Atlantis was volgens de Atheense filosoof Plato, de oudste bron, een technologisch hoogontwikkeld eilandenrijk dat ongeveer negenduizend jaar voor het begin van de jaartelling ten onder ging door het tarten van de goden. Wat als Atlantis werkelijk had bestaan?
Atlantis, volgens de beschrijving van Plato
Atlantis heeft eeuwenlang mensen gefascineerd. Was het een boeiend verhaal dat Plato uit zijn duim heeft gezogen, of bouwde hij voort op een al langer in omloop zijnd volksverhaal uit Griekenland of overlevering van Egyptische tempelpriesters? Op dit moment neigt de wetenschappelijke consensus naar het eerste.
Alternate history, alternatieve geschiedenis, verkent wat er gebeurt, als een belangrijke gebeurtenis in de geschiedenis anders was verlopen. Op het eerste gezicht lijkt het een fascinerende, maar zinloze hobby. Zeker, als het om een mythisch rijk als Atlantis gaat dat volgens de huidige stand der wetenschap waarschijnlijk nooit bestaan heeft.
Alternatieve geschiedenis, als het tenminste op een serieuze manier wordt beoefend, kan waardevol inzicht geven in hoe historische processen lopen. Hoe worden rijken machtig? Waardoor raken ze in verval? Maken we nu de slimste keuzes om de mensheid een vrije en gelukkige toekomst te verschaffen? En ja, ook de vraag hoe een hoogontwikkeld eilandcontinent op de plek waar nu de Azoren liggen, uit had gepakt, kan heel interessante inzichten opleveren…
De vier gelijktijdige aanvallen op beide torens van het World Trade Center, het Pentagon en (mislukt) het Witte Huis door, waarschijnlijk, de terreurbeweging al Qaeda zette een keten van gebeurtenissen in gang die de wereld ingrijpend veranderden. Wat als de aanslag nooit plaats had gevonden? In deze video een mogelijk scenario.
Mijn persoonlijke mening: ik denk dat door de aanslag de islamistische beweging stevig op de kaart kwam te staan en hierdoor hun pogingen om mainstream te worden in de islamitische wereld veel kansrijker werden. Aan de illusies van mensen als Fukuyama, dat het einde van de geschiedenis is aangebroken, kwam letterlijk in een klap een einde.
IN deze korte Amerikaanse documentaire gaan de makers in op de vraag hoe de wereldgeschiedenis er uit had gezien als de nazi’s twee cruciale stommiteiten niet hadden begaan: het niet in productie nemen van de superieure straaljager Messerschmidt 262 en het stopzetten van het atoomprogramma in plaats van het op te voeren?
In deze documentaire wordt duidelijk hoe weinig het heeft gescheeld, of we hadden nu in een wereldwijde racistische politiestaat geleefd. En ook: hoe moderne technologie het nu makkelijker dan ooit maakt om een politiestaat op te zetten.
Atlantis. De goden van het oude India, die elkaar met vliegende wagens, vimana’s, bevochten. Oude gravures die veel weg lijken te hebben van technisch geavanceerde apparaten. Waren de goden vertegenwoordigers van een vroegere, nu geheel verloren gegane beschaving?
Sporen in mythen en legenden
Al sinds de dageraad van de mensheid duiken er in mythen en legenden figuren op die meer kunnen dan een menselijke sterveling. Zo zijn er goden, die de wereld hebben geschapen en in staat zijn deze onder water te zetten, zondige steden totaal van de aardbodem te vegen en, vanzelfsprekend, absolute macht hebben over leven en dood. De laatste drie eeuwen zijn wetenschap en techniek in een moordend tempo gevorderd. We kunnen nu meer dan ooit tevoren in onze geschiedenis. Als een middeleeuwer of een oude Israëliet zou zien wat wij allemaal kunnen, zou hij ons ook voor duivels, tovenaars of goden verslijten.
Raadselachtige afbeeldingen en historische beschrijvingen
Atlantis, volgens gelovigen, was een groot eiland met een machtige hoofdstad. Het eiland verdween volgens de legende in korte tijd in de diepte.
De Zwitserse kroegbaas Erich von Däniken en zijn navolgers plozen allerlei mythen en legenden uit naar aanwijzingen dat er in het verdere verleden buitenaardse wezens sporen achter hebben gelaten. Zo is er gewezen op de Nazca-lijnen, kilometers grote afbeeldingen van onder meer vogels. Ook de Egyptische piramides vormen een geliefde inspiratiebron voor mensen die op zoek zijn naar een verdwenen beschaving. In de oudste bijbelboeken wordt God aangeduid als Elohim, een meervoudsvorm. Reden voor de UFO-sekte Raël om te geloven in buitenaardse wezens die de mensheid gekloond hebben.
Volgens anderen bestond er een vergevorderde beschaving tijdens de laatste IJstijd. Hiervoor wordt vaak het mythische Atlantis genoemd. In dit artikel zullen we de laatste mogelijkheid onder de loep nemen. Bestond er in het Pleistoceen, 1,8 miljoen jaar geleden tot 10.000 jaar geleden, een of meerdere hoogontwikkelde beschavingen?
Zin of onzin?
Om vergevorderde technieken, zoals luchtvoertuigen of ruimteschepen, te ontwikkelen zijn heel veel mensuren nodig. Ook is er een hoog technisch peil nodig. Dit valt samen met een grote hoeveelheid mensen, honderden miljoenen tot een miljard, en een enorm energie- en grondstofverbruik om de technieken in de praktijk te kunnen brengen. Dit moet sporen achter gelaten hebben. Zelfs een relatief klein imperium als het Romeinse liet overal in Eurazië, tot in China toe, sporen na in de vorm van munten, aardewerk of resten. Overstromingen en de verwoestende werking van erosie zullen veel sporen vernietigd hebben, maar toch zal vooral een vergevorderde beschaving veel sporen achter laten. Denk aan stuwdammen, mijnen en dergelijke.
Waar is het afval?
Stel dat er een technisch hoogontwikkeld imperium als Mu, Lemurië of Atlantis heeft bestaan. Dan moet er overal ter wereld overblijfselen zijn achtergebleven van gebruiksvoorwerpen en afval van dit imperium. Overal vinden we potscherven van Griekse amfora’s, Om weer even bij Rome te blijven: bijna duizend jaar van afval storten leverde Rome de achtste heuvel op, de Monte Testaccio van bijna twee hectare oppervlakte. Hoe hoger technisch ontwikkeld het imperium is, hoe meer afval.Wat dat betreft is er slecht nieuws. Er is geen afval van Atlantis of Mu aangetroffen, althans niet afval dat wij als zodanig herkennen. Geen blikjes Atlantis Cola, roestige vimana’s of scheepswrakken van Mu dus.
Aan de andere kant: slechts weinig materialen, voornamelijk aardewerk en edelmetalen overleven de millennia. Dat is ook goed nieuws – je moet er niet aan denken dat ons plastic afval na honderdduizend jaar nog bestaat…
66 miljard geleden maakte een asteroïde zo groot als een berg een einde aan de meest succesvolle groep dieren die de aarde ooit heeft gekend: de dinosauriërs. Alleen de vogels, die afstammen van de theropode dino’s overleefden het. Wat zou er gebeurd zijn als de dino’s niet uitgestorven waren? Had zich een beschaving van intelligente dinosauriërs kunnen vormen?
Dino’s – een succesverhaal
Honderdveertig miljoen jaar lang heersten ze over de aarde. De oerdino overleefde als één van de weinige soorten de grootste ramp ooit die de aarde 250 miljoen jaar geleden trof. De soort ontwikkelde zich tot de meest overheersende groep op aarde met vijfhonderd geslachten en meer dan duizend soorten. Waarschijnlijk waren er veel meer dino’s: onze fossielenverzamelingen zijn verre van compleet omdat fossilisering een uiterst zeldzame gebeurtenis is. Ook nu nog vormen vogels na de vissen (in feite zijn alle gewervelde dieren vissen) met negenduizend soorten nog de soortenrijkste groep. Het aantal vogelsoorten nam de afgelopen twintig miljoen jaar toe terwijl het aantal zoogdiersoorten afnam. Evolutionair gesproken zijn vogels dus nog steeds winnaars.
Waren dinosauriërs dom?
Op dit moment kunnen we uiteraard geen rechtstreekse intelligentiemeting van dinosauriërs doen.
Troodon was waarschijnlijk de slimste dinosauriër.
Een goede manier om de intelligentie van dieren in te schatten is hun hersenvolume schatten op grond van schedelmetingen en die vergelijken met hun lichaamsomvang. Sommige dino’s beschikten nauwelijks over hersens – zo hadden zelfs de grootste sauropoden (tot dertig meter lange en honderd ton zware plantenetende vreetmachines) hersens die niet groter waren dan een flinke walnoot. Enkele soorten scoorden veel hoger: roofdino’s als Troödon, onmgeveer zo groot als een mens waren vermoedelijk zo slim als een opossum, een primitief zoogdier uit Amerika. Daarmee scoorde Troödon (met hersens zo groot als een grote pruim) hoger dan de zoogdieren uit die tijd.
Hadden dino’s zich kunnen ontwikkelen tot een intelligente soort?
In 1982 veronderstelde museumconservator Dale Russell dat als de hersens van Troodon zich met dezelfde snelheid hadden ontwikkeld als gebeurde voor de noodlottige asteroïde-inslag, het dier nu over een mensachtige herseninhoud en intelligentie had beschikt.
De Afrikaanse grijze papegaai Alex is in staat te tellen en eenvoudige zinnen te vormen.
De vraag is of je ongestraft mag extrapoleren – zo verviervoudigde door evolutionaire druk de herseninhoud van de mens zich in maar zes miljoen jaar, omgekeerd zijn miereneters na vijftig miljoen jaar nog steeds uitermate dom.
Rechtop lopen en handen
Waarschijnlijk kunnen we beter kijken naar de directe afstammelingen van dino’s. Papegaaien bijvoorbeeld zijn uitermate intelligent, te vergelijken met apen en dol op het uithalen van allerlei streken. Hierbij moet je bedenken dat vliegende dieren moeten besparen op alles wat het gewicht vergroot, zoals een zwaar en energievretend brein. Vogels gebruiken hun snavel en twee poten om voorwerpen mee vast te pakken. Niet erg handig natuurlijk en de kans is dan ook niet erg groot dat een ras van papegaaien er in slaagt technisch ver te komen. Troodon beschikte nog over werkende voorpoten (deze zijn bij vogels in vleugels veranderd).
Bij de mens was er een bijzondere samenloop van omstandigheden die leidde tot het ontwikkelen van een hoge intelligentie: nauwverwante soorten als de gorilla zijn nog steeds niet erg slim. Als deze bijzondere omstandigheid (grotere groepen bijvoorbeeld, maar niet zo groot dat anonimiteit heerst) zich bij dino’s had voorgedaan, is de kans dus groot dat de eerste voetstap op de maan er drietenig uit had gezien…
