Komt onder het voorzitterschap van Tsjechië kernenergie weer terug? Er gaan steeds meer stemmen op in de Europese Unie om kernenergie weer een revival te laten beleven.
Een energiebron moet om nuttig te zijn, niet alleen goedkoop en voldoende beschikbaar zijn, maar vooral betrouwbaar. Energie dus, die op afroep beschikbaar is. Dat verklaart de populariteit van fossiele brandstoffen, daarmee kan je namelijk wanneer je die ook nodig het er energie aan onttrekken en daarmee elektriciteit opwekken of je voertuig vliegtuig of schip mee voortbewegen. Duurzame energiebronnen als zon en wind hebben als groot nadeel dat je afhankelijk bent van de weersomstandigheden en er af en toe momenten zijn dat er geen energie beschikbaar is.
Dat, en met de geopolitieke spelletjes van Rusland, heeft ertoe geleid dat er toch weer steeds serieuzer gekeken wordt naar kernenergie. Kernenergie is altijd beschikbaar en hoewel controversieel, zijn wetenschappers het er bijna allemaal over eens dat kernenergie de veiligste, schoonste en ook redelijk voordelige energiebron is. Wat kernenergie duur maakt zijn de steeds strengere en steeds veranderende regels.
De grootste kerncentrale van Europa staat in Oekraïne, in het stadje Energodar in het door Rusland bezet gehouden deel van Zaporizhia Oblast. Helaas terrroriseren de Russische bezetters het Oekraïense personeel, dat desondanks onder grote druk doorgaat schone en veilige energie aan Oekraïne te leveren. Bron Energyschool.narod.ru
Daardoor, en door de bezwaarschriften, moet een kerncentrales vaak jarenlange vertraging doormaken. Maar sinds de inval van Rusland in Oekraïne is er een andere wind gaan waaien in de Europese Unie. Waarnemers verwachten dat met het voorzitterschap van Tsjechië, een warm voorstander van meer kernenergie, er waarschijnlijk meer realistisch gekeken wordt naar de inzet van kernenergie om onze energie problemen mee op te lossen. In deze documentaire van de Duitste staatsomroep Deutsche Welle de laatste stand van zaken.
Czech Republic calls nuclear energy a 'priority' as it assumes EU Council Presidency | DW Business
In de westerse main stream media wordt de indruk gewekt, als zou de hele wereld vereend zijn in haar afschuw tegen de Russische invasie van Oekraïne. De werkelijkheid is anders. Rusland heeft zich verzekerd van de steun, of neutraliteit, van de meeste andere grootmachten, zoals China, India en Brazilië.
Kaart van landen die sancties tegen Rusland af hebben gekondigd, stand van zaken 19 maart 2022
Volgens de mainstream media bestaat er wereldwijd veel verontwaardiging over de inval voor de sloot in Oekraïne. Demonstratries in westerse landen, en de steun voor de president van Oekraïne Zelensky door westerse regeringsleiders, krijgen veel aandacht in de media. Interessanter is wat er niet in de media komt. Dat is namelijk de oorverdovende stilte in de rest van de wereld. Zoals uit bovenstaand kaartje blijkt is er maar een beperkt aantal landen dat economische sancties afgekondigd tegen Rusland.
Dat zijn er maar een handjevol. Om precies te zijn: de Verenigde Staten, Canada, de Europese landen (met uitzondering van Servië, Bosnië en Macedonië), Japan, Australië en Nieuw-Zeeland. De landen, die we tot het Westen rekenen. Turkije bijvoorbeeld, natuurlijk geen onbelangrijk land, handels nog ongestoord met Rusland verder. Dat geldt ook voor grootmachten als China, India en Brazilië.
Het eenzame eiland met een waardeloze munt
We zien dus op dit moment dat er een enorme omslag in de wereld heeft plaatsgevonden. De invloed van het Westen is teruggebracht tot Europa, wat je beter kan zien als een schiereiland in plaats van een continent, Noord-Amerika en Australië. De vooruitzichten voor het Westen zijn vrij somber. Wij vertegenwoordigen ongeveer anderhalf miljard van de 8 miljard mensen op de planeet. Door managers is de westerse industrie overgeheveld naar China en andere nieuwe industrielanden, om op die manier een snelle een makkelijke winst te boeken. Het gevolg daarvan is dat wij het grootste deel van onze goederen importeerden, en in feite gewoon op de pof leven. Wij drukken ongestoord dollars en euro’s bij, die in de rest van de wereld graag worden ingezet als veilige belegging.
Het vervelende voor het Westen is nu alleen, dat door de sancties tegen Rusland landen hebben geleerd dat de dollar helemaal niet veilig is. Als zelfs van een groot en machtig land als Rusland de dollar en goudtegoeden in beslag kunnen worden genomen, dan kan dat ook gebeuren met het geld van andere landen, zoals India, die een zelfstandige buitenlandse politiek voeren. In feite heeft met deze sancties het Westen zichzelf enorm in de voet geschoten. Uiteraard moeten we wat doen tegen de wrede oorlog van Rusland in Oekraïne, alleen sancties waren een rampzalig idee.
Rampscenario
We zitten dus straks met een waardeloze munt, nauwelijks industrie en peperdure energie. Want kernenergie is fout, vindt progressief Nederland. En dat is dan natuurlijk zo. Daarom hebben de progressieve Europeanen, met Duitsland voorlop, al de kerncentrales dichtgegooid zonder dat daar een goede vervanging voor was. Wir schaffen das, was het motto zoals eerder met de vluchtelingencrisis. En aardgas is een mooie koolstofarme vervanger, aldus de theorie van deze genieën. Helaas hebben we ons hiermee op fatale wijze afhankelijk gemaakt van de rest van de wereld, en wel vooral van Rusland. Land dat wordt geregeerd door een president die niet over uitermate veel scrupules beschikt. Wat betreft hoeven wij ons ook niet al te veel illusies te maken over de westerse politici overigens.
Rusland in de val gelokt?
Het lijkt erop dat er een cynisch spelletje is gespeeld met Oekraïne, waarbij de mensen dit land is voorgespiegeld dat de NAVO ze zou beschermen. Om eerlijk te zijn kwam ook voor ons deze grootschalige aanval op Oekraïne onverwacht. Wij hadden namelijk de uitkomst van het door Poetin gekozen scenario, namelijk een loopgravenoorlog, al voorzien en namen aan dat Poetin niet zo onverstandig zou zijn om een land van 40 miljoen dat groter is dan Frankrijk te bezetten. Deze aanname bleek onjuist.
Hoe kan het westen in haar eentje overleven?
Noord-Amerika hoeft zich niet zoveel zorgen te maken. Dit continent is relatief gezien dunbevolkt en is een exporteur van voedsel, energie en grondstoffen. Dit geldt ook voor Australië en Nieuw-Zeeland, als zijn deze twee landen natuurlijk veel zwakker en lopen ze gevaar dat Rusland een China, met Indonesië als springplank, ze militair onder druk gaan zetten.
De situatie zal het vervelendste uitpakken voor Japan en voor Europa. Japan heeft nooit fossiele brandstoffen gehad en wij hebben onze fossiele brandstoffen al in de 20e eeuw opgemaakt. Zo is het Slochterense aardgas veld bijna leeg en dat geldt ook voor bijvoorbeeld de olievelden in Roemenië. We hebben dus nauwelijks inheemse energiebronnen, behalve duurzame energiebronnen als zon en wind. Het nadeel daarvan is natuurlijk, zoals bekend, dat ze heel wisselvallig zijn. In de winter is er geen zon en als de wind gaat liggen is er ook geen windenergie.
We zullen een deltaplan op moeten stellen om Nederland 100% zelfvoorzienend qua energie te maken. Hierbij moeten wij het Franse voorbeeld volgen. In theorie is het mogelijk om met alternatieve energie Nederland zelfvoorzienend in energie te maken, maar daarvoor is er dan wel een opslag nodig, die wij bijvoorbeeld in de zomer kunnen vullen en in de winter gebruiken om ons huis mee te verwarmen. Een stuwmeer bijvoorbeeld zoals in Noorwegen. Het probleem is die opslag hebben wij niet. Er zijn voor dit enorme dilemma – want zo kan je het echt wel noemen – in principe twee oplossingen.
Die eerste oplossing is dat we overtollige stroom opslaan in de vorm van een vloeibare batterij of bijvoorbeeld producten als waterstof of ammonia. Ammonia heeft als enorm voordeel dat je het ook als kunstmest kan gebruiken, wat voor onze voedselzekerheid weer een enorm voordeel is.
Kernenergie, en… blauwe energie
Blue Energy
Tweede oplossing is dat we kiezen voor een energiebron waarbij we zelf kunnen instellen hoeveel wij kunnen gebruiken. Ook daarvoor zijn er enkele oplossingen. De beste oplossing, omdat deze werkelijk een onbegrensd potentieel heeft, is natuurlijk kernenergie. Maar er zijn ook andere alternatieven. We kunnen bijvoorbeeld in de winter deels gebruik maken van geothermische energie om daarmee huizen te verwarmen. Ook kunnen we gebruik maken van blauwe stroom. Blauwe stroom is een techniek waarbij zoetwater met zout water wordt gemengd, waardoor er een potentiaalverschil ontstaat wat je kan aftappen om stroom op te wekken. In theorie kan met behulp van het water van Nederlandse rivieren ongeveer in een vijfde van het stroomgebruik van Nederland worden voorzien. Daarmee zouden we dus in principe al het grootste deel van het gas dat wordt gebruikt voor het opvangen van pieken in de stroomvraag, kunnen uitsparen.
Verder moeten we onze nutriëntkringlopen sluiten. We zijn afhankelijk van het Marokkaanse regime dat een bijna-monopoliepositie heeft voor fosfaat. Fosfor, doorgaans in de vorm van fosfaat is een onmisbare meststof. Maar we kunnen fosfor terugwinnen uit het rioolslib. Atomen zijn onvernietigbaar. Dus op die manier zullen we dan ook qua fosfaat bijna helemaal zelfvoorzienend zijn.
Ruslands eiste veiligheidsgaranties van de NAVO. Zoals het er nu naar uitziet, geeft de NAVO deze niet. Maar in feite is Rusland nu hard op weg de strategische doelen die het land zich heeft gesteld, binnen te halen. Een overzicht.
Wat wil Rusland?
Bij veel Russen heersen trauma’s over het verloren gaan van grote delen van het voormalige Sovjetrijk, vooral de delen die deel uitmaakten van de Sovjet-Unie, zoals Oekraïne. Een van deze Russen is de president van de Russische Federatie, Vladimir Poetin. Hij noemde het in elkaar storten van de Sovjet-Unie de grootste geopolitieke catastrofe van de twintigste eeuw. En voegde de daad bij het woord om dit terug te draaien. Als onderdeel van dit doel heeft Rusland een aantal wapens gemoderniseerd of nieuw ontwikkeld.
De Russische Tzirkon raket is op dit moment met mach 8 de snelste raket ter wereld.
De belangrijkste hiervan is de Tsirkon raket. Deze raket bereikt snelheden tot 2-3 kilometer per seconde en is hiermee twee keer zo snel als de projectielen van westerse luchtafweersystemen. De Tsirkon is niet te stoppen met conventionele systemen. Als deze raket wordt geladen met een nucleaire lading, betekent dat einde oefening voor een niet nucleair gehard doel.
Al eerder kwamen wapens als de Poseidon (die een tsunami op kan wekken door georchestreerde kernexplosies) en de RS-28 Sarman oftewel Satan-2 (een geclusterd intercontinentaal kernwapen dat de oppervlakte van Frankrijk kan verwoesten) in het nieuws. Dit zijn geen offensieve, maar afschrikkingswapens. De bedoeling hiervan is om elke state actor af te schrikken om Rusland aan te vallen.
Rusland nu immuun voor westerse sancties
Na de uitverkoop van de rijkdommen van de Russische Federatie in de negentiger jaren door de alcoholische president Jeltsin, pakte Poetin de oligarchen, die voor een appel en een ei deze opkochten, een voor een aan. Het gevolg is dat Rusland nu een gezonde economie heeft. Rusland heeft een lage buitenlandse schuld, rond de 20% van het BNP, en een goedgevulde oorlogskas. Ook de pot met buitenlandse valuta van de Russen is goedgevuld. Rusland bouwde de voorraad dollars flink af, en verving deze door euro’s, Chinese yuans en de Japanse yen. En, vooral, door goud. De Russische goudvoorraad is nu met 2300 ton een van de grootste ter wereld.
Op dit moment is de voornaamste export van Rusland aardgas en aardolie. Naast de belangrijkste aardgasleverancier voor Europa, met rond de 30% van de aardgasbehoefte, verkopen de Russen ook veel aardgas aan Turkije, China, Japan en Korea. Door de enorme oppervlakte van Rusland is er bijna geen strategische hulpbron te verzinnen die niet in Rusland wordt geproduceerd. Dit maakt het land onmisbaar voor China om te overleven.
SWIFT steeds meer overbodig
Rusland heeft enkele grote klanten die niet buiten Rusland kunnen. Naast Europa is dat China en veel ex-Sovjetrepublieken. Weliswaar kunnen de Amerikanen proberen Rusland uit het SWIFT banksysteem te zetten, maar dat zou betekenen dat de Europese Unie niet meer voor Russisch gas kan betalen. Dus zullen de Europese landen uit elementair zelfbehoud een veto uit moeten brengen. Ook is er steeds meer handel van Rusland met China en hebben beide landen van SWIFT onafhankelijke betalingssystemen ontwikkeld: het systeem SPFS in Rusland, CIPS in China. Deze twee systemen kunnen aan elkaar gekoppeld worden; in principe kan dat als de EU daartoe besluit, ook met het Europese SEPA systeem gebeuren.
Als ook de satellietstaten van Rusland in Centraal-Azië zich aansluiten – wat ze al doen – ontstaat dan een Euraziatisch handelssysteem, waar Duitsland en Zwitserland zich al bij aan hebben gesloten. Vermoedelijk zullen de overige financiële centra dan snel volgen, wat in feite het einde van het verouderde SWIFT zou betekenen. Wat dat betreft is de ontwikkeling van het Afrikaanse systeem PAPPS ook een doorbraak. Dit systeem gaat helemaal buiten de bestaande, zeer trage, banken om en maakt rechtstreekse boekingen tussen lokale banken in Afrikaanse landen mogelijk. Wat eerst weken duurde, omdat het allemaal via een Franse bank liep, kan nu in enkele minuten. In feite is dit een financiële onafhankelijkheidsverklaring. Frankrijk heeft nu een ijzeren financiële greep op West-Afrika via de Franc CFA. Ook dit systeem kan aan een nieuw Euraziatisch handelsnetwerk worden gekoppeld.
Trilateraal overleg met Iran
De Shanghai Cooperation Council beslaat bijna de helft van de wereldoppervlakte en wereldbevolking. Bron Wikimedia Commons
Onderbelicht in de main stream media zijn de contacten tussen Rusland, China en Iran. Door kenners wordt dit bondgenootschap aangeduid als “RIC”. Hoewel deze landen geen natuurlijke partners zijn, heeft de Amerikaanse vijandelijkheid jegens Rusland, China en Iran deze drie landen in elkaars armen gedreven. De eerste vruchten hiervan zien we al. Zo heeft er in januari 2021 overleg tussen afgezanten van Iran, Rusland en China plaatsgevonden.
Turkije heeft de gevaarlijke en effectieve Bayraktar killer drones – al eerder gebruikt om af te rekenen met de Libische rebellen van Haftar, het Armeense leger in Nagorno-Karabach en de Tigray-opstand in Ethiopië – aan Oekraïne geleverd. Rusland was hier niet blij mee. Iran heeft nu, vermoedelijk in overleg met Poetin, de gasleverantie aan Turkije stopgezet. Het gevolg is dat de Turken nu niet alleen te lijden hebben van hyperinflatie, maar ook van hoge energieprijzen in de koude winter. Waarschijnlijk zullen we meer voorbeelden van dit soort gecoördineerde acties zien in de komende tijd. Ook zal de Chinese invloed zich met behulp van het Iraanse netwerk van proxies, en de Russische betrekkingen met veel staten in de regio, uitbreiden over het hele gebied.
Het is goed mogelijk dat de Shanghai Cooperation Council het begin gaat vormen van een pan-Euraziatische organisatie.
Russische inval in Oekraïne leek minder waarschijnlijk, heeft toch plaatsgevonden
Op dit moment (januari 2022) zou een inval in Oekraïne voor Rusland strategisch minder aantrekkelijk zijn. Oekraïne is goed bewapend en wordt op dit moment door NAVO-staten in hoog tempo volgepompt met wapens. Defensieve, maar volgens rapporten, ook offensieve wapens waarmee bunkers zijn te verwoesten. De meest voor de hand liggende plek voor Oekraïne om deze wapens te gebruiken is het oostelijke opstandige gebied aan de Russische grens, de Donbass. Immers, Rusland steunt deze rebellen officieel niet. Uiteraard zal Rusland deze provocatie niet op zich laten zitten en vermoedelijk tegenmaatregelen nemen. Bijvoorbeeld het uit de lucht schieten van Oekraïense straaljagers. Ook kan Rusland in dit geval besluiten om alsnog Oekraïne binnen te vallen met een beroep op de bedreiging van Russische burgers in Donbass. Een groot aantal daarvan hebben de Russische nationaliteit.
Zoals we nu allemaal weten, zijn de Russen eind februari 2021 alsnog Oekraïne binnengevallen. Strategisch gezien was dit erger dan een misdaad, om, met Talleyrand te spreken. Het was een blunder. Poetin heeft hiermee Rusland behoorlijk in de problemen gebracht. Dit betekende een harde klap voor de Russiche roebel. Door deze actie heeft het land zich ook uitgeleverd aan China. Ook hebben de wrede bombardementen op burgerdoelen wereldwijd, maar vooral in Oekraïne en de rest van Europa, kwaad bloed gezet. Zelfs de bondgenoten van Rusland in de EU, zoals Hongarije en Italië, hebben zich tegen Rusland gekeerd.
Desintegratie van NAVO door blunder van Poetin gestopt
Interessanter is wat er met de rest van NAVO gebeurt, en wel vooral het Europese deel. In een meesterlijke voorbereiding hebben de Russen er voor gezorgd dat de gasvoorraden van de Europeanen uitgeput zijn. Het gevolg is dat de prijzen voor energie de pan uit rijzen. De Fransen hebben een stroomtekort, omdat er in meerdere centrales een defect type onderdeel bleek voor te komen en een op de vijf kerncentrales nu stil ligt. Het gevolg is een “perfecte storm” van energietekorten.
De eerste gevolgen zien we al. Duitsland is – na het in een vlaag van verbijsterende stommiteit sluiten van drie van de zes nog werkende kernreactoren – nu zeer afhankelijk van Russisch gas. Duitsland volgt nu een onafhankelijke koers en weigert om Duitse wapens naar Oekraïne te laten transporteren. Ook weigerde de Duitse bondskanselier Scholz om de Amerikaanse president Biden te ontmoeten wegens een “druk schema”. Ook andere Europese landen morren en voelen er weinig voor om zich een oorlog met Rusland in te laten trekken.
Ook hier zien we dat door blunder van Poetin om Oekraïne aan te vallen, de zieltogende EU en NAVO nieuw leven ingeblazen zijn en zelfs landen als Zweden en Finland een NAVO-lidmaatschap overwegen. Er is veel te doen over de toekomstige handel van Rusland met China, die de handel met de EU kan vervangen. Feit is dat de Russische bevolking is geconcentreerd langs de grens met de rest van Europa. Overige handelsbestemmingen zijn lastig te bereiken. Het duurt nog zeker een jaar of drie voor de nieuwe gaspijpleidingen naar China er liggen. Tot die tijd heeft Poetin een probleem.
Invasie van de Baltische staten
Een zeer gevaarlijke situatie kan ontstaan als het Russische leger de Baltische NAVO-lidstaten binnentrekt. Deze zijn nauwelijks bewapend, dus kunnen snel onder de voet gelopen worden. Grijpt NAVO dan niet in, dan betekent dit een einde aan de geloofwaardigheid van het bondgenootschap. Grijpt NAVO wel in, dan kan dat niet door middel van luchtsteun.
Want de Russische exclave Kaliningrad, een voormalig stukje Duitsland tussen Polen, Wit-Rusland en Litouwen, staat nu vol met geavanceerde Russische Iskandr luchtdoelraketten met een bereik van tot vijfhonderd kilometer. Daarmee is de Amerikaanse aanvoer van wapens en militairen naar de Baltische staten te stoppen en kan het Russische leger deze binnen enkele dagen onder de voet lopen.
De enige optie zou dan zijn, kernwapens inzetten, wat neer zou komen op een wereldoorlog en een nucleaire winter. De vraag is of de VS dat offer wil brengen voor drie kleine, in hun ogen onbelangrijke landen. Het lijkt erop dat China desondanks met deze mogelijkheid rekening heeft gehouden – de meerderheid van het opgeslagen voedsel in de wereld is nu in handen van China.
Conclusie: de Amerikanen hebben weinig keus
Met een verdeelde NAVO en een Europa, dat qua overgeleverd is aan de genade van Poetin, kunnen de VS niet veel anders dan zich terugtrekken uit Europa, in ieder geval het oostelijke deel. Precies wat Poetin eiste. Het alternatief is een kernoorlog. Dit zou een enorme verzwakking betekenen van het trans-Atlantisch bondgenootschap en de Amerikaanse invloed. Vermoedelijk zal dit ook China het sein geven om Taiwan over te nemen. We spreken dan over een nieuwe wereldorde, waarmee de VS terug is gebracht tot het eigen continent, Zuid-Amerika en Europa een twistappel, en de invloed van de drie Euraziatische grootmachten bijna onovertroffen.
We zien hier inderdaad dat de Amerikanen niet erg veel hebben gedaan. Ze moeten namelijk hun militaire inspanningen ook over de rest van de wereld verdelen en wel vooral Oost-Azië. Ook worden Rusland en vooral China steeds actiever in de achtertuin van de VS, Zuid-Amerika. Veelbetekenend heeft een land als Brazilië de Russische inval in Oekraïne niet veroordeeld. De tijd van vrede en een vredesdividend in Europa is de eerste tientallen jaren, helaas, voorbij. Alleen als de EU zich omvormt tot een superstaat, zal het voldoende tegendruk kunnen leveren om het Euraziatische wereldrijk in wording te weerstaan.
Na de Tweede Wereldoorlog verbaasde Japan de rest van de wereld met een zeer hoge economische groei. In veertig jaar veranderde Japan van een armoedig in puin gebombardeerd land, tot een van de rijkste landen ter wereld. Het geheim: Shimomuraanse economie. Zouden we deze kunst ook in België en Nederland kunnen herhalen?
Het Japanse economische wonder
Na de Tweede Wereldoorlog krabbelden zowel Japan als Duitsland in hoog tempo op. Waar het Duitse Wirtschaftswunder gebaseerd was op de Duitse fabrieken van voor de oorlog – die er voor 85% nog stonden – heeft de Amerikaanse luchtmacht bijna geen steen op de andere gelaten in Japan[1]. Meer dan zestig steden zijn voor bijna de helft afgebrand – de Japanse huizen bestonden in die tijd uit bamboe, riet en papier, waardoor dat brandde als een fakkel. Kortom: er moest heel wat opgebouwd worden. Arbeiders waren er genoeg, want de werkloosheid was massaal. De Japanse regering voerde een programma in, waarbij iedere arbeider werk kreeg en aan het werk werd gezet om het land op te bouwen. Dankzij deze zeer lage werkloosheid, en de gegarandeerde afzet van de producten, groeide de economie snel. Vanaf 1945 met zo’n tien procent per jaar, tot eind jaren tachtig de stagnatie aanbrak.
Wat veroorzaakte deze snelle economische groei? Het antwoord: een bijzondere economische theorie, die bedacht werd door de Japanse econoom Oshima Shimomura. Deze econoom is nauwelijks bekend buiten Japan, maar kent enkele pleitbezorgers in het westen. De invloedrijkste is de Brit George Tait Edwards.
Shimomuraanse economie: de economische theorie van Shimomura
Volgens de gangbare economische theorie kan je geld alleen uitgeven als je het eerst verdiend hebt. Of geleend hebt, tegen een hoge rente. In formulevorm: sparen = investeren en: inkomsten – uitgaven = sparen. Dit zorgt voor een kip en ei probleem. Immers, je kan pas geld verdienen met een bedrijf als er kapitaal is om machines, grondstoffen en personeel te huren dan wel te kopen. Dat verklaart waarom er in veel derdewereldlanden een hoge werkloosheid is. Maar wat, als plotseling een vreemdeling in het dorp komt met oudere mensen en gratis geld gaat uitdelen om te investeren in een fabriek? Dan heeft iedereen werk, kan met deze arbeid zijn leefomstandigheden beter maken en wordt iedereen dus rijker.
Oshimu Shimomura, foto uit de vijftiger jaren (Wikimedia Commons) :
Nu is het probleem vaak in veel landen dat een dergelijke vreemdeling er niet is. In de economische theorie van Shimomura werkt dat anders. De centrale bank leent dan geld uit, dan gedekt is met een vordering op zichzelf. Het geld wordt uitgeleend aan ondernemers, die hiermee hun fabriek kunnen kunnen opstarten of uitbreiden. Een groot deel van komt direct bij de overheid, doorgaans een procent of 30. Immers, de ondernemer betaalt BTW over goederen die hij aanschaft, en betaalt lonen aan zijn werknemers die ook weer belasting betalen. Die werknemers geven een loon uit om van te leven. Ook zorgt dit geld niet voor inflatie. Want, dankzij deze investering kunnen producten goedkoper gemaakt worden. Er komen dus meer producten die tegenover het extra geld staan.
Om terug te keren naar het dorp: weliswaar is er meer geld in omloop, maar er is ook meer te koop, waarde dus. Dat komt, omdat een onzichtbare productiefactor, arbeid, nu wordt benut. Iedereen is aan het werk om nuttige dingen te maken. Mensen die eerst niets te doen hadden, omdat er geen plek voor ze was waar ze konden werken. Je kan je voorstellen wat dit voor voordelen heeft. Die vertaalt zich in 2-3 keer zo hoge economische groei als anders. Plus een waardig en nuttig leven voor iedereen.
Shimomoraanse economie om de huizenmarkt uiit het slop te trekken
Op dit moment is er veel vraag naar betaalbare woningen. Daardoor zien we dat de huizenprijzen elk jaar met 10-20% stijgen. Mensen moeten wonen, waardoor ze zich diep in de schulden steken om te kunnen wonen. Kortom er is heel veel koopkrachtige vraag naar woningen. Het probleem is alleen dat mensen die willen wonen geen hypotheek kunnen krijgen. Hun inkomen is te laag om een hypotheek van 2-3 ton los te krijgen van de bank. En dat zou ook helemaal niet nodig moeten zijn. Want huizen die qua kwaliteit voldoende zijn voor de meeste mensen, kunnen voor ver onder de € 100.000 gebouwd worden.
Als de overheid enkele honderdduizenden stukken land van 100 m² van landbouwgrond in grond voor woningen verandert, waarvan een deel tijdelijk, komt er genoeg ruimte vrij om deze huizen te bouwen. Als op deze stukken land huizen van rond de € 100.000 gebouwd worden, en de bewoners dit geld verplicht in 20 jaar af moeten lossen, kost ze dat per maand maar € 400. Dat is zo laag, dat er zelfs geen huursubsidie meer nodig is. Dit financieringsmodel kan ook voor andere dingen gebruikt worden, zoals zonneboilers en zonnepanelen. Het geheim is: zolang deze kredieten worden gebruikt voor productieve investeringen, zorgen ze niet voor extra inflatie. Immers: in ruil voor het geld komt er een huis te staan. Of een zonnepaneel. Of een zonneboiler. Deze leveren direct geld op. Geld dat we dan niet meer aan Rusland hoeven te betalen.
Toch kan je niet onbeperkt geld uit het niets halen. Je moet echt letten op wat er in een land nodig is. Dus met een half miljard, zeg, een ijsbaan in Niger neerzetten is niet zo slim. Alleen als het geld direct in nuttige productiemiddelen in wordt gezet, kan dit ongestraft. In volgende artikelen gaan we meer de diepte in.
Wow, that escalated quickly, zou iemand van Gen Z zeggen. Rusland eist met zoveel woorden dat de VS en de NAVO zich terugtrekt uit Oost-Europa en dat Oekraïne nooit lid zal worden van de NAVO. En is bereid deze eis met militair geweld kracht bij te zetten. Hoe heeft het zover kunnen komen, en wat kunnen we de komende maanden verwachten?
Wat eist Rusland precies?
De eisen van Rusland, zoals verwoord door buitenlandminister Dimitri Lavrov, zijn als volgt.
De VS moet zich militair terugtrekken uit alle niet-NAVO landen in Europa. Troepen naar Oekraïne sturen is dus bijvoorbeeld niet toegestaan.
De NAVO mag niet verder uitbreiden. Dat betekent dat landen als Oekraïne, Georgië en Moldavië, maar ook bijvoorbeeld Zweden en Finland geen NAVO-lid mogen worden.
Het is voor de VS en Rusland niet toegestaan om kernwapens anders dan in het eigen land (de VS en Rusland, dus) te plaatsen. Bedenk daarbij dat Rusland een enclave midden in NAVO-gebied heeft: Kaliningrad, waar zich de nodige Russische luchtdoelraketten, zoals de Iskandr, bevinden. Hiermee kan Rusland de machtige Amerikaanse luchtmacht uit de buurt houden.
De bestaande Russische bezettingstroepen in bijvoorbeeld Zuid-Ossetië, Abchazië (beide Georgië) en Transdnistrië (Moldavië), om maar te zwijgen over de Krim en Donbass, blijven buiten schot.
De volledige tekst van het ultimatum is hier en hier te vinden.
Is het de Russen menens?
In Russischtalige media verschijnen artikelen die het ergste doen vermoeden. Zo publiceerde Svobodnaya Pressa een (Russischtalig; te raadplegen via Google Translate) interview met de Russische kolonel Konstantin Sivkov. Sivkov stelt dat de Russische legerleiding zich er ten volle van bewust is dat Rusland niet over de economische of militaire middelen beschikt om van NAVO te winnen. De enige mogelijkheid die de Russen rest, is het inzetten van kernwapens, stelt Sivkov.
Paddenstoelwolk van de zwaarste atoombom die ooit tot ontploffing is gebracht, de Tsar Bomba. Bron: Sovjet-archieven
Omdat Rusland een zeer uitgestrekt en dunbevolkt land is, en de Russen, omdat ze gewend zijn aan het barre Russische klimaat, beter dan de Europeanen en meeste Amerikanen in staat zullen zijn een nucleaire winter te overleven, verwacht Sivkov dat de schade van een kernoorlog voor de VS en Europa relatief gezien groter zal zijn dan de schade voor Rusland[1]. Ook verwijst Sivkov naar een Russisch superwapen[6], al enkele jaren eerder aangekondigd, waarmee het land met gerichte kernexplosies een tsunami op kan wekken richting de Amerikaanse kusten.
Ook de Russische bevolking wordt nu via de staatszenders en gelijkgeschakelde zenders voorbereid op oorlog. Het Kremlin verwacht dat het westen – dat in hun ogen door de overdreven nadruk op homo- en transrechten, en de BLM beweging, ernstig verzwakt is – zal toegeven en zich terug zal trekken uit de voormalige Sovjet-Unie en Oost-Europa.
Sommigen binnen het Kremlin, waaronder Sivkov, denken dat het westen als doel heeft om Rusland te vernietigen. [2] Sivkov lijtk met zijn verwijzingen naar het mystieke begrip “spirituele kracht van het Russische volk” in [1] een aanhanger van het Euraziatische gedachtengoed van Dugin. Zoals we in [2] zien, ligt de huidige Kremlin-strategie vrij nauwkeurig in lijn met de denkwereld van Sivkov. De Russische elite ziet dat het volk mort en dat het land steeds verder achterop sukkelt vergeleken met China, Europa en de VS. Mogelijk maakt dit het apocalyptische gedachtengoed van Sivkov aantrekkelijk. Dit is niet zomaar af te doen als bluf.
De rol van China
China heeft zich de afgelopen jaren steeds meer, en in 2021 uitgesproken, ontpopt als een bondgenoot van Rusland. De Chinezen zijn niet zo militaristisch als de Russen, en voelen al helemaal niets voor een kernoorlog, maar zien natuurlijk net als de Russen de Amerikanen het liefst snel vertrekken uit Eurazië. Wat dat betreft, zijn de Chinezen blij als de Russen voor ze de kastanjes uit het vuur halen.
Waarschijnlijk zijn de huidige Russische zetten in nauw overleg gepland met China. China wil het liefst zo snel mogelijk Taiwan inlijven. Uit Chinese militaire oefeningen en scenario’s blijkt dat er al plannen klaarliggen om dit met behulp van parachutisten te doen[4], terwijl de vele Chinese geheim agenten [3] onder de Kwo Min Tang aanhangers in het Taiwanese leger, het Taiwanese verzet saboteren. Grijpt het westen (lees: de VS) niet in als Rusland Oekraïne binnenvalt, dan weet China dat de tijd rijp is om Taiwan snel over te nemen. Niet alleen voor de Taiwanezen zelf zou dit strategisch gezien catastrofaal zijn. Taiwan, in het bijzonder TSMC, is het wereldwijde centrum voor halfgeleiders. Hierbij wil China waarschijnlijk in grote lijnen hetzelfde scenario volgen als de Taliban in Afghanistan.
Hoe het westen zich in de nesten heeft gewerkt
Gegrepen door overmatig klimaatactivisme en een onrealistische afkeer van kernenergie, heeft Europa op grote schaal kolen- en kerncentrales gesloten en zich steeds afhankelijker gemaakt van Russisch aardgas. Dit kunnen we vooral Angela Merkel aanrekenen. Het gevolg is dat nu Rusland de gaskraan dichtdraait, de kosten voor energie vele malen hoger zijn. Want zon en wind zijn te onregelmatig om de base load van kerncentrales en kolencentrales te vervangen. We zullen het dus met steeds schaarser gas uit onder meer Slochteren moeten doen.
Terwijl in Rusland gas voor ongeveer tien cent per kuub te krijgen is, en er ook in enorme hoeveelheden doorheen gaat, zijn de variabele gasprijzen in Nederland nu rond de 2,5 euro per kuub. Draait Rusland de gaskraan definitief dicht, dan hebben we gas tot februari. Hoewel er tien tot vijftien LNG gastankers onderweg zijn naar Europa, is dit in dat laatste geval te weinig om de tekorten op te lossen. Jarenlang hebben we ons, achteraf gezien: roekeloos, gestort op een groene droom, zonder dat we na hebben gedacht over energieonafhankelijkheid.
Wat gaat er nu gebeuren?
Op dit moment lijkt NAVO de Russische dreigementen in het publiek te negeren. De mainstream pers doet hier aan mee. Ondertussen vindt er op militair topniveau koortsachtig overleg plaats en wordt het leger van Oekraïne voorzien van wapens en training. Russische, of Wit-Russische, hackers hebben Oekraïense overheidsdiensten gekraakt. Mogelijk zijn hierbij persoonsgegevens buitgemaakt, die Rusland zou kunnen gebruiken voor een Taliban-achtige intimidatiecampagne om Oekraïne van binnen te ondermijnen, met belletjes naar Oekraïense sleutelfiguren door Russische agenten.
Oekraïne maakt een onmisbaar onderdeel uit van Poetins plannen om de Sovjet-Unie weer te laten herleven. Bron Wikimedia Commons
De opstand in Kazachstan is mogelijk door de NAVO-landen Turkije, VS en het Verenigd Koninkrijk, in samenwerking met Israël, opgezet om Rusland af te leiden[5]. Hierbij, aldus dezelfde bronnen[5], heeft Turkije gebruik gemaakt van het rijkgevulde reservoir aan islamisten in Idlib en Afghanistan. Moeilijk was dit niet – er heerst onder de verarmde Kazachstaanse bevolking veel onvrede over de rijke elite. Het minimumloon in Kazachstan is slechts 100 euro per maand. Ook in Idlib is het armoede troef.
Op dit moment zitten we in een geopolitiek schaakspel. Veel hangt af van de reactie van de NAVO en de steun die aan Oekraïne wordt verleend. Wordt het aan Poetin duidelijk gemaakt dat een inval in Oekraïne uit zal lopen op een verpletterende militaire nederlaag, lees hier: het leveren van voldoende luchtafweer en antitankwapens aan de Oekraïeners, dan zal hij deze uit zijn hoofd laten.
Maken we dezelfde fout die Neville Chamberlain eind jaren dertig maakte, dan kan dit uitdraaien op de Derde Wereldoorlog, want dan zullen ook andere dominostenen door militair geweld gaan vallen. Hoewel een pax sinica op zich goed uit kan pakken, is een wereldoorlog, zeker met de massavernietigingswapens van nu, iets wat we koste wat kost moeten voorkomen.
Het tekort aan betaalbare huizen is een schijnprobleem. We hebben zowel de technologie als de hulpbronnen om huizen voor ver onder de 100.000 euro te bouwen.
Het heersende regime-Rutte heeft dan weer wat minder aandacht voor de mensenrechten van de eigen inwoners. Dat zien we onder meer bij het brute optreden tegen demonstranten die zich uitspreken tegen het coronabeleid, en bij demonstraties voor betaalbare huizen: het Woonprotest. Waarmee we op wonen als mensenrecht komen. In het door Nederland ondertekende verdrag EVRM is in artikel 8 het recht op een privéleven en gezinsleven (en hiermee woonruimte) vastgelegd. Ook in het Universele Verdrag van de Rechten van de Mens, artikel 25, is het recht op woonruimte met zoveel woorden vastgelegd:
Everyone has the right to a standard of living adequate for the health and well-being of himself and of his family, including food, clothing, housing and medical care and necessary social services, and the right to security in the event of unemployment, sickness, disability, widowhood, old age or other lack of livelihood in circumstances beyond his control.
Universele Verdrag voor de Rechten van de Mens, artikel 25
Betaalbaar huis voor iemand met een minimuminkomen: een berekening
Dit prachtige vakantiehuisje van 50 m2 wordt op Huislijn.nl aangeboden voor 69.000 euro k.k. Bron: Huislijn.nl
Aan de andere kant moet een huis natuurlijk wel het liefst zonder subsidie gebouwd kunnen worden. Als we er van uitgaan dat 30% van het inkomen besteden aan wonen redelijk is, en het minimumloon 1600 euro per maand netto is, dan komen we dus uit op 1600 x 30% = 480 euro per maand. Willen we dat wonen ook voor iemand met een bijstandsuitkering betaalbaar is, dan daalt dit bedrag tot rond de 300 euro per maand. Op dit moment zijn de huren van huizen veel te hoog in het grootste deel van het land.
Alleen dankzij huursubsidie, die tot 40-50% van de huurprijs bedraagt, kunnen mensen met een laag inkomen nog huren. Als we uitgaan van een koophuis zonder hypotheekrenteaftrek en een historische gangbare hypotheekrente van 4% per jaar, dan komen we bij een aflossingsvrije hypotheek uit op een maximaal hypotheekbedrag van x = (480 * 12) / 4% = € 144 000. Moet het bedrag ook afgelost worden in 30 jaar, dan daalt dit bedrag tot € 99 602. Voor mensen die van een uitkering op bijstandsniveau rond moeten komen daalt dit bedrag tot € 62 251. Voor deze berekening is de annuïteitformule gebruikt.
Kan dat, een eenpersoonshuis voor onder de 100.000 euro?
Ja. Op dit moment zijn er volwaardig bewoonbare vakantiehuizen te koop die ruim onder de 100.000 euro k.k. liggen. Het gaat hier om woningen die voorzien zijn van cv, keuken, badkamer en twee slaapkamers. Iets grotere prefab woningen worden aangeboden voor rond de 100.000 euro. Hier op Visionair.nl hebben we al geregeld aandacht besteed aan slimme uitvinders en architecten die nog goedkopere huizen ontwikkeld hebben. Hoe kan het dan dat de gemiddelde verkoopprijs van een huis in Nederland boven de 300.000 euro ligt? Wat is het verschil tussen een vakantiehuisje bij Coevorden en een vergelijkbaar woonhuisje in de Randstad, waar je vier keer zoveel voor betaalt? Wat is de “factor X” die huizenprijzen de hoogte in jaagt?
Kunstmatig gecreëerde schaarste
Eigenwijsbouw.nl biedt deze woning aan voor rond de 110.000 euro. Bron: Eigenwijsbouw.nl
Het antwoord: kunstmatig gecreëerde schaarste. Huizen zijn niet zo duur omdat het zo moeilijk of duur is om huizen te bouwen, maar omdat de politiek kunstmatige schaarste qua bouwgrond creëert. Voor een deel is dat begrijpelijk – ruimte is schaars in Nederland – voor een deel is het een ernstige misdaad tegen het fundamentele mensenrecht op wonen. “We” vinden in Nederland dat bij een nieuw huis een groot stuk grond hoort. Dit, terwijl de meeste mensen de grootste moeite hebben om hun tuin te onderhouden – de reden dat de betegelde tuin steeds meer oprukt. Die tuin kan dus ook wel minder, en aangevuld worden met een dakterras. En we kunnen ook prima de hoogte en de diepte in. Zo wordt een huis opeens veel betaalbaarder, want als je vloeroppervlakte 30 vierkante meter (met 20 vierkante meter tuin, en je huis een kelder plus drie verdiepingen heeft, kom je in totaal op 120 vierkante meter woonoppervlakte.
Niet voor niets zijn Amsterdamse grachtenpanden hoog en smal, waardoor je veel huis per meter straat kwijt kan. En gezien de absurde bedragen die voor deze grachtenpanden neer worden geteld, zijn de bewoners hier blijkbaar best wel blij mee.
Grondquotum per 1000 inwoners
Er is volgens onderzoek een tekort van een slordige 300.000 woningen. Als we 50 vierkante meter per huis, plus 50 vierkante meter infrastructuur (wegen, parken) rekenen, dan is er dus in Nederland in totaal 30 miljoen vierkante meter bouwgrond (30 km2) Erg veel is dit niet, we praten hier over iets minder dan 0,1 procent van de oppervlakte van Nederland. Op dit moment investeren we erg veel in het opleuken van de Randstad. Zo heeft Utrecht, vindt het gemeentebestuur, een peperdure metrolijn nodig. Kostprijs: een slordige 4 tot 5 miljard. Want dan horen ze er helemaal bij. Het is natuurlijk slimmer om in Flevoland en de kop van Noord-Holland, en eventueel aan de Markermeerdijk, huizen te bouwen. Zo verminder je de druk op Utrecht en kunnen we deze miljarden in onze zak houden. Als we in de rest van Nederland, waar nog best veel ruimte is, her en der strategisch wat plukjes huizen neerzetten, kunnen we de Randstad ontlasten.
Een alternatief is iedere gemeente een huizenquotum op te leggen.
Er is voldoende koopkrachtige vraag naar huizen. Mensen kunnen nu zonder problemen vele tonnen ophoesten voor huizen. Het is daarom niet nodig hier extra geld voor uit te trekken. Integendeel, dit kan de overheid zelfs veel geld opleveren. Mede omdat door de lage huizenprijzen de hypotheekrenteaftrek niet meer nodig is. De overheid kan goedkope leningen tegen euribor plus een procent of twee verstrekken aan jonge starters.
Veel mensen vragen zich af waarom de overheid op het eerste gezicht onzinnige maatregelen neemt om de covid-19 pandemie een halt toe te roepen. En tegelijkertijd, de voor de hand liggende maatregelen negeert. Niet alleen hier in Nederland, maar ook in andere Europese landen. Mogelijk moeten we het antwoord zoeken in een onderwerp waar niet veel menen bij stil staan – een enkele visionair als Elon Musk uitgezonderd.
De gevolgen van exponentiële technologie en de Wet van Moore
Het zal je als lezer niet ontgaan zijn. Computers worden steeds krachtuiger en goedkoper. De oorzaak daarvan is de “Wet van Moore”, een bepaalde wetmatigheid die de gelijknamige hardware-ontwerper uit Silicon Valley ontdekte. Elke paar jaar verdubbelt het aantal transistoren dat je op een bepaalde oppervlakte van een chip kan persen. Dit leidt tot een halvering van de kosten van rekencapaciteit. De eerste computers, zoals ENIAC, werden nog met de hand vastgesoldeerd. Nu worden er ontelbare miljarden transistoren op plakken silicium geëtst, de “wafers”. Het apparaat dat dit doet heet een “wafer stepper”. Bijna alle wafer steppers die in de wereld gemaakt worden komen uit de ASML-fabriek in Eindhoven. Op dit moment zijn de details die op een plak silicium geëtst kunnen worden 3 nanometer groot. Dat is ongeveer twintig tot dertig atomen breed.
Groei gaat nog wel even door tot computers slimmer dan mensen algemeen zijn
We bereiken de minimale grootte dus vrij snel, maar er is nog zeker ruimte voor krimp tot 1 nanometer. Dat betekent dat computers zeker tien keer zo goedkoop worden wat betreft hun rekenvermogen. Ook de software wordt steeds beter. Op een gegeven moment bereiken we dan een punt waarop alle menselijke capaciteiten worden overtroffen door kunstmatige intelligentie. Voor details kan je onze artikelen over de Singulariteit raadplegen. Dit punt is op de meeste terreinen al bereikt – zo is er nu software, waar je tegen betaling via jarvis.ai toegang tot kan krijgen, die op basis van een korte omschrijving in het Engels een griezelig realistische tekst kan produceren.
Het gevaarlijke venster
Dit betekent ook, dat er veel meer mogelijkheden zijn om gevaren te doen ontstaan. Zo was december 2021 in het nieuws dat een groep extremisten of criminelen – de politie was daar niet duidelijk over – betrapt was bij het printen van vuurwapens met een 3D-printer op maar liefst 12 locaties tegelijk. Hiermee zijn in principe wapenwetten zinloos geworden, want het is mogelijjk met behulp van bouwplannen op internet zoveel kant en klare, redelijk goed werkende vuurwapens te produceren als gewenst. Die, als je met koolstofvezels versterkte polymeren als filament gebruikt, nauwelijks onderdoen voor het gemiddelde vuurwapen.
De FCG-9, ontworpen door de onder onduidelijke omstandigheden gestorven Duits-Koerdische Jstark 1809.
Pas echt vervelend is het vooruitzicht dat virussen op maat kunnen worden gemaakt – download het genetische materiaal van een verkoudheidsvirus, rommel hier wat mee en laat het bij een gespecialiseerd bedrijf in DNA vertalen. Turkse killer drones die autonoom alles wat beweegt onder vuur nemen, beslechtten al de oorlogen in Libië, Ethiopië en Nagorno Karabach. Een terroristische club of een huurmoordenaar kan dat natuurlijk ook.
Ook kan je AI inzetten om de breinen van mensen te hacken. Het bedrijf Cambridge Analytics deed dat met Facebook, gaf kiezers net dat zetje om wel, of juist niet te gaan stemmen en bezorgden zo Donald Trump de overwinning. Boze tongen beweren dat de DNA-profielen die bedrijven als 23andme.com opslaan, worden gebruikt om een wereldwijde database van menselijk DNA aan te leggen, met behulp waarvan je gerichte killer virussen zou kunnen ontwikkelen.
Volgens theoretici als Ray Kurzweil die zich met dit vraagstuk bezig hebben gehouden, is er een venster in de geschiedenis. Een venster tussen het moment dat dit soort technieken voor de massa beschikbaar komen, en het moment dat AI zo goed is geworden dat dit soort bedreigingen snel ontdekt en uitgeschakeld kunnen worden. Het moge duidelijk zijn, in dat gevaarlijke venster leven we nu. Wil je de apocalyptische schurk uithangen, dan is nu het moment. Om de enorme vrijheid en macht die je als individueel mens of zakelijke organisatie krijgt door deze exponentiële techniek in toom te houden, moet er daarom een soort politiestaat ingevoerd worden, denken sommigen.
Waarom nu een inperking van de vrijheid?
Mogelijk verklaart dit de krampachtige en fanatieke invoer in de hele westerse wereld van allerlei zeer vrijheidsbeperkende maatregelen. Zo is de nadruk op “bedrijven groter dan honderd medewerkers” interessant. Deze bedrijven moeten in Italië hun medewerkers verplicht een coronapas aan laten vragen. In Nederland wordt ook een dergelijke dwangmaatregel uitgerold, deze keer gericht op het “in kaart brengen van het CO2-gebruik per werknemer“. Mogelijk is dit bedoeld om bedrijven in de gaten te kunnen houden, of deze bijvoorbeeld geen subversieve activiteiten ontplooien. De corona-epidemie wortd hiermee als een soort breekijzer gebruikt om zeer restrictieve wetgeving door te voeren, waar eerder dingen als terrorisme en pedonetwerken voor dit doel werden gebruikt.
Gebeurt dit met de beste bedoelingen?
Er zijn dus op zich goede objectieve argumenten om een veel strakker veiligheidsbeleid dan nu te voeren. De gevaren die ons als mensheid op dit moment bedreigen zijn existentiëler dan ooit. Wat echter niet deugt, is de niet-transparante manier waarop deze maatregelen er doorheen worden gedrukt. Dit vergroot het vertrouwen in de politiek vanzelfsprekend niet, en doet vermoeden dat er ook andere dan puur menslievende redenen meespelen. De theorieën van de “wappies” dat het streven is om door middel van vaccinaties de wereldbevolking te verkleinen, of om een werelddictatuur te vestigen, worden hier een stuk geloofwaardiger door. Blijf dus waakzaam. Wat denken jullie?
Ondanks het tegenspartelen van de inwoners van Usa en andere grootmachten, lijkt het er op dat China het machtigste land op aarde zal worden. Is de Pax Sinica een probleem, of pakt het juist goed uit?
China: van oudsher het meest geavanceerde land op aarde
De eerste sporen van aardewerk in China zijn oud en dateren van rond 20.000 jaar geleden[1]. Omstreeks de koudste periode van het Pleistoceen. Dit is het oudste aardewerk ter wereld en dateert bijna tienduizend jaar voor het begin van ons tijdperk, het Holoceen. De sporen van beschaving zijn dus erg oud in China. Het eerste aardewerk in het Midden Oosten dateert van veel later, rond de 8000 jaar geleden. Ook in de duizenden jaren daarna behoorde China altijd tot de top drie leidende beschavingen in de wereld en loopt de Chinese beschaving geregeld voorop qua technische ontwikkeling. Uitvindingen als papier, het kompas, buskruit, de boekdrukkunst, papiergeld, zelfs een aardbevingsdetector – je kan het zo gek niet bedenken of het is in China bedacht.
De Europese anomalie
Eigenlijk is pas sinds de laatste vijf eeuwen daar verandering in gekomen. Door een toevallige, gelukkige combinatie van omstandigheden ontstond in Europa de moderne industriële samenleving zoals we die nu kennen. Zo kende Europa de opkomst van de natuurwetenschap, de verzwakking van het christendom door het conflict tussen katholicisme en protestantisme waardoor de claim van het christendom op de absolute waarheid zwakker werd en een heropleving van de natuurfilosofie.
Door de meedogenloze, eindeloze oorlogen op het Europese subcontinent, ontstond er een voortdurende wedloop tussen de diverse Europese machten. Dat prikkelde de ontwikkeling van wetenschap en techniek. In twee wereldoorlogen verwoestte het Europese subcontinent zichzelf. Daarna werd de overheersende rol van Europa overgenomen door de voormalige Europese kolonie Usa, die zijn invloedssfeer uit kon breiden tot de voormalige koloniën van de Europese mogendheden. Ook de buitenlandse politiek van Usa is nogal agressief en militaristisch van aard.
Het verdeelde Europa versus de Chinese eenheid
De geografie van het Europese schiereiland maakt het erg moeilijk om hier een geheel van te maken. Zo zijn er de hoge scheidingsgebergten zoals de Alpen en de Pyreneeën, die natuurlijke barrières vormen tussen landen. Dat verklaart waarom er in Europa zoveel verschillende landen zijn. Er is in Europa een grote laagvlakte, waar Nederland deel van uitmaakt. Deze loopt van Parijs tot Wit-Rusland. In theorie was het mogelijk geweest om hier een superstaat te vestigen, wat ook door Adolf Hitler en eerdere heersers geprobeerd is, maar in de praktijk is dit altijd een versnipperd gebied geweest. Nu is de Noord-Europese Laagvlakte bijvoorbeeld opgedeeld tussen Frankrijk, Benelux, Duitsland, Polen en Wit-Rusland. De geschiedenis van China is anders verlopen.
De Oost-Chinese vlakte vormt het dichtstbevolkte aaneengesloten gebied op aarde. Bron: NASA
De geografie van de Chinese laagvlakte maakt het mogelijk om hier een enkele superstaat te vestigen. Hoewel er veel periodes zijn geweest dat China uit veel verschillende landen bestond, zoals de periode van de Strijdende Staten, is in het grootste deel van de geschiedenis van China deze laagvlakte een enkel rijk geweest.
China is aan drie kanten beschermd tegenj invallers. Alleen het noorden ligt open. Bron: worldmapwithcountries.net
Anders dan Europa, wat makkelijk vanaf het oosten en het zuiden is binnen te vallen, is China redelijk goed beschermd tegen invallers. In het westen ligt er de Gobiwoestijn, de Tibetaanse hoogvlakte, in het oosten en zuiden zee, gebergten zoals de Himalaya en enkele zwakke staten, zoals Korea, Vietnam en Birma. Het zwakke punt van China is de onbeschermde noordkant. De enige twee keren dat China door invallers veroverd is (Mongolen en Mantsjoes), gebeurde dit vanuit het noorden.
Voor een kort overzicht van de Chinese geschiedenis, geografisch gezien, deze animatie.
History of China in 8 Minutes: Territorial Changes of Every Dynasty
Het Europese versus het Chinese model van hegemonie
Binnen Europa zijn er grote geografische barrières, waardoor er duidelijk onderscheiden regio’s ontstonden. Spanjaarden voelen zich geen Fransen of Duitsers. Hun geschiedenis is heel anders. In China is dat anders. Gedurende het grootste deel van de Chinese geschiedenis maakte het Chinese kerngebied deel uit van een en hetzelfde rijk. Deze gecentraliseerde rijken voerden één standaardtaal in, het Mandarijn (ambtelijk Chinees). Wilde je promotie maken in deze rijken, dan moest je hels moeilijke examens in het Mandarijn (ambtelijk standaard-Chinees) afleggen. Examens zijn ook een Chinese uitvinding, overigens. Dus dat is nog een goede reden om China te haten.
Aan de andere kant, ook al was je de zoon van een eenvoudige boer, haalde je dat examen, dan was je kostje als machtige ambtenaar (mandarijn) gekocht. Dit meritocratische selectiesysteem zorgde er voor dat alleen de slimsten mandarijn konden worden, en dat de Chinese cultuur zich verspreidde onder de lokale elite. Kabinetten als Rutte-3 en Rutte-4, waarin aan niet al te slimme amateurs hoge posten toe worden bedeeld, of de recente episodes in Usa, zouden in keizerlijk of communistisch China onmogelijk zijn geweest.
Er is bijna nooit een discussie over geweest, wat de machtigste staat in Oost-Azië is. Is de Oost-Chinese vlakte verenigd in één rijk, dan is dit dichtbevolkte gebied zo machtig dat het alle andere gebieden in de regio totaal overheerst. Vandaar dat er een tribuutsysteem ontstond. De omliggende staten erkenden de overheersende positie van het Chinese keizerrijk en betaalden een schatting, in ruil voor vrede. Daardoor bleven, anders dan in Europa, de oorlogen beperkt in omvang. Vandaar dat Chinezen van oudsher minder met soldaten op hebben dan met bureaucraten, boeren en handwerkslieden.
De komende Pax Sinica
Op dit moment is China er al bijna in geslaagd om het centrale knooppunt in de wereldhandel te worden. Door de Belt and Road strategie ontstaan handelscorridors door heel Eurazië en Afrika. Op dit moment is China al de grootste handelspartner van de meeste landen. Dit effect zal vermoedelijk toenemen. Waarschijnlijk zal China de eenvoudigste productie uitbesteden aan gefragmenteerde landen die geen bedreiging vormen, zoals die in Afrika. Het is voor China niet nodig om buurlanden met grof geweld binnen te vallen. Immers, de enorme economische massa van de Noord-Chinese vlakte maakt het land met kop en schouder de overheersende mogendheid in de regio. Usa probeert op dit moment krampachtig de overhand te houden door het smeden van allerlei coalities, maar geopolitiek gezien zit het land behoorlijk in de problemen. China werkt innig samen met Rusland, de noorderbuur, waardoor China een sterke rugdekking heeft.
President Xi Jinping wil er alles aan doen, om de herinneringen aan de “Eeuw van Vernedering” uit te wissen. Oplettende westerlingen, zoals deze cartoonist, zagen dit een eeuw geleden al aankomen.
De buurstaten Korea en Vietnam zijn te zwak om China tegen te kunnen houden; Korea en Vietnam zijn historisch gezien vazalstaten van China. Japan dekt de zeeroutes af, en kan de regio ontregelen, maar het blijft een eilandstaat waarvan alleen een klein deel dichtbevolkt is. Omdat China de Tibetaanse hoogvlakte beheerst, heeft het land een wurggreep op India. De twee grootste rivieren van India, de Ganges en Yamuna (Brahmaputra) ontspringen in Tibet.
Kortom: slaagt China er in om de eenheid in het land te bewaren, bijvoorbeeld door zeer goede infrastructuur, dan wordt het opnieuw de machtigste staat van Eurazië. Dit, zolang het land samenwerkt met Rusland. De transportcorridors door Rusland, die de Amerikaanse vloot ontwijken, zijn essentieel in de Belt and Road strategie.
Hoe zal de Pax Sinica er uit zien?
Mandarijn Chinees is nu al de meest gesproken taal ter wereld, maar omdat bijna alle sprekers van deze taal in China wonen, heb je er buiten China weinig aan. Dat zal gaan veranderen. Op dit moment voert China al een beleid om het gebruik van Chinees aan te moedigen in plaats van Engels. Zo zijn Singaporezen die voor Chinese bedrijven werken, nu verplicht om Mandarijn te gebruiken in plaats van Engels. Dit is ook het geval voor werknemers die voor Chinese bedrijven willen werken.
Mandarijnen en de Chinese waarheid
Het Chinese model zal leidend worden. Dat betekent een machtig meritocratisch ambtenarenapparaat en een inperking van de individuele vrijheid, en die van zakenlieden. Die overheersende rol geldt ook voor de Chinese versie van de waarheid en de geschiedenis. Zo wilde Australië een onafhankelijk onderzoek naar de herkomst van het covid-19 virus. Sommige onderzoekers vermoeden dat dit afkomstig is van gain-of-function onderzoek uit het viruslab in Wuhan. In Wuhan vond namelijk de eerste uitbraak van covid-19 plaats. Dit kwam Australië op een Chinese boycot van steenkool en wijn te staan.
Taiwan
Vermoedelijk zal ook Japan worden gedwongen verantwoordelijkheid te nemen voor de verkrachting van Nanking en andere Japanse oorlogsmisdaden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dat zal ook voor de Britten gelden, die een niet al te frisse rol speelden tijdens de Opiumoorlogen. Hierin dwongen ze het toenmalige Qing-rijk om de import van opium toe te staan. Een grote wens van president Xi Jinping is verder de annexatie van Taiwan. Als Taiwan in handen valt van China, bestaat de Republiek China niet meer en is dus de Chinese Volksrepubliek de enige legitieme vertegenwoordiger van China. Dit zou de ultieme bekroning van de opkomst van China betekenen.
Nu is de jure Taiwan de voortzetting van de Republiek China. Taiwan produceert tweederde van alle microchips en halfgeleiders in de wereld. Valt Taiwan in handen van China, dan betekent dit dat China een ijzeren greep krijgt op de wereldproductie. Want in bijna alle ingewikkelder apparaten zitten microchips.
Economische overheersing in plaats van militaire interventies
Anders dan de Amerikanen die voortdurend aan het oorlogvoeren waren, zal China eerder kiezen voor geweldloze methoden om een imperium op te bouwen en te beheersen. De komende Chinese heerschappij zal dus een stuk minder bloedig zijn dan de Amerikaanse was. Aan de oorlogen in het Midden Oosten en Afrika zal bijvoorbeeld een einde komen. Die zijn in Chinese ogen inefficiënt, onvoorspelbaar en onnodig wreed. Dus de vraag is of we het per definitie erg moeten vinden dat China een overheersende rol krijgt.
Het nachtmerriescenario is uiteraard een Orwelliaanse politiestaat, maar China heeft daar bepaald niet het monopolie op. In de VS is er een nauwe samenwerking tussen de techbedrijven en de Amerikaanse overheid.
Uitdagingen: demografie
Of dit scenario inderdaad zo gaat uitpakken is waarschijnlijk, maar niet helemaal zeker. Veel hangt er vanaf of Rusland China blijft steunen. Gaat Rusland China als bedreiging zien, dan verandert dit. Ook zal China moeten kiezen voor een minder confrontationele strategie dan de inmiddels berichte “wolf warrior diplomacy” van Xi Jinping. Een enorm probleem voor China is het lage aantal geboorten. Achteraf gezien is China veel te lang doorgegaan met het één-kindbeleid, tot 2015. Zelfs nu alle remmen los zijn, is het te laat. Kinderen zijn erg duur en de meeste Chinezen zijn niet in staat om voor veel kinderen te zorgen. En niet bereid om meer kinderen te krijgen. Dit zou namelijk een enorme achteruitgang in levensstandaard betekenen. Ook zijn huizen in een groot deel van China onbetaalbaar. Vergelijkbare problemen als die in Nederland dus.
Anders dan het Nederlandse regime ziet de CCP geen oplossing in immigratie van bijvoorbeeld Pakistanen. Dit zou namelijk leiden tot binnenlandse onrust – de ervaringen in West Europa zijn wat dat betreft leerzaam geweest voor de CCP. Hoe China dit probleem op gaat lossen is nog niet bekend, maar de CCP-partijtop is hiermee bezig.
Na een jaar dat de meesten van ons het liefst snel achter zich willen laten, komt er nu een nieuw jaar. De geopolitieke spanningen lopen op. Maar toch zijn er ook veel goede dingen gebeurd.
Veel mensen geloven dat je rijk wordt door problemen op te lossen. Dat klopt, maar dan moeten die problemen er wel eerst zijn. Aan gelukkige mensen kan je namelijk niets verdienen. Daarom, in de naam van Volk, Vaderland en het Bruto Nationale Product een stoomcursus problemen maken voor beginners.
Geluk bedreigt economie
Iedereen wil graag gelukkig zijn. Tevreden zijn met wat je hebt en – vooral – dankbaar zijn, is daar onmisbaar voor. We mopperen in Nederland wel veel, maar hebben veel redenen om gelukkig te zijn. Onze levensverwachting is bijna de hoogste ter wereld, we hebben alles wat ons hartje begeert. Onze problemen zijn vergeleken die in bijvoorbeeld Moldavië, Burkina Faso of Somalië zelfs muizenissen. Dat is slecht nieuws voor de economie. Immers, gelukkige mensen kopen niets. Ook werken ze minder hard. En dat willen we natuurlijk niet. Het creëren van problemen is dan ook absoluut vereist voor werkgelegenheid. Daarom hier wat tips om het probleem van de gelukkige mensen op te lossen.
Kweek minderwaardigheidsgevoelens
Gelukkige mensen zijn een absolute ramp voor de economie. Wat doen we aan deze bedreiging voor de staatsveiligheid?
Creëer een rolmodel dat onbereikbaar is voor de gemiddelde man of vrouw. Maak mannen wijs dat ze alleen met het nieuwste model benzineslurper een kans maken bij de meiden. Tot hun buurman een nog protseriger bak heeft natuurlijk. Zuinige auto’s zijn voor losers. Ook vrouwen moeten er uiteraard aan geloven. Verander de mode voortdurend. Maak vrouwen wijs dat ze er als een Somalische vluchtelinge uit moeten zien. Photoshop is your friend. Negeer het feit dat de gemiddelde man op mollige vrouwen valt en de gemiddelde vrouw ook mollig is. Praat vrouwen een voortdurend minderwaardigheidscomplex wegens hun uiterlijk aan.
Maak mensen jaloers
Mensen zijn wat ze consumeren, niet wat ze denken, want denken levert niets op. Geef ze dus niet de kans hun eigen identiteit op te bouwen. Geef mensen het gevoel dat ze hun buurman of collega op het werk moeten overtreffen. Heeft hun collega een plasma-tv, laat ze daar dan overheen gaan met een monster van minimaal anderhalve meter diagonaal. Zo steken ze iedereen in hun kennissenkring de ogen uit, zodat ze zich het schompes gaan werken om een nog verpletterender statussymbool het huis in te kunnen slepen. Als ze met een burnout rondlopen, geen punt. Nog meer problemen. Nog meer werkgelegenheid, voor apothekers, artsen, gezondheidskundig inspecteurs. En uitzendbureaus om voor invalkrachten te zorgen natuurlijk.
Stimuleer eenzaamheid
Een ander probleem is dat mensen graag op een kluitje op elkaar wonen. Ze delen zo met hun vieren een wasmachine, koelkast en magnetron. Ook voelen ze zich zo niet eenzaam genoeg. Dit is uiteraard absoluut dodelijk voor de economie. Het is veel beter om ieder alleen te laten wonen. Goed voor de woningmarkt en de werkgelegenheid in de bouwsector, want zo moeten er vier huizen komen waar er eerst maar een was. Zo kunnen ze zich omringen met massa-geproduceerde prullaria en gaan ze hun verdriet verdrinken in een café. Straf samenwonen dus af. Laat ambtenaren tandenborstels tellen en het watergebruik controleren om te voorkomen dat asocialen toch stiekem samen gaan wonen.
Zorg voor een compleet op hol geslagen ambtenarenapparaat
Geen moderne markteconomie zonder een neurotisch ambtenarencorps dat op commando van de politieke wind van hot naar her rent. Althans, doet alsof. Laat ze voortdurend nieuwe regels bedenken om zo het bedrijfsleven aan het werk te houden. Heb je vanwege politieke overtuigingen grote bezwaren tegen ambtenaren, leer dan van onze neurotische trigger-happy vrienden aan de overzijde van de grote plas. Zij krijgen hetzelfde voor elkaar met een compleet op hol geslagen juridisch apparaat. Een dode muis in je hamburger? Dan kan je de rest van je leven vakantie voeren op de Bahama’s. Bedrijven als Microsoft en Apple geven meer uit aan hun juristen dan aan softwareontwikkelaars. En het goede nieuws: deze juridische oorlogen komen naar ons toe. We gaan hier genieten van het beste van twee werelden. Lang leve de globalisering!
