De onderstaande tekst is overgenomen van de website van Tegenlicht.
———-
Er is een grote revolutie in het ‘kleine’ aan de hand. Zoals we van lezers bloggers zijn geworden, transformeren we nu van consument naar producent. Van energievoorziening tot verzekering, alles wordt kleinschalig en lokaal. In Tegenlicht het revolutionaire antwoord op de wereld van de multinationals.
Mocht onderstaande video het niet doen, dan is de aflevering ook hier op youtube te bekijken.
Na de industriële en de digitale revolutie staan we aan het begin van een nieuwe: de energierevolutie. Steeds meer mensen laden het dak van hun huis vol met zonnepanelen of kopen samen een windmolen om zo minder afhankelijk te worden van grote energieleveranciers. We maken onze eigen stroom en onze woonwijk wordt een energiemaatschappij. Het energieoverschot wordt verkocht en zo maakt de hele buurt winst, zoals dat nu al op het Deense eiland Samsø gebeurt. Maar als we de energiemarkt kunnen decentraliseren, wat kunnen we dan nog meer? Waarom ook niet de zorg of onze verzekeringen in eigen hand nemen? Het revolutionaire antwoord op het doorgeslagen multinationale kapitalisme en de mogelijke overgang naar een ander, socialer systeem.
In Power to the People brengt regisseur Sabine Lubbe Bakker bezoeken aan het ‘energiepositieve’ Samsø (waar zij wordt rondgeleid door initiatiefnemer Søren Hermansen), aan Texel Energie –dat streeft naar energieonafhankelijkheid in 2020-, aan Grunneger Power, één van de meest succesvolle energiecoöperaties en aan de Utrechtse bedenkers van het ‘broodfonds’, een nieuwe collectieve kijk op arbeidsongeschiktheid. Marjan Minnesma van stichting Urgenda verklaart waarom de beweging van onderop nu ook in Nederland overal opduikt. En de Amerikaanse econoom Jeremy Rifkin, al jarenlang voorvechter van verduurzaming, voorspelt dat het burgerkapitalisme binnen twee jaar onze wereld zal veranderen.
Het devies: doe het zelf, doe het samen.
———-
Naast deze inspirerende aflevering van tegenlicht hieronder een aantal initiatieven op het gebied van hernieuwbare energie en andere vormen van lokale oplossingen waar mensen zich bij aan kunnen sluiten. Tips voor meer van dit soort intiatieven zijn van harte welkom in de reacties.
-) transitiontowns.nl – Transition Towns Nederland is een netwerk van groepen burgers in steden, dorpen of buurten, die aan de slag zijn om hun manier van wonen, werken en leven minder olie-afhankelijk, meer duurzaam en meer sociaal te maken. Piekolie, klimaatverandering en de hiermee samenhangende economische crises, zijn de belangrijkste drijfveren om in actie te komen.
-) www.zonvogel.nl – Wilt u graag zonnepanelen installeren, maar is uw dak niet geschikt? Wilt u meedoen in zonne-energie projecten en zo uw eigen stroom opwekken? Of wilt u groen investeren in schone energie en daar in de toekomst een mooi rendement op verdienen? In alle gevallen is het voordelig om lid te worden van de Zonvogel.
-) www.windvogel.nl – De Windvogel is een landelijk opererende professionele coöperatie van burgers die
Nederland van duurzame energie wil voorzien
Aanverwante informatie:
-) Bekijk het hele dossier van deze aflevering op de VPRO Tegenlicht website
-) Netwerk Eetbaar Nederland van start
-) Tegenlicht over Permacultuur – Groen Goud
-) Tegenlicht over Cradle to Cradle
-) Tegenlicht over de Carlyle groep – hoe met oorlog geld is te verdienen
-) Tegenlicht over Cleantech, de schone toekomst
Het viel mij op dat er nogal wat aandacht op diverse websites is voor deze uitzending van Tegenlicht. Blijkbaar doet het iets met mensen en het zou mij dan ook niets verbazen als dit – het op vrijwillige basis samenwerken aan een collectief doel – de sleutel is tot de wereld van morgen.
Power to the people.. ik weet niet maar die windmolens van tegenwoordig zijn zo enorm groot. Lijkt me behoorlijk kapitaalintensief.
Is er onafhankelijk onderzoek waaruit blijkt dat een windmolen rendabel is, zowel economisch energetisch?
Ik bedoel ik las een paar jaar terug dat de input van een windmolen pas na 25 jaar is terugverdiend en dan pas ”winst” begint te maken. En dan was het onderhoud nog niet eens meegerekend.
Ik zou zeggen google er eens op en anders kun je bij de windvogel je vraag natuurlijk stellen. Ik denk overigens dat zonne-energie over het algemeen veel toegankelijker is voor mensen aangezien je daar niet met allemaal problemen met de plaatsing wat met windmolens in het dichtbevolkte Nederland vaak een groter probleem is.Â
‘De surveillancestaat leidt tot een schaduweconomie van repareren, ruilen en oogsten’
OPINIE – Gerhard Hormann
 − 27/07/13, 11:15OPINIE Wat als Occupy-begon, begint nu pas wortel te schieten, schrijft Gerhard Hormann. Een soort schaduweconomie die zich grotendeels buiten beeld van beleidsmakers afspeelt, als reactie op het wantrouwen van de machthebbers. ‘Als je als burger je eigen stroom opwekt, je auto omruilt voor een fiets en je spaargeld in een kluis bewaart, hebben de autoriteiten helemaal het nakijken.’
Nu de EU steeds groter en machtiger wordt en je geen e-mail meer kunt versturen zonder dat er iemand meeleest, trekt de burger zich steeds verder terug in een soort alternatieve economie waar steekwoorden als lenen, repareren, ruilen, oogsten en delen centraal staan. Zelfs koken wordt in die context een daad van verzet.
Elke maatschappelijke ontwikkeling roept automatisch zijn tegendeel op, ook al is dat effect vaak geheel onbedoeld en werkt het volstrekt averechts. Zo kunnen we nu al constateren dat de invoering van de euro heeft geresulteerd in een verregaande verarming van Zuid-Europa die op termijn zelfs het einde zou kunnen inluiden van de relatief prille democratie in een land als Griekenland. De EU heeft niet meer eenwording gebracht, maar juist geresulteerd in een steeds groter wordend onderling wantrouwen en een groeiende afkeer van regels die vanuit Brussel worden opgelegd.
Eigen valuta
Zo leiden schaalvergroting, bureaucratische regelgeving, monopolisering en staatscontrole bijna als vanzelf tot het ontstaan van een soort schaduweconomie die zich aan bestaande regels en belastingen onttrekt en zich grotendeels buiten beeld van beleidsmakers afspeelt. Vaak gaat het daarbij om lokale initiatieven en losse verbanden, maar bij elkaar opgeteld verspreidt deze officieuze economie zich als een olievlek over de samenleving. De tentjes van de Occupy-beweging zijn allang opgebroken, maar het bijbehorende gedachtegoed begint nu pas wortel te schieten. Soms komt daar zelfs een ‘eigen’ valuta aan te pas, maar vaak gaat het om een variant van ruilhandel waarbij gebruik belangrijker wordt gevonden dan bezit en hergebruik zwaarder weegt dan status.
Of eigenlijk moet je vaststellen dat de samenleving in snel tempo – natuurlijk gevoed door de aanhoudende economische malaise – op zoek gaat naar nieuwe statussymbolen. Tweedehands krijgt een nieuw leven als vintage, meubels van sloophout vind je tegenwoordig al bij de plaatselijke bouwmarkt en ouderwets handwerk wint het steeds vaker van plastic prullen uit China. Daarbij gaat het ook steeds vaker létterlijk om handwerk: in de bestsellerlijsten staan breiboeken en handige naslagwerken over gezonde voeding en de aanleg van een eigen moestuin. Volgens de populaire voedselexpert Michael Pollan is er een groeiende behoefte aan écht eten en kun je het bereiden van een maaltijd beschouwen als een vorm van protest waarmee je jezelf transformeert van consument tot producent. Wie zelf kookt (en misschien wel zijn eigen groente verbouwt, wast en snijdt) laat zien dat hij niet met zich laat sollen en uitstekend weet wat goed voor hem is.
  Â
Tweedehands
Hoe consequent je dat gedachtegoed wil doortrekken bepaal je als moderne burger natuurlijk helemaal zelf, maar de overheid heeft steeds vaker het nakijken. Over spullen die je tweedehands koopt, betaal je geen BTW en er valt weinig te verdienen aan groente die je bij een plaatselijke boer koopt (of, beter nog, vlak voor etenstijd uit je eigen tuin oogst). Op dezelfde manier heeft de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit geen grip op een initiatief als thuisafgehaald.nl en betaal je ook geen toeristenbelasting voor couchsurfers die in je woonkamer overnachten of mensen die hun tentje in je achtertuin opzetten nadat ze je adres hebben gevonden op de website campinmygarden.com.Â
Dat is de ironie: dat burgers op het groeiende wantrouwen van machthebbers en gemeentelijke ambtenaren reageren met kleinschalige, spontane initiatieven die het in de eerste plaats moeten hebben van wederzijds vertrouwen. Want diezelfde kampeerders mogen ook gerust iets uit je koelkast pakken of je fiets lenen. Om diezelfde reden willen mensen liever zaad ruilen met hun bejaarde buurman die al vijftig jaar een volkstuintje heeft dan dat ze het verplicht moeten afnemen van een anoniem miljardenbedrijf dat opereert vanuit een monopoliepositie en een bedenkelijk imago heeft.Â
Economische crisis
Waar deze ontwikkeling toe zal leiden, hangt voor een belangrijk deel af van de ernst en de duur van de huidige economische crisis én het antwoord van de nationale regeringen op de oplopende werkloosheid en de groeiende overheidstekorten. Afkeer van beleid en gebrek aan vertrouwen richting machthebbers, zal er in elk geval steeds vaker toe leiden dat mensen zelf op zoek gaan naar een oplossing, net zoals het land straks bezaaid zal zijn met particuliere bibliotheken die door vrijwilligers worden gerund en uitgerust zijn met boeken die anders richting rommelmarkt waren verdwenen of een leven lang ongelezen in de kast waren blijven staan. Als je als burger vervolgens ook nog eens je eigen stroom opwekt, je auto omruilt voor een fiets en je spaargeld in een kluis bewaart, hebben de autoriteiten helemaal het nakijken.
Kijk je eenmaal met een dergelijke blik naar al deze op zichzelf staande ontwikkelingen, dan besef je opeens dat mensen die versneld hun hypotheekschuld aflossen eigenlijk de voorhoede vormen van een soort ‘occupy je eigen huis’- beweging en dat de weigering van een enkeling om nog langer de jaarlijkse OZB te betalen, het begin kan betekenen van een veel breder gedragen maatschappelijk verzet. Dat is uiteindelijk de nachtmerrie van elke overheid: een groeiende groep burgers die het niet alleen beter weet, maar ook met zijn rug naar de politiek gekeerd geheel en al zijn eigen gang gaat.
Gerhard Hormann (1961) is politicoloog en journalist/schrijver.
De Politiek laat van zich horen. De Nederlandse Zorg Autoriteit is tegen de plannen van websitevergelijker Independer om slechts 1 euro te vragen voor een ziekenkosten polis met een vrije ziekenhuis keuze.
Dit is ongelooflijk. Eerst verander dit kabinet de wet zodat er meer concurrentie is. Dan reageert de markt er zo op en dan zeggen ze via de NZA dat dat ook weer niet de bedoeling is.
Lees het artikel : Independer’s aanvullende verzekering mag niet volgens NZA