Dubbele nationaliteit: voordelen en nadelen
Ebru Umar die werd gearresteerd in Turkije omdat ze de Turkse dictator zou hebben beledigd. Tot Nederlander genaturaliseerde Iraniërs die in Iran werden opgepakt. Dit alles is het gevolg van de dubbele nationaliteit. Wat zijn de voordelen en nadelen van een dubbel paspoort voor het individu en de samenleving?
Hoe ontstond de dubbele nationaliteit?
Met de komt van honderdduizenden migranten uit Turkije en Marokko, die er op stonden dat hun onderdanen hun nationaliteit moesten behouden, ontstond het fenomeen van de dubbele nationaliteit. Hiervoor werd de wet op het Nederlanderschap al in de jaren ’70 en het Wetboek van de Belgische nationaliteit in 2008 aangepast. Ook steeds meer expats combineren de Nederlandse of Belgische met een andere nationaliteit. Handig, zeggen ze. Nationalisten, in Nederland de PVV, in België de N-VA, Démocratie Nationale en Vlaams Belang, willen het ‘dubbele paspoort’ juist afschaffen.
Voordelen van het ‘dubbele paspoort’
De voordelen van een meervoudige nationaliteit liggen vrijwel alleen bij de bezitter ervan.
- Hij of zij kan zelf kiezen welk paspoort hij tevoorschijn trekt bij de douane. Trekt hij bijvoorbeeld het Belgische, dan wordt hij behandeld als Belg. Voor iemand die zowel Nederlander als Belg is, is het uiteraard slimmer om het Belgische paspoort te trekken als het land in kwestie een probleem heeft met Nederland, en andersom.
- Breekt er in het land waar hij woont een conflict uit, dan verschaft het extra paspoort een veilige haven.
- Deze persoon kan veel meer landen bezoeken, vooral als de twee nationaliteiten bij verschillende vijandige machtsblokken horen. Zo verschaft een Russisch paspoort eenvoudig toegang tot landen zoals Wit-Rusland (Belarus), die voor Belgen en Nederlanders erg moeilijk ontoegankelijk zijn.
- Een klein voordeel is dat de bezitter van de dubbele nationaliteit in beide landen mag stemmen.
- Een bezitter van een meervoudige nationaliteit kan een beroep doen op uitkeringen in meerdere landen. Een veel gehanteerde truc is bijvoorbeeld bezit in het buitenland hebben boven de bezitsgrens, terwijl er in Nederland of België een beroep wordt gedaan op bijstand of leefgeld.
- Een belangrijk voordeel is dat veel landen mensen van hun eigen nationaliteit voortrekken bij het kopen van bijvoorbeeld onroerend goed, zakelijke rechten of burgerrechten. In landen als Thailand is het bijvoorbeeld alleen voor Thai toegestaan om land te kopen (Thailand kent overigens geen dubbel staatsburgerschap).
- Enkele landen, zoals Turkije en Marokko, leveren eigen onderdanen niet uit aan het buitenland. De beruchte Turkse vrouwenbeul Saban Baran kon na zijn misdaden in Nederland tijdens een proefverlof ontsnappen en is tot op dit moment op vrije voeten in Turkije. Kortom: voor een crimineel is de Turkse of Marokkaanse nationaliteit erg waardevol.
- Een bezitter van meerdere nationaliteiten kan belasting ontwijken. Zo hoef je in Andorra en Monaco geen inkomstenbelasting te betalen.
Nadelen van de meervoudige nationaliteit
Rechten van de een, gaan vaak ten koste van de rechten van de ander. Zo ook met meervoudige nationaliteiten.
Er zijn enkele belangrijke nadelen aan de meervoudige nationaliteit:
- De rechtssystemen van landen zijn verschillend. Dit kan leiden tot juridische conflicten. In Saoedi-Arabië staat bijvoorbeeld de doodstraf op het verlaten van de islam, terwijl in Noord-Korea het strafbaar is om een godsdienst aan te hangen. In Nederland en België is het polygame huwelijk dan weer niet erkend, wat in minder ontwikkelde islamitische landen wel erkend is.
- De overheid van het buitenland heeft veel macht over de onderdaan. Zo perst Turkije duizenden euro’s af van Turken die de dienstplicht willen ontwijken. De Marokkaanse en Eritrese geheime diensten zijn erg actief in het voorkomen van integratie en het oppakken van dissidenten. Zowel Turkije als Marokko betalen de imams van de moskeeën, waar hun onderdanen in Europa naartoe gaan.
- Doordat meervoudige nationaliteitshouders minder belasting betalen, moet de rest van de samenleving meer belasting betalen om dit goed te maken.
- Doordat meervoudig nationaliteitshouders een beroep kunnen doen op uitkeringen in meerdere landen, kunnen ze het uitkeringssysteem uitbuiten. Dit betekent weer, dat de rest van de samenleving meer belasting kan betalen, of dat uitkeringen geschrapt worden voor iedereen.
- Omdat criminelen naar een land kunnen vluchten waar ze niet uitgeleverd worden, is er een kleiner afschrikwekkend effect. Dit is mogelijk een verklaring voor de hogere criminaliteitscijfers onder houders van een dubbele nationaliteit.
- Er ontstaat rechtsongelijkheid tussen houders en niet-houders van een dubbele nationaliteit. Houders van een enkele nationaliteit kunnen immers geen beroep doen op de vele voordelen van de dubbele nationaliteit.
- Meervoudig nationaliteitshouders voelen zich minder betrokken bij hun landen dan de houders van een enkele nationaliteit. Daardoor integreren ze veel slechter, of helemaal niet.
Wat telt zwaarder: de voordelen of de nadelen?
Zoals we hierboven zien, heeft de meervoudige nationaliteit vooral voordelen voor de houder ervan en in het geheel niet voor de rest van de bevolking. Houders vormen hiermee een soort parasitaire ‘adel’ van expats die zich weinig verbonden voelt met Nederland en België. Daarom is het beter om de meervoudige nationaliteit af te schaffen. Er zijn geen voordelen aan een ‘dubbel paspoort’ die levensnoodzakelijk zijn, en die de grote discriminatie van mensen met een enkel paspoort rechtvaardigen. Wel heel veel nadelen.