In de hete Verenigde Staten ligt het energieverbruik dubbel zo hoog als in Nederland. Belangrijke oorzaak: de loeiende airco’s. Welke oplossingen zijn er?
Oorlog tegen hitte
In Nederland zijn we gewend aan hete huizen in de zomer. Wordt het te erg, dan schakelen we de ventilator van onder de 50 watt aan, of misschien een zelf in elkaar geknutselde swamp cooler. Zo niet aan de overzijde van de grote plas. De VS kent grotendeels een continentaal klimaat en een grote stad als New York ligt ter hoogte van Madrid. De zomers zijn er veel heter dan hier.
Airconditioning is een ecologische nachtmerrie, maar wordt razend populair. Bron: University of the United Nations
Als Amerikanen een probleempje hebben, dan wordt het ook meteen grootschalig aangepakt. Zo ook hier. Het gemiddelde Amerikaanse huis heeft zeker één airconditioning die een stroom koude lucht het huis inblaast. Er is alleen een vervelend nadeel. Air conditioning is een enorme stroomvreter. Duizend watt of meer voor een klein huis is al gauw het minimum. Dat gedurende zes uur per dag of meer. Het gevolg: dit jaagt de stroomrekening sterk op. Een Amerikaans huishouden is dan ook vele honderden euro’s per maand kwijt aan stroom. Voordeel is dan weer, dat mensen beter en geconcentreerder werken bij lagere kantoortemperaturen.
De gemiddelde grondtemperatuur in de Verenigde Staten is niet erg hoog. Airconditioning is onnodig, als je die kou benut in de zomer. Bron: EPA
Leven van het land
De Amerikanen, en andere bewoners van gebieden met een uitgesproken landklimaat zoals de Russen en Chinezen, kunnen het energiezuiniger aanpakken. De kou hoeft namelijk niet kunstmatig opgewekt te worden. Die is er al. In de grond. New York, bijvoorbeeld, heeft een gemiddelde grondtemperatuur van 10 graden Celsius. Zelfs het snikhete Californië heeft in de dichterbevolkte delen grondtemperaturen tussen de 14 en 20 graden. In combinatie met een warmtepompje uit een oude koelkast, betekent dit dat het huis vrijwel gratis gekoeld kan worden.
Goed voorbeeld voor de Derde Wereld
Op dit moment is de VS hét rolmodel voor de midden- en hogere klassen in zich ontwikkelende landen. Als de VS er in slaagt om af te kicken van de airconditioning en veel goedkopere en energiezuiniger alternatieven kiest, is dat niet alleen erg goed nieuws voor de veelgeplaagde working class Amerikanen, die dan meer overhouden. Ook de rest van de planeet neemt deze oplossingen dan over. Als bijvoorbeeld de Indiërs kiezen voor verwarming en koeling met aardwarmte, scheelt dat een grote ecologische ramp.
Minder ongelijkheid
Ook komt er zo ook veel hoogwaardige werkgelegenheid voor kleine installateurs en blijft er meer geld hangen bij de lage en middenklasse, in plaats van bij de 1% superrijken.
Permacultuur is een groot voorstander van zoveel mogelijk lokale oplossingen. Hierbij een overzicht van allerlei permacultuurvoorbeelden en andere manieren om o.a. voedsel te verbouwen. Van raamtuinen tot eetbare bostuinen en van energiebesparing tot compostering. Allemaal zaken waar je zelf direct mee aan de slag kunt om je directe omgeving een stukje mooier te maken.
Dit artikel over raamtuinieren laat zien dat grond niet per se een vereiste is om zelf voedsel te verbouwen. Mensen kunnen hun eigen verticale moestuin of raamtuin maken waarmee iedereen die wil eigen groenten en kruiden kan verbouwen. Op lowtech magazine is ook een artikel te vinden met de titel: Maak je eigen verticale (moes)tuin. Daarnaast heeft de website vele andere zelfbouwtips: Lowtech Magazine. Een ander voorbeeld van een verticale tuin staat op het weblog van Swomp (bouwinstructies). Daarnaast een uitleg hoe je een tuintje kan maken met een paar simpele emmers als basis. En dan is er ook nog het idee van een compacte raamtuin. Deze voorbeelden laten allemaal zien dat er zelfs met weinig ruimte en geen grond mogelijkheden zijn om zelf kruiden en groentes te verbouwen.
Buurtmoestuin Kralingen-West tijdens de Permacultuur Tuinen Tour Rotterdam georganiseerd door Moestuinman. www.moestuinman.nl
Voor de mensen die het met de buurt aan willen pakken kan het draaiboek buurtmoestuinen uitkomst bieden. Dit draaiboek laat zien hoe je met de eigen buurt een buurtmoestuin (film) kunt beginnen. Dit kan vele hobbels uit de weg nemen zodat je sneller kunt beginnen met het beplanten van de buurtmoestuin.
Een mooi voorbeeld van een permacultuur ontwerp voor een huis met een redelijke tuin. Een goed voorbeeld dat permacultuur zich bezig houdt met het ontwerpen van het hele leefsysteem van de mens. Het gaat naast het maken van een functioneel eetbaar ecosysteem ook over efficient energie gebruik en slim watergebruik.Ook geeft dit ontwerp ruimte aan niet menselijke tuinbewoners. Het ontwerp en De uitleg van Hans Carlier.
In Amsterdam hebben een groep buurtbewoners het stadspark Sarphatipark onder handen genomen en een stuk eetbaarder gemaakt. Volgens het idee van De Eetbare Bostuin. In het bestaande park zijn notenbomen en fruitbomen en struiken aangeplant. De fotoreportage met korte teksten illustreren dit mooi. Mogen er nog vele parken volgen.
Een praktisch permacultuurontwerp van de permacultuurschool in Nederland. Het ontwerp is een cirkel waar groenten, fruitstruiken, hazelnoten en een grote fruitboom in staan.De bedden zijn verhoogd door de modder van de paden op de bedden te gooien, zo krijg je een verhoogd bed principe waardoor je minder snel op de grond loopt en dit goed los blijft. Dit systeem van cirkels kun je herhalen zodat het ook geschikt is voor grote stukken land. De ruimte tussen de cirkels is dan direct een mooie zone 5.
Sommige planten hebben een versterkende invloed op de ene soort planten en juist een negatieve invloed op de andere. In Permacultuur worden dit ook wel gildes genoemd, op familieniveau wordt gekeken welke planten je zo juist wel bij elkaar kunt zetten en welke je juist beter niet bij elkaar kunt zetten. In de database over gildes kun je hier per plantfamilie precies uitzoeken wat positief en negatief op elkaar inwerkt. Een handige tabel waar de invloeden van verschillende planten op elkaar zijn te vinden. Het betrefd vooral de kruidlaad. Welke groenten en kruiden kun je goed naast elkaar zetten en welke moet je juist niet bij elkaar zetten. Het is de vinden in deze handige tabel van plantinvloeden.
Een leuke, leerzame serie artikelen over permacultuur, geschreven door Jaap Krater en uitgegeven door Buiten de Orde, in samenwerking met stichting Wilde Aarde. De artikelen gaan over permacultuur in de praktijkervaring met Patrick Whitefield (zeer ervaren permacultuur leraar en auteur) als instructeur. Over wat permacultuur wel en niet is, en veel permacultuur technieken die worden omschreven die verder gaan dan deze website. Voor de persoon die zich verder wil verdiepen in permacultuur is dit een echte aanrader.
De beestentoren, een slimme toren waar in de hoogte ruimte is gemaakt voor allerlei dieren, van egels tot hommels en van kikkers tot solitaire bijen. Een leuke manier om veel nuttige dieren in je tuin een huis te geven. Egels zijn goede slakkenbestrijders, kikkers eten slakken en veel insecten, hommels en solitaire bijen zijn noeste werkers die graag uw appelbomen bestuiven. In deze handleiding staan allemaal tips hoe je verschillende bouwwerken kunt maken om nieuwe dieren naar je tuin te lokken, een insectenhotel, een verblijfplaats voor egels, een zandheuvel voor graafwespen en een vleermuizenverblijf. Een klein artikel op internet hierover is te vinden op de website van school tv.
Een goed voorbeeld van hoe je als individu wel degelijk een heel groot verschil kunt maken op deze planeet. Joop Boer heeft zijn voetafdruk bijna geheel teruggebracht of iig volledig duurzaam gemaakt. Hij doet aan veganistische permacultuur, zijn zonnepanelen maken meer stroom dan hij zelf gebruikt en zijn afval beperkt zich tot 2 zakken per jaar. Hoe dit allemaal mogelijk is lees je in zijn artikel wat hij op verzoek heeft geschreven. Moge het een inspiratie zijn voor velen.
Fruit/ twaalf informatieve – en vaak instructieve – artikelen over fruitgewassen en hun verzorginggeschreven door Arie van Herpen. Arie experimenteert, op zijn thuisbasis de Cammingha Hof (3 ha.), inmiddels ruim dertig jaar met ecologische concepten. De Hof is een weerspiegeling daarvan: het is een diervriendelijke ‘ideaal-biotoop’ waarin symbiose tussen menselijk gebruik en natuur voorop staat. Er groeien véél fruitgewassen (wildfruit en cultivars) en andere eetbaarheden; naast enkele boomgaardjes zijn er een tweetal moestuinen, een bostuin, windsingels (ook voor geriefhout), watergangen en wandelpaden. Kenmerkend is het gebruik van plantaardig afval als vormgevend materiaal; een voorbeeld daarvan zijn de (soms monumentale) hagen van snoeihout in frames, doorgroeid met klimplanten. Meer informatie over Cammingha Hof op www.earthpo.com/concepten; op deze site ook een verslag van een verkenning en onderzoek van ‘ecologische kunst’ op http://www.earthpo.com/scriptie/ door Manja van Herpen. Inmiddels hebben ze ook een foto archief van de Hof, waar allerlei zaken voorbij komen, van wijn maken tot snoeien.
Maak een kruidenspiraal. Een uitleg en foto voor het aanleggen van een kruidenspiraal. Een kruidenspiraal bevat door de vorm ruimte voor kruiden die veel zon en wartme nodig hebben maar ook kruiden die juist wat meer van de schaduw houden. Ideaal om vlak bij de keuken te plaatsen zodat je dagelijks over verse kruiden voor het eten beschikt.
Een boek over een vele eeuwen lang gezond en tot ver over de 100 nog actief en werkend volk, vanwege o.a. een uitstekende landbouwmethode en een overwegend op rauwkost gebaseerde voeding. het Hunza boek.
Composteren voor Biologische Tuiniers. Een complete gids over vele vormen van composteren en een duidelijke uitleg van de begrippen compost, humus en organisch materiaal. Dit boek is net las het Hunza boek vertaald door Rob Hundscheidt. Daarnaast een uitstekend document over composteren in een wormenbak van de overheid van onze zuiderburen.
Bouwen met strobalen, goedkoop, milieuvriendelijk en duurzaam. Een filmpje van onze oosterburen, laat zien wat er allemaal mogelijk is. Strobaal bouwen in Duitsland Kijk voor meer informatie op hun website:www.ecofilm.de Wil je hier in Nederland aan de gang dan kan de website http://www.strobouw.nl/ verder helpen. Ze hebben informatie over vergunningen, vele voorbeelden in Nederland. Kortom alles wat je erover wilt weten.
Mocht je niet met stro willen bouwen? Bouw dan met gebruikte materialen, dit is goedkoop en natuurvriendelijk. Deze folder is beschikbaar gesteld door Stichting Owaze uit Rotterdam: Earthship folder en ook is er een begeleidend artikel over earthships.
Energiebesparing = Geldbesparing . Voor een online advies hoe u veel geld kunt besparen op het gebied van Energie kijk op http://www.verbeteruwhuis.nl/
Verder zijn hier een aantal handige folders verzamelt over geld en energiebesparing.
Als eerste een brochure over verschillende vormen van isolatie en de vele voordelen hiervan op het gebied van energiebesparing.
Vervolgens een brochure van een energiebedrijf met vele tips om energie te besparen op apparatuur zodat u/je door de zaken een beetje pienter te regelen honderden euro`s op jaarbasis kunt besparen op uw/je energienota.
En als laatste een folder over hoe je de energie die je na toepassing van voorgaande folders dan toch nog verbruikt, op een schone, zelfstandige en op lange termijn goedkopere manier kunt opwekken. Een brochure met alle ins en outs over zonne-energie, zonneboilers en zonnepanelen.
Dan informatie over een toilet waar urine apart opgevangen en verwerkt wordt zonder nadelige geureffecten, met veel waterbesparing als voordeel en plantengroeimiddel als pure winst. Ecosan en Urinedivert en ook een uitleg hoe je je eigen Nonolet kunt bouwen, zowel in PDF als in Word bestand. De eerste ecosan toiletten zijn te vinden op de studentcomplexen bij de Universiteit van Wageningen. Hier de motivatie en het verslag. Ecosanverslag
De aardbeien/groente toren, een handig idee voor mensen met beperkte ruimte. Door de planten in de zijkant van de toren te planten heb je opeens veel meer ruimte waar je planten in kunt verbouwen. Probeer de toren echter wel op aarde te plaatsen ivm vochthuishouding.
Mocht je geen tuin hebben maar wel een dak, bekijk dan eens de mogelijkheden die de gemeente Amsterdam schetst in deze folder over daktuinen.
Zelfs één van de oudste uitvindingen ter wereld blijkt verbeterd te kunnen worden. Maak kennis met het Energy Return Wheel of ERW.
Het Energy Recovery Wheel slaat de schokenergie op en geeft deze terug als voortbeweging. Bron/copyright ERW
Schokvrij rijden kost energie
Het traditionele wiel met luchtvering werkt vrij aardig om schokken op te vangen. Er is alleen één nadeel. Luchtvering werkt door lucht samen te drukken. Die wordt heet, waarna deze hitte af wordt gegeven aan de omgeving. De energie die voortdurend wordt geabsorbeerd door het wiel, eindigt als afvalwarmte, waar je weinig aan hebt. Dat moet slimmer kunnen, dachten een aantal uitvinders.
Voortbeweging in plaats van warmte
En inderdaad. Hun Energy Return Wheel kan een flink deel van de schokenergie terugwinnen. Het verschil met een ‘normaal’ wiel is dat in het ERW een tweede wiel zit. Dit is met vacuüm veren verbonden met het buitenste wiel. Als door schokken of stoten het buitenste wiel draait ten opzichte van het binnenste wiel, slaan de veren energie op. Die energie komt vervolgens weer vrij als bewegingsenergie, als de veren geleidelijk ontspannen. Dit is dus een voorbeeld van het principe van vermenigvuldiging uit SIT.
Een tiende minder olieverbruik
Er rijden op deze planeet honderden miljoenen motorvoertuigen rond. Samen zijn deze goed voor een vijfde van het totale wereldenergieverbruik. Motorvoertuigen rijden voor meer dan negentig procent op energie, afkomstig uit aardolie. Rapporten op de website van de uitvinders claimen een energiebesparing tot 20-30%, wanneer de luchtweerstand buiten beschouwing wordt gelaten. .
Dit zou dus betekenen dat het wereldolieverbruik met rond de tien procent zou dalen. Elektrische voertuigen springen efficiënter met energie om dan benzine- en dieselmotoren. Toch zal ook hier het terugwinnen van terugstootenergie enorm schelen in energieverbruik.
Update: wiel erg duur, maar techniek is veelbelovend
Anno 2021 bleef de doorbraak op de markt uit. Vermoedelijk heeft dat te maken met de zeer hoge prijzen per wiel, rond de 2000 dollar per set. Dat is jammer. Op zich is dit een mooie techniek om het energieverbruik belangrijk te verminderen. Door deze prijzen is alleen de toepassing in niches interessant.
