staat

Eurostaete is het geel-omrande gebied. Door een fout van het Duitse kadaster werd dit statenloos.

Vrijstaat Wonderland opgericht in niemandsland Nederland en Duitsland

Door een bureaucratische fout is er nu toch een klein stuk niemandsland ontstaan tussen Nederland en Duitsland. Aanleiding voor honderden idealisten om na te denken over hun ideale land, Vrijstaat Wonderland.

Fout van het Duitse kadaster
Staten zijn uitermate hebberig bij het opeisen van land. Vrijwel elke vierkante meter land op aarde, en ook veel zee, behoort toe aan een staat.

Het verhaal van Vrijstaat Wonderland begon bij een fout, of misverstand, bij het Duitse kadaster. Tussen grenspalen 142 en 144 nabij het Drentse Coevorden volgt de grens tussen Duitsland en Nederland een inmiddels gedempte sloot. Volgens een grenstractaat tussen Nederland en Hannover uit 1824 (getekend in 1825) werd bepaald dat de grens tussen de palen 8 en 9 de contouren van deze sloot volgt, waarbij de sloot in zijn geheel bij Hannover hoort.[1] Later werden grenspalen 8 en 9 hernoemd in 142 en 144, waarbij een tussenpaal die aan het noordelijkste punt van deze uitstulping staat nummer 143 kreeg. Bij een grondtransactie werd door een Duitse notaris alleen de grond binnen de uitstulping tot aan het midden van de sloot in het Duitse Grundbuch ingeschreven. Hierdoor ontstond in feite een strook niemandsland van zo’n 500 meter lang en 6 meter breed (de afstand tussen het midden van de sloot en de grenspalen) oftewel 3000 vierkante meter, aldus Wikipedia.

Eurostaete is het geel-omrande gebied. Door een fout van het Duitse kadaster werd dit statenloos.
Eurostaete is het geel-omrande gebied. Door een fout van het Duitse kadaster werd dit statenloos.

Juridische haarkloverijen met de gemeente Coevorden, die niet al te netjes met eigendomsrechten omsprong, vormden de directe aanleiding. De eigenaar van de grond, gepromoveerd klinisch chemicus Gerrit Beukeveld, besloot vanwege de naar eigen zeggen onrechtvaardige behandeling die hij onderging, om op de smalle strook niemandsland een eigen land uit te roepen. Eerst Vrijstaat Beukeveld, dan Eurostaete geheten, waarvan nu een deel in samenwerking met een groep idealisten uitgeroepen is tot het project Vrijstaat Wonderland. De website van Vrijstaat Wonderland spreekt over een tien keer zo klein stuk, van 300 vierkante meter. Dit is ongeveer de oppervlakte van een groot vrijstaand huis met tuin. Alleen als er een erg hoge flat gebouwd wordt, en/of een diepe kelder natuurlijk, kunnen hier veel mensen wonen.

Helaas voor Beukeveld trok de gemeente Coevorden zich van zijn protesten niets aan en gaf aardoliemaatschappij NAM toestemming om een pijpleiding over het niemandsland aan te leggen. Reden voor Beukeveld om in een brief aan toenmalig premier Balkenende te dreigen deze illegaal geplaatste buis op te blazen, wat hem op een nacht cel in een politiebureau kwam te staan.

Zowel Nederland als Duitsland erkennen de nog op te richten staat niet.

Wat gaat er nu gebeuren?
Dat bepaal jij. Althans: als je je aanmeldt bij de Stichting Vrijstaat Wonderland en een tientje “administratiekosten” betaalt. Daarmee kan je je als ‘uitwoner’ van de staat in wording inschrijven. Wonderland is onderdeel van het tien keer zo grote land Eurostaete. Zondag 30 augustus 2015 is er een grondwetgevende vergadering van de staat in wording in het dorpshuis van Wijchen, een dorpje bij Nijmegen. Kort na deze datum is de onafhankelijkheidsceremonie gepland.

Gaan deze plannen lukken?
Het internationale recht is er in principe duidelijk over. Een stuk grond dat door geen andere staat geclaimd wordt is terra nullius. Dit kan door iedereen geclaimd  worden. Daarmee zou er een staat ontstaan. Het internationale recht doet geen uitspraken over de grootte die deze staat moet hebben. Wel moet de staat een vaste bevolking, regering, grondgebied en de mogelijkheid met andere staten te wisselwerken hebben. Lastiger wordt het om deze staat erkend te krijgen door bestaande staten.

Een drijvende stad lost het terra nullius probleem op. Wel moet je goed uitkijken dat de stad niet door een juridische fout toch geclaimd kan worden door een staat. Bron: Seasteading Institute

Hoe begin je je eigen staat? Een handleiding

Welke stappen moet je nemen om je eigen staat te beginnen? De bestaande overheden maken er doorgaans een potje van. Ook trekken ze zich weinig aan van de wil van hun bevolking.

Zoals maar weer eens blijkt uit de recente besloten Bilderbergconferentie, waar MinPres Rutte zich onder geheimhouding van de main stream media en op kosten van de Nederlandse belastingbetaler, onderhoudt met kopstukken van voor ernstige fraude veroordeelde bedrijven zoals HSBC en Goldman Sachs. Steeds meer mensen denken daarom: dat kan ik beter, en rechtvaardiger. Niet geheel onterecht.

Wat is een staat?
Een staat is een soeverein, dat wil zeggen: het is de hoogste autoriteit op een bepaald geografisch gebied. Wat er op het grondgebied van Nederland gebeurt, kan alleen Nederland beslissen en bijvoorbeeld niet Duitsland. Uiteraard moet autoriteit erkend worden. Een afscheidingsbeweging erkent de autoriteit van een land in een bepaald gebied niet. Dat vinden de machthebbers van het land uiteraard niet leuk en meestal draait dit uit op arrestaties of burgeroorlog. Een oplossing is, met al je aanhangers in een deelstaat van een federatief land, zoals de Verenigde Staten van Amerika, te gaan zitten en de onafhankelijkheid van die deelstaat uit te roepen, zoals het Free State Project wil met het Amerikaanse deelstaatje New Hampshire.

Een staat moet ten eerste beschikken over een bevolking, die zichzelf beschouwt als staatsburger, en door de staat worden erkend als staatsburger. Om serieus genomen te worden moet je toch minimaal een paar duizend mensen verzamelen. Ten tweede moet een staat een stuk grondgebied hebben, waarop geen andere staat een claim legt. De kleinste door macrostaten erkende staat ter wereld, Vaticaanstad, heeft bijvoorbeeld een oppervlakte van 40 hectare en rond de 400 onderdanen. Ten derde moet een staat erkend worden door andere staten. Je Vinex-woning uitroepen tot het Keizerrijk Ronaldonië en jezelf kronen tot keizer Ronald I de Grote kan, maar als Nederland dit niet erkent, zal de overheid de politie op je afsturen als je geen belasting betaalt, een lid van het koninklijk tehuis beledigt of een andere Nederlandse doodzonde begaat.

Hoe begin je zelf een staat?
Ten eerste moet je een groep mensen hebben die graag burger wil worden van je staat. Om serieus genomen te worden, moet je denken aan enkele tienduizenden mensen. Dit is de bevolkingsomvang van kleine staten als Monaco, San Marino en Nauru.

Een drijvende stad lost het terra nullius probleem op. Wel moet je goed uitkijken dat de stad niet door een juridische fout toch geclaimd kan worden door een staat. Bron: Seasteading Institute
Een drijvende stad lost het terra nullius probleem op. Wel moet je goed uitkijken dat de stad niet door een juridische fout toch geclaimd kan worden door een bestaande staat. Bron: Seasteading Institute

Ten tweede, het lastigste, moet je aan een stuk land zien te komen dat door geen enkel ander land wordt geclaimd. De aarde is dicht bevolkt, dus er zijn bijna geen plekken meer die door geen enkele staat worden geclaimd. Eventueel is een oplossing, op volle zee, buiten alle territoriale wateren van bestaande staten, een drijvende stad te bouwen. Dit moet met een internationaal team, NIET als een rechtspersoon (een rechtspersoon is immers onderdaan van een staat). Dit is geen terra nullius, maar de mensen die op deze drijvende stad wonen zijn wel soeverein, omdat de stad niet de vlag voert of voerde van een bestaand land. Door dezze werkwijze te volgen voorkom je dat een bestaande staat jullie drijvende stad kan annexeren.
Gelukkig hebben staten vaak ruzie met elkaar, en komt het soms voor dat een stukje land door geen enkele staat wordt geclaimd (terra nullius), om zo meer aanspraak te kunnen maken op een waardevoller stuk land. Het bekendste voorbeeld is het onbewoonde gebied Bir Tawil tussen Egypte en Sudan. Beide landen maken aanspraak op de veel waardevollere Hala’ib driehoek. Daarvoor moesten ze dan hun claim op Bir Tawil opgeven. Een ondernemende Amerikaanse boer, Jeremiah Heaton, heeft daar zijn vlag geplant en zich nu uitgeroepen tot alleenheerser van het Koninkrijk Noord-Soedan. Deskundigen op het gebied van internationaal recht achten zijn claim kansrijk, als hij er tenminste in slaagt aan voorwaarde drie te voldoen.

Deze is, een permanente bevolking op je stukje land. In het geval van Bir Tawil is dat een pittige opgave. Immers, er is bijna geen water en water is een eerste levensbehoefte. Ook ligt Bir Tawil ver van de bewoonde wereld. Wat dat betreft heeft een andere staat in wording het gemakkelijker: Liberland, op een stuk niemandsland tussen Kroatië en Servië. Dit is een vergelijkbaar geval. De kronkelende Donau heeft zijn loop richting Kroatië verlegd, met uitzondering van het onbewoonde stuk land Siga (dat eerst aan de Servische kant lag) en enkele kleinere stukjes. Tsjechische libertariërs hebben het land geclaimd en er hun vlag geplant. Het onbewoonde stuk land is zeven vierkante kilometer groot en ligt aan de Donau. Het is goed haalbaar hier een permanente nederzetting met een haventje te stichten.

Ten vierde moet je een bestuur hebben, een overheid dus. Of in de woorden van de voluntaristen, een heersende klasse. Idealiter houd je deze zo beperkt en transparant mogelijk, want een bestuur heeft macht en macht lokt misbruik uit. Er moet een aanspreekpunt zijn, dus een staatshoofd dat een bepaalde tijd, bijvoorbeeld een dag of een paar jaar, in functie is. Ook moet er een vorm van rechtspraak zijn, een constitutie en een burgerlijke stand. Zonder burgerlijke stand heb je geen bevolking, en voldoe je niet aan de vereisten van een staat. De overige onderdelen van een overheid zijn naar keuze. Is je land bijvoorbeeld strikt communistisch, dan is er geen eigendom, dus is een kadaster niet nodig. Bij libertariërs, waarvoor eigendomsrechten heilig zijn, is een kadaster juist erg belangrijk.

Het goede nieuws is dat er nu gratis software is, Free-gov, waarmee je je eigen overheid kan beginnen en het aantal ambtenaren tot het minimum beperkt kan blijven. Er is ook een op de blockchain gebaseerd paspoort ontwikkeld. Chris Ellis heeft dit paspoort eigenlijk bedoeld voor alle wereldburgers, maar met enige tweaks zou je dit ook kunnen gebruiken voor je eigen land.

Kortom: het stappenplan is duidelijk. Verzamel medestanders. Veel. Vind een stukje echte terra nullius of begin een afscheidingsbeweging. Als dit niet mogelijk is, bouw dan een drijvende stad op volle zee. Richt je land in wording zo in, dat jij en je medestanders er kunnen wonen, en ga er ook wonen. Zet een vorm van bestuur op. Knoop internationale betrekkingen aan met andere staten en vraag waarnemerstatus aan bij de VN.

Hoe ziet een wereld zonder overheid eruit?

Afgelopen periode is erop deze website een discussie gevoerd over de noodzaak van een ‘externe autoriteit‘. Het ging eigenlijk vooral over de noodzaak van een overheid op het niveau van de natiestaat. Op deze website is er een tweespalt te bespeuren tussen voorstanders van de zogenaamde ‘Natural Law‘ en die daarmee wijzen op de negatieve kant van een overheid om het eventueel te willen laten verdwijnen. Ze lijken daarmee te streven naar een wereld zonder externe autoriteit in de vorm van een centrale overheid.

Aan de andere kant zijn er ook mensen die weer vraagtekens zetten bij deze gedachtegang. Of het wel het wel realistisch is. Waaronder de auteur van dit artikel.

Dit artikel is bedoeld als een verkenning om een discussie te starten hoe een wereld zonder overheid eruit zou kunnen zien. Ik poneer hierbij de volgende vragen:

  • Is deze gedachtegang überhaupt wel realistisch is? Toelichting: je kunt wel iets propageren dat iets niet goed is, maar ik wil dan graag een realistisch alternatief horen hoe het wel moet.
  • Hoe zit het tijdspad eruit om dit te bereiken?

 

De Cubaanse gezondheidszorg, door de staat, is gemiddeld beter dan die in noorderbuur VS. Maar weinig Amerikanen kunnen zich de goede, maar extreem dure, Amerikaanse behandelingen veroorloven.

Staatsziekenfonds, goed idee?

Kandidaat-voorzitter van de PvdA, Ronald Plasterk, wil de ziekenfondsen afschaffen en alle medische behandelingen voortaan door de overheid laten betalen. Dit in ruil voor belastingverhoging, uiteraard. Wat zijn  de voors en tegens van dit idee?

Waarom zijn er meerdere ziekenfondsen?
In het Nederlandse ziektenkostensysteem zijn alle onderdanen van de majesteit verplicht verzekerd. Wel mogen ze kiezen bij welke ziektenkostenverzekeraar ze zich willen verzekeren. Elke ziektenkostenverzekeraar biedt een vast basispakket aan, voor een prijs tussen de zeventig en honderdtien euro per maand, en een variabel aanvullend pakket. (De basispakketten verschillen op twee punten: al dan niet vrije behandelaarkeuze en de hoogte van het eigen risico; een hoog eigen risico en geen vrije behandelaarskeuze levert de scherpste premies).

De Cubaanse gezondheidszorg, door de staat, is gemiddeld beter dan die in noorderbuur VS. Maar weinig Amerikanen kunnen zich de goede, maar extreem dure, Amerikaanse behandelingen veroorloven.
De Cubaanse gezondheidszorg, door de staat, is gemiddeld beter dan die in noorderbuur VS. Maar weinig Amerikanen kunnen zich de goede, maar extreem dure, Amerikaanse behandelingen veroorloven. Bron afbeelding: Tulane University

Gezondheidszorg is echter duur. Een gezin geeft voor ziektenkostenverzekeringen al gauw twee- tot driehonderd euro per maand uit, plus de van het loon afgehouden AWBZ-premie (rond de 150 tot 300 euro per werkende bruto per maand). Als de fiscus niet bij zou springen met de zogeheten zorgtoeslag, zou dat voor lagere inkomens rampzalig uitpakken.

Goedkopere zorg door slimmer inkopen
De ziekenfondsen concurreren met elkaar op prijs voor het basispakket. Om premiekortingen terug te kunnen verdienen, moeten ze beknibbelen op de inkoopkosten van de zorg. Dit uiteraard tot woede van ziekenhuizen en specialisten. Allerlei creatieve methoden zijn de afgelopen jaren al uitgeprobeerd: bijvoorbeeld dure en incompetente behandelaars verbannen, dat scheelt namelijk hoge vervolgbehandelkosten.
Ook goed werkt als het ziekenfonds zelf (of via een goedkope internetapotheek) de medicijnen verstrekt (scheelt apotheekkosten) of het klantenbestand stimuleren tot een gezond leefpatroon. Dit laatste is lastig: klanten kunnen makkelijk overstappen, dus veel investeren in klanten kan niet.

Wie wel eens in een ziekenhuis komt, als patiënt of als vriend(in) van een patiënt, zal het niet ontgaan zijn dat de kwaliteit van verschillende ziekenhuizen nogal uiteen loopt. In het ene ziekenhuis – de IJsselmeerziekenhuizen, vestiging Almere, was een berucht voorbeeld – zorgt een incompetente bedrijfsvoering voor slechte zorg en hoge kosten, het andere ziekenhuis is in staat ondanks een karig budget toch goede zorg te leveren. Op zich dus niet zo’n gek idee.

Ethische argumenten voor een staatsziekenfonds
Gezondheidskosten zijn extreem hoog, onvoorspelbaar en onvermijdbaar. Niemand heeft gekozen voor het lichaam waarin hij of zij leeft, toch brengt dit een groter of kleiner risico op ziekten met zich mee. Er is daarom het nodige voor te zeggen om onvermijdbare kosten zoals gezondheidskosten geheel door de overheid te laten dragen.

Voordelen van een staatsziekenfonds
Als alle ziekenfondsen in Nederland vervangen zouden worden door een staatsziekenfonds, zou dit veel administratie schelen. Beleidsmanagers voor marktpositionering of commerciëlen om dure reclamecampagnes op te zetten zijn niet meer nodig. Ook hoeven dezelfde werkzaamheden niet voor elk ziekenfonds herhaald te worden. Ook wordt het zo lonend om geld in preventie te steken: immers als een verzekerde door gezonder leven minder vaak ziek wordt, komt dat direct het staatsziekenfonds ten goede. De macht van de staatsinkopers wordt enorm. Een ziekenhuis dat prutswerk levert of te hoge tarieven hanteert, kan de tent wel sluiten, waardoor het snel afgelopen is met wantoestanden.

En nadelen
Nadelen zijn er ook. In tegensteling tot een ziekenfonds is de overheid een politiek orgaan. Lobbyorganisaties van werkenden in de gezondheidszorg kunnen (en zullen) de overheid onder druk zetten om gunstiger werkvoorwaarden af te dwingen, of farmaceuten kunnen lobbyen om behandelingen vergoed te laten krijgen die eigenlijk helemaal niet werken. Dat doen farmaceuten nu al, getuige de woekerwinsten die ze met “noodzakelijke” verplichte vacccinaties als griep of anti-HPV hebben behaald.  Ook neemt de keuzevrijheid van verzekerden drastisch af. De een zweert bij homeopathie, de ander ziet het als verdund water. De een wil een karig basispakket, de ander wil dat alle denkbare zorgkosten verzekerd zijn. Nu zijn er gespecialiseerde polissen voor al deze groepen en meer. Met het nieuwe plan niet meer. Kortom: over deze bezwaren zal grondig nagedacht moeten worden.

De nazis vonden de Sinti en Roma ongewenste bevolkingsgroepen.

Staat zonder land voor Roma en Sinti

De geschiedenis van de Sinti, Roma en andere nomaden zoals Sami en Touareg bestaat uit een voortdurend gevecht tegen de natiestaat. Kan het niet slimmer?

Natiestaat een vloek voor nomaden
Na eeuwenlang bloederige oorlogen, burgeroorlogen en geharrewar is Europa nu opgedeeld in een aantal min of meer stabiele landen. Regionale afscheidingsbewegingen als die van de Basken dan uitgezonderd. Toch zijn er volken die nooit een eigen land zullen krijgen.

De nazis vonden de Sinti en Roma ongewenste bevolkingsgroepen.
De nazis vonden de Sinti en Roma ongewenste bevolkingsgroepen en stuurden ze naar vernietigingskampen.

Het bekendste voorbeeld zijn uiteraard de Sinti en Roma die doorgaans een nomadisch bestaan leiden.

Dit leidt tot ongemakkelijke situaties. Nomaden voelen zich vaak meer verbonden met hun eigen groep dan met de natiestaat waar ze toevallig hun wagens hebben geparkeerd. Ook de landen waar ze verblijven, zien ze in de praktijk als tweederangs burgers. Wat ook niet echt helpt is dat de leefgewoontes van de voornaamste bevolkingsgroep in deze landen vaak heel anders zijn dan die van nomadische volken.

Toerisme en emigratie van gepensioneerden gaat meestal wel goed
Grootschalige volksverhuizingen komen de laatste halve eeuw heel voor. Ze zijn alleen van tijdelijke aard: toeristen. Elke zomer gaat een groot deel van de Europese bevolking massaal op trektocht. Anders dan nomaden worden deze tijdelijke immigranten van harte verwelkomd. Er zijn zelfs diverse bureaus die tot doel hebben zoveel mogelijk toeristen te lokken.

De reden is dat de rechtspositie van deze mensen goed vastligt – het zijn toeristen die tijdelijk te gast zijn – en dat ze goed betalen. Dit geldt ook voor gepensioneerden die emigreren naar een zonniger land. Hun afwijkende gewoontes worden dan door de inboorlingen doorgaans voor lief genomen en zijn vaak een grote bron van vermaak. Al zijn er ook bij toerisme overlastproblemen.

De staat zonder land
Ooit heersten de hospitaalridders van Sint Jan, de orde van Malta, over het gelijknamige eiland. Na de bezetting van Malta door de Engelsen en onafhankelijkheidsverklaring daarna verdween de staat van de johannieters.

Een riddermonnik, voluit Ridder-Grootkruis van Eer en Devotie, van de orde van Malta.
Een riddermonnik, voluit Ridder-Grootkruis van Eer en Devotie, van de orde van Malta.

Toch wordt de soevereine order van de ridders van Malta in enkele opzichten nog erkend als staat. De staat heeft het recht postzegels uit te geven, is waarnemer bij de algemene vergadering van de VN en enkele kantoren en landgoederen van de ridderorde in Italië en Malta hebben extraterritoriale status: gebiedjes die officieel niet tot het omringende land behoren. De orde houdt zich nu, voor zover bekend, vooral met liefdadigheidswerk bezig  en telt ongeveer 12.000 ridders, voornamelijk Europese adel. Ze mag eigen paspoorten, postzegels en munten uitgeven en heeft bepaalde internationale verdragen mede ondertekend.

Eigen staat voor nomaden
Een dergelijke constructie kan ook worden gebruikt om de Sinti en de Roma uit de brand te helpen. Mensen die dat willen, kunnen zich laten registreren als staatsburger van de Sinti-of Roma staat. Deze staat wordt een nieuwe lidstaat van de Europese Unie.

De staat kan enkele kantoren toegewezen krijgen als soeverein grondgebied, maar haar bewoners zullen net als overige EU-burgers overal in Europa kunnen wonen en werken. De nomaden kunnen hun eigen wetten invoeren, zolang deze niet in strijd zijn met het EVRM of andere Europese verdragen.

Misschien kan een vergelijkbare constructie gekozen worden voor andere groepen die het helemaal gehad hebben met de wetten van de meerderheid: anarchisten, libertariërs, communisten en noem maar op.