Boekrecensie: De Deeltjestheorie

In zijn boek De Deeltjestheorie zet chemisch technoloog Eit Gaastra zijn ideeën omtrent de relatie tussen deeltjes,  ruimte en tijd uiteen. Naar zijn zeggen belandde de gevestigde natuurkunde door toedoen van Einstein en anderen ongeveer honderd jaar geleden op het verkeerde spoor. Het  gevolg, aldus Gaastra: continue dwalingen. Inderdaad zit de natuurkunde anno nu, zo lijkt het, op een dood spoor. De relativiteitstheorie en de kwantummechanica, volgens Gaastra beide fout, verdragen  elkaar niet. Heeft Gaastra gelijk?

Erudiet geschreven, bronvermelding karig
Gaastra gaat niet over een nacht ijs. In zijn boek komen een groot aantal natuurkundige en astronomische verschijnselen aan bod, zoals radioactiviteit, kwantumtunneling, de paradox van Olbers en roodverschuiving. Wat dat betreft is het boek een goede prikkel om natuurkundige kennis te verkennen en uit te diepen. Helaas ontbreken bronvermeldingen naar wetenschappelijke artikelen, zelfs ArXiv preprints en dergelijke, al wordt er wel verwezen naar boekwerken van collega-dwarsdenkers. Dit maakt het natrekken van sommige uitspraken onmogelijk. Vooral bij een speculatief natuurfilosofisch boek als dit is dat een stevig gemis. Gezien het speculatieve karakter van het boek, is het voor de lezer verstandig zaken niet zonder meer te geloven maar elke uitspraak na te trekken. De auteur is hier zelf overigens ook eerlijk over: hij ziet het boek meer als een vertrekpunt voor discussies dan als een absolute waarheid.

‘Oneindig kleine deeltjes’
Volgens Eit Gaastra nemen alle deeltjes een bepaald volume in, en hebben deze groottes variërend van galactische superclusters (die hij ook als deeltjes ziet) tot kleiner zelfs dan volgens het Standaardmodel elementaire deeltjes zoals quarks en leptonen. Deze deeltjes bewegen door een wat wiskundigen euclidische ruimte noemen: een ruimte dus waarin twee parallelle lijnen elkaar nooit raken. De ruimtetijdvervormingen die we waarnemen, worden volgens de theorie van Gaastra veroorzaakt, omdat de deeltjes in materie botsen met de deeltjes in deze ruimte. Alles beweegt volgens Gaastra in een zee van deeltjes, die zich in een oneindige cascade vertakken tot steeds kleinere deeltjes. Veel energetische omzettingen komen volgens Gaastra neer op het uiteenvallen van grote deeltjes in kleinere deeltjes. Dit maakt volgens hem ook de kwantummechanica zoals we die nu kennen, overbodig.18258191-De-deeltjestheorie-Eit-Gaastra

‘Big Bang onzin’
Ook de heersende kosmologische theorie dat materie, ruimte en tijd van het heelal voortkomen uit een oerexplosie van ongeveer 13,5 miljard jaar geleden, de Big Bang, klopt volgens Gaastra niet. Hij stelt dat de bekende verschijnselen die op een big bang wijzen, zoals de roodverschuiving bij van ons weg bewegende sterrenstelsels, veroorzaakt worden door interacties van fotonen, lichtdeeltjes, met deeltjes tijdens de lange reis en niet, zoals de meeste kosmologen en astronomen geloven, door de uitzetting van het heelal waardoor de fotonen uitgerekt worden.

Entropie
Een begrip dat in het boek van Gaastra ontbreekt, is entropie, wat ruwweg overeenkomt met wanorde. De Tweede Hoofdwet van de thermodynamica stelt, dat in een afgesloten systeem, bijvoorbeeld een volmaakt geïsoleerde kist met een gas er in, de wanorde altijd toeneemt tot het maximum (de gaswolk vult de gehele kist). Juist dit begrip, dat Gaastra als chemisch technoloog uitstekend kent, is de nekslag voor zijn deeltjestheorie. Als het heelal geen begin kent, zoals Gaastra stelt, moet het oneindig oud zijn. In een afgesloten systeem in evenwicht verandert de temperatuur  niet. Echter: de systemen van Gaastra zijn nooit afgesloten. Er zijn altijd kleinere deeltjes waarin deeltjes uiteen kunnen vallen. Dit betekent dat bewegingsenergie, zoals die van trillende moleculen in een warm voorwerp, volgens zijn theorie verdeeld zal worden over kleinere deeltjes, die weer in nog kleinere deeltjes uiteenvallen etc. Op een gegeven moment zal alle bewegingsenergie van het afgesloten systeem  in de kleinere deeltjes zitten, ad infinitum. Het heelal zoals we dat nu kennen en ver uit thermodynamisch evenwicht is, zal dan ook niet mogelijk zijn. Ook Gaastra’s stelling dat bij reacties tussen kleinere deeltjes veel meer energie vrijkomt dan bij grote, baat hem niet. Immers, zo ontstaat een cascade van zeer energierijke kernreacties die elkaar eindeloos versterken waardoor uiteindelijk het heelal zou ontploffen.

Geen verklaring voor ruimtetijd
Een ander bezwaar is dat Gaastra’s theorie, overigens net zoals het Standaardmodel, “achtergrondsafhankelijk” is. Het Standaardmodel heeft de algemene relativiteitstheorie nodig om de ruimte en tijd, de ‘achtergrond’, te beschrijven waarin de formules van het Standaardmodel werken en de deeltjes van het Standaardmodel  zich bewegen. Gaastra verwerpt de algemene relativiteitstheorie, en komt in plaats hiervan met een oneindig kluwen deeltjes die dan wel weer over volume beschikken. Hij geeft wel aan dat volgens hem ruimtetijd uit een zee van deeltjes bestaat, maar maakt niet duidelijk hoe deze het volume uit het niets creëren.

Zou een deeltjestheorie kunnen werken?
Het Higgsmechanisme, waarvan nu is aangetoond dat het werkt zoals voorspeld, is in feite een deeltjestheorie. Higgsdeeltjes vormen door hun voortdurende reacties met andere deeltjes een ‘stroop’ die alle deeltjes met massa, zoals quarks en leptonen, door deze kleverigheid massa geeft. De zee van Higgsdeeltjes, het Higgsveld, is een scalair veld, in normale mensentaal: een veld dat op elk punt in de ruimtetijd alleen een getalswaarde heeft (een scalair), niet een richting (vector). Wellicht vormen deze Higgsdeeltjes de fundamentele bouwsteen van ruimtetijd. Dit zou ook de algemene relativiteitstheorie overbodig maken, althans: reduceren tot een beschrijving van het macroscopische gedrag van Higgsdeeltjes. Inderdaad zijn enkele natuurkundigen er in geslaagd een kwantumbeschrijving van een zwart gat te maken. Wellicht zijn de ‘gravitonen’ waar ze het over hebben in dit artikel, in werkelijkheid een bepaalde configuratie van Higgsdeeltjes en geeft de scalair van het Higgsveld dan de lokale zwaartekrachtsdichtheid aan.

Bibliografische gegevens
Eit Gaastra, De deeltjestheorie (245 pagina’s)
Jaar van uitgifte: 2013 (eerste druk)
Verkoopprijs: € 17,95

ISBN: 9789048431403
NUR: 730
Uitgeverij Free Musketeers, Zoetermeer

Te bestellen bij onder meer: 
Free Musketeers webshop of een lokale boekhandel

23 gedachten over “Boekrecensie: De Deeltjestheorie”

  1. Net even iets te duur in aanschaf voor mij, ik wacht wel op de tweedehands boekwinkel. Tegen die tijd zal de gefundeerde kritiek ook wel ruimschoots voorhanden zijn denk ik.

  2. “Hij stelt dat de bekende verschijnselen die op een big bang wijzen, zoals de roodverschuiving bij van ons weg bewegende sterrenstelsels, veroorzaakt worden door interacties van fotonen, lichtdeeltjes, met deeltjes tijdens de lange reis”
    Tja, verklaringen uit je duim zuigen kan iedere malloot. De truc is om het te omschrijven dmv een wiskundige formule, zodat kwantitatieve voorspellingen gedaan kunnen worden. Die kunnen vervolgens zeggen of je idee werkt of niet.

    De rest is gezwets in de rondte – ongefundeerd filosofisch gemijmer.

      1. Nee, daar hoopt hij juist niet op. Het is een kwestie van heel goed verdienen aan de verkoop van zijn boek, waarbij het niet uitmaakt wat de resultaten zijn van serieus onderzoek. Neem Erich von Dänicken maar eens als voorbeeld: Voor elke serieuze onderzoeker zijn zijn werken te duur, omdat ze van voor tot achter door hem bedacht zijn, het levert voor hen niets op, voor von Dänicken wel. In mijn jeugd heb ik alles van hem verslonden, gewoon geweldig om te lezen, maar het is wel fantasie. Het duurde jaren voor dat het boek ” Geleerden over Erich von Dänicken verscheen”. De kritieken waren verbrijzelend, maar Erich bleek van gummie, en z’n Zwitserse bankrekening ondertussen van staal. Laat die Eit Gaastra nou maar schuiven, ik zie de humor daar wel van in.

        :) 

      1. “anders had u kunnen lezen dat het om de 13 miljard jaar lang in de weg zitten van oppoppende deeltjes alle lichtstraling al lang vernietigt of geabsorbeert zou hebben. Daar hebben we het dus helemaal niet over koppelingen meer geheel andere interacties.”

        Oké, kan je dat onderbouwen. Je beweert nu wel dat dat zo is, maar blijkt dat ook echt uit de berekeningen?
        “Maar wil daar op wel zeggen toch ook daarbij even aan de vele decennia van wetenschappelijke beweringen omtrent zwarte gaten en licht te denken en daar wel degelijk een koppeling tussen licht en gravitatie en dus ook alle deeltjes al helemaal stelligst gesuggereerd werd en wordt. En van higgs wordt nou nét gezegd dat ze zelfs de gravitatie úit maken.”
        Higgs geeft rustmassa. Zwaartekracht is het effect van energie op de ruimtetijd. Die twee zijn fundamenteel van elkaar gescheiden. Licht heeft energie, maar geen rustmassa. Oftewel: je bewijst nogmaals dat je schaamteloos roeptoetert zonder verstand van zaken.
        “Met quantum accumulatie bedoel ik dat er sprake is van onzekerheid van verstoringen of afwijkingen van verwachtte werkingen op atoomlevel.
         In dat geval mag ik verwachten dat elke volgende verstoring de voorgaanden versterkt en dan uiteindelijk tot een uit de hand lopen kunnen leiden.”

        Dat gebeurt nu juist net níet, vanwege kwantumdecoherentie.
        “Ook de mededeling uwerzijds om uw standaardmodel suggereren dat de quantum onzekerheid geheel niet kan bestaan anders is die nauwkeurigheid en chip productie maar russisch roulette en op die kleinste schaal waar dan de verstoringen als eersten merkbaar zouden moeten worden geheel niet mogelijk.”
        Weer zo’n mooi voorbeeld van gebrek aan kennis.
        Herm, lees je nu eerst eens in voordat je beweringen maakt. Je zet jezelf nu enkel voor schut door over zaken te spreken waar je geen enkel verstand van hebt. Je beweringen zijn allen gebaseerd op misvattingen en van-horen-zeggen, niet op een gedegen begrip. De meest essentiële regel in academische debatten, zowel in de wetenschap als in de filosofie, is dat je eerst zeker moet weten dat je de tegenpartij goed begrepen hebt, voordat je kritiek levert.
        In feite is je hele kritiek één grote stropopredenatie: je geeft kritiek op jouw *foutieve* kennis van kwantummechanica. Als je de tijd zou nemen om steeds eerst te controleren of jouw voorstelling van zaken wel klopt, had je kunnen weten dat al je kritiek verkeerd ingegeven is.

    1. “en dat houdt dan ook in de menselijke ziel die de laatste waarnemingen doet en alle sensorische functies motief hersenwerking”
      Dat slaat nergens op. Klassieke stropopredenatie. Ga je hier maar schamen: http://nl.wikipedia.org/wiki/Stropopredenering

      “Uw wiskunde is overwegend fout inzake een ca 60% van alle huidig populairste theorien.”
      Werkelijk? Best vreemd dan, dat we de baan van een deep-space-probe tot op enkele centimeters nauwkeurig kunnen voorspellen, 10 jaar van te voren. Ook vreemd, dat het standaardmodel voorspellingen maakt die op één tien-miljardste nauwkeurig zijn.
      “Als ik de Zon beschrijf kan dat zonder wiskunde en zal deze zonder bewijs morgen ook weer schijnen.”
      Dat kan je prima doen inderdaad. Maar zonder wiskundige onderbouwing kan je vervolgens niet beweren dat jouw beschrijving beter is dan de wetenschappelijke beschrijving. Immers, die wetenschappelijke beschrijving heeft bakken met bewijs, en een zeer sterke voorspellende kracht. Jouw theorie heeft dit allemaal niet, en is daarom per definitie slechter.
      “Het is tevens juist uw wiskunde dat meeste dwaalwegen in sloeg. Bigbang is gebaseerd op een filosofie waar u dan een heel systeem van wiskunde aan hing. Zó kun je alles wel samenrekenen.”
      Ik zie het probleem niet. De Big Bang is juist een prachtig voorbeeld van wiskunde in actie; het werd berekend en later werd het bevestigd door observaties.
      Daarnaast heeft de wiskunde helemaal niet de meeste dwaalsporen. Heb je ooit de middeleeuwse of antieke filosofie bestudeerd? Dát was de tijd voordat wiskunde een rol kreeg. Gek genoeg was dat ook de tijd waarin de meest absurde ideeën de rondte deden, en waarin de meeste onenigheid bestond over de werking van de wereld.

      Wiskunde heeft juist orde en bewijsbaarheid gebracht.
       
      “Uw quantummechanica werkt op de gewone mechanica want van de quantum verstoringen noch onzekerheden(die alle wiskunde ook nog eens zouden verpletteren en bewijs ook) is nergens nog niets gebleken.”
      Correctie: jij hebt nog nergens gekeken. Of je wíl het gewoon niet zien, dat kan ook. Er zijn voorbeelden te over, te beginnen bij black-body radiation en later het double-slit experiment. Wat dacht je anders van orbitalen in de chemie? Of kwantumtunneling in je computer? Kwantumverstrengeling wordt o.a. toegepast in microchip-productie, waar twee fotonen verstrengeld worden om zo bij het lithografisch proces details te etsen onder de klassieke limiet van 1/2 golflengte.
      “Zelfs niet aan de hubble deepspacebeelden die na 13 miljard jaar geen greintje quantumaccumulatie vertoonden ”
      Wat is ‘kwantumaccumulatie’? Daar heb ik echt nog nooit van gehoord. Kom maar eens met bewijs dat men ‘kwantumaccumulatie’ voorspeld heeft, wie dat voorspeld heeft, en wat het betekent. Want volgens mij heb je het serieus zelf verzonnen.

      Ten slotte wil ik zeggen dat je bericht echt op een komische wijze de plank misslaat. Mijn betoog was dat wiskundige onderbouwing noodzakelijk is voor de wetenschappelijke bewijsvoering, omdat harde kritiek/weerlegging anders niet mogelijk is. Vervolgens reageer jij door enkel kritiek te leveren op harde wiskundige voorspellingen van moderne theorieën. Qoud erat demonstrandum: wiskunde faciliteert de wetenschappelijke methode.

    2. Nee dat gaat niet werken. Rayleighverstrooiing filtert licht, wat een zeer kenmerkend effect zal hebben op het spectrum. Met name belangrijk is dat verstrooiing niet alle golflengtes naar beneden trekt, maar enkel de relatieve intensiteit van bepaalde golflengtes verandert. Dit zou dus meteen zichtbaar zijn in o.a. de H-lijn van een spectroscopische analyse van een ster.
      Kijk en dáár heb je dus wiskunde voor nodig; zonder wiskunde had men dat allemaal nooit begrepen en was het dus niet mogelijk geweest om de zaken aan de tand te stellen.

      1. Hm, jammer dat deze post ook van je verwijderd is Herm. Het was juist een van de berichten met discussiewaarde, omdat het duidelijk maakt waarom verstrooiing van het licht geen optie is voor roodverschuiving in het universum.

        1. Beste Lukas, Herm alias c, heeft al twee permanente IP blokkades op zijn naam staan, en mag hier niet meer verschijnen. De blokkades omzeilen met nieuwe IP adressen verandert niets aan deze zaak.

  3. Germen is op dit moment buiten bereik c, maar als ik je nu weer hier aantref, verdwijnen al jouw reacties permanent vanaf het begin. Daarmee bedoel ik vanaf het moment dat je hier verscheen. Het zal mij zeer spijten voor Lukas, die ik graag mag, maar hij weet niet wie jij bent. Zelf maak ik normaal onopvallend deel uit van de redactie hier, maar als ik mij moet manifesteren dan doe ik dat. Daag mij niet verder uit, of het zal zijn alsof je hier nooit geweest bent. 

     

    Bij voorbaat excuus aan Lukas voor mijn mogelijk toekomstige acties, visionair is permanent verboden gebied voor c.  

  4. Een eerste vereist van welke theorie dan ook is dat deze logisch consistent moet zijn. Ik heb me daarom bewust op de logica die hij hanteert, gericht.
    Zijn theorie in de huidige vorm is niet intern consistent, zelfs zonder het vereisen van een wiskundige onderbouwing.

    1. Ik begrijp nou pas wat je hiermee bedoelt, maar het drong niet tot mij door. Dit mede als gevolg van de druk die c uitoefende, en de vermoeidheid als gevolg daarvan. Verder zal het mij benieuwen welke kritieken hij gaat krijgen, en hoe hij zich zal verweren. Kan me niet voorstellen dat een chemisch technoloog z’n naam te grabbel gaat gooien, maar ook niet dat het meneer aan wiskundige inzichten zal ontbreken. 

Laat een reactie achter