Visionair

Het vereiste heel veel werk om deze rai-steen naar het steenloze eiland Yap te vervoeren. Rai-stenen zijn hiermee de zwaarste munten ter wereld.

Nieuwe valuta begint op een zolderkamer

12 reacties / Analyses, Ideeën, Ideeën en techniek / Door Rednas / 26 maart 2012 24 maart 2012

Aangezien geld tegenwoordig meer digitaal wordt uitgewisseld dan analoog (flappen en munten) lijkt het mij niet eens zo ingewikkeld om een beeldscherm met cijfertjes te vullen, die staan voor een (nieuwe) valuta. Gewoon een rijtje links en een rijtje rechts, debet en credit. Als de centrale banken dit kunnen, dan moet een beetje programmeur dit ook kunnen.

Programmeurs kunnen nieuwe digitale currency starten
Wat hebben we dus nodig om een nieuwe valuta en â€“ als we toch bezig zijn â€“ een nieuwe bank te beginnen: een stel programmeurs die dit kunnen laten verrijzen op een beeldscherm. Een bank is trouwens gewoon een plek waar je je geld stalt, om het te kunnen verplaatsen. In feite is een bank dus een gelddrager.

Dit is natuurlijk een heel simplistische weergave van een ruw idee om het begin van een nieuw monetair systeem in te luiden; maar in de basis hoeft het niet heel ingewikkeld te zijn. Het verschil met een paar honderd jaar geleden is dat we nu een nieuwe start kunnen maken zonder met papier, inkt, drukmachines, zilver en goud heen en weer te slepen. Als zoiets als Facebook op een studentenkamer kan worden opgestart, dan moet dat met een nieuwe bank en valuta ook kunnen.

Hoe wordt een nieuwe valuta kansrijk?
Voordat je dit gaat doen moet je heel goed nadenken over de eisen waaraan een nieuwe valuta en bank moet voldoen. Want: we hebben een heel goed voorbeeld van hoe het niet moet; en dat is het geldcreatieproces op basis van een schuldovereenkomst. Dus wat je ook op je beeldscherm creëert: zet het niet weg als schuld. Maar dan komt de vraag: hoe ga je het dan verspreiden?

We kunnen mensen uitbetalen voor het vrijwilligerswerk wat ze doen, of dat nu voor een overheidsorganisatie (gemeente) of een bedrijf is. Het gaat er namelijk om dat je ergens de waarde van moet inzien, die is vast te stellen (door een jury), is te meten en is om te zetten in een x bedrag. Momenteel is het probleem dat er niet voldoende geld is om iedereen volledig te betalen. Werk is er genoeg, ook denkwerk. Dus wat doe je dan: je betaalt mensen uit in een andere valuta dan de euro (of gulden), die ze eerst kunnen opsparen tot het moment dat er mee geruild kan worden.

Marketing en veiligheid
In principe is het creëren van een nieuwe valuta op zich nog wel te doen, als je het digitaal (giraal) doet tenminste. Maar dan komt het ruilproces: mensen moeten de waarde inzien van de nieuwe valuta en deze gaan uitwisselen. In principe heb je hier alleen een softwarepakket voor nodig, de getallen (0 t/m 9) blijven gewoon hetzelfde.

Natuurlijk moet je ook niet te maken krijgen met gehack en dat soort zaken, zoals bijvoorbeeld bij ING en KPN gebeurt. Ik denk dat er juist de nodige hackers te vinden zijn die graag een nieuw systeem van valuta, betaalsoftware etc. willen testen en het resistent maken tegen destructieve invloeden van buitenaf.

Voorzichtig begin
De nieuwe valuta die ik hier heb besproken zal niet zomaar de hele Euro of Dollar vervangen. Daar gaat het ook niet om. Het is juist de bedoeling dat je een start maakt met een manier van betalen, sparen en lenen die eerlijker en duurzamer in elkaar steekt dan nu het geval is. Maar dat is slechts een start. Er zal nog een heel proces volgen om de valuta te laten groeien, zonder dat deze al snel op hol slaat en er alsnog hyperinflatie ontstaat. Ook hier moeten we goed naar kijken.

Alternatief opzetten
Waar het in de essentie om gaat is simpelweg het op een andere manier aangaan van het gevecht met het monetaire stelsel zoals we dat nu kennen en de Euro en Dollar die daar bij horen. Als de kans vrij klein is dat er op korte termijn iets verandert aan de manier van bankieren en de manier van geld creëren, dan zul je toch eens moeten gaat werken aan een alternatief. En dat kan dus letterlijk op een zolderkamer beginnen als het gaat om het programmeerwerk. Het hele denkwerk over de voorwaarden en een stappenplan voor de zogenaamde implementatie, dat is weer een heel ander verhaal.

Mijn bedoeling met dit artikel is om wat nuchterheid te brengen in de grote vraag hoe we een ander systeem kunnen ontwikkelen, waarin ik dus verwijs naar wat al eerder is gedaan met revolutionaire initiatieven als Facebook en de iPhone: beginnen met knutselen, maar des te meer realiseren dat ook de uitkomst van zoâ€™n proces goed moet gebeuren, waterdicht moet zijn, omdat het de komende 100 tot 150 jaar kan tekenen. Misschien toch maar weer terug naar de stenen reuzenmunten van Yap?

Dit artikel is als aanvulling bedoeld op het artikel â€˜Tijd ruilen, een oplossingâ€™?

Betalen met aandelen in plaats van euro's of dollars. Waarom niet?

Aandelen als geld

3 reacties / Ideeën en techniek, Mensheid, Nederland / Door Germen Roding / 14 juni 2011 14 juni 2011

Aandelen en geld lijken meer op elkaar dan het lijkt. Zowel de waarde van euro’s als de koers van het aandeel Philips worden bepaald door het vertrouwen dat mensen er in hebben. Een alternatief idee om komaf te maken met de centrale bank.

Geld is eigenlijk waardeloos
Alle valuta in de wereld zijn fiduciair. Dollars en euro’s zijn niets waard. Ze zijn alleen wat waard door het vertrouwen dat mensen er in hebben. Je kan dus niet met je euro’s naar de Nederlandsche Bank om ze in bijvoorbeeld goud om te wisselen. De enige intrinsieke waarde die euro’s hebben is dat je je belastingen er in moet betalen. Het is geen goed idee om geld uit te laten geven door een centrale autoriteit. Letterlijk elke vorm van fiduciair geld heeft in de loop van zijn bestaan het grootste deel van zijn waarde verloren.

Aandelen

Aandelen zijn stukjes bedrijf. Als je bijvoorbeeld alle 986.078.784 aandelen Philips in bezit hebt, plus de preferente aandelen, dan bezit je Philips. De dekking van aandelen Philips is dus de fabrieken, kennis, organisatie en marktomvang van het bedrijf Philips. Kortom: de winstvooruitzichten van het bedrijf. Denken beleggers dat Philips meer winst gaat maken, dan zal de koers van het aandeel stijgen. Loopt Philips tegen miljoenenverliezen aan, dan stort de koers van het bedrijf in elkaar. Ongeveer wat er met de koers van ING gebeurde in 2009.

Beursindex als centrale bank
Uit de koersen van alle aandelen samen kan je een beursindex, zoals de AEX of de Dow Jones, samenstellen. De totale waarde van de AEX op een gegeven moment zou je bijvoorbeeld op honderd miljard florijnen kunnen vaststellen. Dit is je peildatum. Vanaf dat moment staat de AEX altijd voor honderd miljard florijnen. Doet een bedrijf het beter dan gemiddeld, dan neemt het aantal aandelen van dat bedrijf toe. Zakt het in elkaar, dan neemt het percentage af.

In tijden van recessie zakken de aandelenkoersen in elkaar. Huizen en dingen als voedsel worden dan in verhouding duurder (uitgedrukt in florijnen). Als het economisch erg goed gaat, worden huizen en voedsel juist goedkoper in florijnen. Hiermee voorkom je dus inflatie tot op zekere hoogte. Geld kan niet bijgedrukt worden. Geld kan bij de beurs altijd ingeruild worden voor aandelen van een bepaald bedrijf. Aan het einde van een bepaalde periode worden de nieuwe onderlinge verhoudingen van de bedrijven veranderd. Wie eigenaar is van aandelen van dat bedrijf, verdient hier geld mee, degene die aandelen van een slecht presterend bedrijf heeft verliest geld.

Af en toe worden nieuwe bedrijven toegelaten in de index en het aantal florijnen opgehoogd. Zo kan je al te grote deflatie voorkomen.

Ooit kende Europa tientallen verschillende munten. Deze zijn nu vervangen door de euro. Handig, maar erg riskant.

Voer meerdere valuta in

2 reacties / Europa, Ideeën en techniek, Maatschappij / Door Germen Roding / 19 april 2011 21 mei 2011

De euro is, zo bezweren financiële hotemetoten ons keer op keer, een geweldig idee. Na de perikelen in diverse eurolanden die op omvallen staan, denken steeds meer mensen daar anders over. Het gebruiken van verschillende valuta naast elkaar kent ook de nodige voordelen…

De euro, een goed idee?
De euro is de ultieme droom van de veeleisende consument. Je kan shoppen over de grens in Duitsland of een kratje Franse wijn laten overkomen zonder dat je je over de wisselkoersen druk hoeft te maken. Ook zakenmensen hebben uiteraard grote voordelen van de euro. Ze kunnen immers zonder lastig gereken hun goederen en diensten van het ene land naar het andere exporteren. Een referendum over dit vanzelfsprekende besluit was uiteraard niet nodig. Het klootjesvolk begrijpt toch niets van economie. Aldus de topbankiers en politici die ons de euro ingeloodst hebben.

Het zwakke punt van de euro bleek in 2010 en later. De euro is een fiduciaire munt: gedekt door schulden dus of, meer precies, door de bereidheid van schuldenaars om hun schuld terug te betalen. Die bereidheid is in landen als Griekenland en Portugal, getuige de enorme stakingen, vrij beperkt. Met andere woorden: weg dekking. Een land failliet laten gaan kan niet, dus worden er opnieuw enorme leningen verstrekt, gegarandeerd door de overheden. Daar kunnen de bankiers weer lekker aan verdienen. De burger betaalt wel.

Ooit kende Europa tientallen verschillende munten. Deze zijn nu vervangen door de euro. Handig, maar erg riskant.

Meerdere multinationale valuta
Op zich is een multinationale valuta geen slecht idee, om de redenen die de lobbygroepen reeds aangaven. Het probleem is alleen dat er maar één van is. Zo ben je namelijk overgeleverd aan de uiterst beperkte genade van sjoemelende politici en bankiers die immers een monopoliepositie hebben. Zo is de Europese banksector verwend met spotgoedkope leningen in euro’s die lieden dicht bij het vuur massaal gebruikt hebben om door de crisis spotgoedkope bedrijven op te kopen. Een consument die een hypotheek wilde afsluiten betaalde uiteraard de hoofdprijs. Het was netter geweest als de overheid rechtstreeks hypotheken had verstrekt of hiervoor de genationaliseerde ABN Amro bank voor had gebruikt. Dan was er ook geen peperdure WW-regeling voor de bouw nodig geweest.

Als er meerdere, met elkaar concurrerende valuta bestaan, zullen sommige centrale banken zich toeleggen op een anti-inflatie beleid. Deze valuta, bijvoorbeeld de Ron Paul-gouddollar of zilveren florijnen, zullen gedekt worden door goud of energie en steeds meer in waarde toenemen. Kortom: als spaarder wil je uiteraard graag een lief sommetje van deze valuta op je bankrekening.
Andere centrale bankiers, bijvoorbeeld de overheid van Zimbabwe, geven zichzelf keer op keer een cadeautje in de vorm van het voortdurend bijdrukken van geld. Maar weinig mensen willen waarschijnlijk deze Mugabe-dollars hebben.

Concurrentie straft de Mugabes af
Na verloop van tijd ontstaan er zo zeer gewilde keiharde valuta en bankbiljetten die een tweede leven krijgen als sigarettenvloeitje of behang. De Mugabes kunnen rustig gaan leven van hun van onnozelen bij elkaar geroofde geld, terwijl de rest van de economie gezond blijft.

Natuurlijk zullen er transactiekosten blijven om de ene valuta in een andere om te wisselen. Je zult dus functionele groepen krijgen van mensen die dezelfde valuta onderling hanteren om zo de transactiekosten te minimaliseren. Zo zal de ene munt vooral in de bouw en bouwmaterialenhandel worden gebruikt, terwijl de andere munt in de landbouw, informatica of het toerisme hoge ogen gooit. De overheid kan belasting heffen in haar eigen munt. Drukken ze teveel bij, dan krijgen ze alleen waardeloos geld terug. Heffen ze teveel belasting, dan stappen mensen over naar een andere overheid.

President Medvedev kwam op een G-20 top met dit ontwerp voor een wereldmunt.

Een wereldmunt: de gevolgen

10 reacties / Geopolitiek, Maatschappij, Mensheid / Door Germen Roding / 11 februari 2011 11 februari 2011

Al tientallen jaren doen hardnekkige geruchten de ronde dat de financiële wereld streeft naar één wereldmunt. In 2010 kwam een rapport uit waarin een organisatie van meer dan vierhonderd grote banken en valutahandelaars pleit voor een wereldmunt. Argumenten door voorstanders van dit idee zijn: geen vervelende politici meer die knoeien met de munt om zo kiezers te winnen, geen valutarisico’s en geen valutaoorlogen meer. Daarentegen zijn er een aantal zeer sinistere gevolgen die door de voorstanders worden doodgezwegen. Een overzicht.

Een wereldmunt, volgens de voorstanders
In de wereld bestaan er honderden valuta die onderling vaak sterk in wisselkoers schommelen. Dat is vervelend als je een multinational bent. Als je denkt dat je een scherpe prijs hebt aangeboden in een ander land, word je uit de markt geprijsd als jouw munteenheid stijgt.

Als je aanbieding in de munt van de klant is, loop je een al even vervelend risico: de scherpe prijs wordt een enorme verliespost als de valuta van de klant daalt. Ondernemers houden niet van risico, want ze moeten zich indekken om de gevolgen te kunnen beperken. Er bestaat daarom een levendige handel in valuta-futures: papieren waarbij een bepaalde valutakoers in de toekomst is gegarandeerd. Uiteraard zijn die garanties bepaald niet gratis.

Een ander voordeel is geldbesparing. Geld omwisselen is duur, wisselkantoren brengen enkele procenten in rekening. Ook scheelt één valuta veel administratie. Ook is een overkoepelende centrale bank minder gevoelig voor druk vanuit de politiek om de rente te verlagen (bijvoorbeeld vlak voor de verkiezingen) en zo op korte termijn meer banen te scheppen (de inflatie komt pas na de verkiezingen).

Een wereldmunt: de gevolgen voor u
Stalin heeft ooit gezegd: niet degene die stemt, maar degene die stemmen telt, bepaalt wie er wint. De reden overigens waarom stemmen worden geteld door een kiescommissie uit diverse partijen. Zo is ook degene die een wereldmunt controleert, niet degene die dat geld in bezit heeft, financieel heer en meester over de wereld. De centrale wereldbank kan immers zoveel geld bijdrukken als deze wil. Als deze dat geld uitleent tegen lage rente aan bepaalde banken, genieten deze banken een oneerlijk voordeel. Zij kunnen m.b.v. de lage rente dingen als onroerend goed, grondstoffen en aandelen opkopen.

Tegen de tijd dat de tsunami van goedkoop geld de consumenten bereikt in de vorm van inflatie, zit het geld in deze goederen die veel meer waard zijn dan de lening die er voor is afgesloten. Die kunnen ze dus met woekerwinsten verkopen. Een spelletje dat erg geliefd is onder Wall Street bankiers.

Op dit moment is er nog de mogelijkheid het risico te verspreiden over meerdere valuta. Dat is met de invoering van een wereldmunt niet meer mogelijk. Degene die aan de knoppen zit van de wereldmunt kan dan veilige, risicoloze winsten maken. Omdat de banksector netto niets produceert, betekent dat dat die winst ten koste gaat van iemand anders. Dat is de consument en het productieve deel van de economie. De economie zal hierdoor niet alleen minder hard groeien (of zelfs krimpen), ook zal de parasitaire financiële sector toenemen in omvang.

Wereldwijde belastingheffing
Een verder nadeel is dat een wereldwijde munteenheid ook de gelegenheid biedt tot wereldwijde belastingheffing. Stel dat de centrale wereldbank de hoeveelheid geld met 10% vergroot en dit geld aan de VN ter beschikking stelt voor een ongetwijfeld zeer nobel doel, dan betaalt iedere houder van een spaarrekening, zelfs eigenaar van alles wat in geld wordt uitgedrukt mee aan dit kadootje: een eenmalige kapitaalheffing van tien procent dus. Sommige overheden, denk aan Zimbabwe of die van Duitsland in de jaren dertig, hebben zich hier flink schuldig aan gemaakt. Nu kijken overheden (kortzichtige dictators als Mugabe uitgezonderd) wel uit, want de internationale financiële markten straffen dat meteen af door de valuta in kwestie te dumpen in ruil voor andere: een wisselkoersdaling. Als die concurrentie verdwijnt kan dat niet meer.

Totale controle op het geldverkeer: wereldwijde dictatuur
Dit doemscenario verandert in een regelrechte nachtmerrie als een ander onzalig plan, het afschaffen van het contante geld, uit wordt gevoerd. Stel dat je nergens ter wereld meer met contant geld kan betalen. De overheid krijgt dan een ijzeren greep op de mensheid. Nergens ter wereld kan je dan ontsnappen. Door een eenvoudige handeling kan je dan financieel dood worden verklaard. Niet alleen in Nederland of de eurozone, overal ter wereld. Een klokkenluider als Assange of zijn minder bekende collega’s kan nu nog overstappen naar een andere bank of contant geld bij zich hebben. Dat is straks domweg uitgesloten. De perfecte dictatuur dus.

98% van alle energie op aarde wordt geleverd door de zon, de centrale energiebank van het zonnestelsel.

Energie als geld

14 reacties / Ideeën en techniek, Wereld / Door admin / 6 februari 2011 7 februari 2011

Betalen met kilowatturen of megajoules? Een plan dat minder gek is dan het lijkt. Energie is namelijk de motor waarop de economie, zelfs het leven draait.

Het probleem met bestaande geldsystemen
Tot nog niet zo lang geleden bestond geld uit edelmetalen, zoals goud en zilver. Goud kent enkele grote voordelen. Goud is makkelijk mee te nemen; met een paar kilo goud kan je al een huis kopen (de duurste aankoop in hun leven voor de meeste mensen).

Goud is niet bij te drukken en door zijn unieke eigenschappen (edelmetaal, hoge soortelijke massa, kleur) nauwelijks te vervalsen.

Nadeel is dat geld wordt gekoppeld aan een grondstof. Wordt er veel goud gevonden, dan ontstaat inflatie. Omdat een tekort aan goud ontstond en bankiers en overheden meer greep wilden op geld, werden na een paar decennia waarin bankbiljetten gedekt waren door goud, in verreweg de meeste landen zogeheten fiat currencies of fiduciair geld ingevoerd.

Overheden, vaak bestaande uit aanhangers van de econoom Keynes, beschouwden dit als vrijbrief om maar veel geld bij te gaan drukken. Het gevolg: enorme inflatie. De bittere ervaring leert dat dit met vrijwel alle fiatsystemen in het verleden is gebeurd.

Het allereerste fiatsysteem, dat van de Chinese Song-dynastie en de door Koeblai Khan (kleinzoon van de Mongoolse veroveraar Dzjenghis Khan; in het westen bekend door Marco Polo) gestichtte Yuan-dynastie gingen ten onder aan hyperinflatie. De verleiding om maar geld bij te blijven drukken was domweg te groot. Geen wonder dus dat de latere, inheemse Ming-dynastie besloot geen fiatgeld meer uit te geven. Er is geen voorbeeld bekend van een fiatsysteem dat het langer dan twee eeuwen uit heeft gehouden.

Kortom: we hebben behoefte aan een geldsysteem dat universeel toepasbaar is en niet in de problemen kan komen door inflatie.

Wat is vrije energie?
Energie (uitgedrukt in joule, een kilowattuur is 3,6 miljoen joule) kan in twee vormen voorkomen: vrije of Gibbsenergie en afvalwarmte. Alleen vrije energie kan worden gebruikt om nuttige arbeid (energieomzetting) te verrichten. Warmte-energie is niet te benutten als er geen kouder reservoir is waar de energie in gedumpt kan worden. In theorie bevat bijvoorbeeld een kuub water op kamertemperatuur zoâ€™n 93 kilowattuur aan warmte-energie. Het probleem: die energie zit rotsvast opgesloten in het water. Pas als je een koud reservoir hebt rond het absolute nulpunt kan je alle energie in het water nuttig gebruiken (bijvoorbeeld door er een Stirlingmotor op te laten draaien).

Vrije energie als universele valuta
In feite kent de natuur al een dergelijke valuta: vrije energie. Alle levensvormen werken op vrije energie. Planten vangen de vrije energie in zonlicht op en zetten die om in chemische energie. De vrije energie hierin wordt weer door dieren en bacteriën benut. Ook bestaat er een vrij nauwkeurige relatie tussen welvaart en energieverbruik. De meeste gevechten in de natuur draaien om hulpbronnen voor vrije energie, of het nu om zonlicht of voedsel gaat.

Goud kan niet bijgedrukt worden. Daarentegen is er wel heel veel goud aanwezig in metaalasteroïden.

Als wij bijvoorbeeld over een bijna oneindige hoeveelheid vrije energie zouden beschikken, zouden we, om een voorbeeld te noemen, alle goudatomen uit de zee kunnen halen: vier kilo per aardbewoner. In alle rotsen samen zit nog duizend keer meer. En dan zwijgen we nog over de fantastische hoeveelheden die mijnbouw in de ruimte zouden opleveren, in ruimteaardappel Eros, laat staan in echt metaalrijke planetoïden als Psyche.

Alle woestijnen, samen een vijfde van het landoppervlak, veranderen in geïrrigeerde lustoorden (wat onze voedselproblemen geheel zou oplossen), of, wat dat betreft, de nu nog dorre werelden elders in het zonnestelsel in nieuwe aardes veranderen is slechts een kwestie van energie, want alles wat we hoeven te doen is een ontziltingsfabriek met een grote pijpleiding neer te zetten en die op de energie te laten lopen.

De snelle beschikbaarheid van goedkope energie voor een technisch ontwikkeld bedrijfsleven, leidt onveranderlijk tot een sterke economische opbloei, denk aan de booming jaren vijftig en zestig. Het dichtdraaien van energiebronnen leidt daarentegen al snel tot een economische recessie. De oliecrisis van 1973 was een bekend voorbeeld. Ook nu is de directe oorzaak van de kredietcrisis de schaarste aan fossiele energiebronnen.

Goldrush versus energierush
De goudkoorts uit de negentiende eeuw werd veroorzaakt doordat goud het betaalmiddel was. Het gevolg: tienduizenden mensenlevens (en laat ik het over de natuur maar niet eens hebben) werden verwoest, oorspronkelijke bewoners werden verjaagd van hun land. Het voordeel van energie is dat het alomtegenwoordig is.

Een energiekoorts betekent dat er een stimulans komt om zuinig met energie om te springen en zo veel mogelijk energie zelf op te wekken.

We praten dan niet meer over de legendarische ontdekkers van de Klondike goudvelden maar van de uitvinders van een fusiereactor of een donkere-energie centrale. Kortom: niet meer het verwoesten van de natuur, of, zoals nu, het vermogen om te rotzooien met ondoorzichtige waardepapieren, maar productieve activiteiten, slimheid en creativiteit worden beloond.

Een nadeel is dat we geen goede opslagmogelijkheid hebben voor energie. Waterstof komt tot we beschikken over echt goede accu’s, waarschijnlijk nog het beste in aanmerking voor grootschalige opslag van energie, want een centrale bank verandert dan in een centrale energiebank.