banken

Met Europese Arianeraketten zou voor 109 miljard euro een complete ruimtekolonie op Mars, of mijnbouwoperatie in de planetoïdengordel ingericht kunnen worden.

109 miljard door het putje: slimmere alternatieven

Er is door Europese overheden weer 109 miljard euro toegezegd om een land, dat de afgelopen jaren de kluit stelselmatig heeft bedonderd, weer de volgende noodlening te geven[0]. Dit om zelfverrijkende bankiers, incompetente pensioenfondsbeheerders en andere financial war profiteers te redden van een noodzakelijke harde afstraffing door de markt. Een zoveelste gevalletje peak fantasie dus. Een overzicht van echt leuke dingen die we met deze 109 miljard euro zouden kunnen doen.

Europese elektriciteit duurzaam opwekken
Met 109 miljard euro is ongeveer 10-15% van de Europese elektriciteit extra uit duurzame energiebronnen op te wekken. [1]

Dertiende provincie in de Noordzee.
Een nieuw stuk Nederland in de Noordzee. Naar schatting kan met 109 miljard euro minimaal ongeveer tweeduizend vierkante kilometer, dat is meer dan de oppervlakte van de provincie Zeeland, ingepolderd worden.

Een Europese ruimtestad op Mars

Met Europese Arianeraketten zou voor 109 miljard euro een complete ruimtekolonie op Mars, of mijnbouwoperatie in de planetoïdengordel ingericht kunnen worden.
Met Europese Arianeraketten zou voor 109 miljard euro een complete ruimtekolonie op Mars, of mijnbouwoperatie in de planetoïdengordel ingericht kunnen worden.

Voor rond een miljard euro is een enkele reis Mars voor vier astronauten haalbaar. Voor honderdnegen miljard euro kan er een complete ruimtekolonie neergezet worden, waarbij voornamelijk gebruik wordt gemaakt van lokale grondstoffen. Een kolonie op de maan in de buurt van de waterrijke Shackleton krater op de zuidpool is vermoedelijk voor een fractie van dit bedrag te realiseren.[2]
Nog lucratiever is een complete metaalasteroïde op sleeptouw te nemen. Dit zou Europa in één klap voorzien van de rijkste ertsvoorraden in het zonnestelsel.

Wereldwijde controle van malaria gedurende 40 jaar.
Malaria kan wereldwijd onder controle gebracht worden voor ongeveer drie miljard dollar (plm. 2,2 miljard euro) per jaar. Malaria kost nu ongeveer twee miljoen levens per jaar. [3]

Europees kennisinstituut
Het Massachusetts Institute of Technology (MIT) biedt met een onderzoeksbudget van een half miljard euro per jaar en acht miljard aan bezittingen zeer vooruitstrevend onderzoek. Als in enkele Europese landen met dit geld vergelijkbare kennisinstituten worden ingericht en de innovatieve economische infrastructuur van MIT wordt overgenomen, zou Europa in één klap weer tot de wereldtop behoren. Ook kunnen overal in Europa Fab Labs en andere publieke werkplaatsen worden ingericht waar uitvinders hun dromen werkelijkheid kunnen maken.

Publiek medicijnonderzoek
Door de farmaceutische industrie wordt alleen onderzoek gedaan naar medicijnen die het meeste winst opleveren en te patenteren zijn, niet naar medicijnen die het nuttigste zijn w.o. antibiotica. Met een Europees onderzoeksfonds voor medicijnonderzoek aan universiteiten, zouden eenvoudige, doch veelbelovende alternatieve medicijnen ontwikkeld kunnen worden. Visionair beschreef reeds enkele voorbeelden van effectieve werkzame medicijnen die voor de medische industrie niet interessant zijn. Met deze 109 miljard zou Europees publiek medicijnonderzoek gestart kunnen worden.

Uiteraard zijn er nog veel meer ideeën. Graag jullie reacties.

Bronnen
0. Europees akkoord voor 109 miljard voor Griekenland – Volkskrant (2011)
1. Europe’s renewable energy output hits nearly 20%, Energy Efficiency News
2. One-Way Mission to Mars, AOL News
3. Jeffrey Sachs Calls For Mass Distribution Of Insecticidal Bednets To Fight Malaria, Medical News Today.com

Is er nog een andere oplossing denkbaar, behalve Griekenland failliet laten gaan?

Oplossing voor Griekse staatsschuldproblemen

Nederland en de andere Europese landen kampen met een duivels dilemma. Griekenland failliet laten gaan of nog meer geld in het Griekse Danaïdenvat storten? Er is nog een derde oplossing, waarbij de kosten bij de veroorzakers van de crisis worden gelegd.

Griekenland: een ramp in ontwikkeling

Is er nog een andere oplossing denkbaar, behalve Griekenland failliet laten gaan?
Is er nog een andere oplossing denkbaar, behalve Griekenland failliet laten gaan?

Griekenland loste financiële problemen traditioneel op door de Griekse munt, de drachme, geregeld flink te laten devolueren. Niet erg prettig voor de Griekse kleine spaarders, maar de Griekse overheid kon zo ongegeneerd doorgaan met schulden maken. Op die schulden werd uiteraard wel een zeer hoge rente betaald.Vandaar dat de Grieken dolgraag bij de eurozone wilden horen. Zo konden ze goedkoop lenen. Met boekhoudfraude, waarbij de louche Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs de Grieken hielp, voldeed Griekenland toch aan de strenge euronormen.

Jarenlang leefden de Grieken boven hun stand. Ze leenden onbeperkt geld tegen lage rente, waarmee de kiezers konden worden gepaaid en het Griekse ambtenarenapparaat de best betalende werkgever in het land kon blijven. De gevolgen zijn bekend. Op dit moment heeft Griekenland 350 miljard euro staatsschuld[1]. Dat is meer dan alle Grieken samen in anderhalf jaar verdienen. Althans: voor zover bekend bij de overheid, want Griekenland kent een omvangrijke zwarte economie.

Haal het geld bij de profiteurs
De grootste profiteurs van een reddingsoperatie zijn uiteraard de eigenaren van Griekse staatsobligaties. Dat zijn voornamelijk Franse, Belgische en Duitse banken en pensioenfondsen. Tweejarige Griekse staatsobligaties gingen van de hand met ongeveer dertig procent rente per jaar. Als de Europese landen inspringen, betekent dat een gemakkelijke, enorme winst voor deze financiële instellingen. Geen wonder dus dat er veel stemmen op gaan de banken “vrijwillig” mee te laten betalen. Zoals bekend is het solidariteitsgevoel bij bankbestuurders niet buitensporig hoog ontwikkeld. Van die vrijwilligheid zal dus weinig terecht komen. Ook zullen beleggers van buiten de Europese Unie dan alsnog profiteren.

Verlaag de rente op openstaande Griekse staatsschulden
Er is veel voor te zeggen Griekenland failliet te laten gaan. Dit zou een uitstekend afschrikwekkend voorbeeld zijn voor andere landen die het vertikken te bezuinigen. Er is echter een betere oplossing. Schroef de rente op alle reeds uitgegeven Griekse staatsobligaties terug naar bijvoorbeeld een procent boven het niveau dat Duitsland betaalt. Hiermee krijgen de instellingen die Griekse staatsobligaties tegen hoge rentes hebben aangeschaft, een gevoelige tik terwijl ze niet failliet gaan. Ook kan het tijdstip van terugbetaling worden verlaat. Door de obligatierentes open te breken zal andere marktpartijen in de toekomst ook de lust vergaan de Grieken zomaar geld uit te lenen. Ook wordt zo tijd gewonnen om de problemen in Griekenland structureel op te lossen, bijvoorbeeld om de belastingontduikers hard aan te pakken.

Bronnen
1. Wie betaalt straks voor de Grieken de rekening? – Trouw (2011)

Peer-to-peer lenen is lenen zonder bank. Het levert meer rente op je spaargeld en goedkopere leningen.

Peer-to-peer lending: netwerkbank als alternatief voor de bank

Bankiers hebben zichzelf onmisbaar gemaakt, maar in feite zijn het niet meer dan handelaars in geld. Letterlijk alle functies van de bank kunnen door een gemeenschappelijk systeem worden overgenomen. Tijd voor een sociale netwerk-bank.

Wurggreep bankiers
Bankiers houden de Nederlandse en Europese economie in een wurggreep (in de Verenigde Staten zijn aandelenbeurzen belangrijker dan hier). Omdat ze “too big to fail” zijn en een “belangrijke systeemfunctie” vervullen (aldus dezelfde economen die de grootste economische crisis sinds de tweede wereldoorlog niet aan zagen komen) kregen ze het voor elkaar werkelijk ongehoorde bedragen aan staatssteun in de wacht te slepen. Zo staat de Nederlandse overheid garant voor bijna 200 miljard als de Nederlandse bank ING dreigt om te vallen en gingen er ook aanzienlijke bedragen naar andere banken. De heren denken ondertussen weer op de oude voet verder te kunnen gaan, gezien de bonussen die zich al weer naar het oude niveau toe bewegen(1) en nieuwe onbeschaamde pleidooien voor impliciete grootschalige staatssteun aan Griekenland(2).

Sociale netwerkbank

Peer-to-peer lenen is lenen zonder bank. Het levert meer rente op je spaargeld en goedkopere leningen.
Peer-to-peer lenen is lenen zonder bank. Het levert meer rente op je spaargeld en goedkopere leningen.

Peer to peer lending, of crowd funding, zoals het systeem ook wel bekend staat, doorbreekt de monopoliepositie van banken. Het werkt als volgt. Iemand wil een bepaald geldbedrag (bijvoorbeeld 10.000 euro) lenen. Hij is bereid hiervoor 10% rente te betalen. Zijn lening wordt vervolgens opgeknipt in bijvoorbeeld tien stukjes, die door investeerders (andere particulieren) worden gekocht. Het Nederlandse Boober ging failliet omdat er te weinig investeerders kwamen, de kosten te hoog waren en er problemen waren met wanbetalers (3).  Het Engelse Zopa (4) en het Amerikaanse Prosper doen het wel goed (al kwam de credit crunch hard aan bij Prosper) en bezorgen bankiers al enigszins het koude angstzweet.

Beperkingen voor peer-to-peer lending systeem
Het voornaamste technische probleem is dat er geen openbaar systeem bestaat om iemands kredietwaardigheid te checken. Het Bureau Kredietregistratie houdt weliswaar iemands schulden in Nederland bij, maar het is altijd mogelijk je via een buitenlandse bank, die niet bij het BKR is aangesloten, je in de schuld te steken. Ook is het BKR-register niet openbaar (wat op zich uiteraard prettig is uit privacy-overwegingen).  Er zal dus een register moeten zijn, waarmee een lener kan laten aantonen kredietwaardig te zijn zonder dat bekend is wie de persoon achter de lener is. Mogelijk zou je hiervoor het BKR-systeem kunnen uitbreiden. De vraag is uiteraard of de BKR-leden (kredietinstellingen en banken) dat willen, peer-to-peer lending is een grote bedreiging voor hun meest winstgevende activiteit. Dit is dus nu net een van de activiteiten waarbij de overheid iets beter kan dan een private instelling.

Bronnen
1. ‘Bankiersbonussen zijn terug’ – Dagelijkse Standaard
2. Steun Griekenland is staatssteun aan banken – Z24.com
3. Curator dreigt eigenaar Boober met gijzeling – De Pers
4. What is social lending? – social-lending.org.uk