Europa was tijdens de laatste IJstijd alleen in het Middellandse Zeegebied bewoonbaar.

Wordt Nederland bedekt met ijs?

We moeten van Al Gore en andere klimaatalarmisten erg bang zijn voor het antropogene broeikaseffect en zeespiegelstijgingen. Niet leuk voor ons polderlandje, maar een nieuwe ijstijd is pas echt vervelend. Dan is het met de helft van Europa en Noord-Amerika afgelopen. Welk deel van Nederland, de rest van Europa en de wereld ontsnappen aan de greep van Koning Winter als de komende ijstijd in alle hevigheid toeslaat?

Europa was tijdens de laatste IJstijd alleen in het Middellandse Zeegebied bewoonbaar.
Europa was tijdens de laatste, nog niet eens allerergste ijstijd alleen in het Middellandse Zeegebied bewoonbaar.

IJstijden zijn vaste prik sinds het aanbreken van het Pleistoceen, zo’n 2 miljoen jaar geleden. Interglacialen, de warme periodes tussen glacialen (de klimatologische term voor wat wij in het dagelijks leven onder ijstijd verstaan; we leven nu aan het einde van zo’n warm interglaciaal), zijn eerder de uitzondering dan de regel. Ze duren maar kort, rond de tienduizend jaar, en worden steevast gevolgd door een periode van vernietigende koude.

Als de ijstijd losbreekt, zullen alleen planten zoals deze Arctische poppies het in de Nederlandse poolwoestijn uithouden.
Als de ijstijd losbreekt, zullen alleen planten zoals deze Arctische klaprozen het in de Nederlandse poolwoestijn uithouden.

De continenten Europa en Noord-Amerika worden de laatste twee miljoen jaar dan ook vrijwel continu bedekt door een voortschuifelende massa gletsjerijs, een ijskap van kilometers dik die in zijn reis naar het zuiden alles als een bulldozer opzij schuift. De stuwwallen in Twente, Drenthe en de Sallandse heuvelrug zijn karakteristieke overblijfselen.
Uit geologische gegevens weten we dat een ijstijd snel invalt. Binnen honderd jaar is het klimaat totaal omgeslagen en is het grootste deel van Europa veranderd in een dorre toendra, waarover huilende sneeuwstormen de schaarse hongerige bewoners teisteren. Hoe zou Europa er uit zien bij de komende ijstijd?

Hiervoor kunnen we het beste bekijken hoe Europa met ijs werd bedekt tijdens de vier laatste glacialen. Tijdens het laatste glaciaal, dat tot tienduizend jaar geleden duurde, ontsnapte Nederland aan de vernietigende gletsjers. Erg prettig toeven was het echter niet in de poolwoestijn die Nederland toen was. Stel je voor, een onafzienbare vlakte, die zich uitstrekt tot diep in de Noordzee. Nederland was in die tijd zeker vijf keer zo groot als nu. Niet dat de toenmalige bewoners, de Neandertalers waren kort daarvoor uitgestorven, daar veel plezier van hadden. Het wisselvallige klimaat en korte groeiseizoen maakten landbouw onmogelijk. De zonneschijn is vergelijkbaar met die nu.

In principe zou dus landbouw in koude kassen plaats kunnen vinden, al is de inspanning om zelfs een klein deel van Nederland met kassen te overdekken enorm. Het probleem kan ook worden opgelost door emigratie of door minder kinderen te krijgen. Tegen de tijd dat de ijstijd in volle hevigheid losbarst, kunnen de overlevenden dan van veeteelt of het verzamelen van poolvegetatie leven. Misschien dat er tegen die tijd cultivars worden ontwikkeld met een heel kort groeiseizoen. In Finland wordt maïs bijvoorbeeld uitgeplant, zodat de planten maximaal kunnen profiteren van de korte zomer. Met dit soort technieken houden we het dan wel vol, maar het zal hard werken worden voor een karig leven.

Het Kuussuaq bos in Zuid-Groenland is door mensen aangeplant. De bomen vormen geen zaden, daar is het te koud voor.
Het Kuussuaq bos in Zuid-Groenland is door mensen aangeplant. De bomen vormen geen zaden. Daar is het te koud voor.

Tijdens eerdere ijstijden reikten de gletsjers zelfs tot in Nederland. Deze schoven alles voor zich uit, waardoor zich aan de voet van de gletsjers grote heuvels puin afzetten. Het is moeilijk denkbaar hoe je onder deze omstandigheden in leven kan blijven. Groenland kent nu bijvoorbeeld minder dan zestigduizend inwoners op een gebied zo  groot als West-Europa. En dan moet je bedenken dat de uiterste zuidpunt van  Groenland nog een heel mild klimaat kent en er zelfs kleine bomen groeien. Kortom: dan moeten we wellicht plannen zoals voor deze overdekte Siberische dagbouwmijn uit de kast trekken of onze toekomst op zee in drijvende steden zoeken.

Lees ook:
Gevolgen van de komende ijstijd in beeld

Landbrug Amerika veroorzaakte ijstijden

Bron (onder meer):
Ice Age Now