medicine (2008) (vrij toegankelijk)
2. Drug pipeline crisis a ‘ploy’, docs say, European Aids Treatment Group (2012)
3. Light D, et al “Pharmaceutical research and development: what do we get for all that money?” BMJ 2012; DOI: 10.1136/bmj.e4348.

4 gedachten over “‘Kosten farmabedrijven voor 95% door reclame en me-too medicijnen’”

  1. Ja daarom vind de pharma maffia de psychiatrie ook zo leuk en wordt al het gedrag waar ze het bij voor elkaar kunnen krijgen tot een ziekte gebombardeerd. Op http://www.cchr.org/videos.html een hele serie documentaires over hoe ze te werk gaan.

    Dat zal voor medicijnen voor anderen chronische ziektes wel niet heel anders zijn. En als je dan de versmoltenheid van deze clubs met de FDA (Food and Drug Administration) ziet… ach ja het patroon van hoe corruptie werkt is hier voor de meesten inmiddels wel duidelijk :-)

    Wie gezond wil blijven moet misschien gewoon gezond eten gaan verbouwen met permacultuur en lekker blijven fietsen voor de beweging. Misschien een kruidenspiraaltje aanleggen… https://www.visionair.nl/wetenschap/de-kruidenspiraal/ en je verder gewoon niet gek laten maken. Veel gezonder dan jarenlang van die medicijnenrotzooi slikken.

    1. Klopt ja. Trouwens de rest van de gezondheidszorg, en het zorgwereldje in het algemeen heeft er ook een handje van. Denk aan bijvorbeeld Jeugdzorg. Een “probleemgezin” schijnt al gauw enkele tonnen per jaar te kosten met vaak een dozijn hulpverleners die als nijvere hommels om dat gezin heendarren.

  2. De zogenaamde medicijnen, lees symptoombestrijders, vervangen door vitaminen en natuurlijke geneeswijzen als homeopathie. eens kijken hoeveel dat scheelt, wellicht zijn bezuinigingen dan niet eens meer nodig.

    Voor jeugdzorg snijdt het mes aan 2 kanten: de farmaceuten en de handel in kinderen voor de porno industrie en prostitutie.
    Er komen nu slachtoffers van Demmink naar buiten, die 15! jaar geleden al door hem gepakt zijn, letterlijk en figuurlijk. Je schrikt van de omvang en geslepenheid van de organisatie.

    http://boinnk.nl/blog/39813/schokkend-indringend-hartverscheurend-getuigenverklaringen-tegen-joris-demmink-nu-moet-de-zaak-gaan-rollen/#comment-48263

  3. Daar komt nog bij het onderdrukken of zelfs criminaliseren van natuurlijke niet-patenteerbare produkten. Ze zijn juist niet gebaat bij het beter maken van mensen, maar willen het liefst levenslange ‘abonnementen’: hele volksstammen met chronische ziektes. Pure evil!

Laat een reactie achter