visionair denken

Cursus visionair denken: hoeveel weegt een miljoen dollar?

Iedereen (nou ja… bijna iedereen) kan leren hoe je visionair kan denken. In dit filmpje doet een natuurkundige een van de geheimen van visionair denken uit de doeken: het vermogen om groottes te schatten. Hoeveel weegt een  miljoen dollar? Kijk hier hoe je aan de hand van een paar simpele aannames het werkelijke antwoord griezelig dicht kunt naderen…

Vrees voor het onbekende bij zijn tijdgenoten deed de geniale uitvinder en wetenschapper Nikolai Tesla de das om.

Creatieve ideeën weinig geliefd bij de meeste mensen

Voel je je onbegrepen als je met een vernieuwend idee komt? Het ligt niet aan jou, blijkt uit nieuw onderzoek. De meeste mensen zijn zelfs niet in staat om een creatief idee te herkennen, laat staan te waarderen. Ook verklaart dit waarom mensen in onzekere omstandigheden des te koppiger aan bestaande gewoonten blijven vasthouden, hoewel dat in feite erg dom is.

Vrees voor het onbekende bij zijn tijdgenoten deed de geniale uitvinder en wetenschapper Nikolai Tesla de das om.
Vrees voor het onbekende bij zijn tijdgenoten deed de geniale uitvinder en wetenschapper Nikolai Tesla de das om.

Creativiteit is hot. Mensen willen creatief zijn en met creativiteit geconfronteerd worden. Creativiteit zorgt er immers voor dat er ontwikkeling komt. Zonder creativiteit steeds dezelfde suffe muziek op de radio. (Wat zeg je? Dat is ook zo? Trek je conclusies…) We gebruiken dan nog steeds dezelfde apparatuur als honderd jaar geleden, of zelfs een millennium geleden. Ongeveer zoals stenen vuistbijlen gedurende honderdduizenden jaren nauwelijks van vorm veranderden.
Dankzij een voortdurende stroom van creativiteit, getoetst aan de praktijk, ontstaat onze welvaart en hebben we een beter leven dan onze grootouders gehad hebben. Kortom: je bent niet erg verstandig als je niets van creatieve ideeën wil weten. Aldus de theorie.
En inderdaad beweert iedereen dat ze iets met creativiteit en innovatie doen. Zelfs grote wegenbouwbedrijven, waarvan de creatieve vermogens vooral op het gebied van boekhouding en manieren om ambtenaren om te kopen liggen.

De praktijk blijkt anders. Mensen zijn veel conservatiever dan ze zeggen. Jack Goncalo, ILR School universitair hoofddocent op het gebied van organisatiepsychologie heeft met een aantal anderen uitgeplozen waarom. Hun artikel beschrijft twee experimenten aan de universiteit van Pennsylvania  in 2010 waarbij meer dan tweehonderd mensen (universiteitsstudenten) betrokken waren.

Uit het rapport komen de volgende punten naar voren:

  • Creatieve ideeën zijn per definitie nieuw en nieuwe dingen kunnen gevoelens van onzekerheid en nervositeit opwekken.
  • Mensen wijzen creatieve ideeën af ten gunste van ideeën die puur praktisch zijn en bewezen hebben te werken.
  • Objectief bewijs dat een creatief voorstel werkt, is onvoldoende om mensen ervan te overtuigen het te accepteren.
  • Vooringenomenheid tegen creativiteit is zo subtiel, dat mensen zich er niet van bewust zijn, waardoor ze worden gehinderd in het herkennen van een creatief idee.

Een voorbeeld. Proefpersonen wilden weinig van doen hebben met een sportschoen waarin nanotechnologie was verwerkt die voorkwam dat er blaren ontstonden en de voet koelde. Om deze anti-creatieve bias vast te stellen, gebruikten de onderzoekers een subtiele techniek, die ook wordt gebruikt om racisme vast te stellen. De resultaten lieten zien dat mensen  weliswaar beweren dat ze dol zijn op creatieve ideeën, ze in werkelijkheid creatieve ideeën associëren met begrippen als “braken”, “gif” en “doodsangst”. Het gevolg hiervan is dat mensen ideeën voor nieuwe producten massaal de rug toe keren.

Wat wellicht ook meespeelt is de locatie voor het onderzoek. Philadelphia, een miljoenenstad enkele honderden kilometers ten zuiden van New York, is de Amerikaanse stad met het hoogste percentage neurotische mensen in het land.
Volgens de onderzoekers, naast Goncago ook Jennifer Mueller en Simul Melwani, gaat er een diepe ironie schuil achter de uitkomsten. Onzekerheid stimuleert het zoeken van creatieve oplossingen, stellen ze. Onze ingebakken angst voor nieuwe dingen  voorkomt echter dat we creativiteit herkennen als we dat het meeste nodig hebben. Volgens de onderzoekers is het probleem niet dat er niet genoeg creatieve ideeën zijn. Volgens hen moet de aandacht juist meer uitgaan naar manieren om mensen in  organisaties te leren creatieve ideeën te herkennen en er mee om te gaan.

Bron:
Jack Goncalo et al., The Bias Against Creativity: Why People Desire But Reject Creative Ideas, Cornell University (2011)

Het bouw- en ontwerpteam.

Het jaar 02010?

Volgens The Long Now Foundation, een groep visionaire kunstenaars en techneuten, denken we veel te veel korte termijn. De oorzaak is, zeggen ze, dat onze tijdschaal veel te beperkt is. Daarom kunnen we de lange-termijn gevolgen van wat we doen niet overzien.

Maar ze hebben, zoals ware visionairen betaamt, een oplossing bedacht: een klok die niet alleen uren, maar zelfs millennia meet. De Long Now Clock slaat dan ook niet elk uur, maar alleen één keer per eeuw. 1 januari 2000, of in de tijdnotatie van de Foundation 02000, sloeg de grote gong. Twee keer. Het zal dus weer tot het einde van het jaar 02999 wachten voor het uurwerk weer op volle kracht zal luiden.

Het bouw- en ontwerpteam.
Het bouw- en ontwerpteam.

De Long Now Clock is geen monument voor het verleden, maar juist voor de toekomst. ontworpen om de komende tienduizend jaar te doorstaan. Overleeft onze beschaving Peak Oil of volgt de totale ineenstorting? Met die laatste mogelijkheid hebben de makers rekening gehouden. Ook voor toekomstige mensen met een technisch ontwikkelingspeil van de bronstijd is de klok te repareren en te bedienen.

Het eerste prototype van de Klok.
Het eerste prototype van de Klok.

De eerste Klok, Clock One, is geplaatst op priveland van de Foundation,  een stuk geologisch stabiele bergachtige woestijngrond in Oost-Nevada. Om het monument heen staat een bos van de oudste boomsoort ter wereld, bristlecone pines. Sommige bristlecone pines dateren nog uit de laatste IJstijd en sommige van de bristlecone pines die er nu staan, staan er mogelijk over tienduizend jaar, als de volgende IJstijd al weer is aangebroken en Nederland in een toendra of ijsvlakte is veranderd, nog.

De klok wordt opgewonden door mensen. Dat is volgens de Long Now Foundation, na een zeer grondige afweging, de meest betrouwbare methode, want mensen zullen er altijd in de buurt zijn en zo niet, dan is ook de Klok zinloos geworden…