Germen Roding – Pagina 270

Het Nieuwe Jeruzalem zoals beschreven in de Tenach en het Nieuwe Testament doet griezelig modern aan.

Extropisme – op weg naar het paradijs

6 reacties / Filosofie, Ideeën en techniek, Mensheid, Universum / Door Germen Roding / 22 februari 2011 22 februari 2011

Wat er ook gebeurt: de entropie, de wanorde, neemt toe al naar gelang de tijd verstrijkt. Dat is echter niet het hele verhaal. Wat ook toeneemt is extropie, stelt het extropisme. Door evolutie worden levende systemen steeds beter in wat ze doen. Zijn we onafwendbaar op weg naar Het Paradijs op aarde en in de kosmos?

Entropie
Het was genoeg om een gevoel van naderende ondergang over Duitsland en de rest van Europa te verspreiden: de ontdekking eind negentiende eeuw dat entropie altijd toeneemt. Entropie betekent: in elk gesloten systeem neemt de chaos toe, tot alles is veranderd in een enorme amorfe massa met overal dezelfde temperatuur. De chaos, de Oud-Griekse naam voor een dergelijke toestand ligt dus niet aan het begin, zoals de Grieken en andere oude volgen geloofden maar aan het einde der tijden. Met andere woorden: het heelal zal op het einde een warmtedood sterven. Nu denken we dat het heelal oneindig uit zal blijven zetten en daardoor nooit in een hittedood-stadium terecht zal komen, maar voor weinig vrolijke naturen als de warmteleer-grootheid Ludwig Boltzmann zal dit zeker als motivatie hebben meegespeeld toen hij op 62-jarige leeftijd zich het leven benam.

Wat is extropie?
Toch merken we al naar gelang de tijd verstrijkt per saldo niet een achteruitgang maar juist een vooruitgang. Honderd miljoen jaar na de Big Bang waren er alleen protosterren. Bij haar ontstaan was de aarde een roodgloeiende bol lava, omringd door gassen (we weten dat sommige exoplaneten zoals Corot-7B, waarop het waarschijnlijk steentjes regent, er nog steeds zo uitzien).

Ondanks de toename van entropie is de aarde nu een stuk prettiger dan vier miljard jaar geleden. Dat is geen toeval, zeggen extropisten.

Toen de aarde voldoende was afgekoeld, vormde zich leven. De eerste miljarden jaren eencellig, de laatste vijfhonderd miljoen jaar ging het snel tot we nu het voorlopige hoogtepunt hebben bereikt. Er hebben nooit slimmere of biologisch efficiëntere wezens op de aarde rondgelopen, gevlogen en gezwommen dan nu. Er moet dus een principe aan het werk zijn (evolutie) dat leidt tot een steeds grotere ordening en een steeds grotere informatieinhoud. Tom Bell verzon voor de steeds toenemende kwaliteit (het product van evolutie dus) het woord ‘extropie’, de mate van zinnige informatie. Max More werkte in 1988 en later het principe verder uit. De laatste versie is hier te vinden.

Door evolutie aangescherpte informatie op informatiedragers leiden tot meer kwaliteit. In levende wezens is dat de genetische informatie in RNA en DNA, in de mens en enkele andere soorten aangevuld met in hersenen vastgelegde culturele evolutie (sommige vogels wisselen melodieën uit en enkele mensapen leren van elkaar hoe je gereedschappen gebruikt). Uniek (voorzover we weten) aan de mens is onder meer dat de mens (als enig levend organisme op aarde) informatie op kan slaan in ‘dode’ materie, zoals geschreven tekst. Daardoor kan je nu de gedachten van al lang overleden genieën als Jezus, Mozart en Einstein nog steeds horen. Hiermee ontstond een nieuw extropisch domein. De culturele geschiedenis van de mens is een steeds sneller toenemen van de extropie. Culturele evolutie, vooral na de ontwikkeling van de wetenschappelijke methode, is ongehoord effectief. In een luttele vijfhonderd jaar hebben we de prestaties van vier miljard jaar evolutie geëvenaard.

Extropistische ethiek
Extropisten zijn onuitroeibare optimisten. Extropisten geloven dat de toekomst beter zal zijn dan het heden omdat er meer extropie is dan nu en menselijke beperkingen zullen verdwijnen. Hoe meer extropie, hoe beter de toekomst er uit zal zien. Daarom vinden extropisten dat de mens haar evolutie in eigen hand moet nemen en slecht werkende biologische systemen in het menselijk lichaam moet vervangen door betere ontworpen systemen. Ziekten zijn geen straf van God, maar ontwerpfouten, ontstaan in de tijd dat evolutie nog geen bewust proces was. Het uiteindelijke doel is lichamelijke onsterfelijkheid. Techniek moet zoveel overvloed creëren dat bezit geen rol meer speelt omdat iedereen heeft wat zijn of haar hart begeert.

Een gevolg hiervan is dat de natuurlijke leefomgeving van de mens moet worden uitgebreid. Op dit moment is alleen de aarde een groene, leefbare wereld. Extropisten vinden dat we het hele zonnestelsel, uiteindelijk zelfs het hele multiversum geschikt moeten maken voor bewoning door intelligente wezens. Omdat het menselijk lichaam vol gebreken is, betekent dat uiteindelijk dat de menselijke geest moet worden geüpload naar een duurzaam kunstmatig lichaam.

Christelijk extropisme en transhumanisme
Er bestaat een opmerkelijke overeenkomst van het extropisch ideaal met Jezus’ en Johannes’ visioenen van een nieuwe hemel en een nieuwe aarde, waarop de wedergeboren christenen in het Koninkrijk der Hemelen een nieuw lichaam zouden krijgen.

Voor christelijk-extropisten is dit geen toeval, is het zeker geen toeval dat extropistische idealen zich in een christelijke beschaving ontwikkelen. Het is volgens christelijk-extropisten al die tijd Jezus’ bedoeling geweest dat christenen er naar streven om de extropistische visie werkelijkheid te laten worden en een nieuw Jeruzalem, een nieuwe hemel en aarde te creëren waarin onsterfelijke mensen zullen leven in een wereld van overvloed en universele liefde.

Het extropisch ideaal is alleen te bereiken door een haast religieuze zuiverheid van geest. Technieken ontwerpen is in laatste instantie een creatief proces. Alle technieken die worden ontworpen moeten zelfloos en zuiver zijn, dat wil zeggen democratisch en niet-vervuilend en niet geperverteerd kunnen werken. Ook de nadruk die het christendom legt op persoonlijke groei en het ontwikkelen van talenten komt sterk overeen met de extropistische idealen. Zou dit het christendom in één klap nieuw leven inblazen en klaar maken voor de verre toekomst, voor zover het dat al niet is?

In de Bollywood-blockbuster Koi... mil gaya geneest het buitenaardse wezen Jadoo de geestelijk gehandicapte Rohit Mehra en verandert hem in een genie.

Culturele agitprop: de voordelen

Laat een reactie achter / Ideeën en techniek, Mensheid / Door Germen Roding / 21 februari 2011 21 februari 2011

SF-schrijver Frank Herbert introduceerde in zijn Duin-cyclus het begrip panoplia prophetica: het verspreiden van mythes om hiermee voordelen te bereiken voor leden van de Bene Gesserit, een bepaalde politiek-religieuze orde. Wellicht kunnen we iets soortgelijks doen om er voor te zorgen dat objectief voor de mens goed uitpakkende normen en waarden worden verspreid over de wereld.

Objectief goede normen en waarden
Wij geloven dat alhoewel er enorme verschillen bestaan tussen diverse culturen, de mens als biologisch wezen niet wezenlijk verschilt, waar ter wereld hij of zij ook opgroeit. Genetica en DNA hebben weliswaar een enorme invloed op gedrag, maar de mensheid is genetisch extreem homogeen, veel homogener dan de meeste andere soorten. Het is dus redelijk om de mens als maat der dingen te stellen en alle culturele elementen die goed uitpakken voor de ontwikkeling van de mens en de mensheid (en de aardse ecosfeer waar deze deel van uitmaakt) op lange termijn, als superieur te beschouwen aan culturele elementen die dat niet doen.

Een voorbeeld van een dergelijke waarde is de Gulden Regel: behandel een ander zoals je zelf behandeld wilt worden. Als alle mensen in de hele wereld de Gulden Regel consequent zouden hanteren, zou hiermee een einde komen aan de meeste misdaad en menselijk leed. De misverstanden tussen mensen met verschillende persoonlijkheden, culturele misverstanden en mannen en vrouwen zouden uiteraard blijven bestaan. Dus vervelen zullen we ons nooit. Of een fundamenteel optimisme: er is altijd hoop op een beter leven, voor iedereen.

Geweld en fatalisme
Op dit moment zijn er twee grote filmindustrieën met een impact die ver buiten de landsgrenzen reikt: die in Hollywood en die in Bombay en Mumbai, “Bollywood”. In films van beide industrieën wordt geweld verheerlijkt als middel om problemen op te lossen en komt er ook steeds meer geweld voor. Dit grijpt terug op de Amerikaanse mythologie van de lone cowboy die het onrecht bestrijdt met grof geweld en de Hindoe-mythologie, waarin godinnen als Kali of Krishna met geweld ingrijpen om onrechtdoeners te bestrijden. Dergelijke films zijn populair, vooral in gewelddadige samenlevingen en subculturen. Ook hebben censors (zoals de Amerikaanse en de Indiase) minder problemen met gewelddadige films dan met films waarin seks voorkomt. Het gevolg is dat gewelddadige groepen zoals criminele bendes en terroristische groeperingen weinig moeite hebben om jongeren te vinden die zich bij hen aan willen sluiten.

Het is jammer dat er niet meer films komen waarin de held door slimheid of door creativiteit en samenwerking in plaats van met grof geweld afrekent met criminelen of met misstanden.

Beide filmindustrieën maken films met een anti-fatalistische boodschap: de helden zijn vaak mensen die vechten tegen het noodlot en winnen. Ook schurken komen vaak vlak voor ze sterven tot inkeer. Dit is erg gewenst en je merkt ook dat hierdoor in fatalistische samenlevingen, zoals de islamitische en de oosterse, een sterke “undercurrent” ontstaat van de hoop op verandering. Een van de grootste Bollywood-blockbusters, Koi… mil gaya, had juist deze boodschap (een buitenaards wezen geneest een geestelijk gehandicapte jongen die verandert in een held) en werd juist daarom erg populair.

De laatste tien jaar zijn fatalistische films, waarin vampieren en andere duistere wezens de heldenrol spelen erg populair in Hollywood. Er lijkt een einde te komen aan het Amerikaanse optimisme, alleen de agressie blijft over. De kleine filmindustrie in Europa en (vooral) de islamitische wereld is al fatalistisch. Alleen films met een tragisch einde zijn namelijk populair in landen als Irak. Nu moet gezegd worden dat de geschiedenis hier ook wel aanleiding toe geeft.
Alleen Hongkong blijft over. Hopelijk wordt deze fatalistische trend omgekeerd, is het niet door de Amerikanen zelf, dan door anderen, de ondernemende Chinezen van Hongkong bijvoorbeeld.

Underground open-source film- en gameindustrie
Sociale activisten kunnen hun toevlucht zoeken tot open-source films. Per slot van rekening wordt computerapparatuur steeds beter en zijn er nu goede open-source game engines, die ook kunnen worden gebruikt om filmbeelden te genereren. In die films kunnen ideeën worden verspreid om mensen met meer warmte en respect voor elkaar om te laten gaan en om hoop te verspreiden. We moeten de wolk van doem en hopeloosheid die zich over de wereld verspreidt, stoppen.

Films zijn echter in veel opzichten ouderwets. Games zijn populairder dan films en trekken vooral veel jongeren aan. Wat let ons om games te ontwikkelen waarbij de spelers geen schurken, fantasiemonsters of aliens overhoop knallen, maar mensen helpen door creativiteit en de wetenschappelijke methode toe te passen?

Volgens latere christelijke schrijvers waren de zondige Romeinse bacchanalia en orgieÃ«n de oorzaak van de ineenstorting van het Romeinse rijk.

Is de westerse wereld decadent?

2 reacties / Filosofie, Maatschappij, Nederland / Door Germen Roding / 20 februari 2011 20 februari 2011

Volgens conservatieve denkers gaat het van kwaad naar erger met de normen en waarden. Bestaat er inderdaad een culturele “halfwaardetijd” en heeft de ondergang van een cultuur te maken met culturele decadentie? Hebben we behoefte aan nieuwe idealen?

Enorme sociale veranderingen
De afgelopen halve eeuw heeft in Europa sociaal gezien grotere veranderingen laten zien dan de millennia er voor. Zo leefden de Europeanen tot voor kort in uitgebreide families met vaak drie generaties onder één dak. De mannen waren de kostwinners en waren de machtigste personen binnen het gezin. Ook buiten het gezin deelden oudere mannen de lakens uit. De afgelopen decennia is dat veranderd: gezinnen werden kleiner, er kwamen eenoudergezinnen, relaties en seks zonder huwelijk of seks met mensen van het eigen geslacht worden niet meer als sociaal afwijkend gezien. Ouderen die niet meer voor zichzelf kunnen zorgen, wonen niet meer bij kinderen in, maar worden in een verzorgingstehuis geplaatst. Ook de rol van de christelijke godsdienst is sterk afgenomen. Het grootste deel van de bevolking gaat niet meer naar de kerk. Steeds meer mensen geloven niet in een god.
Conservatieve denkers die de traditioneel-christelijke samenlevingsvorm als de beste beschouwen, zien dit als bewijs dat de westerse beschaving aan het aftakelen is. Zij denken ook dat de afnemende invloed van het westen in de wereld te wijten is aan het verdwijnen van de christelijke moraal.

Decadentie: mythe of feit?
Het Latijnse de-cadere betekent letterlijk neerdalen. Het uiteindelijke gevolg van decadentie is ondergang.

Volgens latere christelijke schrijvers waren de "zondige" Romeinse bacchanalia en orgieën de oorzaak van de ineenstorting van het Romeinse rijk.

Voor de moderne beschaving, of cultuur, waren er duizenden andere samenlevingsvormen, waarvan er enkele nu nog steeds bestaan. Het restant is ten onder gegaan. Het ondergaan van beschavingen is dus geen uitzondering maar eerder de regel. Hier zijn enkele hoofdoorzaken voor: overweldiging en gedwongen assimilatie door een andere beschaving (zoals de westerse of islamitische), vreedzame culturele assimilatie (m.a.w. opslokking of bekering, wat met veel subculturen of kleine primitieve beschavingen aan de periferie gebeurt), migratie van groepen met een andere beschaving, natuurrampen en uitputting van de natuurlijke of menselijke hulpbronnen van de beschaving.

Volgens cultuurrelativisten is decadentie een mythe omdat er volgens hen geen universele meetlat is waarlangs je beschavingen of culturen kan leggen. De ene beschaving gaat volgens hen naadloos over in de andere. Die universele meetlat is er uiteraard wel: de mens en de vooruitzichten tot groei en ontwikkeling zijn onveranderlijk en objectief meetbaar. Er zullen weinig cultuurrelativisten zijn die graag in Noord-Korea of Saoedi-Arabië willen wonen. In sommige beschavingen (de Polynesische en de Westeuropese bijvoorbeeld) is het leven aanmerkelijk prettiger, en de ontplooiingsmogelijkheden voor de mens groter, dan het leven in andere beschavingen (zoals de soennitische of stalinistische). Als een maatschappij achteruitgaat op deze meetlatten (zoals in nazi-Duitsland bijvoorbeeld) kan je spreken van decadentie.

Is Europa decadent?
Het belang van Europa in de wereld is enorm afgenomen. Voor de Tweede Wereldoorlog beheersten Europese koloniale grootmachten (waaronder we ook de Sovjet-Unie met Siberië kunnen reken en) vrijwel de gehele wereld. Nu is de invloed van Europa beperkt tot het eigen grondgebied, wat eilanden en een afbrokkelende invloedssfeer in Afrika. In het koloniale tijdperk moeten grote aantallen goed opgeleide jonge mensen naar de koloniën worden gestuurd om daar de inheemse bevolking onder de duim te houden en grondstoffen te kunnen plunderen. Na de dekolonisatie, waardoor lokale elites het vuile werk opknapten, konden deze jongeren in eigen land blijven, waar ze hielpen het land op te bouwen. Dit – met overvloedige energie – leidde tot een enorm sterke economische groei. Het leven in Europa nu is daarom door het verlies van koloniën beter dan vijftig jaar geleden.

Door het verminderde belang van oorlog en militairen is de samenleving zachtaardiger geworden, vervrouwelijkt. Deze trend bereikte haar hoogtepunt in de jaren zeventig. Vlak na de tweede wereldoorlog werden Nederlandse smokkelaars door grenswachters doodgeschoten. Nu zou dat ondenkbaar zijn. Aan de andere kant is de economische druk door de liberalisering harder geworden. De geboortecijfers dalen omdat vrouwen werken en geen tijd hebben om voor kinderen te zorgen. Dit hoeft op zichzelf geen probleem te zijn: minder kinderen betekent minder uitgaven aan onderwijs en ook minder druk op de leefomgeving. Als Nederlandse vrouwen nu evenveel kinderen kregen als in de vijftiger jaren, was Nederland veranderd in een Bangladesh aan de Noordzee. Ook omdat de fossiele brandstoffen nu snel opraken geeft de lage bevolkingsgroei ons ademruimte.

Het verdwijnen van het christelijk geloof
Een echte existentiële bedreiging voor de Europese cultuur is het verdwijnen van het christelijk geloof en de komst van religies die met deze kernwaarden in strijd zijn. Door hindoes is beargumenteerd dat het hindoeïsme van nature pluriformer en democratischer is dan het christendom en als je het verderfelijke kastenstelsel buiten beschouwing laat (het moderne hindoeïsme verwerpt dit ook), is hier het nodige voor te zeggen. Niet voor niets zijn de twee hindoeïstische landen India en Nepal nu beide democratieën.

Het uit het hindoeïsme voortkomende boeddhisme kent geen kasten, maar is niet zo pluriform als het hindoeïsme. Het boeddhisme deelt echter met hindoeïsme, liberaal jodendom en christendom het westerse ideaal van ontwikkeling van de mens. In feite houden zowel hindoes als boeddhisten zich hier een groot deel van hun leven mee bezig in de vorm van meditatie. In feite zal het humanisme een sterke impuls krijgen van beide oosterse godsdiensten. De aanwezigheid van hindoes en de toegenomen populariteit van het boeddhisme in Europa is dus ook geen existentiële bedreiging voor de westerse beschaving, zelfs integendeel.

Symptomen van decadentie
Een belangrijk ziekteverschijnsel bij aftakelende beschavingen is fatalisme: het gevoel dat het lot niet in eigen hand is, maar in dat van anderen of een bovennatuurlijk wezen dat het niet altijd goed met het individu voor heeft. Dit is ook de reden dat fatalistische beschavingen een zieltogend bestaan leidden (zoals de Indiase), dan wel gevoed door het plunderen van omliggende landen of het exporteren van grondstoffen (Arabische landen). In beschavingen waar het fatalistische element uit verdwijnt, zoals in India en China, zie je een snelle ontwikkelingsspurt. Wat dat betreft is het toenemende fatalisme in Europa rampzalig en (zoals altijd) ook fundamenteel ongegrond. De techniek heeft er nog nooit zo goed voorgestaan als nu.

Een even ernstig symptoom is cultuurrelativisme. Delen mensen van een cultuur niet meer gemeenschappelijke idealen, dan verdwijnt de ziel uit een cultuur. De cultuur wordt een hol lijk, een fossiel dat weg zal worden gespoeld door de onverbiddelijke krachten van verandering. Het cultuurrelativisme is een speciaal in Nederland, maar ook in andere Europese landen hardnekkige plaag. Het gevolg hiervan was het totaal uit de hand lopen van misdadig en voor medemensen schadelijk gedrag. Cultuurrelativisten zijn over het algemeen intellectuelen die niet gezegend zijn met ook maar enige kennis van de exacte wetenschappen. Ze beseffen niet dat ze vijftig procent kans hadden om als kind te overlijden aan een infectieziekte of ondervoeding, als de moderne natuurwetenschap dit niet had voorkomen. Ze ontzeggen zowel mensen het recht te streven naar een beter leven als aan een cultuur de mogelijkheden om zich te ontwikkelen en verbeteren.

Een Kardashev-1 beschaving kan in principe het weer controleren. Over twee eeuwen zijn er dus mogelijk nooit meer orkanen.

Kardashev – de vijf Trappen van Kardashev

6 reacties / Ideeën en techniek, Mensheid, Universum, Wetenschap, Zonnestelsel / Door Germen Roding / 20 februari 2011 4 september 2021

De menselijke beschaving is nog steeds niet de wieg die de aarde is, ontgroeid. Dat heeft denkers als astrofysicus Nikolai Kardashev er niet van weerhouden om na te denken hoe onze beschaving zich in de verre toekomst zal ontwikkelen. Hij onderscheidde vijf Trappen van Kardashev. Zullen we de vijfde trap van Kardashev bereiken voor we onszelf vernietigen?

Alles is energie

Hoe een toekomstige beschaving er uit komt te zien, weten we niet. Zal er een manier gevonden worden om sneller dan het licht te reizen? Zullen we wonen in enorme zwevende ruimtekolonies zo groot als de maan? Of zal de mens worden vervangen door intelligente machines? Zal het toekomstige economische systeem nog steeds kapitalisme zijn of een volkomen nieuw systeem? Een ding is in ieder geval zeker: elke beschaving wordt gekenmerkt door de mate waarin deze energie gebruikt.

Meer dan tien keer zo veel energie als de oude Romeinen

We hebben onze welvaart bereikt omdat we veel meer energie kunnen gebruiken dan bijvoorbeeld de oude Romeinen. Pper persoon meer dan tweeduizend watt. Ter vergelijking: de Romeinen of de middeleeuwers, moeten het met minder dan honderd watt doen. Tweehonderd watt is de maximale arbeid die het menselijk lichaam gedurende langere tijd kan leveren. Economische groei is vrij nauw verbonden met de mate waarin we energie kunnen gebruiken. Zo lag door de economische recessie rond 1982 het wereldenergiegebruik lager dan twee jaar eerder. Er zal geen economische groei (of zelfs maar de huidige welvaart) zijn als we geen vervanger vinden voor de nu snel uitgeput rakende fossiele brandstoffen.

Als we het energieprobleem hebben opgelost is het daarom te verwachten dat toekomstige beschavingen veel meer energie zullen gebruiken dan wijzelf. We kunnen zelfs vrij nauwkeurig voorspellen welke technologische doorbraken behaald kunnen worden aan de hand van de benodigde energie. Om die reden heeft Nikolai Kardashev zijn classificatiesysteem van beschavingen gebaseerd op energie. En wel door deze te rangschikken naar energieverbruik. Het heelal om ons heen beschikt over enkele duidelijke mijlpalen die hiervoor gebruikt kunnen worden. Dat zijn de beschikbare energie op de aarde, in het zonnestelsel, de melkweg en het universum.

De formule van Sagan
Astronoom Carl Sagan bedacht een vrij simpele formule om het Kardashevniveau van een beschaving te meten. Deze is afgeleid van het energieverbruik als volgt: [latex]K = \frac{\log_{10}{W}-6} {10}[/latex]. Dit benadert vrij mooi de opeenvolgende stappen in de Kardashev-schalen die rond de tien miljard, tien tot de macht tien, liggen. De hele aarde (Kardashev-1) krijgt maar een tienmiljardste van de energie van de zon (Kardashev-2) etcetera. Daarom wordt gedeeld door tien: de logaritme van een getal geeft bij benadering het aantal nullen. Log duizend is drie, log miljoen is zes, log tien miljard is tien. Een megawatt, het vermogen van een kleine windmolen, is dus Kardashev-nul. De spierkracht van alle mensen samen heeft een vermogen van Kardashev 0,6. Het Romeinse Rijk met al zijn slaven haalde een schamele 0,4. Als we in deze formule het energieverbruik van de aarde in 2020 invullen, 15 terawatt (=1,5 x 10¹³ watt), scoren we nu dus 0,718.

Kardashev één: de wereld is niet genoeg

Onze beschaving verbruikt met vijftien terawatt veel energie. Maar deze energie vormt maar een kleine fractie van alle energie die op aarde beschikbaar is.

We staan op de Kardashev-schaal dan ook nog maar rond de 0,7. Alle zonne-energie die op het aardopppervlak neerstraalt vertegenwoordigt 120.000 TW, achtduizend keer zoveel.

Hoe stompzinnig de mensheid bezig is wordt pas echt duidelijk als je je bedenkt dat we maar zeven procent van al ons energieverbruik uit directe en indirecte zonne-energie (waterkracht en wind) halen. De rest bestaat uit fossiele brandstoffen (85%) en de enigszins duurzame kernenergie. Dat is zes procent, al moet dan wel worden overgeschakeld op kweekreactoren.

1% van het aardoppervlak bedekken met zonnepanelen is reeds voldoende om alle energie te leveren die de mens nu nodig heeft. Met een geschat groeipercentage van 3% per jaar duurt het bijna een eeuw voor de woestijnen vol staan.

Ondertussen zullen uiteraard al zwevende zonnecentrales actief zijn. De zon schijnt in de ruimte altijd en er is geen hinderlijke atmosfeer. Kortom: Kardashev-één ligt tussen de honderd en tweehonderd jaar na nu, als we huidige trends mogen doortrekken.

Kardashev twee: de zon melken

Hoewel de hoeveelheid zonlicht die op de aarde valt enorm is, is het maar een tien miljardste van alle energie die de zon uitstraalt: 3,8 * 10²⁶ watt.

Wetenschapper Dyson bedacht een enorme schil die we om de zon kunnen bouwen om zo alle energie van de zon te benutten.

Een vergevorderde beschaving kan alle zonlicht dat nu de ruimte in straalt opvangen met zwevende zonnecentrales en verwerken tot bijvoorbeeld antimaterie of het gebruiken om sterrenschepen naar andere sterren te sturen.

Om voldoende zonnecentrales te bouwen zouden planeten als Mercurius en Venus uit elkaar gesloopt moeten worden. Of we moeten de benodigde constructiematerialen van de enorme gasreuzen Jupiter en Saturnus of de twee kleinere ijsreuzen Uranus en Neptunus halen. Een zinniger plan, want er zijn aanwijzingen dat Mercurius en Venus de omloopbaan van de aarde in evenwicht houden)

Kardashev drie: een heel melkwegstelsel aftappen

De gehele zon is nu omgeven door een donkere wolk van dof gloeiende energiecentrales, die een indrukwekkende bevolking (of gigantische machines) kunnen ondersteunen. Echter: de zon is maar een miezerig sterretje vergeleken met de energie die honderden miljard andere sterren uitstralen. Om het maar niet te hebben over de hoofdprijs. Namelijk het enorme zwarte gat in het centrum van het melkwegstelsel. Zwarte gaten kunnen, weten we uit astronomische waarnemingen van quasars, werkelijk ongehoord grote hoeveelheden energie kan opwekken, meer dan alle sterren bij elkaar.

Kortom: het volgende agendapunt voor onze verre nazaten is het ombouwen van het hele melkwegstelsel tot een enorme energiecentrale. Alle honderden miljarden sterren zullen voorzien worden van zwevende zonnepanelen. Het altijd hongerige zwarte gat in het centrum van de melkweg zal mogelijk een centrale worden waar waardeloze uitgebrande sterren heen gesleept worden om opgestookt te worden. Objecten die in zwarte gaten vallen, leveren namelijk tot tientallen procenten van hun massa op in energie. De donkere materie als energiebron aftappen – als dat zou lukken – zou nog veel meer energie opleveren. De totale hoeveelheid energie in het melkwegstelsel ligt vermoedelijk rond de 4 x 10³⁷ W, honderd miljard maal meer dan die van de zon.

Kardashev Vier: het universum ombouwen

Ons melkwegstelsel is niet uniek, maar heeft biljoenen soortgenoten. Een echt vergevorderde beschaving zou zijn begerige ogen laten gaan over de onafzienbare hoeveelheid andere melkwegstelsels. Afstanden worden nu een enorm probleem. Immers, zelfs het licht doet een miljoen lichtjaar over de reis naar onze buur, het Andromedastelsel. Maar een beschaving met voldoende hulpbronnen kan uiteraard zelfvermenigvuldigende ruimteschepen met snelheden in de buurt van de lichtsnelheid op weg sturen naar andere sterrenstelsels.

Sommige uitvinders geloven dat we de enorme nulpuntenergie kunnen aftappen.

Volgens de laatste inzichten zet het heelal nu zo snel uit dat het niet zal lukken om de rest van het waarneembare heelal te bereiken. Dit betekent dat alleen de Lokale Groep en de Virgocluster, waar de Lokale groep deel van uitmaakt, in aanmerking komen.

Alle gas in melkwegstelsels is maar een deel van de totale hoeveelheid materie in het universum. Er is veel meer gas in de intergalactische ruimte, zij het zeer dun verspreid. Megalomane beschavingen zullen ook deze willen oogsten. Alle licht van de sterren in het zichtbare universum samen heeft een vermogen van 2 x 10⁴⁹ W, een miljard maal meer dan die van het melkwegstelsel.

Mogelijk kunnen we ook de donkere energie temmen. Er is nog maar één natuurkundige constante die hier boven ligt: het Planck-vermogen van 3,63 x 10⁵² W, bijna tweeduizend keer zoveel. Is dit een maat voor de werkelijke hoeveelheid energie die ons universum verbruikt en die werd omgezet tijdens de Big Bang? Niemand weet het. We weten wel dat voor bepaalde kosmologische theorieën het erg makkelijk rekenen is met dit Vermogen van Planck.

Kardashev Vijf: parallelle heelallen aftappen

Tot voor kort was deze gedachte science fiction, maar uit de recente ontdekking van enorme ringen in de kosmische achtergrondstraling weten we dat er in het prille begin van het heelal waarschijnlijk andere heelallen met het onze zijn gebotst. De (overigens uiterst speculatieve) snaartheorie stelt dat er miljarden parallelle heelallen bestaan. Volgens de veel-werelden interpretatie van de kwantummechanica splitst ons heelal zich voortdurend in dochterheelallen.

Er zijn aanwijzingen gevonden dat ons heelal niet uniek is en in botsing is gekomen met andere heelallen.

Ons heelal zal na vele miljarden jaren uitgebrand zijn. Zelfs de allerzuinigste rode dwergen doven langzaam na duizend miljard jaar. Kortom het zou wel eens een erg verstandig idee kunnen zijn om te proberen op tijd weg te komen uit dit universum. Een verder gaand plan is zelf nieuwe universa uit het niets scheppen en de energie aftappen die vrij komt door met universums te spelen.

Misschien kunnen we de hoger dimensionale equivalent van ruimtetijd, zoiets als ylem, zo manipuleren dat hier onvoorstelbare hoeveelheden energie uit vrij komen. Er is geen religie, de hindoeïstische uitgezonderd, die aan deze mogelijkheid heeft durven denken. Hier begeven we ons op compleet onbekend terrein. Als wetenschappers een manier ontdekt om naar een ander universum te reizen, hebben we in één klap al Kardashev Vijf bereikt. De vermogens van de mens zullen dan ongekend zijn. Laten we hopen dat we tegen die tijd de ergste stommiteiten verleerd hebben.

Psychopaten zoals Dave Koresh staan vaak aan het hoofd van sektes, waar ze hun lusten onbeperkt kunnen botvieren op goedgelovige aanhangers.

Psychopaten en hun invloed op de maatschappij

18 reacties / Ideeën en techniek, Mensheid / Door Germen Roding / 19 februari 2011 19 februari 2011

Ongeveer één op de honderd mensen is psychopaat. Het bekendste voorbeeld zijn het handjevol seriemoordenaars, maar ook de miljoenen minder gewelddadige psychopaten zaaien een spoor van ellende om hen heen. In gevangenissen maken ze een op de vijf veroordeelden uit (meer dan de helft van alle misdrijven wordt door een psychopaat gepleegd), maar ook in de top van het bedrijfsleven zijn psychopaten oververtegenwoordigd. Hoe richten we de wereld zo in dat deze ongastvrij wordt voor psychopaten?

Psychopathie als begrip weer in ere hersteld
Met de opkomst van de psychologie en psychiatrie werden de beoefenaars van deze nieuwe wetenschap (in die tijd overigens eerder een protowetenschap, denk aan frenologie en de mythologie van Freud en Jung) al snel ingeschakeld door gevangenisdirecteuren.
Psychopaten zoals Dave Koresh staan vaak aan het hoofd van sektes, waar ze hun lusten onbeperkt kunnen botvieren op goedgelovige aanhangers.
Een bepaalde categorie onverbeterlijke gevangene vertoonde een opvallende groep kenmerken. Ze vielen keer op keer in herhaling, waren meesters in het om de tuin leiden van mensen maar voelden geen enkel berouw, logen dat het gedrukt stond als dat in hun voordeel werkte, kortom: leken niet over een geweten te beschikken.

Psychiaters begin twintigste eeuw voerden voor deze groep het begrip psychopathie in. Na de vijftiger jaren kregen ‘linkse’ psychologische theorieën die uitgingen van ‘nurture’, omgevingsinvloeden en de maakbaarheid van de mens door heropvoeding, de overhand.

Psychopathie als ongeneeslijk syndroom paste hier niet in dus verdween de term uit de psychologische handboeken. Het hardnekkig onverbeterlijke gedrag van sommige misdadigers werd “antisociale persoonlijkheidsstoornis” genoemd en geweten aan hun opvoeding of jeugd. De laatste jaren, ook door het verminderen van de invloed van de ‘nurture’ theorieën, kwam er steeds meer bewijs dat psychopathie als afzonderlijk syndroom wel degelijk bestaat en vermoedelijk aangeboren is. Zo zijn er afwijkingen in hersenfunctie en vertonen psychopaten karakteristieke denkstoornissen. Psychopathie wordt in alle lagen van de bevolking, ook in liefdevolle gezinnen, aangetroffen. Psychopathie komt maar bij een deel van de mensen met een anti-sociale persoonlijkheidsstoornis (ASP) voor terwijl ASP bij vrijwel alle psychopaten voorkomt.

Wat is psychopathie?
In vergelijking met geestelijk gezonde mensen laten psychopaten zich alleen leiden door hun impulsen. Alles op dat moment staat in dienst van het bevredigen van de impuls in kwestie, bijvoorbeeld seks of de behoefte aan geld (geld is een universeel middel om andere behoeften mee te kunnen bevredigen). De psychopaat denkt niet na over de gevolgen die de daad in kwestie heeft voor het slachtoffer – impulsief handelen gaat zeer vaak ten koste van een ander. Psychopaten hebben geen gewetenswroeging en denken alleen op korte termijn. Andere mensen zijn prooien, objecten die ze met bepaalde trucjes kunnen uitbuiten en manipuleren. Psychopaten zijn meesters in het vinden van de zwakke punten van andere mensen om die vervolgens te exploiteren.

Als kind houden psychopaten zich doorgaans al bezig met het martelen en doden van dieren, stelen en pathologisch liegen. In de puberteit komt de psychopaat doorgaans in aanraking met de politie. In het volwassen leven laat de psychopaat een spoor van verwoeste levens achter. Na het veertigste levensjaar neemt de mate van criminaliteit af.

Er is nog steeds geen directe oorzaak gevonden voor psychopathie. De aandoening is onbehandelbaar. Behandeling maakt doorgaans psychopaten zelfs gevaarlijker.

De Psychopathologie Checklist
Psycholoog Robert D. Hare publiceerde een lijst met twintig kenmerken van psychopaten. Hieronder volgen deze in het Nederlands vertaald. Scores per item zijn nul (niet), 1 (soms, misschien) en 2 (beslist). Niet-criminelen scoren gemiddeld rond de vijf. Niet-psychopate criminelen rond de twintig punten, terwijl de diagnose “psychopaat” doorgaans gesteld bij een score hoger dan dertig.

1   Welbespraaktheid en oppervlakkige charme
2   Overdreven gevoel van eigenwaarde (egocentrisme)
3   Prikkelhongerig/neiging tot verveling
4   Pathologisch liegen
5   Sluw en manipulatief
6   Gebrek aan berouw of schuldgevoel
7   Oppervlakkig affect (oppervlakkige emotionele ontvankelijkheid)
8    Ongevoelig en ontbrekende empathie
9   Parasitaire levensstijl
10   Zwakke controle van het gedrag
11   Willekeurig seksueel gedrag
12   Gedragsproblemen in de vroege jeugd
13   Ontbrekende realistische doelen op lange termijn
14   Impulsief
15   Onverantwoord gedrag
16   Niet in staat om verantwoordelijkheden voor eigen daden te nemen
17   Huwelijken/samenleven van korte duur
18   Jeugddelinquentie
19   Schending van voorwaardelijke invrijheidsstelling
20   Crimineel veelzijdig

Hare probeert nu psychopathie opgenomen te krijgen in de bijbel voor psychiatrie, DSM-V. Bij de VN-gezondheidsorganisatie WHO is psychopathie reeds erkend.

Bron/verdere informatie: PCL-R

Bedrijfsleven en anonieme maatschappij paradijs voor psychopaten
We hebben tegenwoordig omgevingen gecreëerd die een paradijs vormen voor psychopaten. De top van het bedrijfsleven is sterk gericht op het behalen van snelle winsten. Wie hier in slaagt en geen rekening houdt met de gevolgen – wat geldt voor psychopaten – komt ver. Psychopaten maken omdat ze meesters zijn in het manipuleren van mensen een komeetachtige carriÃ¨re en veranderen van werkplek op het moment dat de gevolgen van hun manipulaties zichtbaar worden. Bakan stelt in het boek The Corporation dat grote bedrijven op zichzelf al de persoonlijkheid hebben van psychopaten. Ook de beurshandel en de financiële sector in het algemeen is zeer aantrekkelijk voor psychopaten. Met weinig moeite is veel geld te verdienen, waarmee status en bevrediging van impulsen gekocht kan worden.

Meer in het algemeen is de moderne maatschappij door haar anonimiteit en vluchtigheid ideaal voor psychopaten. Mensen kennen elkaar nauwelijks, relaties zijn oppervlakkig waardoor een gladde prater makkelijk zijn duistere kanten verborgen houdt. Als een psychopaat naar een andere stad verhuist, kan hij een totaal nieuw leven opbouwen en nieuwe slachtoffers zoeken.

Aanpakken van psychopaten
Omdat psychopaten meestal vele slachtoffers maken, kan door het uitschakelen van deze kleine groep heel veel leed voorkomen worden. De helft van alle misdaden en zelfs tweederde van de zware misdaden komt voor rekening van psychopaten. Ook witteboordencriminelen zijn voor een groot deel psychopaten.

Hierbij kan gebruik worden gemaakt van de kenmerkende eigenschappen van psychopaten. Bij de meeste psychopaten is uit het verloop van hun jeugd al duidelijk dat er sprake is van een persoonlijkheidsprobleem. Grondig natrekken van deze bronnen zou bij sollicitaties voor hogere functies een regel moeten zijn.
Psychopaten zijn voortdurend op de vlucht en meesters in liegen en manipuleren, waardoor ze oververtegenwoordigd zijn bij migranten (zowel immigranten als emigranten). Anders dan bonafide politieke vluchtelingen zijn ze uitstekend in staat een kansrijk asielverhaal in elkaar te draaien en hiermee toegang te krijgen tot Nederland. Ook bij deze immigranten moet er een grondig antecedentenonderzoek plaats vinden, het liefst door medewerkers van de Nederlandse ambassade ter plaatse. Omdat psychopaten voortdurend in herhaling vallen is deporteren van criminele vreemdelingen (en de politie van het land van bestemming inseinen) een effectieve methode om af te komen van deze groep.

Psychopathie is onbehandelbaar. Als bij een misdadiger psychopathie word vastgesteld, is het daarom het effectiefste deze tot minimaal het veertigste levensjaar achter slot en grendel te houden, eventueel met behulp van een TBS-behandeling. De wettelijke mogelijkheden voor een antecedentenonderzoek en het beoordelen van het strafblad als basis voor een psychiatrische diagnose moeten hiervoor verruimd worden. Psychopaten zijn namelijk uitstekend in staat psychologische testen en testpsychologen om de tuin te leiden en iemand levensloop liegt niet. Er zal grondig onderzoek moeten komen naar de samenhang tussen bepaalde bloedwaarden, DNA, EEG-patronen, hersenscans en het voorkomen van psychopathie.

Bron
Robert D. Hare, Gewetenloos, de wereld van de psychopaat (2003), ISBN 90-389-1356-7

De Fab@Home printer kan 3D-objecten, waaronder het grootste deel van zichzelf, printen.

Open-source hardware nieuwe trend

Laat een reactie achter / Ideeën en techniek / Door Germen Roding / 19 februari 2011 19 februari 2011

Waarom zou je urenlang gaan ronddwalen in enorme meubelpaleizen of op internet als je je eigen meubels zelf kunt ontwerpen en maken? Geen wonder dus dat open-source techniek steeds populairder wordt en veel mensen vermoeden dat het wel eens dé overheersende industriële trend van de komende decennia kan gaan worden…

Copyright en open source
In de jaren vlak na de uitvinding van de boekdrukkunst waren schrijvers blij als hun boeken werden verveelvoudigd door drukkers. Zo heeft Erasmus nooit een cent gezien voor zijn (overigens ook nu nog zeer leesbare) Lof der Zotheid. Er is eigenlijk maar één geval bekend van copyright in een niet-westerse cultuur: bij sommige behielden de auteurs van een lied de auteursrechten. Iedereen die het lied ten gehoren bracht, moest aan de auteur betalen. Plagiaat werd ook toen al als eerloos verafschuwd. In de loop der eeuwen, vooral de laatste twee eeuwen, is copyright de regel geworden.

Het is steeds gemakkelijker geworden om informatie, zoals tekst, software en videomateriaal, te kopiëren. In de Romeinse tijd gebeurde dit door dure slaven die het lezen en schrijven beheersten, maar na de uitvinding van de boekdrukkunst en het kopieerapparaat was er geen houden meer aan. Internet is de totale nekslag voor kopieerbescherming: internet in in feite de grootste kopieermachine die er bestaat: als je een website opvraagt, stuurt de webserver een kopie van de HTML-code naar de webbrowser van de bezoeker.

Geen wonder dat het kopiëren de muziekindustrie tot totale wanhoop brengt. Hun hele zakelijke model, dat er uit bestaat om onbekende artiesten te pluggen op eigen muziekkanalen (muziekzenders MTV en The Music Factory zijn beide eigendom van de muziekgigant Viacom) en dan miljoenen binnen te harken door massale verkoop van muziekdragers, moet op de helling. Helemaal zuur is het voor uitmelkers van overleden artiesten zoals voormalig LPF-minister Herman Heinsbroek. Hun gemakkelijke inkomstenbron (dode artiesten lopen niet weg, de vermoedelijke reden dat Michael Jackson dood is) wordt nu ernstig bedreigd. Geen wonder dat grof juridisch geweld niet wordt geschuwd om copyrightschenders te intimideren. Woedende muziekliefhebbers en artiesten zijn daarom een open-source muziekbeweging gestart.

Open source hardware
Apparaten en andere materiële producten kennen vergelijkbare intellectuele bescherming als geschreven of gecomponeerde stukken: modellenrecht, patenten en dergelijke. Het duurde langer voordat de rest van de industrie zo ver was als de boekdrukkers: de eerste automatische weefgetouwen werden eind achttiende eeuw ontwikkeld. Begin twintigste eeuw volgde de grote massa van de industrie met de uitvinding van de lopende band.

Kortgeleden zijn echter enkele technieken ontwikkeld die het equivalent vormen van het kopieerapparaat. Zo zijn er nu 3D-scanners, 3D-printers die blokje voor blokje iets printen en CNC-frezen die uit een blok materiaal net als een beeldhouwer de vorm van het gewenste voorwerp kunnen uitetsen. Een 3D-scanner gekoppeld aan een 3D-printer of CNC-frees vormt in feite een (niet volmaakte) kopieereenheid. Overigens kan ook het digitale model van het voorwerp worden gedeeld. Nu gebeurt dit al op veel websites (ook kan je uit doe-het-zelf boeken veel modellen halen)

Grote aardbevingen zoals hier in Niigata (1964) laten weinig heel van gebouwen. Een early-warning systeem kan veel levens redden.

Early-warning methode aardbevingen gevonden

Laat een reactie achter / Wereld, Wetenschap / Door Germen Roding / 18 februari 2011 18 februari 2011

Tot nu toe sloegen aardbevingen toe zonder dat wetenschappers ze konden voorspellen. Nu, voor het eerst, is er een methode ontwikkeld om aardbevingen kort voor ze optreden te voorspellen.

Aardschokken worden doorgaans veroorzaakt door aardplaten die langs elkaar bewegen, een enkele maal door vulkanisme, gaswinning of (extreem zelden) asteroïdeinslag of zeer zware kernexplosies. Continentale platen bewegen met enkele centimeters per jaar.

Soms glijden de platen redelijk wrijvingsloos langs elkaar, maar niet altijd. In de loop van jaren bouwt de spanning in de aardkorst zich dan op, waarna die in één klap vrijkomt tijdens de aardbeving. Zo werd de vernietigende tsoenami die de Sumatraanse westkust en andere kustgebieden aan de Indische Oceaan teisterde, veroorzaakt door een abrupte verschuiving, tientallen meters, van twee aardplaten. In theorie was al bekend dat de aardkorst instabiel is vlak voor een aardschok maar in de praktijk bleek het erg lastig te zijn om symptomen van die instabiliteit aan te tonen.

Door het analyseren van de seismografische gegevens vlak voor de aardschok rond Izmit, Turkije van 1999, zijn onderzoekers van de Franse universiteit van Grenoble en Turkse collega’s er in geslaagd enkele voorschokken te ontdekken. In de twintig minuten voor de aardschok plaatsvond, vonden de onderzoekers vijf voorschokken met een karakteristieke structuur: een P-golf (drukgolf), 2,4 seconden later gevolgd door een S-golf (op en neer bewegende golf). De sterkste van de schokken werd ook op andere stations dan Izmit geregistreerd. P-golven reizen sneller dan S-golven, waruit onderzoekers de exacte plaats konden berekenen. Dit bleek enkele honderden meters van Izmit te zijn. Daaruit leidden de onderzoekers af dat de golven van een en dezelfde plaats afkomstig waren en dus inderdaad een voorspellende waarde hadden.

De zware aardbeving van Izmit (12.000 doden) had een kracht van 7,6 op de schaal van Richter. De lichtere aardbeving in het Californische Parkfield in 2004 scoorde “slechts” 6,0 op deze schaal en, zo wees onderzoek uit, vertoonde geen voorafgaande golven. Onderzoeker Bouchon denkt daarom dat deze golven alleen bij zeer zware aardbevingen optreden. Een half uur is onvoldoende om mensen te evacueren, alhoewel mensen gebouwen uit kunnen vluchten (wat veel slachtoffers zou schelen).

Eerder is al ontdekt dat vlak voor het optreden van grote aardbevingen de intensiteit van ULF radiostraling sterk toeneemt. Waarschijnlijk zijn er nog meer natuurlijke of wellicht bovennatuurlijke fenomenen waarmee we kunnen ontdekken of er een aardbeving aan dreigt te komen. Het is namelijk bekend dat dieren als olifanten vaak een goed heenkomen zoeken vlak voor een aardbeving plaatsvindt.

Bron: New Scientist

Voor machines is de zuurstofloze, zonrijke maan een veel prettiger verblijfplaats dan de aarde.

De aarde als reservaat voor de mens

10 reacties / Filosofie, Mensheid, Zonnestelsel / Door Germen Roding / 18 februari 2011 18 februari 2011

Het is in de middellange toekomst, vele tientallen jaren na nu. De trends van steeds snellere en kleinere computers zet onverbiddelijk door. Machines hebben zich ontwikkeld tot wezens die onmetelijk veel intelligenter zijn dan zelfs de slimste mens. Hoe zouden de nieuwe verhoudingen liggen?

De drie stadia van overbodigheid
Machines hoeven niet een mens exact na te kunnen doen om deze overbodig te maken. Ze hoeven slechts alle taken van een mens beter te vervullen. In het proces van overbodig worden van de mens zijn drie stadia te onderscheiden. Het eerste stadium is dat waarin een machine in staat is een taak van de mens überhaupt, zij het gebrekkig, over te nemen. Voorbeelden van taken van deze eerste categorie zijn de eerste weefgetouwen die het werk van menselijke wevers overnamen (maar veel slechtere kwaliteit leverden) en de automatische piloot in vliegtuigen (of cruise control in auto’s). Nu bevinden weefgetouwen zich in de derde categorie.

Het tweede stadium is dat waarin een machine een bepaalde taak goedkoper kan verrichten dan een mens. Voorbeelden van taken die zich op dit moment bevindn in dit tweede stadium zijn d montage van elektronische schakelingen. Hier in het westen is het al goedkoper om dat door robots te laten doen. In lagelonenlanden als China en India zijn de salarissen nog zo bedroevend laag dat het werk hier nog wel door mensen wordt verricht.

Het derde stadium is dat waarin een machine dermate goede kwaliteit levert dat zelfs als de mens de taak gratis zou verrichten, dit toch nog slechter zou uitpakken dan als een machine de taak verricht. Een voorbeeld zijn de automatische waarschuwingssystemen voor het treinverkeer. Mensen maken fouten, hoe gewetensvol ze hun taak ook verrichten. Machines maken alleen systematische fouten. In een zeer goed begrepen, deterministisch systeem is het daarom veiliger om een machine het werk te laten verrichten. De reden dat hier steeds meer sprake van is.

Naar verwachting zullen steeds meer menselijke taken in de eerste categorie terecht komen of opschuiven naar de tweede en de derde categorie tot op het laatst, niet al te veel jaren na nu, alle taken in de derde categorie terecht zijn gekomen. De mens is dan geheel overbodig geworden. We kunnen dan kiezen voor de eeuwige vakantie, maar de vraag is of wij dan nog degenen zullen zijn die beslissen wat er gebeurt.

Hoe gaat het met de mens aflopen?
Veel auteurs denken dat kunstmatige intelligenties de aarde zullen overnemen en de mens zullen uitroeien. Dit is zeker een mogelijkheid, maar niet de waarschijnlijkste. Het is namelijk niet erg rationeel om de meest complexe plaats (en het meest complexe wezen) dat het zonnestelsel kent te willen vernietigen alleen voor een handjevol grondstoffen. Superieure intelligentiss zullen waarschijnlijk nog meer dan wij nieuwsgierig zijn. De hoeveelheid makkelijk winbare, voor machines geschikte grondstoffen op de maan, in de planetoïdengordel, Mercurius en de Kuipergordel, bijvoorbeeld, is vele malen groter dan op aarde, om maar te zwijgen over de onafzienbare voorraden fuseerbare waterstof op en in gasreuzen als Jupiter. De aarde is daarentegen een onaangename plaats voor machines. Het is waarschijnlijker dat mensen zullen worden veroordeeld tot verblijf in het reservaat op de aarde.

Misschien is ons heelal maar een bel die in een zee vol met andere bellen drijft.

Wie leeft er in de elfde dimensie?

2 reacties / Ideeën en techniek, Universum, Wetenschap / Door Germen Roding / 17 februari 2011 17 februari 2011

Bestaan er heelallen naast dat van ons? De snaartheorie zegt van wel. Alhoewel het bewijs voor de snaartheorie ontbreekt, zijn er wel sterke aanwijzingen dat er heelallen naast het onze bestaan: merkwaardige, enorme ringvormige structuren in de kosmische achtergrondstraling. Natuurkundige Michio Kaku gaat helemaal los in deze korte videoclip.

Troodon was waarschijnlijk de slimste dinosauriÃ«r.

Dino-beschaving

12 reacties / Ideeën en techniek, Wetenschap / Door Germen Roding / 17 februari 2011 17 februari 2011

66 miljard geleden maakte een asteroïde zo groot als een berg een einde aan de meest succesvolle groep dieren die de aarde ooit heeft gekend: de dinosauriërs. Alleen de vogels, die afstammen van de theropode dino’s overleefden het. Wat zou er gebeurd zijn als de dino’s niet uitgestorven waren? Had zich een beschaving van intelligente dinosauriërs kunnen vormen?

Dino’s – een succesverhaal
Honderdveertig miljoen jaar lang heersten ze over de aarde. De oerdino overleefde als één van de weinige soorten de grootste ramp ooit die de aarde 250 miljoen jaar geleden trof. De soort ontwikkelde zich tot de meest overheersende groep op aarde met vijfhonderd geslachten en meer dan duizend soorten. Waarschijnlijk waren er veel meer dino’s: onze fossielenverzamelingen zijn verre van compleet omdat fossilisering een uiterst zeldzame gebeurtenis is. Ook nu nog vormen vogels na de vissen (in feite zijn alle gewervelde dieren vissen) met negenduizend soorten nog de soortenrijkste groep. Het aantal vogelsoorten nam de afgelopen twintig miljoen jaar toe terwijl het aantal zoogdiersoorten afnam. Evolutionair gesproken zijn vogels dus nog steeds winnaars.

Waren dinosauriërs dom?
Op dit moment kunnen we uiteraard geen rechtstreekse intelligentiemeting van dinosauriërs doen.

Troodon was waarschijnlijk de slimste dinosauriër.

Een goede manier om de intelligentie van dieren in te schatten is hun hersenvolume schatten op grond van schedelmetingen en die vergelijken met hun lichaamsomvang. Sommige dino’s beschikten nauwelijks over hersens – zo hadden zelfs de grootste sauropoden (tot dertig meter lange en honderd ton zware plantenetende vreetmachines) hersens die niet groter waren dan een flinke walnoot. Enkele soorten scoorden veel hoger: roofdino’s als TroÃ¶don, onmgeveer zo groot als een mens waren vermoedelijk zo slim als een opossum, een primitief zoogdier uit Amerika. Daarmee scoorde TroÃ¶don (met hersens zo groot als een grote pruim) hoger dan de zoogdieren uit die tijd.

Hadden dino’s zich kunnen ontwikkelen tot een intelligente soort?
In 1982 veronderstelde museumconservator Dale Russell dat als de hersens van Troodon zich met dezelfde snelheid hadden ontwikkeld als gebeurde voor de noodlottige asteroïde-inslag, het dier nu over een mensachtige herseninhoud en intelligentie had beschikt.

De Afrikaanse grijze papegaai Alex is in staat te tellen en eenvoudige zinnen te vormen.

De vraag is of je ongestraft mag extrapoleren – zo verviervoudigde door evolutionaire druk de herseninhoud van de mens zich in maar zes miljoen jaar, omgekeerd zijn miereneters na vijftig miljoen jaar nog steeds uitermate dom.

Rechtop lopen en handen
Waarschijnlijk kunnen we beter kijken naar de directe afstammelingen van dino’s. Papegaaien bijvoorbeeld zijn uitermate intelligent, te vergelijken met apen en dol op het uithalen van allerlei streken. Hierbij moet je bedenken dat vliegende dieren moeten besparen op alles wat het gewicht vergroot, zoals een zwaar en energievretend brein. Vogels gebruiken hun snavel en twee poten om voorwerpen mee vast te pakken. Niet erg handig natuurlijk en de kans is dan ook niet erg groot dat een ras van papegaaien er in slaagt technisch ver te komen. Troodon beschikte nog over werkende voorpoten (deze zijn bij vogels in vleugels veranderd).

Bij de mens was er een bijzondere samenloop van omstandigheden die leidde tot het ontwikkelen van een hoge intelligentie: nauwverwante soorten als de gorilla zijn nog steeds niet erg slim. Als deze bijzondere omstandigheid (grotere groepen bijvoorbeeld, maar niet zo groot dat anonimiteit heerst) zich bij dino’s had voorgedaan, is de kans dus groot dat de eerste voetstap op de maan er drietenig uit had gezien…