egypte

Abdel Fattah al-Sisi hield waarschijnlijk de meest stilgehouden historische toespraak ooit.

Eerste wereldleider ooit legt vinger op zere plek islam

Abdel Fattah al-Sisi, in het westen verguisd als een dictator die -overigens met de enthousiaste steun van de meerderheid van de Egyptenaren- de democratisch gekozen Moslimbroeders ten val bracht, heeft duidelijke ideeën over de oorzaak van het islamisme en de steeds verder om zich heen grijpende spiraal van chaos en geweld in het Midden Oosten.

In deze door de groep MEMRI vertaalde toespraak voor het “Vaticaan van het soennisme”, de islamitische universiteit Al Azhar, legt Sisi feilloos de vinger op de zere plek binnen het soennisme. Zal Egypte, waar Sayyid Qutb, de grondlegger van het moderne islamisme, ook het land zijn waar een einde wordt gemaakt aan deze steeds verder om zich heen grijpende plaag? Zal Sisi er in slagen de moslimwereld aan te zetten tot hervormen, het ijzeren juk van de soennitische orthodoxie te breken en de al zes eeuwen hermetisch gesloten deuren van vrije koran- en hadithinterpretatie weer te openen?

Abdel Fattah al-Sisi hield waarschijnlijk de meest stilgehouden historische toespraak ooit.
Abdel Fattah al-Sisi hield waarschijnlijk de meest stilgehouden historische toespraak ooit.

De Moslimbroederschap is vrijwel niet te infiltreren.

Geweld rond Moslimbroederschap Egypte onvermijdelijk

Anders dan de westerse politieke elite gelooft, is het optreden van het Egyptische leger geen willekeurig machtsmisbruik maar een logisch gevolg van eerdere ervaringen met de Moslimbroederschap en de psychologie van radicale islamieten.

Wat wil de Moslimbroederschap?
De Moslimbroederschap is een over bijna alle landen waar soennitische islamieten permanent verblijven, verspreide beweging. De Ikhwan al Moeslimien is in 1923 ontstaan in Egypte als reactie op het afschaffen van het kalifaat, de islamitische superstaat.

De Moslimbroederschap is vrijwel niet te infiltreren.
De Moslimbroederschap is vrijwel niet te infiltreren.

De lijfspreuk van de Moslimbroederschap is “Allah (de god van islamieten) is ons doel; de koran (het voornaamste heilige boek van islamieten) is onze wet, de profeet (bedoeld wordt hier de Mekkaanse handelaar, warlord en lokale leider AbÅ« al-Qāsim Muḥammad ibn Ê¿Abd Allāh (plm. 570-632) die volgens islamitische overleveringen de islam uitgevonden zou hebben) onze leider; Jihad (‘heilige’ strijd) is onze weg; en sterven terwille van Allah is de hoogste van onze aspiraties.”

Wereldomspannend kalifaat
De bestaansreden van de Moslimbroederschap is het verwezenlijken van een internationale islamitische superstaat, het kalifaat, waarin de islamieten verenigd zijn. Dit gebied zou Noord Afrika, het Midden Oosten, Centraal Azië en islamitische staten in het Verre Oosten omvatten. Als onderdeel hiervan moeten de bestaande regeringen in door veel islamieten bewoonde streken ten val worden gebracht.

De Moslimbroederschap heeft al meerdere politieke moorden op haar naam staan. De Moslimbroederschap wordt daarom niet voor niets door de meeste regeringen in het Midden Oosten als gevaarlijke, subversieve organisatie gezien.
Andere geliefde Moslimbroederschap technieken zijn het infiltreren van islamitische organisaties en deze naar Moslimbroederschap-voorbeeld omvormen en zendingswerk voor de eigen onbuigzame variant van het soennisme.

Wat voor structuur heeft de Moslimbroederschap?
De Moslimbroederschap is een internationale, strak hiërarchisch geleide organisatie met afdelingen in landen met een grote soennitische bevolking. De organisatie, met rond de 600.000 leden, heeft een engelengeduld en werkt uitgesproken lange termijn.
De subversieve doelstellingen, met keiharde overheidsrepressie als gevolg, dwongen de organisatie om ondergronds te gaan en een uitgebreide cellenstructuur te ontwikkelen. De organisatie wordt, blijkt uit uitgelekte documenten, internationaal geleid door een soort ‘algemene vergadering’, bestaande uit afgevaardigden van elke nationale Moslimbroederschap. Deze kiest een ‘sjoera’ (Arabisch voor raad), die het beleid uitstippelt. Deze sjoera kiest uit haar midden een dagelijks bestuur dat de organisatie aanstuurt. Deze bestaat uit afdelingen: onder meer Uitvoerend Comité – Afdeling Organisatie – Algemeen Secretariaat – Politieke Afdeling – vrouwenafdeling [1].

Hoe rekruteert de Moslimbroederschap leden?
Scouts van de organisatie rekruteren de vroomste islamieten in hun omgeving, vaak jonge kinderen van leden. Pas in een later stadium onthullen de recruteerders dat ze van de Moslimbroederschap zijn. Gedurende enkele maanden tot twee jaar worden deze aspirantleden in een ‘usra’ (cel) opgenomen, een groep van vier tot vijf leden geleid door een ‘najib’ (kapitein). In deze periode worden de nieuwe rekruten doordrenkt met het islamistische gedachtengoed van de Broederschap en wordt bekeken of ze wel genoeg vorderen in het geloof, betrouwbaar en gehoorzaam genoeg zijn. Hierna doorlopen ze de fasen van muayyad (supporter), mumtasib (affiliate) en muntazim(organisator) waarin ze steeds meer kennis van islamitische geschriften moeten vergaren en verantwoordelijkheden nemen. Pas dan, als ‘ach ‘amal’, werkende Broeder, kunnen ze als volwaardig lid toetreden.[2]

De leden helpen elkaar onderling aan schaarse dingen in islamitische landen, zoals baantjes en huwbare vrouwen, wat verklaart waarom de Moslimbroederschap blijft voortbestaan. Het gevolg is een moeilijk te infiltreren gesloten groep van fanatieke islamieten: vrijwel geen undercover agenten hebben het geduld om meer dan tien jaar als fanatieke islamiet te leven. Familiebanden zijn belangrijk in de Broederschap, wat infiltratie helemaal een helse klus maakt.

Was geweld te vermijden?
Op de plaatsen waar de Broederschap augustus 2013 pleinen en moskeeën bezet hield, zijn volgens diverse getuigenverklaringen vijanden van de Moslimbroederschap gemarteld met onder meer stroomschokken en brandende voorwerpen. Ook werden er grote hoeveelheden vuurwapens aangetroffen. Vermoedelijk is dit een belangrijke reden dat de Egyptische legerleiding zo grof geweld in heeft gezet: er dreigde een burgeroorlog.

Een tweede belangrijke reden is dat grof geweld een grote indruk maakt op islamitische extremisten. Zij geloven immers vast dat Allah alles beheerst. Het is dus Allahs wil dat de islamisten worden verslagen. In de woorden van Osama Bin Laden: de mens kiest het sterke paard boven het zwakke paard. Na een harde klap is het doorgaans enkele jaren rustig.

De belangrijkste reden is echter dat de Moslimbroederschap door kerken en seculieren aan te vallen, alsmede zich schuldig te maken aan ernstige martelpraktijken[3], zichzelf zwaar in diskrediet heeft gebracht. Hiermee heeft de groep alle sympathie verloren bij 90% van de Egyptische bevolking en de rest van de wereld en was het voor het Egyptische leger weinig riskant om voor eens en voor altijd met deze gevaarlijke dreiging af te rekenen.

Bronnen
1. Moslimbroederschap, Engelstalige en Nederlandstalige artikelen op Wikipedia
2. Eric Trager, The Unbreakable Muslim Brotherhood: Grim Prospects for a Liberal Egypt, Washington Institute for Near East Policy, Foreign affairs, 2011
3. Amnesty International persbericht, Egypt: Evidence points to torture carried out by Morsi supporters, 2013

99% van alle Egyptenaren woont in het schaarse groen. Bron: Wikimedia Commons

Egypte, het Bangladesh aan de Nijl

De exploderende bevolking en hopeloos ontoereikende natuurlijke hulpbronnen maken dat er maar een effectieve oplossing is voor Egypte. Helaas belemmert het verstikkende culturele klimaat de vlucht naar voren.

Egypte als gijzelaar van de Nijl
Egypte ziet er op de wereldkaart ruwweg uit als een vierkant, begrensd door de Middellandse Zee, het Sinai-schiereiland met de Rode Zee, zuiderbuur Soedan en westerbuur Libie. De oppervlakte van Egypte is vergeleken met die van Nederland en Belgie enorm: rond de 1 miljoen vierkante kilometer, ongeveer gelijk aan 25 maal Nederland of 33x Belgie. Ruimte genoeg, zou je op het eerste gezicht zeggen.

99% van alle Egyptenaren woont in het schaarse groen. Bron: Wikimedia Commons
99% van alle Egyptenaren woont in het schaarse groen. Bron: Wikimedia Commons

Schijn bedriegt echter. Slechts een smalle strook is bewoonbaar: de Nijloevers en de Nijldelta (naast een handvol kleine oases). Deze smalle strook heeft een oppervlakte gelijk aan die van Nederland. In deze kleine oppervlakte is 98% van de gehele bevolking van Egypte, in 2013 85 miljoen mensen, samengeperst. Dit maakt Egypte in feite veel dichter bevolkt dan Bangladesh; per Egyptenaar is er een tuintje van minder dan 20 bij 25 meter beschikbaar. Tot overmaat van ramp groeit de bevolking in Egypte steeds sneller: nu 2,12% per jaar. Dit betekent een verdubbeling van de bevolking iedere 30 jaar. Er is weinig fantasie voor nodig om in te zien dat als er niets verandert, een ramp niet ver weg is.

Waar leven de Egyptenaren van?
Op dit moment zijn er een handvol grote inkomstenbronnen voor Egypte. Deze waren onder meer olie en gas (Egypte is nu netto-importeur geworden)
Verder groeit de industrie sterk en exporteert het land enige landbouwproducten (die uiteraard ten koste gaan van de voedselvoorziening).

Egypte importeert twee keer zoveel als het land exporteert. De balans werd goedgemaakt door:

– tolopbrengsten van het Suez-kanaal
– toerisme (ingestort door de binnenlandse onrust)
– geld dat Egyptische gastarbeiders naar hun thuisland overmaken
– buitenlandse steun (vermindert steeds meer, omdat rijke oliestaten, de EU en de VS zelf ook minder tot hun beschikking hebben en Egypte strategisch steeds minder belangrijk wordt).

maar zoals duidelijk zal zijn, drogen deze bronnen snel op. Het gevolg: in 2011 en 2012 joeg het land er meer dan de helft van de harde valutavoorraad doorheen om voedsel en brandstof in het buitenland in te kopen (die zwaar worden gesubsidieerd om het volk rustig te houden). De reserves zijn uitgeput en de economie staat nu op instorten.

Hoe kunnen de problemen in Egypte opgelost worden?
Het land beschikt over twee overvloedige hulpbronnen: veel middelmatig opgeleide mensen en een uitermate zonnige woestijn. Het zou voor de hand liggen om deze arbeiders in de woestijn aan het werk te zetten om low-budget zeewaterdestillatie uit te laten voeren (hier zijn meerdere effectieve ontwerpen van bekend) of hoogopgeleide Egyptenaren als telewerkers in te zetten voor IT-klussen, zoals bijvoorbeeld Indiers, zodat met de opbrengsten elders in de wereld voedsel en brandstof ingekocht kunnen worden.
Egyptenaren zouden een Arabisch Hollywood kunnen vormen en de Arabische wereld kunnen overspoelen met muziek en films, waarmee weer veel te verdienen is.

Peak fantasy door soennisme en centralistische staat
Dit vereist echter een ander hulpbron: verbeeldingskracht. Deze ontbreekt in Egypte, een kleine elite van kopten en seculieren uitgezonderd. Egyptenaren zijn uitermate conformistisch en negatief ingesteld.

Dit heeft alles te maken met de overheersende godsdienst in Egypte, het soennisme. Soennieten proberen zo nauwkeurig mogelijk vast te houden aan de soenna (traditie).

Dit versterkte de traditioneel al sterk passieve en conformistische volksaard van de Egyptenaren, die alles te maken heeft met de geisoleerde ligging van de Nijlvallei midden in de dodelijke woestijn. Wegtrekken van de centraal georganiseerde staat in de Nijlvallei, bijvoorbeeld omdat je de farao een tiran vindt, betekent een wisse dood voor mensen zonder ervaring met overleven in de woestijn; de reden dat gehoorzaamheid essentieel was om te overleven.

Wat kunnen wij doen om de Egyptenaren te helpen?
Voor oplossingen zal een beroep moeten worden gedaan op het gehoorzaamheidsinstinct van Egyptenaren. Het denkwerk zal in samenwerking met de kleine elite hier moeten gebeuren. Voor de hand ligt het uitrollen van een tweede Nijl, waarbij met behulp van gedestilleerd water en dampdichte kassen het water uit de Middellandse Zee wordt benut om het landbouwareaal te verveelvoudigen. Een paradoxaal probleem is dat een politiestaat nodig is om Egypte rustig te houden, maar dat deze verbeeldingskracht onderdrukt.

Vergelijking van Egypte en Israel
Noorderbuur Israel doet het aanmerkelijk beter dan Egypte. De reden is dat Israel tot een van de meest innovatieve landen ter wereld behoort. Het landje dreigt permanent door de grote buurlanden onder de voet te worden gelopen, wat leidde tot een informele, onconventionele cultuur. Hierbij speelt ook het vaak speelse karakter van de verhouding met oppergod Jahweh in de joodse godsdienst een rol. De voortdurende dreiging met uitroeiing door de vijandige buren maakt dat Israeli’s uitstekend in staat zijn hoofd- en bijzaken van elkaar te onderscheiden en weinig geduld hebben met bureaucratische gevoeligheden. Door de sterke verbeeldingskracht van de bevolking in Israel produceert het land aan de lopende band nieuwe uitvindingen en technieken, die overal ter wereld gretig aftrek vinden.

De Moslimbroederschap wil alle islamieten verenigen in een islamitisch rijk met de sharia als wet.

Egypte: overwinning islamitische fundamentalisten al voorspeld

Wat geen enkele politicus  of journalist – op Geert Wilders en Joost Niemoller na – zag aankomen is gebeurd: een verpletterende verkiezingsoverwinning voor islamitische extremisten. De vermoedelijke verdere ontwikkelingen.

Iran bewijst dat religieus extremisme in een modern land mogelijk is.
Iran bewijst dat religieus extremisme in een modern land mogelijk is.

Democratie niet vanzelfsprekend
Af en toe lijkt het er op alsof actief zijn in de politiek of journalistiek met ernstige beroepsdeformatie gepaard gaat. De reden is dat een politicus, om overtuigend te zijn, in zijn eigen boodschap moet geloven, hoe inconsistent of wereldvreemd die ook is. Zo is er het wijdverspreide -misplaatste- geloof in de onvermijdelijkheid van de westerse democratie als samenlevingsvorm. Gedacht wordt dat andere landen onze samenlevingsvorm uiteindelijk zullen overnemen, omdat dat een onvermijdelijke geschiedkundige wetmatigheid is. China bewijst echter dat een high-tech samenleving heel goed samen kan gaan met een dictatoriale politiestaat. Of neem Iran, een theocratische democratie.

Waarom zijn landen als Egypte veroordeeld tot een autoritair regime?
De bevolking van Egypte is zeer onzekerheidsmijdend. Ook bestaat er onder de Egyptenaren opmerkelijk weinig tolerantie voor afwijkende dingen. De ooit bloeiende Egyptische filmindustrie is door Sadat en Moebarak de nek om gedraaid. Kortom: dit land, waar ooit de rijke klassiek Egyptische beschaving bloeide, is op dit moment één van de meest fantasieloze landen ter wereld. Het is verbijsterend hoe weinig een bevolking van tachtig miljoen mensen – evenveel als Duitsland en meer dan bijvoorbeeld Italië of Groot-Brittannië – in cultureel of wetenschappelijk opzicht tot stand brengt.

De reden is dat het land in de greep is van twee verstikkende krachten die het land uitzuigen en bekneld houden. Deze zijn het leger en de Moslimbroederschap. Deze twee worstelaars houden elkaar overeind. De seculiere Egyptenaren steunen het leger omdat het de enige waarborg is tegen de Moslimbroeders en de volksmassa steunt de Moslimbroeders om religieuze redenen en uit protest tegen de corruptie – in islamitische ogen het gevolg van onvoldoende vroomheid.

De Moslimbroederschap wil alle islamieten verenigen in een islamitisch rijk met de sharia als wet.
De Moslimbroederschap wil alle islamieten verenigen in een islamitisch rijk met de sharia als wet.

Samenwerking leger en Moslimbroederschap
De tegenstelling tussen leger en Moslimbroeders is kleiner dan het lijkt. De Egyptische legertop bestaat uit praktiserende islamieten en is niet overwegend seculier, zoals in bijvoorbeeld tot voor kort Turkije. Beide groepen zijn voorstander van een autoritair geregeerde politiestaat waarin islamitische leefregels overheersen. Het verschil is alleen in de mate waarin en de strategie die gevolgd moet worden. Het Egyptische leger ontleent zijn prestige aan de strijd tegen de ongelovige oosterbuur Israël. De vrede met Israël was een verstandshuwelijk, bedoeld om het land weer op te kunnen bouwen, de Sinaï weer in handen te krijgen en aanspraak te kunnen maken op overvloedige Amerikaanse hulpgelden. Nu de wereld op een kantelpunt staat en de invloed van de VS afneemt, is de noodzaak tot vrede met het door de VS gesteunde Israël minder geworden. Ook is de positie van het leger verzwakt. Kortom: er zijn voor het leger geen zwaarwegende redenen meer om niet met de Moslimbroeders samen te werken.

Islamitische meerderheid steunt islamitische fundamentalisten
Het lijkt er nu op dat dat de relatief minder radicale stroming van de Moslimbroederschap, de Partij voor Vrijheid en Rechtvaardigheid (sic), rond de 47% van de stemmen heeft gehaald met op een tweede plaats de zeer extreem fundamentalistische groep partijen An Nur met rond de twintig procent. De liberale, seculiere partijen van het Egyptische Blok haalden slechts 22% (het percentage van de bevolking dat seculier of christen is).  (AnsaMed). Kortom: rond de driekwart van de Egyptenaren heeft voor een extreem-islamitische partij gestemd. Wie weet dat van de Egyptische islamieten meer dan tachtig procent voorstander is van de doodstraf op afvalligheid van de islam, is hier niet verbaasd over. Visionair voorspelde dit resultaat dan ook al.

De kans op een oorlog met Israël is hiermee sterk toegenomen. Ook zullen steeds meer christenen en seculieren het land ontvluchten. Vermoedelijk zal het nieuwe regime voorkomen, dat onder toeristen populaire plaatsen als Hurghada en Sharm al Sjeikh geteisterd worden door geweld of al te strenge islamitische leefregels, maar in de rest van het land zal de leefsituatie voor seculiere Egyptenaren en christenen nog beroerder worden.

Een grote meerderheid van de Egyptische islamieten wil stenigingen en tegelijkertijd meer democratie.

‘Democratie in Egypte leidt tot meer sharia’

Een opinieonderzoek, in mei 2010 verricht onder duizend Egyptische islamieten (plm. 80-90% van de bevolking)  door Pew Research had een aantal opmerkelijke uitkomsten. Een ruime meerderheid is voorstander van meer democratie,  tegelijkertijd is 82% van de Egyptische islamieten voorstander van islamitische lijfstraffen, zoals  stenigingen.

Dit onderzoek is uitgevoerd toen de regering-Moebarak nog stevig in het zadel zat. Uit dit onderzoek blijkt dat Egypte zich vermoedelijk zal ontwikkelen tot een democratie naar Iraans model, dat wil zeggen strenge islamitische wetten gecombineerd met een democratische regeringsvorm.

Een grote meerderheid van de Egyptische islamieten wil stenigingen en tegelijkertijd meer democratie.
Een grote meerderheid van de Egyptische islamieten wil stenigingen en tegelijkertijd meer democratie.

Moslimbroederschap en democratie
Dit verklaart ook de relatief gematigde wijze waarop de Egyptische tak van de extremistisch-soennitische  Moslimbroederschap zich heeft geprofileerd. Het is voor de Moslimbroederschap niet nodig overdreven nadruk te leggen op meer islam. De meeste Egyptenaren willen dit namelijk toch al. Hoe democratischer Egypte wordt, hoe meer de agenda van de Moslimbroederschap dus gerealiseerd zal worden. De Moslimbroederschap heeft geen principiële bezwaren tegen democratie, zolang dit maar een democratie is met een onaantastbare sharia zoals in Iran.

Resultaten van het onderzoek

Democratie

59%: ‘Democratie is beter dan andere vormen van bestuur’.

22%: ‘In sommige omstandigheden heeft een niet-democratisch systeem de voorkeur’

Islam in de politiek

95%: ‘Het is een goede zaak dat de islam een grote rol in de politiek speelt’

85%: ‘De invloed van de islam op politiek is goed’

48%: ‘De islam speelt op dit moment een grote rol in de Egyptische politiek’

Islamistisch extremisme

80%: ‘Zelfmoordaanslagen zijn zelden of nooit gerechtvaardigd’

20%: ‘Zelfmoordaanslagen zijn soms of vaak gerechtvaardigd’

70%: ‘Ik ben bezorgd of zeer bezorgd over islamitisch extremisme in de wereld’

61%: ‘Ik ben bezorgd of zeer bezorgd over islamitisch extremisme in Egypte’

Islamitische wetten

54%: ‘Mannen en vrouwen moeten van elkaar gescheiden worden op het werk’

82%: ‘Overspeligen moeten worden gestenigd’

84%: ‘Zij die de islam verlaten moeten de doodstraf krijgen’

77%: ‘Dieven moeten worden gegeseld of hun handen moeten worden geamputeerd.’

NB: het The Globe and Mail artikel stelt onterecht dat het hier om een dwarsdoorsnede van de gehele Egyptische bevolking gaat. Het gaat slechts om een dwarsdoorsnede van het islamitische deel. Over e methodologie van het onderzoek is weinig bekend. In een politiestaat als het Egypte van Moebarak is een opinieonderzoek niet altijd erg betrouwbaar. Mogelijk heeft er methodologische bias plaatsgevonden.

Implicaties
Het percentage islamieten en hun politieke macht is zo groot dat  het de toekomstige ontwikkelingen in Egypte geheel zal bepalen. Er zullen moeilijke tijden aanbreken voor seculiere islamieten, niet-islamieten zoals de kopten en vooral ex-islamieten. Als Egypte met andere islamitische landen een groot islamitisch rijk zal vormen – een duidelijke wens van de bevolking – zal dit enorme en vanuit Europees standpunt uiterst onaangename geopolitieke gevolgen hebben.

Bron: The Globe and Mail; Pew Research

Overheden zijn de natuurlijke vijanden van vrij internet.

Egypte, dictaturen en internet

Egypte is een zeer interessant praktijkgeval van de mogelijkheden voor dictaturen om internet af te knijpen als het regime bedreigd wordt.

Voorspel: Tunesië
Tunesië kende één van de beste internetfilters ter wereld. Een uitgebreide organisatie controleerde internet op het Tunesische regime onwelgevallige websites.

Overheden zijn de natuurlijke vijanden van vrij internet.
Overheden zijn de natuurlijke vijanden van vrij internet.

Deze controle werd aangevuld door een genadeloos effectieve geheime dienst. Het gevolg was dat de Tunesiërs nauwelijks iets hoorden van dissidente geluiden.

Dit veranderde met de komst van Facebook en andere sociale media. Het regime realiseerde zich de kracht van Facebook te laat.

Toen de sociale netwerksite werd afgesloten waren er al massale protesten. Door middel van Twitter en Facebook konden activisten contract zoeken met gelijkgestemden en acties coördineren.

Samenscholingsverboden hebben geen zin meer als mensen op internet menigtes kunnen vormen.

Het resultaat: Ben Ali kan nu zijn goudstaven gaan tellen in Saoedi-Arabië. Een vreeswekkend vooruitzicht voor de gemiddelde Arabische potentaat die zich aan god gelijk acht.

De situatie in Egypte
Egypte lijkt in politiek opzicht in veel opzichten op het Tunesië onder Ben Ali, maar is geografisch totaal anders. Het land is veel groter, veel armer, kent grotere sociale  verschillen en is in het bewoonbare gedeelte, de smalle Nijlvallei, veel dichter bevolkt. In tegenstelling tot Tunesië kent Egypte een omvangrijke christelijke minderheid en een zeer actieve tak van de Moslimbroederschap, gecombineerd een explosieve situatie. Het land bestond tot enkele jaren geleden van de inkomsten van het Suez-kanaal, toerisme en olie (elk in ongeveer gelijke mate), geld van Egyptische gastarbeiders en buitenlandse hulp uit de VS en Saoedi-Arabië. Al deze inkomstenbronnen zijn niet van de bevolking afkomstig, maar kunnen door een politiestaat goed gecontroleerd worden. De reden voor de betrekkelijke stabiliteit in Egypte.

De laatste jaren is de Egyptische industrie snel aan het groeien. Dat moet ook wel om de eveneens snel groeiende bevolking van werk en inkomen te voorzien.
Aan de groei kwam een einde door de kredietcrisis, in feite een uitgestelde globale herstructurering: het einde van de economisch overheersende positie van de westerse landen. Deze trof de industrie zwaar, deze exporteert voornamelijk naar Europa. De meeste Egyptenaren geven het grootste deel van hun karige inkomen uit aan voedsel. De recente stijging van voedselprijzen, een gevolg van speculatie door hedge funds en de wereldwijde bevolkingsgroei, drukt ze dus snel over de afgrond.

De verstikkende politiestaat en zelfverrijking door de kliek rond Moebarak remt steeds meer de ontwikkeling. De gemiddelde Egyptenaar is zich hier uitstekend van bewust.

Censuur in Egypte
Ook in Egypte bestaat behoorlijk veel internetcensuur. Anders dan in Tunesië worden er geen websites op zwart gedraaid maar moet iedere internetgebruiker in een internetcafé zich met een paspoort identificeren, waardoor dissidente bloggers snel gepakt kunnen worden. Nadat Facebook en Twitter waren geblokkeerd, konden Egyptenaren nog steeds op internet komen. De reden: ze maakten bijvoorbeeld via het Tor onion-netwerk gebruik van proxies, computers buiten Egypte waarmee ze alsnog contact konden maken met geblokkeerde websites. Er zat voor het Egyptische regime nog maar een ding op: alle internet- en mobiele communicatie stopzetten.

Internetcensuur
In een niet erg ontwikkeld land als Egypte kan deze IT-equivalent van een atoombom zonder al te veel schade ingezet worden. In bijvoorbeeld Nederland zou een dergelijke stap de hele economie lamleggen omdat vrijwel alle communicatie over internet loopt. Omdat overheden in ontwikkelde landen hun inkomen en bestaansrecht uit een ontwikkelde diensteneconomie peuren, betekent dat dat ze op zoek moeten naar subtielere middelen om te voorkomen dat internet tegen ze gebruikt kan gaan worden zoals in Egypte.

Kinderverkrachter Robert M. werd gepakt dankzij een kinderpornosite.
Kinderverkrachter Robert M. werd gepakt dankzij een kinderpornosite.

Vandaar de verwoede pogingen van EU-bureaucraten om kinderpornosites te blokkeren. Kindermisbruik wordt door vrijwel iedereen als zo walgelijk gezien dat dit een bruikbaar breekijzer vormt om internetcensuur in te voeren. Massaal verzet wordt zo voorkomen.

Vanuit oogpunt van bestrijding van kindermisbruik is het blokkeren van kinderpornosites uiteraard een slecht idee – in ieder geval de dommere pedoseksuelen alsmede de webmasters kunnen zo door IP-tracing makkelijk op een volglijst worden gezet om te voorkomen dat ze nog meer ellende aanrichten.

Daar is het de eurocraten uiteraard ook helemaal niet om te doen. Als een dergelijk systeem er eenmaal is, ongetwijfeld met een zeer nobel doel, laat dat maar aan de persvoorlichters over –  vormt het een paard van Troje om internetvrijheden (denk aan het bezoeken van anti-EU, klokkenluiderssites of anti-EU beleid websites) steeds verder uit te kunnen hollen.

Excuses te over. Islamofobie? Belastingontduiking? Haatzaaien? Inbeslagname.
Opruiing? Klimaatscepticisme? Antisemitisme? De stekker er uit van die fascisten. Uiteraard zonder ook maar enige vorm van democratische controle.

Overafhankelijkheid van internet voor communicatiekanalen
Als alle communicatie via internet gecensureerd zal worden (en het zit er dik in dat dat over niet al te lange tijd het geval zal zijn – de belangen zijn domweg te groot) zien we dat de alternatieve kanalen zo zoetjesaan verdwenen zijn. HAM-radio? Dood als een pier en het handjevol zendamateurs zijn alle bekend omdat ze een examen moeten afleggen. Post? Zieltogend. Bulletin board systems waar je op in kan bellen? Idem, ouwe sok. Papieren media, zoals opruiende pamfletten, rondstrooien? Ik moet u teleurstellen waarde lezer, vrijwel elke printer drukt een identificatiecode mee. Handschriften idem, bovendien kan bijna niemand meer leesbaar schrijven. Bluetooth en WLAN blijft -misschien- nog als mogelijkheid over voor de enkele technoraat. Kortom: het wordt tijd een niet door de overheid te traceren of censureren communicatiemiddel te ontwikkelen. Ideeën welkom…