vervoer

Vier revoluties in transport vinden tussen 2015 en 2025 plaats, stelt futuroloog en ruimtevaartondernemer Peter Diamandis. Geen science-fiction, maar technische ontwikkelingen die op dit moment al aan het doorbreken zijn.

Zelfrijdende voertuigen

Het zal u als lezer van Visionair niet ontgaan zijn. Zelfrijdende auto’s komen er aan in de toekomst van transport en reizen. De gevestigde autofabrikanten en nieuwkomers als Google, Apple en Tesla zijn als bezetenen technici bij elkaar aan het wegkopen. Elke groep probeert koortsachtig om de eerste zelfrijdende auto op de markt te brengen. Een veel genoemde streefdatum is het jaar 2020. Volgens het Amerikaanse onderzoeksbureau IHS zullen rond 2035 zeker 54 miljoen autonome voertuigen op de wegen rondrijden. Een te verwachten effect is dat het aantal verkeersongelukken drastisch zal gaan dalen. Op dit moment veroorzaken verkeersongelukken in de wereld 1,2 miljoen doden per jaar. Evenveel als bijvoorbeeld het aantal doden in de Golfoorlogen. Verreweg de grootste veroorzaker van verkeersongelukken is menselijk falen. Het uitschakelen van de menselijke factor zal dit cijfer drastisch doen dalen, al zijn de eerste resultaten niet bemoedigend: ongeveer een op de twaalf autonome voertuigen van Google was in een halfjaar betrokken bij een botsing, zes maal zo hoog als het gemiddelde per 100.000 rijkilometers in de VS.  Vergeet echter niet, dat de computertechniek heel wat sneller verbetert dan de rijvaardigheden van de gemiddelde automobilist.
Ook passen er tot acht maal zoveel autonome voertuigen op een gegeven verkeersnet, als door mensen bestuurde voertuigen omdat de reactiesnelheden van autonome voertuigen veel hoger zijn. Dit betekent dat er veel minder wegen nodig zijn dan nu, wat de steden weer ademruimte zou geven.
Op dit moment is ongeveer een kwart van de broeikasgassen en een kwart van het totale Amerikaanse energieverbruik te wijten aan persoonlijk transport. Op zich besparen autonome voertuigen geen brandstof, maar Diamandis noemt dit toch als punt. Mogelijk omdat autonome voertuigen zonder problemen langdurig opgeladen kunnen worden, zonder ongeduldige bestuurder. Een autonoom voertuig zou bijvoorbeeld ’s nachts of tijdens werktijden naar een laadpunt kunnen rijden.

Ook besparen autonome voertuigen veel geld, stelt Diamandis. Dit, omdat ze gedeeld bezit zijn en de lagere hoeveelheid ongelukken, parkeerkosten en het lagere gewicht van elektrische auto’s de kosten zullen laten dalen tot tien procent van nu. Gesprekken met autobezitters die ik over dit onderwerp had, laten echter duidelijk blijken dat ze het erg prettig vinden om een auto tot hun beschikking te hebben als het hun uitkomt. Bij calamiteiten worden uiteraard alle autonome voertuigen snel weggegrist. Op je eigen autootje kan je altijd rekenen. Voor mensen zonder rijbewijs zijn autonome voertuigen dan weer een droom die uitkomt. Een ander voordeel van huurvoertuigen is dat voertuigen naar wens kunnen  worden gehuurd. Het is niet nodig bijvoorbeeld een logge kampeerwagen te gebruiken om boodschappen mee te doen.

Hyperloop

Elon Musk, binnengelopen met PayPal en stichter van ruimtevaartbedrijf SpaceX en elektrische autogigant Tesla, ontwikkelde een krachtig nieuw vervoermiddel dat de sterke punten van vliegtuig en trein combineert. Geërgerd door de extreem hoge aanbestedingsprijs voor een hoge-snelheidstrein tussen Los Angeles en San Francisco van $69 miljard, bedacht hij de Hyperloop, die hetzelfde kunstje -en beter- verricht voor slechts een tiende van deze hoeveelheid dollars. De hyperloop is een bijna vacuüm gezogen buis, waarin een trein met snelheden boven de 1200 km per uur op een soort luchtkussen reist. Als er in Europa hyperloops zouden worden gelegd, zou je bijvoorbeeld in een half uur naar Parijs of Londen kunnen, in een klein uur naar Berlijn en in drie uur naar Athene.

De hyperloop is veel zuiniger dan een vliegtuig of hogesnelheidstrein. Dit omdat er bijna geen luchtweerstand is. Ook gaat versnellen en vertragen met magneetremmen die bijna 100% van de energie toevoeren en kunnen terugwinnen. Check voor een snelle indruk bovenstaande video.

Musk werkte zijn plannen uit in dit rapport, een aanrader als u het naadje van de kous wilt weten.

Lang bleef de hyperloop een droom, maar nu komt het werkelijk van de grond. Hyperloop Technologies heeft een aantal zwaargewichten, waaronder Diamandis zelf, geldmannetjes en Obama’s campagnemanager in het stuurcomité zitten en (volgens Diamandis) enkele begaafde ingenieurs ingehuurd.

Vliegende auto’s en ander persoonlijk luchtvervoer

Drones zijn nog maar het begin. De echte doorbraak komt als er betaalbare vliegende auto’s, jetpacks en andere persoonlijke luchttransportmiddelen komen. Vliegende auto’s en jetpacks zijn schoolvoorbeelden van science fiction voorspellingen die niet uitkwamen. Diamandis denkt dat ze nu eindelijk van science fiction, science fact worden door de opkomst van drie convergerende technologieën: batterijen met hoge energiedichtheid, autonome navigatie met GPS en lichte, extreem sterke materialen. X Prize wil een ‘Transporter XPRIZE’ uitloven om dit persoonlijke luchtvervoer werkelijkheid te laten worden. Wat Diamandis voor ogen heeft is een soort uit de kluiten gewassen quadcopter drone, of luchttaxi, die u als passagier oppikt, naar een vlieghoogte van 160 m brengt, naar de bestemming die de passagier mondeling geeft.

Een vliegende elektrische autofabrikant, Zee Aero, wordt door Google gesponsord, zo gaan de geruchten. Het vliegtuigje van Zee Aero, dat over een groot aantal propellors beschikt, zou in staat zijn, op een ruime parkeerplek op te stijgen en te landen. Hiermee zou de droom van een vliegende boodschappenauto inderdaad dichtbij komen.

Een ander ontwerp is de Volocopter van bedrijf e-volo. Een elektrische helicopter voor twee passagiers met achttien rotors. Voor dichtbevolkte steden zijn deze vliegtuigjes een uitkomst (al blijft ook in drie dimensies ruimte een schaars goed, dus zullen er wel vliegroutes worden verplicht gesteld). Diamandis ziet de meeste mogelijkheden voor deze vliegtuigjes in moeilijk begaanbare gebieden met nauwelijks wegen, zoals in Afrika, of wat dat betreft, in Nepal. Zo zou je de aanleg van wegen kunnen overslaan. Ik ben hier persoonlijk wat sceptischer. Zelfs met  benzine als brandstof, wat een hogere energiedichtheid kent dan zelfs de beste elektrische batterij, is de actieradius van kleine helikoptertjes klein, hooguit een paar kilometer. Zoals bij de zeer lichte, minimalistische Gen H-1, die maar 70 kg weegt, met een zeer lichte piloot, haal je met pijn en moeite honderd. Alleen als je gebruik kan maken van een nucleaire batterij, of een (theoretisch mogelijke, maar praktisch nog niet uitvoerbare) batterij die fotonen op kan slaan, kan je de actieradius vergroten tot honderden of zelfs duizenden kilometers.

Telepresence robots en virtuele werelden

Maar wat als je niet eens meer van je plaats hoeft te komen? Van een afstand van honderden, of zelfs duizenden, kilometers communiceren kunnen we al meer dan een eeuw. Duizenden jaren zelfs, als we de Afrikaanse tamtam meerekenen.

Op dit moment wordt er heel veel moeite gedaan voor het heen en weer slepen van menselijke lichamen. Alleen in de Verenogde Staten al 310 miljard dollar per jaar. Eigenlijk is dat helemaal niet handig, zoals iedereen die reist door vele tijdzones en barre luchthavens, waar je een uiltje probeert te knappen op oncomfortabele kuipstoeltjes, je kan vertellen. Waar het om gaat is de informatie. Diamandis zelf is een enthousiast gebruiker van telepresence robots. Dat zijn robots die de bewegingen van een mens zelfs op grote afstand, bijvoorbeeld duizenden kilometers, overbrengen. Diamandis werkt bij vier bedrijven en organisaties: Singularity University (Mountain View, bij San Francisco), XPRIZE (Los Angeles), Human Longevity Inc. (San Diego, bij de Mexicaanse grens) en Planetary Resources (Seattle, tegen de Canadese grens). Deze liggen in het meest extreme geval (San Diego en Seattle) duizenden kilometers van elkaar. Hij kan nu zonder problemen alle vier bezoeken in een dag, door gebruik te maken van telepresence robots. Met als bijkomend voordeel dat de robot met zijn razendsnelle sensoren alle lichaamstaal van de gesprekspartner kan opnemen, en eerdere gesprekken kan terughalen. Dat geeft uiteraard enorme voordelen bij onderhandelingen, zowel qua tijdswinst als qua inschatten van de gesprekspartner.

Een andere optie is een virtuele wereld op te zetten. Virtuele werelden, zoals Second Life, zijn nu nog vrij houterig, maar met de krachtige computers in de toekomst zullen ervaringen in een virtuele wereld levensecht lijken. Zodra je dan je VR-bril opzet, ben je echt in een andere wereld, waar je mensen van over de hele wereld kan ontmoeten. Dit zonder dat je door de douane heen moet, met vernederende fouilleringen of een röntgencheck.

Kortom: reizen zal heel anders worden dan nu. Of we nu gaan reizen met hyperloop, via een jetpack, in een robotauto of alleen in de virtuele wereld, wat ooit science fiction was, zal nu voor een groot deel science fact worden.