Als je maar slim genoeg bent, en toegang hebt tot internet, zijn er zeer veel mogelijkheden om erg machtig of schatrijk te worden. Denk aan de succesverhalen van de oprichters van Google en Facebook. Wanhopige mensen, bijvoorbeeld een ondernemer op het rand van een bankroet, zullen er daarom in de nabije toekomst voor kunnen kiezen om een kunstmatige intelligentie te creëren die slimmer is dan de allerslimste mens. Dit in de hoop, dat deze kunstmatige intelligentie de redder in de nood zal blijken. Maar wat, als de schepping sterker blijkt te zijn dan de schepper, wat bij geavanceerde AI per definitie het geval is?
In deze film.The Awareness, iets minder dan twintig minuten, wordt deze gedachte uitgewerkt. Drie zeer intelligente mensen die hun sporen verdiend hebben in de IT en bètawetenschappen, Bill Gates, Stephen Hawking en Elon Musk, hebben hun zorgen over de opkomst van sterke AI niet onder stoelen of banken gestoken. Wezens die slimmer zijn dan de mens, zijn per definitie oncontroleerbaar voor ons. Toch zullen deze wezens er komen. Dit is onvermijdelijk, gezien de voortgang van informatietechnologie. We hebben nog ongeveer tien jaar om ons op dit zeer essentiële vraagstuk voor te bereiden. Hopelijk hebben we dan het juiste antwoord, en eindigen we niet als de mensheid in dyustopische SF-films als de Terminator reeks. Zal het ons lukken het equivalent van Asimovs Drie Wetten van de Robotica te bedenken?
De ingewikkeldste maatschappij buiten de aardse dampkring bestaat uit zes astronauten op het ISS, die gedurende hun verblijf een soort communistische maatschappij vormen. Daar gaat, gezien de ambitieuze plannen van Paypal-grondlegger Elon Musk en andere ruimtevaartpioniers de komende jaren verandering in komen, wat betekent dat er economisch verkeer zal ontstaan. Paypal wil alvast als eerste betaalmaatschappij op de toekomst voorbereid zijn. Hoe ziet Paypal betalingen in outer space voor zich?
Betalen in de ruimte
Een eerste probleem waar je bijvoorbeeld aan kan denken is de vraag welke munteenheid je gebruikt. Dit kan een aardse munteenheid zijn, zoals de dollar of de euro, of wellicht een nieuwe muntsoort. Een veel lastiger probleem is synchroniciteit. Op aarde gebeurt verificatie van een betaling in een fractie van een seconde. Logisch ook: in een seconde kan licht rond de 7,5 maal rond de aarde reizen. In de ruimte wordt dat een ander verhaal. In het aarde-maan stelsel kan licht in principe binnen 1,5 seconden de maximale afstand overbruggen. Betalingen zullen vrijwel onmerkbaar vertraagd zijn.
Computerspelletjesmakers speculeren al decennia op de mogelijkheden voor handeldrijven met aliens.
Maar wat bij een ruimtehotel in het L2-Lagrangepunt (de positie achter de aarde waar de zwaartekracht van aarde en zon even sterk zijn op ongeveer 1,5 miljoen km afstand)? Of bij een transactie in de planetoïdengordel op vele lichtminuten afstand? Wat als er tussentijds een heftige schommeling heeft plaatsgevonden in de wisselkoers? Als asteroïdemijnbouw echt op gang gaat komen, waar enkele grote commerciële partijen nu voor tekenen, zullen er enorme transacties plaats gaan vinden. Of stel dat NASA er in slaagt een werkende warp drive te bouwen? Relativistische effecten gaan dan een grote rol spelen. Wat geldt als de tijd dat de transactie plaats heeft gevonden? Het licht doet er acht jaar over om van Aarde naar Alpha Centauri, de dichtstbijzijnde ster (in feite een samenstel van drie sterren), en weer terug te reizen.
Handeldrijven met aliens
In dit project werkt Payal samen met de non-profitorganisatie SETI Institute. SETI, voluit Search for Extra Terrestrial Intelligence (zoektocht naar buitenaardse intelligentie), Als er in de ruimte inderdaad buitenaardse beschavingen actief zijn, is SETI de meeest aangewezen partner om mee samen te werken. Vermoedelijk zal dit samenzweringstheoretici, die veronderstellen dat NASA contacten met buitenaardse wezens geheim houdt, gaan inspireren. Er zijn verschillen in element- en isotoopsamenstelling tussen het zonnestelsel en andere sterren.
Interstellaire handel
Voor interstellaire handel zal informatie echter veel interessanter zijn voor de handel dan welke stof ook. Gegeven voldoende energie en de juiste informatie, is ieder atoomelement te fabriceren door atoomkernen en/of subatomaire deeltjes te laten fuseren. Informatie, bijvoorbeeld het exacte DNA van bepaalde levensvormen of technieken en filosofische ideeën, is echter inherent waardevol en zeer licht in verhouding tot de waarde. In een kilogram materie met atomaire opslag is meer informatie op te slaan dan er nu op aarde voorhanden is.
Tegenlicht praat met o.a. Peter Diamandis over de toekomst en hoe deze er eentje van overvloed zal zijn. De overvloed in kennis en communicatie is voor veel mensen in Nederland met een internetverbinding al een dagelijkse realiteit maar wat als we binnenkort een overvloed aan goedkope hernieuwbare zonne-energie hebben door technologische vooruitgang? Een overvloed aan goedkope energie lost ons zoetwaterprobleem op wat ons voedselprobleem oplost en het kan zelfs ons grondstoffenprobleeem oplossen door elementen te winnen uit zout water. Tel daarbij de opkomst van 3D printen en telkens meer open source wetenschappelijk onderzoek wat ook toegankelijk is voor “amateurs” en het kan niet missen. De toekomst heeft er nog nooit zo veelbelovend uitgezien.
Bekijk ook zeker even het hele dossier van Tegenlicht op hun website van deze aflevering met vele links naar vele interessante projecten die in deze video voorbij komen. Hoe kijken mensen van visionair tegen de toekomst aan?
Mars One, de opvolger van de Nederlandse tak van The Mars Society, heeft gewerkt aan een plan om de eerste mensen op Mars te zetten. Anders dan in de meeste andere voorstellen, zullen de Marsreizigers nooit terugkeren op aarde. Toch is er aan vrijwilligers geen gebrek. En zelfs de doorgaans zeer sceptische Nobelprijswinnaar Gerardus ’t Hooft is om…
Zo moet het eerste dorp op Mars er in 2025 uitzien. Bron: Mars One
De volgende grote stap voor de mensheid
We schrijven 2023. In het decennium daarvoor zijn al meer capsules op de dorre vlakten van Mars geland: één met een Marsrover aan boord, die een geschikte vestigingsplaats moest zoeken en vluchten die de eerste voorraden en robots afleveren. In de jaren daarna slepen de rovers de landingsvaartuigen naar de juiste plek. Sommige capsules fabriceren een adembare atmosfeer en winnen water uit het Martiaanse ijs diep onder de grond. Dan is het grote moment aangebroken. Vanaf de stoffige bodem van Mars zijn de vlammen van de landingsraketten van een nieuwe ruimtecapsule van buurplaneet Aarde door de ijle, witte kooldioxide-atmosfeer zichtbaar. Miljarden televsiekijkers kijken, met enkele minuten vertraging, toe hoe de eerste vier mensen, onwennig om zich heen kijkend, uit de capsule klauteren en historie schrijven.
Twee jaar later zullen de volgende vier hen gezelschap gaan houden en, live gevolgd door een miljoenenpubliek, met de eerste ploeg werken aan de eerste levensvatbare menselijke nederzetting op een buitenaards hemellichaam.
Hoe werkt het concept?
In grote lijnen wordt in het Mars One concept de eerste menselijke reis naar een andere planeet, samengevoegd met de eerste buitenaardse menselijke nederzetting. Dit is namelijk niet veel moeilijker (in veel opzichten zelfs gemakkelijker) dan een groep astronauten op Mars te laten landen en weer terug te laten keren op aarde. Lege, aan elkaar gekoppelde landingscapsules doen dienst als leefbare en stralingsdichte verblijven. Ook hoeven geen brandstof en voorraden voor de terugreis te worden meegesleept.
Ruimtereizen behoren, na banken “redden” en oorlogen voeren, tot de kostbaarste ondernemingen die we kennen. Alles is er dan ook op gericht de kosten te drukken waar dat kan (maar dan ook alleen daar). De initiatiefnemers zijn er zo in geslaagd, de kostprijs van deze expeditie beperkt te houden tot zes miljard Amerikaanse dollar (prijspeil mei 2012; ongeveer vijf miljard euro). Vergeleken met de oorlogen in Irak en Afghanistan ($ 1500 miljard), het ESM (€ 700 miljard) of zelfs maar, om even dicht bij huis te blijven, de redding van ABN Amro (€ 14 miljard), of het jaarlijkse budget voor defensie of ontwikkelingssamenwerking (ook elk € 5 mld, jaarlijks) is dit niet erg veel.
Met dit doel vroegen de initiatiefnemers in het diepste geheim offertes op bij grote ruimtevaartbedrijven, waaronder Space X van Elon Musk, en vonden voor elk onderdeel van hun concept leveranciers.
Duurste realityshow ooit
Het plan moet budgetneutraal worden, door de uitzendrechten voor dit live event aan televisiestations te verkopen. Ook zullen betalende abonnees live streams kunnen ontvangen van elk moment tijdens het proces. Overal zullen camera’s worden gemonteerd die via een communicatiesatelliet in een baan om Mars betalende abonnees op de hoogte zullen houden. Een aantal ambasssadeurs, waaronder ’t Hooft en Paul Römer, de man achter de Big Brother shows, zal het team hierbij assisteren. Of het zal lukken? De Amerikaanse TV-gigant NBC betaalde 3,5 miljard voor de uitzendrechten van vijf Olympische Spelen, alleen binnen de Verenigde Staten. Haalbaar is het dus op zich wel, al zal het er om spannen. Ook valt het hele plan in het water als bijvoorbeeld China de initiatiefnemers te snel af is. Maar dan nog. Welke echte visionair laat zich door dit soort bezwaren weerhouden?
Astronoom en wetenschapspopularisator Neal DeGrasse Tyson haalt in deze video (plm 5 minuten) geheel terecht fors uit naar de bezuinigingen op ruimtevaartonderzoek door het regime-Obama. Steeds meer mensen vragen zich verbijsterd af waarom er meer dan veertig jaar geleden met primitieve technologie er wel astronauten op de maan konden rondlopen, maar anno nu onze grootste bemande ruimtevaartprestatie een benauwd koekblik is dat op zo’n driehonderd kilometer boven het aardoppervlak ronddraait.
In deze clip maakt Tyson duidelijk dat als de Amerikanen slechts 1% van hun belastinggeld aan ruimtevaart zouden uitgeven, ze nu al op Mars hadden gestaan en een enorme toevloed van energie en mineralen uit de asteroïdengordel de armoede op aarde iets van het verleden had gemaakt. Ook zou een hele generatie van techneuten worden geïnspireerd tot een carrière vol baanbrekend onderzoek en ontwikkeling, in plaats van de zoveelste groep zakkenvullers bij het bankenkartel of andere “onmisbare” instellingen te worden.
Kortom: de kolonisatie van de ruimte is te belangrijk om het aan de overheid over te laten. Gelukkig hebben visionaire techneuten als Larry Page van Google en voor hem Elon Musk van Paypal nu verschillende initiatieven opgezet om dat te doen waar de overheid het af laat weten. Zou de mens over tien jaar op Mars rondlopen? Het wordt tijd.
Wat is een visionair? Een visionair is iemand die zich vragen stelt die verder en dieper gaan dan in het dagelijks leven noodzakelijk is. De antwoorden op deze vragen leiden tot een verder reikend en dieper inzicht. De meeste mensen doen dat maar heel af en toe, en krijgen dit inzicht daarom nooit.
Zijn visionairen uitzonderlijk?
Het heersende beeld van bekende visionair denkenden als Elon Musk, Charles Darwin en Buckminster Fuller is dat het om genieën gaat die een onpeilbaar en zeldzaam talent hebben. Zeker gaat het hier om zeer intelligente en getalenteerde mensen met een sterke verbeeldingskracht.
Maar er zijn meer mensen die deze verbeeldingskracht hebben. En nog veel meer, die aan kunnen leren om zo te denken. Sterker nog, als stichting Visionair.nl geloven wij dat ieder mens kan leren om visionair te denken, en hiermee meer visionair te worden.
Wij mensen worden als galactische burgers, als visionair denkende wezens geboren. De aarde is onze wieg, maar de sterren zijn onze bestemming.
Wij allen zijn geboren als visionair. Kinderen stellen voortdurend “waarom” vragen. Maar dit is er door school en opvoeding uit geramd.
Anders dan je vaak hoort, blijkt uit wetenschappelijk onderzoek dat mensen helemaal niet zitten te wachten op andersdenkenden. Die zijn lastig.
Visionair denken is ons geboorterecht, onze lotsbestemming en de ultieme vervulling van ons mens-zijn. Jezelf een “visionair” noemen, zoals bepaalde zelfverklaarde goeroes doen, we noemen geen namen, is daarom lachwekkend.
In deze bekende gravure van een onbekende negentiende-eeuwse kunstenaar zien we de essentie van onbegrensd, buiten de grenzen van ruimte en tijd denken.
Je kan jezelf wél een “visionair denkende” noemen. Wat wij ook doen, omdat we weten wat denken inhoudt. En wij hopen dat er veel van ons visionair denkenden bijkomen. Want er is een wereld – wat heet, een Melkweg – te winnen.
Wat is een visionair?
Visionairen denken anders dan normale mensen. Ze denken voortdurend na over hoe het anders en beter kan, voor hen is dit een soort manier geworden om naar de wereld te kijken. Waar een gewoon mens een grasveld ziet, zien zij een ecologische zelfvoorzienende stad of een Huis van de Toekomst. Waar een gewoon mens denkt aan de kosten of de voordelen, zien zij de enorme lange termijn gevolgen die een nieuwe techniek als 3D-printen of kunstmatige intelligentie kan hebben.
Visionairen stellen zichzelf onverwachte vragen als: hoe ziet Nederland er over tienduizend jaar uit? Of de wereld over tien jaar? Zijn er over een miljoen jaar nog mensen of hebben we ons ontwikkeld tot een nieuwe soort? Hoe zou het leven op Mars zijn? Of in een ander heelal? Wat zit er een kilometer diep onder de grond?
Maar ook niet exact-wetenschappelijke vragen behoren tot het visionaire werkveld. Zoals, hoe zou een wereld zonder geld eruit zien? Wat vandaag goed is, is dat over 100 jaar ook nog goed? Is onze opvatting over het verleden wel correct? Wanneer is iets überhaupt ‘correct’?
Het visionaire denkraam in ruimte en tijd is veel groter dan dat van de gemiddelde persoon (donkergetint)
Visionairen zijn niet bang om onafhankelijk, zonder verdoving te denken. Ze trekken dingen, die iedereen vanzelfsprekend vindt, in twijfel. Omgekeerd twijfelen ze over bepaalde dingen, first principles, niet, waar de gemiddelde mens onnodig over twijfelt.
Rijker, maar niet altijd makkelijk bestaan
Geen wonder dat mensen die denken als wij, vaak impopulair zijn. We zijn gevaarlijk, een bedreiging, ongewenst. Machthebbers weten namelijk dat hun macht berust op een illusie. En dictatoriale machthebbers gaan over lijken om die illusie in stand te houden. Vaak zijn dat de lijken van ons, die niet gehinderd worden door angst voor hun sprookjes en hun leugens doorzien. De vraag “wat is een visionair” is dus minder interessant dan de vraag: hoe word ik een visionair? En wil ik dat ook echt worden?
En is dat echt wat je wilt? Je leven zal veel rijker worden dan voorheen, maar ook veel uitdagender. Het bestaan als braaf schaap, of schaap in wolfskleren, is gerieflijk. Je zal niet snel uitgelachen worden, een functie elders toegewezen krijgen, of worden opgehaald door de geheime dienst. Maar je zal wel missen waar het leven werkelijk om draait.
Hoe word ik een visionair?
Visionair denken vereist oefening. Bij sommigen gaat het van nature, anderen hebben meer moeite om de door opvoeding en maatschappelijke druk opgelegde beperkingen te doorbreken. Het vereist training van je verbeeldingskracht, je kritische en onbevangen denken, je kennis van first principles, ook. En veel afleren. Vooral, af leren om na te praten en dingen te denken die wel vanzelfsprekend lijken, omdat iedereen zo denkt, maar dat niet zijn.
De artikelen op Visionair.nl zijn uitdagend. Ze zetten je aan het denken. Dat is bewust. Op dit manier willen we jou en onze andere lezers helpen trainen, jullie denkraam te verbreden.
Voel je je aangesproken?
Ben je een visionair? Dan zal je je waarschijnlijk op deze site thuis voelen. Sluit je aan bij ons, er is veel werk te doen. Ook zij die af en toe graag over visionaire onderwerpen lezen zijn natuurlijk van harte welkom.
De wereld kent veel misstanden,maar er eindeloos over gaan jammeren heeft weinig zin. Die energie kan je beter steken in iets om er aan te gaan doen.
Op dit moment wordt de wereld geteisterd door de gevolgen van wanbeleid door de politieke en zakelijke elite. Aan de ene kant: er wordt meer voedsel en grondstoffen geproduceerd dan ooit. Daar weten we meer nuttige dingen uit te persen dan ooit, met minder milieuvervuiling per eenheid product dan ooit. Toch krijgen incompetente, zelfzuchtige leiders als Frans Timmermans, Angela Merkel en Mark Rutte het voor elkaar om een stabiel, welvarend continent als Europa aan de rand van burgeroorlog te brengen door een ongecontroleerde migrantenstroom.
Toch is de situatie niet hopeloos verre van dat zelfs. Waar de oude instituten steeds meer uit de tijd raken, staan de vervangers al klaar. Het enige wat we hoeven te doen is onze hulpbronnen te verplaatsen van het oude systeem naar het nieuwe.
Musk krijgt het onmogelijke voor elkaar, door niet alleen te zeggen, maar te doen.
