Zorg

Het Amerikaanse militaire onderzoeksinstituut DARPA ontwikkelde dit prototype exoskelet.

Exoskelet helpt arbeiders, verlamden en reddingswerkers

Al ontelbare generaties redt de mens zich met zijn eigen spierkracht, maar helaas is deze beperkt. Exoskeletten beloven, en leveren, een enorme vergroting van de menselijke lichaamskracht. De legendarische verhalen wereldwijd over reuzen met verpletterende krachten worden nu werkelijkheid.

De gemiddelde mens kan bij langdurig werk rond de 15-25 kilogram tillen. Dat betekent dat voorwerpen van 25 kilogram of meer niet hanteerbaar zijn zonder lastige hulpmiddelen als heftrucks of karretjes. In de metaal komen geregeld onderdelen voor die veel groter zijn dan dit. Tot nu toe betekende dat een gecompliceerde operatie, maar een door de EU gesubsidieerd Italiaans onderzoeksproject slaagde er in om om een exoskelet te ontwikkelen, dat de kracht per arm vergroot tot vijftig kilogram. Het grote aantal scharnierpunten maakt, dat de arm soepel beweegt en dat precisiewerk mogelijk is. Menselijke arbeiders kunnen nu dingen doen, die hiervoor zware werktuigen vereisten. Zie de video.

Een tweede snel groeiende toepassing van exoskeletten is het ondersteunen van oudere, of gehandicapte, mensen. Valproblemen door plotselinge spierzwakte komen veel voor bij ouderen. Exoskeletten zijn nu nog onbetaalbaar voor massaproductie, maar dit verandert snel. In onderstaande video zie je een vrouw, verlamd na een skiongeluk, die nu weer in staat is te lopen.

Een andeere situatie waarin je vaak superhelden op ziet duiken is bij het redden van vastzittende mensen uit brandende, of ingestorte, gebouwen. Superkracht betekent hier geregeld het verschil tussen leven en dood. Superhelden zijn uiteraard het domein van stripboeken, maar nu, voor het eerst in de geschiedenis, zijn we in staat om de krachten van reddingswerkers drastisch te vergroten. Ken Chen van de UNiversity of Melbourne ontwikkelde onderstaand exoskelet voor brandweermensen, met een hefvermogen van rond de negentig kilo. Ook aan dingen als zuurstofvoorziening en een twee uurs capaciteit van de batterij is gedacht, en meer, ontdek je in onderstaande video.

Helaas heeft elke technologie ook een keerzijde, al valt die in dit geval relatief gezien mee. Als een exoskelet een mens bovenmenselijke krachten geeft, kan je er ook een supersoldaat mee creëren. Bovenmenselijke krachten geven soldaten een veel groter uithoudingsvermogen, bijna-onkwetsbaarheid, hogere snelheid op het gevechtsterrein en, als het bijvoorbeeld tot man-tot-man gevechten komt, bovenmenselijke kracht. Kortom: benijdenswaardige eigenschappen op een slagveld. Geen wonder dus dat grote militaire concerns als de Amerikaanse wapenreus Raytheon vele miljoenen in exoskelet-ontwikkeling steken en de Amerikaanse organisatie voor militair onderzoek DARPA gul de buidel trekken. De resultaten zijn er ook naar.

Als onkwetsbare en supersterke soldaten het slagveld gaan overheersen, zullen de militaire machtsverhoudingen grondig verschuiven richting gevestigde legers, wat een einde zou betekenen van asymmetrische oorlogsvoering. De verleiding voor landen die over deze supersoldaten beschikken, op dit moment alleen de Verenigde Staten, maar vermoedelijk snel gevolgd door China, Japan en Europese landen, zal dan groot zijn ze te pas en te onpas in te zetten bij militaire conflicten. Aan de andere kant wordt het een stuk minder interessant om een lokale militie op te zetten, als vrijwel onkwetsbare soldaten met een exoskelet deze snel op kunnen rollen. Het aantal burgeroorlogen zal dus hierdoor vermoedelijk flink dalen.

Het Amerikaanse militaire onderzoeksinstituut DARPA ontwikkelde dit prototype  exoskelet.
Het Amerikaanse militaire onderzoeksinstituut DARPA ontwikkelde dit prototype exoskelet.

Tegenlicht – Expeditie Beter Nederland

Afgelopen maandag werd deze interessante documentaire uitgezonden door VPRO Tegenlicht. Kijk het vooral en stuur het door aan de bestuurders en beleidsmakers van Nederland. Tegenlicht leert dat afkijken soms heel verstandig en efficiënt is. :-)

Bestuurders van Nederland opgelet! Hardnekkige problemen in Nederland, in de zorg, het onderwijs en in de industrie zijn in Europese buurlanden allang opgelost. Door gewaagde visie met gedurfde besluiten en spectaculaire resultaten. Tegenlicht onderzoekt de oplossingen.

Het kakelverse kabinet Rutte II zit gebogen over bezuinigingen, ombuigingen en nieuw beleid. Tegenlicht helpt de politici een handje door over de grenzen te kijken. Hoe gaan ze daar om met bekende Nederlandse hoofdpijndossiers als de stijgende kosten van de zorg, de problemen in het onderwijs, en het creëren van nieuwe banen? Gedurfde besluiten op basis van gewaagde visies hebben in het buitenland al tot spectaculaire resultaten geleid.

Zo sturen ze in Noorwegen hun hulpbehoevende ouderen naar het zonnige Spanje en besparen aldus veel geld. In Finland hebben ze het beste onderwijs van Europa, bijna even goed als in toponderwijsregio’s Singapore en Shanghai. Net als in het middelbaar onderwijs moeten onderwijzers in het Finse lager onderwijs verplicht een universitaire opleiding hebben genoten. Wie lesgeeft heeft de status van een arts. In Nieuw Zeeland heeft de overheid de markt voor medicijnen overgenomen, de farmaceutische industrie buitenspel gezet en de gezondheidszorg daarmee een stuk betaalbaarder gemaakt. En in Duitsland zet men groots in op duurzame industrie: er wordt 300 miljard euro per jaar mee verdiend en er zijn al 380.000 banen mee gecreërd.

Bestuurders van Nederland, waarom zouden we dit niet gewoon overnemen?

Aanverwante artikelen en informatie:
-) Website tegenlicht met veel aanvullende informatie over dit onderwerp
-) In het licht van voortbestaan

Herman van Rompuy slaagde er in waar incompetente Nederlandse politici faalden: vele jaren van begrotingsoverschotten. Bron: Wikimedia Commons

Nietsdoen: vaak het beste wat politici kunnen doen

Nietsdoen heeft de nodige voordelen. Het is volkomen risicoloos, voorspelbaar en er kan weinig misgaan. Is dit het geheim hoe België de kredietcrisis overleefde?

Twee jaar zonder politici
Na de verkiezingen in 2010 duurde het bijna twee jaar voordat er een nieuwe Belgische regering kwam. De enorme verkiezingsoverwinning van de Vlaams-nationalistische N-VA, die bijna een derde van de stemmen in Vlaanderen haalde, maakte het moeilijk om aan een stabiele meerderheid te komen. De N-VA had namelijk een aantal uitgesproken standpunten over de zelfstandigheid van Vlaanderen en de opdeling van Brussel Halle-Vilvoorde in Vlaamstalige en Franstalige gemeenten. Uiteindelijk werd na uitputtende onderhandelingen een coalitie gevormd waar de N-VA geen deel van uitmaakte. Interessant is de periode waarin België in feite niet bestuurd werd. Deze duurde historisch lang: bijna twee jaar.

Herman van Rompuy slaagde er in waar incompetente Nederlandse politici faalden: vele jaren van begrotingsoverschotten. Bron: Wikimedia Commons
Herman van Rompuy slaagde er in waar incompetente Nederlandse politici faalden: vele jaren van begrotingsoverschotten. Bron: Wikimedia Commons

Politieke besluitvorming berucht
De politieke besluitvorming in België is berucht. België is een tot op het bot verdeeld land, waarin de Vlamingen en Walen elkaar nauwlettend in de gaten houden zodat de andere partij er niet met een onverdiend voordeeltje vandoor kan gaan. Hun kleinere aantal en grotere armoede compenseren de Walen met en zeer assertieve politieke stellingname, waarbij ze optimaal gebruik maken van de Belgische federale structuur. In de praktijk betekent dit dat elke uitgave, die ten goede komt aan de Vlamingen, ook een vergelijkbare uitgave ten bate van de Walen uitlokt en andersom. De Belgische overheidsuitgaven liepen hierdoor totaal uit de hand en de staatsschuld bereikte begin jaren negentig Griekse proporties, totdat de toenmalige Belgische Minister van Begroting, Herman van Rompuy, hard ingreep. Dat hielp: Van Rompuy legde een zo gezonde basis dat de Belgische staatsschuld elk jaar bleef dalen tot het uitbreken van de kredietcrisis. Een opmerkelijke prestatie van de Belgen, zeker als je bedenkt dat België geen gasbel heeft en dat Wallonië erg arm is.

Wat waren de gevolgen van bijna twee jaar geen beleid?
Ook in België bestaat er de regel dat een demissionair kabinet geen controversiële besluiten kan nemen. Het gevolg was dat er gedurende twee jaar geen leuke dingen voor de mensen werden gedaan. Twee jaar geen politici die in blinde paniek raakten als een ratingbureau weer eens een doemvoorspelling uitvaardigt en daarna aan paniekvoetbal gingen doen. De overheidsschuld liep weliswaar op (zij het niet zo sterk als in Nederland), maar de economische groei bleef overeind. Het gevolg: België kwam redelijk ongeschonden door de crisis. Door slimme onderhandelingen met de Nederlanders slaagden de Belgen er in om niet al teveel op te draaien voor het Fortis-debacle.

Welke lessen kunnen we trekken?
Een eenmalige harde ingreep kan de problemen voor vele jaren oplossen. Een toekomstige minister van Financiën moet het voorbeeld van Van Rompuy volgen en de Nederlandse staatsfinanciën zo herstructureren dat Nederland een structureel begrotingsoverschot bereikt. Voor de hand ligt hierbij de grootste slokop, de zorg, keihard te saneren. Deze kan naar Belgisch model worden hervormd.

Depolitiseer de zorg en het onderwijs
Als de salarissen van medisch specialisten flink worden verlaagd, is er ook geen uitgebreide bureaucratie meer nodig om de kosten te bewaken (wat nog mee geld scheelt). De structuur van de zorg moet worden vereenvoudigd. Minder overleg en geen gerommel meer met potjes en regelingen. Patiënten hebben geen behoefte aan overbodige dure ingrepen, medisch personeel wel. Helaas bepaalt nu medisch personeel, niet de patiënt welke behandeling deze krijgt. Alleen behandelingen voor levensbedreigende of zeer pijnlijke ziekten moeten nog vergoed worden. Dit geldt ook voor het onderwijs. Hef al die medezeggenschapsraden op. Halveer minimaal het aantal managers en stafpersoneel. Geef werkenden in de zorg en het onderwijs voldoende vrijheid om goede zorg en onderwijs te leveren, maar dan wel zo dat ze er persoonlijk geen belang bij hebben om nutteloze, dure handelingen te verrichten.

De bureaucratie in de Nederlandse zorg is de hoogste van Europa. Bron: Nederlands Tijdschrift voor Verzorgenden.

Red de gezondheidszorg, bezuinig 50%

De kosten voor de gezondheidszorg lopen totaal uit de hand. Er is maar één effectieve redding: drastisch bezuinigen. Zo worden we gedwongen radicaal anders na te denken over de gezondheidszorg, want erg slim wordt die op dit moment niet aangepakt.

Zorgkosten lopen totaal uit de hand
Politici lopen niet bepaald over van verbeeldingskracht, behalve als het gaat om het bedenken van nieuwe belastingen. In een door en door gepolitiseerde sector als de gezondheidszorg zijn daarvan de gevolgen merkbaar. De laatste jaren wordt bijna eenvijfde deel van alle belastinggeld besteed aan gezondheidzorg[1]. In tegenstelling tot het onderwijs heeft de gezondheidszorg wel enige verbeteringen laten zien. De levensverwachting is de afgelopen decennia zeker met tien jaar gestegen. Ook zijn mensen nu veel gezonder dan ze in de jaren vijftig en zestig waren. Voor een groot deel komt dit overigens door de vermindering van het aantal rokers. Dat is ongeveer gehalveerd.

Meer geld voor bureaucratie

De bureaucratie in de Nederlandse zorg is de hoogste van Europa. Bron: Nederlands Tijdschrift voor Verzorgenden.
De bureaucratie in de Nederlandse zorg is hoger dan in de ons omringende landen. Bron: Nederlands Tijdschrift voor Verzorgenden.

De hogere uitgaven voor gezondheidszorg komen voornamelijk voor rekening van de snel uitdijende bureaucratie. Het aantal administratieve banen is met ongeveer 8-18% van het totaal [2] weliswaar relatief hoog, maar dit verklaart niet alle hogere uitgaven. Er is een sluipend effect van de bureaucratisering: werkenden in de gezondheidszorg besteden een steeds hoger percentage van hun tijd aan rapporteren. Hierdoor houden ze minder tijd over om voor patiënten te zorgen en is er dus meer personeel nodig.De bureaucratisering in de Nederlandse gezondheidszorg is de hoogste van de ons omringende landen [3].

Zo worden artsen steeds meer in hun keuze van behandelvormen beperkt[4]. In theorie zou dit moeten voorkomen dat te veel dure of onnodige behandelingen worden verricht, maar in de praktijk gaat er door bureaucratie meer tijd verloren.

Hoe het dan wel beter kan?
Hieronder wat ideeën. Zet die van jullie hieronder, dan kan deze lijst aan worden gevuld.

  1. Rapportages kunnen veel meer dan nu moeten worden geautomatiseerd. Je kan denken aan spraakherkenning en keuzemenu’s. Ook moet alleen het hoogstnoodzakelijke worden gerapporteerd.
  2. Bloedonderzoeken en dergelijke kunnen ook geautomatiseerd, bijvoorbeeld door middel van sensoren op en in het lichaam van de patiënt (‘lab on a chip’). Het onderzoek naar labs on a chip staat nog in de kinderschoenen, maar eenvoudige toepassingen zoals bloeddrukmetingen en bloedsuikermetingen zijn al beschikbaar.
  3. Van alle Nederlanders moet over een jaar of vijf het DNA in kaart worden gebracht. De effectiviteit van medicijnen en behandelingen is sterk afhankelijk van genetische aanleg. Om misbruik te voorkomen, moet deze informatie worden versleuteld en kan deze alleen worden geraadpleegd met toestemming van de patiënt, door de behandelend arts alleen.
  4. Alle behandeldata moeten worden gedigitaliseerd, geanonimiseerd en gebruikt voor statistische analyses (of feed-in voor neurale netwerken) om  nieuwe geneeskundige behandelmethodes te ontdekken en de effectiviteit van bestaande methodes te controleren. Bij voorkeur wordt deze informatie ook gekoppeld aan die van andere landen. Zo blijkt de effectiviteit van medicijnen en behandelingen veel sneller.
  5. Er zal minder moeten worden geïnvesteerd in (onderzoek naar) langdurige behandelingen voor chronische ziekten en meer in behandeling van acute ziekten. Door middel van medisch onderzoek moeten er permanente geneeskundige oplossingen voor chronische ziekten worden gevonden, zodat deze kunnen worden genezen. Je kan onder meer denken aan donorimplantatie van eilandjes van Langerhans bij suikerzieke patiënten en een vergelijkbare oplossing bij patiënten met de ziekte van Parkinson.
  6. Het gebruik van medicijnen waarbij geen netto gezondheidsverbeterend effect is aangetoond, zoals statines, moet gestaakt worden.
  7. Geneeskundig onderzoek naar medicijnen moet door universiteiten in Europees verband worden uitgevoerd, als het kan in samenwerking met niet-Europese landen als Japan, India en de VS. Deze medicijnen kunnen generiek worden vervaardigd.
  8. De behandeling moet door een andere arts worden uitgevoerd dan de arts die de diagnose stelt en (na-) controles doet.
  9. Roken is één van de grootste oorzaken van ziekten. Roken onder de achttien jaar, plus verkopen van rookwaar aan kinderen onder de achttien, moet daarom een overtreding worden. Gezien de schadelijkheid van sigaretten moeten rookwaren alleen in gespecialiseerde rookwinkels worden verkocht aan mensen van achttien jaar en ouder.
  10. Op alle producten met transvetten, verzadigde vetten en teveel suiker, zout en dergelijke moet een felgekleurd waarschuwingslabel komen.
  11. Laat iedere Nederlander elk jaar medisch doorlichten. Zo vind je veel ziekten in een vroeg stadium. Ze zijn dan veel doeltreffender te behandelen. Ook zullen rokers en mensen met overgewicht veel gemotiveerder zijn iets te doen aan hun ongezonde leefgewoonten. Dit doorlichten moet net zo snel en automatisch gaan als een kort medisch onderzoek nu.
  12. Er moet een prototype exoskelet worden ontwikkeld dat voor weinig geld in enorme oplages vervaardigd kan worden. Hierdoor kunnen de meeste ouderen met lichamelijke klachten alsnog zelfstandig wonen.
  13. Dementie is op langere termijn de grootste bedreiging voor de volksgezondheid. Nu al zijn er 250 000 Alzheimerpatiënten in Nederland die intensiev e zorg vereisen. Naar verwachting zijn er over tien jaar veel meer Alzheimerpatiënten door de vergrijzing. Er moet dus prioriteit komen naar structurele oplossingen om Alzheimer te voorkomen of stop te zetten.
  14. Het tuchtrecht moet worden afgeschaft en vervangen worden door in medische zaken gespecialiseerde algemene rechtbanken.

Bronnen
1. Zorgbalans 2010 – Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
2. Personeelsopbouw verschilt sterk per zorgsector – CBS webmagazine (2008)
3. Papierwinkel Nederlandse zorg grootst – Tijdschrift voor Verzorgenden
4. Raimond W.M. Giard, Klagen over bureaucratie in de zorg? Tijd voor een proactieve medische professie – Commentaar

Onze geest in een robot plaatsen is volgens Kurzweil de definitieve oplossing voor het ultieme probleem: de dood.

Robots in de zorg: onvermijdelijk

Veelbelovend nieuws uit Duitsland: binnen enkele jaren zal een robot genaamd Casero in staat zijn bejaarden te verzorgen. Het gaat dan nog vooral om taken die kracht vergen, zoals het verplaatsen van zware spullen. Voor de meer menselijke taken zullen we nog even moeten wachten op de Care-O-Bot 3.

Gevoelig

De zorg is een behoorlijk gevoelig onderwerp. Anders dan met zaken als Defensie, zijn mensen van mening dat menselijke eigenschappen als emoties belangrijke kenmerken zijn voor het personeel.

Voor mensen is het belangrijk dat zij de warmte van een menselijke medewerker voelen. Dat zij een verzorger hebben die grapjes kan maken, en dat die verzorger daarbij zelf ook geen stalen plaat als gezicht houdt.

Onmisbaar

Wat dat betreft is menselijkheid in de zorg onmisbaar. Wat ook onmisbaar is in de zorg is voldoende arbeidskracht.

Deze arbeidskracht kan echter niet alleen geleverd worden door mensen. Althans, het zal niet mogelijk zijn de benodigde arbeidskracht te blijven leveren door mensen. Met de komende vergrijzing en de leegloop in vele gebieden van Nederland zal het onmogelijk zijn de zorg alleen door mensen te laten gebeuren.

Demografische ontwikkelingen

Binnen enkele decennia zal Nederland te maken krijgen met onder meer:

  • Een hogere levensstandaard
  • Een minder snel stijgende bevolking
  • Een toenemende vraag naar zorg
  • Wellicht minder immigratie gezien de huidige politieke voorkeur van velen op dit terrein

Een combinatie van deze demografische factoren zorgt ervoor dat er met minder mensen meer mensen verzorgt moeten worden. Vooral het vooruitzicht dat binnen enkele tientallen jaren één vijfde deel van de potentiële beroepsbevolking in de zorg moet werken, is schrikbarend.

Tekort aan mensen

Bovendien is zorg niet één onderwerp. Het is een verzamelnaam van meerdere onderwerpen. De zorg kent talloze beroepen, en al die beroepen vergen specialisme. Dat specialisme vergt weer jarenlang onderwijs en studie.

Een voorbeeld: voordat iemand afgestudeerd is als kaakchirurg, heeft die persoon vijftien jaar moeten studeren. Dat staat gelijk aan ongeveer één derde deel van iemands totale aantal werkjaren. En dat is maar één voorbeeld van een beroep in de zorg.

Als je daarbij in het achterhoofd houdt dat mensen vrijwel nooit in die sectoren werken waar het land behoefte aan heeft, dan is het een reële aanname dat Nederland vroeg of laat met een ernstig tekort aan arbeidskracht in de zorg te maken krijgt.

Tenzij…

Er zijn twee manieren om dat tekort te voorkomen.

De ene manier is om toch één vijfde deel van de potentiële beroepsbevolking in de zorg te laten werken. Behalve dat deze maatregel te veel zou vergen van ons arbeidspotentieel als land, zou het ook op verzet van de meerderheid van de bevolking stuiten. Immers, mensen moeten bij het nemen van deze maatregel wel verplicht worden een bepaald beroep te gaan uitoefenen, en zie dat maar eens voor elkaar te krijgen.

Het alternatief is het in gang zetten van een proces wat op de langere termijn de zorg minder afhankelijk moet gaan maken van mensenhanden: robotisering.

Dit proces vergt echter wel het nodige van de samenleving:

  • Allereerst moet de politiek bereid zijn om, over meerdere kabinetsperioden heen, te investeren in deze oplossing.
  • Ten tweede moeten burgers overtuigd worden van de noodzaak om de zorg minder afhankelijk te maken van schaarse menselijke arbeidskracht.
  • Daarnaast moeten er de nodige technologische verbeteringen komen.

Het laatste behoeft in de 21e eeuw geen probleem te zijn. Voor de andere twee vereisten zijn burgers en politici nodig die naar de lange termijn kijken.

Robots in de zorg

Uiteindelijk moet dit proces leiden tot het inzetten en de acceptatie van menselijke robots in de zorg.

Natuurlijk moeten mensen niet van de ene op de andere dag vervangen worden door robots. Zeker in de zorg is veiligheid van het grootste belang.

We moeten echter af van de gedachte dat zorg alleen maar een mensentaak kan zijn. Dat is nu misschien nog wel zo, maar dat hoeft niet zo te blijven.

Ziehier het wonder van de 21e eeuw: technologische vooruitgang